REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT /Fot. Fotolia
Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Według organów skarbowych nie jest możliwe zastosowanie różnych sposobów określenia prewspółczynnika VAT w odniesieniu do różnych sektorów działalności jednego podatnika. Z takim podejściem nie zgodził się jednak WSA w Krakowie, który orzekł, że każde nabycie towarów i usług podatnik powinien rozpatrywać oddzielnie, co ewidentnie wymaga stosowania odrębnych prewspółczynników dla różnych rodzajów prowadzonej działalności.

Wyjaśnimy na wstępie, że w przypadku, gdy nabywane towary i usługi podatnik wykorzystuje zarówno do działalności gospodarczej, jak i poza nią, ustaleniu wartości naliczonego podatku VAT, jaki będzie mógł odliczyć w zakresie prowadzonej działalności, służy tzw. prewspółczynnik VAT (sposób określenia proporcji).

REKLAMA

Autopromocja

Centralizacja podatku VAT

Jeden z powiatów w ramach swojej jednostki – wydziału starostwa prowadzi działalność krytej pływalni z wyodrębnioną dla niej ewidencją księgową i rejestrem VAT. Pływalnia świadczyła swoje usługi w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, sprzedając bilety wstępu klientom na wolnym rynku, jak i własnym jednostkom organizacyjnym (np. szkołom średnim), korzystając przy tym z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w wysokości 100%. Od 1 stycznia 2017 r. powiat dokonał centralizacji podatku VAT i z tym dniem zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług usługi świadczone między powiatem a jego jednostkami przestały podlegać opodatkowaniu VAT. Pojawiła się więc konieczność obliczenia proporcji, w jakiej wydatki pływalni powiat może przyporządkować działalności opodatkowanej i nieopodatkowanej.

Powiat chciał odzyskać znacznie wyższy należny VAT

W związku z powyższym powiat wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z zapytaniem, czy w tej sytuacji może stosować do rozliczania naliczonego VAT w zakresie dokonywanych w związku z działalnością pływalni nabyć prewspółczynnik przychodowy, czyli biorący za podstawę procentowy udział dochodu ze sprzedaży biletów na rzecz swoich jednostek (a więc już niepodlegającej opodatkowaniu VAT) w całości osiąganego przez nią dochodu. Powiat wyjaśnił, że stosowany dotąd przez niego sposób określenia proporcji, a wskazany mu na podstawie odesłania do art. 86 ust. 22 ustawy o VAT w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz.U. 2015 poz. 2193), jest wysoce nieadekwatny i dyskryminujący rynkowo. Stosując obecny prewspółczynnik, może bowiem odliczać jedynie 17% VAT, podczas gdy konkurencyjni przedsiębiorcy prywatni mogą odzyskiwać 100% tego podatku, a przecież wpływy osiągane z tytułu usług świadczonych na rzecz jednostek własnych wynoszą zaledwie ok. 2% w skali roku. Powiat chciał więc stosować odmienne metody odliczania VAT od ponoszonych na działalność pływalni wydatków, oddzielnie dla prowadzonej w ramach działalności gospodarczej, i oddzielnie dla prowadzonej poza nią, co pozwalałoby mu na 98% odliczenia VAT.

Argumentacja niewystarczająca, bo przepisy zabraniają stosowania różnych prewspółczynników

Ze stanowiskiem wnioskodawcy nie zgodził się organ podatkowy. Jak poinformował, wskazany w rozporządzeniu „obrotowy” sposób określenia proporcji stanowiący, że całkowity obrót powiatu, jako jednostki samorządu terytorialnego (a więc opodatkowany i nieopodatkowany VAT) odpowiada wysokości dochodów wykonanych i jest prawidłowy. Co prawda przyznał, że ustawa o VAT pozwala podatnikowi na zastosowanie innego sposobu określenia proporcji, ale pod warunkiem, że będzie on bardziej reprezentatywny. Natomiast zdaniem organu w przedmiotowej sprawie tak nie jest. Poza tym powiat chce stosować różne prewspółczynniki do różnych nabyć, a tego przepisy ustawy o VAT zabraniają.

„...sposób określenia proporcji wprowadzony przepisami art. 86 ust. 2a ustawy, nie przewiduje możliwości odrębnego liczenia współczynnika proporcji w odniesieniu do różnych zakupów. Postępowanie takie mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której w ramach jednostki samorządu terytorialnego – oprócz proporcji określonej dla poszczególnych jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – funkcjonowałyby również (dla tych samych jednostek organizacyjnych) inne sposoby określenia proporcji. (...) Taka sytuacja jest niedopuszczalna w świetle regulacji zawartych w rozporządzeniu” (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 maja 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.145.2019.2.AK). Dodatkowo organ stwierdził, że argumentacja powiatu podnosząca, że wpływy z usług świadczonych dla swoich jednostek są znikome w skali całej działalności opodatkowanej VAT, „nie jest wystarczająca do uznania wskazanej przez Wnioskodawcę metody za najbardziej odpowiadającą specyfice wykonywanej przez jednostkę działalności i dokonywanych przez nią nabyć”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Interpretacja organu narusza zasadę neutralności VAT

