Wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i wynajem prywatny. Czy trzeba korygować odliczony VAT?

Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium Polski. Przy czym na potrzeby naszej odpowiedzi na wstępie zaznaczyć należy, że dla celów VAT towarami są także nieruchomości stanowiące środki trwałe.

Kiedy nieodpłatne przekazanie towarów podlega VAT

Przez dostawę towarów opodatkowaną VAT rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych (art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Przepis ten nie ma zastosowania do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika. 

Zatem za dostawę towarów opodatkowaną VAT należy uznać również wycofanie nieruchomości z działalności gospodarczej i przekazanie jej na cele prywatne podatnika, jeśli podatnikowi temu przysługiwało, w całości lub w części, prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów (nieruchomości) lub ich części składowych. Jednak nie każde wycofanie towaru z działalności powoduje, że podatnik nalicza podatek z tego tytułu, mimo że od nabycia odliczył VAT. Zależy to od tego w jaki sposób ten towar będzie wykorzystywany po wycofaniu z działalności.

Kiedy wycofanie nieruchomości z działalności do majątku prywatnego nie podlega VAT

Takie sytuacje, jak opisana w pytaniu przez Czytelnika, zdarzają się bardzo często. Podatnicy wycofują z działalności towary będące środkami trwałymi (nieruchomości, samochody), w odniesieniu do których odliczyli VAT, a następnie przekazują je do majątku prywatnego w celu wynajmu. W tym miejscu nasuwa się pytanie, czy taki scenariusz nie niesie za sobą konkretnych konsekwencji pod postacią obowiązku rozliczenia VAT należnego z tytułu przekazania bądź odpowiednio korekty kwoty odliczonego podatku naliczonego. Do opodatkowania by doszło, gdyby nieruchomość była wykorzystywana do celów osobistych podatnika.

Otóż w rozpatrywanym przypadku taki scenariusz się nie ziści. Dla celów VAT najem prywatny stanowi również działalność gospodarczą, a osoba fizyczna wynajmująca nieruchomość w ramach prywatnego najmu jest uznawana za podatnika VAT. Najem prywatny zasadniczo podlega opodatkowaniu VAT, z uwzględnieniem ustawowych zwolnień (podmiotowych i przedmiotowych), na takich samych zasadach jak wynajem w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Gdy osoba fizyczna oprócz najmu prywatnego prowadzi inną działalność całość obrotu rozlicza w jednym JPK_V7.

Zatem Czytelnik będący podatnikiem VAT, w związku z wycofaniem z indywidualnej działalności gospodarczej nieruchomości, w odniesieniu do której odliczył VAT, i przekazaniem jej do majątku prywatnego - w celu wynajmu prywatnego opodatkowanego VAT - nie ma obowiązku wykazania VAT należnego z tytułu wycofania nieruchomości z działalności gospodarczej ani obowiązku korekty VAT odliczonego.

Analogiczna sytuacja była rozpatrywana przez Dyrektora KIS. W interpretacji indywidualnej z 24 stycznia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.624.2021.1.WR) stwierdził on, że:
(...) w odniesieniu do nieruchomości, które ma Pan zamiar dalej wynajmować, nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, nie nastąpi tutaj bowiem dostawa towaru na Pana cele osobiste. Jak wynika z opisu zdarzeń przyszłych, nieruchomość po wycofaniu z działalności gospodarczej, przeznaczona będzie do dalszego wynajmu i nadal będzie wykorzystywana przez Pana w sposób ciągły dla celów zarobkowych do wykonywania czynności opodatkowanych. Co za tym idzie czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) w związku z wycofaniem z majątku nieruchomości stanowiących środek trwały Pana przedsiębiorstwa i przekazaniem tych nieruchomości do majątku prywatnego - w celu wynajmu prywatnego opodatkowanego podatkiem od towarów i usług - nie ma Pan obowiązku dokonania korekty podatku naliczonego, o której mowa w art. 91 ust. 1-8 ustawy (...).

Takie samo stanowisko odnajdziemy w innych interpretacjach Dyrektora KIS, a mianowicie w interpretacjach z:

• 8 kwietnia 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.5.2022.3.KT),
• 5 kwietnia 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.93.2023.2.AJB),
• 17 lutego 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.556.2022.1.AKR).

POWOŁANE INTERPRETACJE ORGANÓW PODATKOWYCH:

• interpretacja indywidualna z 24 stycznia 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.624.2021.1.WR)
• interpretacja indywidualna z 8 kwietnia 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.5.2022.3.KT)
• interpretacja indywidualna z 5 kwietnia 2023 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.93.2023.2.AJB)
• interpretacja indywidualna z 17 lutego 2023 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.556.2022.1.AKR)

Magdalena Miklewska, ekspert w zakresie VAT i akcyzy