REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT /Fot. Fotolia
Jeden podatnik może stosować różne prewspółczynniki VAT /Fot. Fotolia
fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Według organów skarbowych nie jest możliwe zastosowanie różnych sposobów określenia prewspółczynnika VAT w odniesieniu do różnych sektorów działalności jednego podatnika. Z takim podejściem nie zgodził się jednak WSA w Krakowie, który orzekł, że każde nabycie towarów i usług podatnik powinien rozpatrywać oddzielnie, co ewidentnie wymaga stosowania odrębnych prewspółczynników dla różnych rodzajów prowadzonej działalności.

Wyjaśnimy na wstępie, że w przypadku, gdy nabywane towary i usługi podatnik wykorzystuje zarówno do działalności gospodarczej, jak i poza nią, ustaleniu wartości naliczonego podatku VAT, jaki będzie mógł odliczyć w zakresie prowadzonej działalności, służy tzw. prewspółczynnik VAT (sposób określenia proporcji).

REKLAMA

Autopromocja

Centralizacja podatku VAT

Jeden z powiatów w ramach swojej jednostki – wydziału starostwa prowadzi działalność krytej pływalni z wyodrębnioną dla niej ewidencją księgową i rejestrem VAT. Pływalnia świadczyła swoje usługi w ramach działalności gospodarczej opodatkowanej VAT, sprzedając bilety wstępu klientom na wolnym rynku, jak i własnym jednostkom organizacyjnym (np. szkołom średnim), korzystając przy tym z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony w wysokości 100%. Od 1 stycznia 2017 r. powiat dokonał centralizacji podatku VAT i z tym dniem zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług usługi świadczone między powiatem a jego jednostkami przestały podlegać opodatkowaniu VAT. Pojawiła się więc konieczność obliczenia proporcji, w jakiej wydatki pływalni powiat może przyporządkować działalności opodatkowanej i nieopodatkowanej.

Powiat chciał odzyskać znacznie wyższy należny VAT

W związku z powyższym powiat wystąpił do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z zapytaniem, czy w tej sytuacji może stosować do rozliczania naliczonego VAT w zakresie dokonywanych w związku z działalnością pływalni nabyć prewspółczynnik przychodowy, czyli biorący za podstawę procentowy udział dochodu ze sprzedaży biletów na rzecz swoich jednostek (a więc już niepodlegającej opodatkowaniu VAT) w całości osiąganego przez nią dochodu. Powiat wyjaśnił, że stosowany dotąd przez niego sposób określenia proporcji, a wskazany mu na podstawie odesłania do art. 86 ust. 22 ustawy o VAT w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz.U. 2015 poz. 2193), jest wysoce nieadekwatny i dyskryminujący rynkowo. Stosując obecny prewspółczynnik, może bowiem odliczać jedynie 17% VAT, podczas gdy konkurencyjni przedsiębiorcy prywatni mogą odzyskiwać 100% tego podatku, a przecież wpływy osiągane z tytułu usług świadczonych na rzecz jednostek własnych wynoszą zaledwie ok. 2% w skali roku. Powiat chciał więc stosować odmienne metody odliczania VAT od ponoszonych na działalność pływalni wydatków, oddzielnie dla prowadzonej w ramach działalności gospodarczej, i oddzielnie dla prowadzonej poza nią, co pozwalałoby mu na 98% odliczenia VAT.

Argumentacja niewystarczająca, bo przepisy zabraniają stosowania różnych prewspółczynników

Ze stanowiskiem wnioskodawcy nie zgodził się organ podatkowy. Jak poinformował, wskazany w rozporządzeniu „obrotowy” sposób określenia proporcji stanowiący, że całkowity obrót powiatu, jako jednostki samorządu terytorialnego (a więc opodatkowany i nieopodatkowany VAT) odpowiada wysokości dochodów wykonanych i jest prawidłowy. Co prawda przyznał, że ustawa o VAT pozwala podatnikowi na zastosowanie innego sposobu określenia proporcji, ale pod warunkiem, że będzie on bardziej reprezentatywny. Natomiast zdaniem organu w przedmiotowej sprawie tak nie jest. Poza tym powiat chce stosować różne prewspółczynniki do różnych nabyć, a tego przepisy ustawy o VAT zabraniają.

„...sposób określenia proporcji wprowadzony przepisami art. 86 ust. 2a ustawy, nie przewiduje możliwości odrębnego liczenia współczynnika proporcji w odniesieniu do różnych zakupów. Postępowanie takie mogłoby doprowadzić do sytuacji, w której w ramach jednostki samorządu terytorialnego – oprócz proporcji określonej dla poszczególnych jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – funkcjonowałyby również (dla tych samych jednostek organizacyjnych) inne sposoby określenia proporcji. (...) Taka sytuacja jest niedopuszczalna w świetle regulacji zawartych w rozporządzeniu” (interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 14 maja 2019 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.145.2019.2.AK). Dodatkowo organ stwierdził, że argumentacja powiatu podnosząca, że wpływy z usług świadczonych dla swoich jednostek są znikome w skali całej działalności opodatkowanej VAT, „nie jest wystarczająca do uznania wskazanej przez Wnioskodawcę metody za najbardziej odpowiadającą specyfice wykonywanej przez jednostkę działalności i dokonywanych przez nią nabyć”.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Interpretacja organu narusza zasadę neutralności VAT

REKLAMA

WSA w Krakowie, powołując się na orzecznictwo NSA, stwierdził, że wskazywane przez organ podatkowy rozpatrywanie udziału obrotów w ujęciu całościowym działalności podatnika z uwzględnieniem kategorii dochodów wykonanych, różnicowane w rozporządzeniu Ministra Finansów jedynie w zależności od kategorii jednostki samorządu, opiera się na założeniu wykonywania przez niego czysto niegospodarczej działalności. Potwierdza to samo uzasadnienie wprowadzenia tych przepisów. Sąd zauważył również, że tak wyznaczony w rozporządzeniu sposób określenia proporcji, nakazujący porównać proporcję obrotu z działalności gospodarczej do proporcji z całego obrotu z wysokością dochodów wykonanych powoduje, że wszelkie dotacje i inne źródła finansowania działalności nieopodatkowanej jednostki powiększają jej obrót całkowity, a co za tym idzie, obniżają wysokość prewspółczynnika.

Sąd orzekł, że zaproponowany przez podatnika sposób określenia proporcji jest bardziej trafny i adekwatny do prowadzonej przez niego działalności niż ten wskazany w rozporządzeniu. Skład orzekający nie zgodził się z organem, że różnica wartości prewspółczynników między nakazywanymi przez organ 17% a wskazywanym przez podatnika 98% nie miała znaczenia dla oceny zasadności wyboru metody określenia proporcji. Zwłaszcza że za metodą wskazaną przez podatnika przemawia charakter prowadzonej przez niego za pośrednictwem pływalni działalności. Pozwala ona na poszanowanie zasady neutralności podatku VAT, bo dzięki niej możliwe jest precyzyjne ustalenie tej części podatku naliczonego, która przypada na działalność gospodarczą pływalni, a w konsekwencji jego dokładne odliczenie.

„Nakładanie na Powiat L. obowiązku zastosowania prewspółczynnika z rozporządzenia w odniesieniu do wydatków poniesionych na działalność w Krytej Pływalni prowadzi do naruszenia zasady neutralności, jako podstawowej cechy krajowego i wspólnotowego systemu VAT” (sygn. akt I SA/Kr 851/19).

REKLAMA

Sąd odniósł się również do twierdzeń organu o niedopuszczalności stosowania przez podatnika różnych prewspółczynników VAT dla różnych sektorów swojej działalności. Orzekł wbrew niemu, że zarówno przepisy wspólnotowe, jak i krajowej ustawy o VAT nie sprzeciwiają się temu. Przeciwnie, samo wskazywane przez organ rozporządzenie zobowiązuje do tego podatnika:

„Z treści art. 86 ust. 2a u.p.t.u. nie wynika obowiązek stosowania wyłącznie jednej proporcji. Przeciwnie, przepis ten zobowiązuje podatnika, aby każdy zakup weryfikował pod kątem jego wykorzystania i jeśli w danym przypadku stwierdzi związek z działalnością gospodarczą i inną działalnością, to ma obowiązek zastosować proporcję uwzględniającą zarówno działalność, do której wykorzystuje ten zakup (specyfika działalności), jak i rodzaj tego zakupu (specyfika nabycia). A zatem respektując nałożony przez ten przepis obowiązek uwzględniania specyfiki działalności i nabyć, każde nabycie towarów i usług podatnik powinien rozpatrywać oddzielnie, co ewidentnie wymaga stosowania odrębnych prewspółczynników dla różnych rodzajów prowadzonej działalności i różnych nabyć” (sygn. akt I SA/Kr 851/19).

Polecamy: Nowa matryca stawek VAT

Przepisy dają podatnikom prawo wyboru, którego organy nie respektują

Art. 86 ust. 22 ustawy o VAT stanowi, że minister właściwy do spraw finansów publicznych może wskazywać niektórym podatnikom sposób określenia proporcji, najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez nich działalności i dokonywanych nabyć. Jednakże ust. 2h tego artykułu zawiera wyraźne zastrzeżenie, że: „W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji” (Dz.U. 2004 nr 54 poz. 535, ze zm.).

Niniejsza sprawa pokazuje, że gdy w grę wchodzą dochody podatkowe państwa, najwyraźniej organy nie potrafią dokonywać rzetelnej interpretacji własnych przepisów lub też dokonują jej, ale wybiórczo. Podatnicy są w takiej sytuacji skazani na walkę w obronie swoich interesów, należnych im odliczeń podatkowych, a więc w obronie należnych im pieniędzy, swojego majątku. Z pomocą prawników, zwłaszcza wyspecjalizowanych w prawie podatkowym, często udaje się im wygrać tę walkę przed sądem. Pytanie jednak, co dzieje się z majątkiem tych, którzy nie walczą.

radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

Nowe projekty KSR do konsultacji publicznych: wartości niematerialne i inwestycje w nieruchomości

Komitet Standardów Rachunkowości opublikował dwa projekty Krajowych Standardów Rachunkowości – dotyczące wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości. Dokumenty mają ujednolicić zasady ewidencji, wyceny i prezentacji tych aktywów. Opinie można zgłaszać do 30 września 2025 r.

Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

REKLAMA

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

REKLAMA

ZUS wdraża nowe funkcje aplikacji mobilnej mZUS. Zaświadczenia dot. emerytur, rent i zasiłków. Odwołania, wycofania, załączniki i inne możliwości

Ponad 800 tys. osób ma już aplikację mobilną mZUS. To bardzo prosty i wygodny sposób kontaktu z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych. Można w niej sprawdzić stan swojego konta w ZUS, wysłać wnioski o świadczenia dla rodzin i wyliczyć prognozowaną emeryturę. Aplikacja wciąż jest wzbogacana o nowe funkcje i ma coraz więcej użytkowników.

Obligacje skarbowe (oszczędnościowe) - w sierpniu 2025 r. niższe oprocentowanie. Do końca lipca można kupić obligacje z wyższymi odsetkami

Po obniżkach oprocentowania obligacji skarbowych (detalicznych - oszczędnościowych) w maju i czerwcu 2025 r. - w sierpniu kolejny raz w tym roku Ministerstwo Finansów tnie (o 0,25 pkt proc.) odsetki nowych emisji tych obligacji.

REKLAMA