WSA w Krakowie, powołując się na orzecznictwo NSA, stwierdził, że wskazywane przez organ podatkowy rozpatrywanie udziału obrotów w ujęciu całościowym działalności podatnika z uwzględnieniem kategorii dochodów wykonanych, różnicowane w rozporządzeniu Ministra Finansów jedynie w zależności od kategorii jednostki samorządu, opiera się na założeniu wykonywania przez niego czysto niegospodarczej działalności. Potwierdza to samo uzasadnienie wprowadzenia tych przepisów. Sąd zauważył również, że tak wyznaczony w rozporządzeniu sposób określenia proporcji, nakazujący porównać proporcję obrotu z działalności gospodarczej do proporcji z całego obrotu z wysokością dochodów wykonanych powoduje, że wszelkie dotacje i inne źródła finansowania działalności nieopodatkowanej jednostki powiększają jej obrót całkowity, a co za tym idzie, obniżają wysokość prewspółczynnika.

Sąd orzekł, że zaproponowany przez podatnika sposób określenia proporcji jest bardziej trafny i adekwatny do prowadzonej przez niego działalności niż ten wskazany w rozporządzeniu. Skład orzekający nie zgodził się z organem, że różnica wartości prewspółczynników między nakazywanymi przez organ 17% a wskazywanym przez podatnika 98% nie miała znaczenia dla oceny zasadności wyboru metody określenia proporcji. Zwłaszcza że za metodą wskazaną przez podatnika przemawia charakter prowadzonej przez niego za pośrednictwem pływalni działalności. Pozwala ona na poszanowanie zasady neutralności podatku VAT, bo dzięki niej możliwe jest precyzyjne ustalenie tej części podatku naliczonego, która przypada na działalność gospodarczą pływalni, a w konsekwencji jego dokładne odliczenie.

„Nakładanie na Powiat L. obowiązku zastosowania prewspółczynnika z rozporządzenia w odniesieniu do wydatków poniesionych na działalność w Krytej Pływalni prowadzi do naruszenia zasady neutralności, jako podstawowej cechy krajowego i wspólnotowego systemu VAT” (sygn. akt I SA/Kr 851/19).

Sąd odniósł się również do twierdzeń organu o niedopuszczalności stosowania przez podatnika różnych prewspółczynników VAT dla różnych sektorów swojej działalności. Orzekł wbrew niemu, że zarówno przepisy wspólnotowe, jak i krajowej ustawy o VAT nie sprzeciwiają się temu. Przeciwnie, samo wskazywane przez organ rozporządzenie zobowiązuje do tego podatnika:

„Z treści art. 86 ust. 2a u.p.t.u. nie wynika obowiązek stosowania wyłącznie jednej proporcji. Przeciwnie, przepis ten zobowiązuje podatnika, aby każdy zakup weryfikował pod kątem jego wykorzystania i jeśli w danym przypadku stwierdzi związek z działalnością gospodarczą i inną działalnością, to ma obowiązek zastosować proporcję uwzględniającą zarówno działalność, do której wykorzystuje ten zakup (specyfika działalności), jak i rodzaj tego zakupu (specyfika nabycia). A zatem respektując nałożony przez ten przepis obowiązek uwzględniania specyfiki działalności i nabyć, każde nabycie towarów i usług podatnik powinien rozpatrywać oddzielnie, co ewidentnie wymaga stosowania odrębnych prewspółczynników dla różnych rodzajów prowadzonej działalności i różnych nabyć” (sygn. akt I SA/Kr 851/19).

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

Przepisy dają podatnikom prawo wyboru, którego organy nie respektują

REKLAMA

Art. 86 ust. 22 ustawy o VAT stanowi, że minister właściwy do spraw finansów publicznych może wskazywać niektórym podatnikom sposób określenia proporcji, najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez nich działalności i dokonywanych nabyć. Jednakże ust. 2h tego artykułu zawiera wyraźne zastrzeżenie, że: „W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji” (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535, ze zm.).

Niniejsza sprawa pokazuje, że gdy w grę wchodzą dochody podatkowe państwa, najwyraźniej organy nie potrafią dokonywać rzetelnej interpretacji własnych przepisów lub też dokonują jej, ale wybiórczo. Podatnicy są w takiej sytuacji skazani na walkę w obronie swoich interesów, należnych im odliczeń podatkowych, a więc w obronie należnych im pieniędzy, swojego majątku. Z pomocą prawników, zwłaszcza wyspecjalizowanych w prawie podatkowym, często udaje się im wygrać tę walkę przed sądem. Pytanie jednak, co dzieje się z majątkiem tych, którzy nie walczą.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Autopromocja

REKLAMA

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Zmiana zasad wysyłania pocztą pism (urzędowych, podatkowych, sądowych) z zachowaniem terminu. Łatwiej będzie też uzyskać oprocentowanie nadpłat

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp.? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla inaczej definiowane, przesunięcie złożenia deklaracji DN-1 i inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA