REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Al Capone dzisiaj wyłudzałby VAT!

Małopolski Instytut Studiów Podatkowych
Doradztwo podatkowe, rachunkowość, audyt, obsługa i pomoc w trakcie postępowań z organami podatkowymi, ceny transferowe
Al Capone dzisiaj wyłudzałby VAT!
Al Capone dzisiaj wyłudzałby VAT!

REKLAMA

REKLAMA

Z perspektywy interesów Skarbu Państwa, za najbardziej szkodliwy rodzaj oszustw podatkowych uznać należy wyłudzenia zwrotów podatku od towarów i usług. O ile bowiem np. zatajenie przed fiskusem osiągniętego w danym okresie rozliczeniowym dochodu wiąże się jedynie z uszczupleniem dochodów budżetowych państwa, podkreślić należy, iż wyłudzenie podatku VAT dodatkowo te dochody zmniejsza. Nie dość bowiem, że oszust podatkowy nie uiszcza należnej daniny, to jeszcze uzyskuje od Skarbu Państwa środki, które mu się faktycznie nie należą. Korzyści związane z tego typu działalnością przestępczą znajdują więc swoje źródła w budżecie państwa, a każda kwota wyłudzona przez oszustów wiąże się ze zmniejszeniem środków przekazywanych przez państwo na inne, społecznie istotne cele. Na oszustach vatowskich tracimy więc wszyscy.

Z informacji opublikowanych niedawno przez Komisję Europejską wynika, iż w przypadku Polski osiągnięta w 2013 roku tzw. „luka w podatku VAT” (czyli różnica między spodziewanymi, a rzeczywiście osiągniętymi wpływami z podatku VAT) przekroczyła kwotę 40 mld zł. Wynik ten stanowi kwotę wyższą od osiągniętej w roku 2012 – Polska znalazła się więc w gronie państw europejskich, które nie potrafią poradzić sobie z problemem zorganizowanej przestępczości podatkowej. Problem wydaje się być poważny. W dobie kryzysu światowego żadne państwo, a szczególnie takie, którego gospodarka ciągle jest w trakcie budowy, nie może pozwolić sobie na marnowanie tak pokaźnych części swojego budżetu. Jak pokazują przedstawione wyżej dane, dotychczas stosowane środki walki z oszustami podatkowymi zdają się zawodzić.

REKLAMA

Autopromocja

Jak „ukraść VAT”, czyli karuzela podatkowa

Nie podlega żadnym wątpliwościom, iż za jedną z najbardziej skomplikowanych ustaw podatkowych uznać należy ustawę o podatku od towarów i usług. Przewidziane w niej odmienne stawki podatkowe, których zastosowanie zależy od rodzaju dostarczanego towaru lub sprzedawanej usługi, oraz rozliczne procedury związane z obrotem specyficznymi produktami lub zawieraniem transakcji z przedsiębiorcami z innych krajów sprawiają, iż wiedza dotycząca zasad uiszczania daniny publicznej, jaką jest podatek VAT, zdaje się być niedostępna osobom niezajmującym się na co dzień prawem podatkowym. Niestety, ze szkodą dla nas wszystkich coraz większą biegłość w przepisach ustawy o VAT osiągają oszuści, a w dziedzinie malwersacji podatkowych coraz bardziej zagłębiają się zorganizowane grupy przestępcze których stałym dochodem staje wypłacany zwrot VATu. Sama struktura podatku VAT oparta  m. in. na zasadzie neutralności wobec czynnego podatnika i zasady opodatkowania obrotu zagranicznego, tworzą bowiem ogromne możliwości dla działań niezgodnych z prawem.

REKLAMA

Przepis na sukces wydaje się być pozornie bardzo prosty – aby wyłudzić VAT, wystarczy jedynie nabyć pustą fakturę VAT (czyli dokument poświadczający dokonanie transakcji, której faktycznie nie było) i wystąpić na jej podstawie o zwrot podatku.

Trzeba jednak pamiętać, iż tego typu działalność stanowi przestępstwo skarbowe, a istniejące obecne mechanizmy ochronne systemu podatkowego niechybnie wychwyciłyby tego typu działania i doprowadziły do ukarania sprawców. Dla ominięcia istniejących zabezpieczeń przestępcy angażują więc w swoją działalność coraz większą ilość podmiotów, tworząc międzynarodową sieć fikcyjnych przedsiębiorstw, biorących udział w procederze wystawiana pustych faktur. Towar najczęściej „krąży” (ale tylko pozornie) między kontrahentami działającymi w kraju i w innych państwach Unii, co dokumentowane jest pustymi fakturami VAT, przy których zastosowanie znajdują różne stawki podatku (23% przy nabyciu krajowym, 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towaru). Kiedy wszystkie podmioty uczestniczące w sieci posiadają już dokumentację uprawniającą do zwrotu, poszczególne „spółki-słupy” zaczynają likwidować swoją działalność tak, aby po otrzymaniu zwrotu podatku móc w odpowiednim momencie „zniknąć”. Taki proceder potocznie nazywany jest „karuzelą podatkową”, a jego liczne modyfikacje i urozmaicenia prowadzą do wyłudzania od Skarbu Państwa dziesiątek miliardów złotych.

Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Metody walki ze zorganizowaną przestępczością o charakterze podatkowym

Analiza treści przeprowadzonych w ostatnich latach nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług pozwala na stwierdzenie, iż do tej pory ustawodawca nie zdecydował się na dokonanie systemowych zmian, mających na celu zwalczanie zorganizowanej przestępczości podatkowej. Dotychczasowe działania skupiały się natomiast na wprowadzaniu w życie nowelizacji poszczególnych przepisów podatkowych, mających na celu zaostrzenie obowiązujących mechanizmów ochronnych (warto w tym miejscu wskazać np. na lipcową nowelizację ustawy o VAT, poszerzającą zakres przedmiotowy czynności objętych tzw. odwrotnym obciążeniem). Mając na uwadze dane przedstawione przez Komisję Europejską stwierdzić należy, iż tego typu metody na dłuższą metę zdają się być nieskuteczne, przyczyniają się one natomiast do utrudnienia prowadzenia działalności uczciwym podatnikom VAT. W fiskalnej wojnie instytucji państwowych, wypowiedzianej przestępczości zorganizowanej, największymi poszkodowanymi zdają się więc być uczciwy podatnicy od których wymaga się weryfikacji i autoryzacji swoich kontrahentów za brak której są karani pozbawieniem prawa do odliczenia podatku VAT.

Zarówno przedstawiciele doktryny prawa podatkowego, jak i praktycy zauważają potrzebę dokonania zmian procedury związanej z podatkiem od wartości dodanej, proponowane zazwyczaj są jednak różne drogi, które prowadzić mają do wspólnego celu – ograniczenia wyłudzeń. Część przedstawicieli nauk prawnych uważa, iż najlepszą metodą walki z nieuczciwymi podatnikami byłoby uproszczenie ustawy o podatku od towarów i usług. Ich zdaniem wprowadzenie ujednoliconej stawki VAT na poziomie niższym od obecnej stawki podstawowej wpłynęłoby korzystnie na uproszczenie samej procedury rozliczania podatku, doprowadziłoby również do zmniejszenia przychodów oszustów podatkowych, co z kolei mogłoby wpłynąć na zmniejszenie zainteresowania grup przestępczych tego typu procederem. Inni eksperci twierdzą, iż kluczem do zmniejszenia liczby nadużyć w podatku od towarów i usług będzie standaryzacja systemu fakturowania, która wpłynąć powinna na ograniczenie możliwości wystawiania pustych faktur.

Biuletyn VAT

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Ministerstwo Finansów chce rozprawić się z przestępcami podatkowymi

Jak wynika z doniesień prasowych Ministerstwo Finansów planuje podjąć kolejną próbę ograniczenia zjawiska wyłudzeń podatkowych w Polsce. Tym razem rozważane są reformy o charakterze systemowym, zmieniające całkowicie schemat rozliczeń podatku od towarów i usług.

W pierwszej kolejności warto wspomnieć w tym miejscu o tzw. centralnym systemie rejestru faktur VAT.

Przedstawiciele Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego, działającej przy Ministrze Finansów, wskazują na możliwość stworzenia ogólnopolskiego systemu, w ramach którego przedsiębiorcy generowaliby wystawiane faktury oraz wprowadzaliby dokumentację stworzoną poza systemem. W przypadku wprowadzenia w życie powyższego pomysłu, organy podatkowe miałyby dostęp do wszelkich danych związanych z opodatkowanymi transakcjami, co niewątpliwie ułatwiłoby fiskusowi wychwytywanie wykorzystywanych w obrocie pustych faktur i skuteczniejsze lokalizowanie nieuczciwych przedsiębiorców. Powyższa koncepcja zdaje się jednak również nieść za sobą pewne niekorzystne dla przeciętnych podatników konsekwencje. Wprowadzenie nowego systemu wiązać się będzie zapewne z niemałymi kosztami, które finalnie mogą zostać przerzucone na podmioty dostarczające towary i świadczące usługi (budowa centralnego systemu rejestru faktur może wiązać się bowiem z koniecznością nabycia odpowiedniego oprogramowania, czy tez nawet sprzętu dedykowanego dla konkretnego systemu teleinformatycznego).

Zmiany w VAT przeciwdziałające oszustwom - propozycje Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego

Przedstawiciele Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego rozważają również inne koncepcje, które wpłynąć mają na ograniczenie wyłudzeń podatku VAT. Jedną z nich jest koncepcja tzw. podzielnej płatności (split payment). Zgodnie z jej założeniami, podatnicy prowadzący opodatkowaną działalność gospodarczą posiadać powinni odrębne konta bankowe na należności związane z dostawą towaru lub świadczeniem usługi oraz na należny z tytułu dokonanej czynności podatek VAT.

Przy zastosowaniu tego typu mechanizmu podatek od towarów i usług odprowadzany byłby bezpośrednio do organów podatkowych, co niewątpliwie utrudniłoby oszustom dokonywanie podatkowych malwersacji. Należy jednak mieć na uwadze, iż zastosowanie tej koncepcji wpłynęłoby na znaczącą zmianę schematu rozliczania podatku VAT, co z perspektywy przedsiębiorców wydaje się być bardzo kłopotliwe. Warto zauważyć również, iż w przypadku zastosowania tego typu koncepcji podatek należny byłby wpłacany do urzędu od razu, bez możliwości odliczenia od niego wartości podatku naliczonego, co mogłoby finalnie wpłynąć na pogorszenie sytuacji finansowej podatników w pojedynczych okresach rozliczeniowych.

Rady (na pewno) nie warte 50 mld zł

Jarosław Włoch, Mateusz Oleksy

Departament Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ordynacja podatkowa - liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i kilkadziesiąt innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

Obowiązkowe e-Doręczenia od 1 kwietnia 2025 r. dla firm zarejestrowanych w KRS. Jak założyć skrzynkę i aktywować Adres do Doręczeń Elektronicznych (ADE)

W komunikacie z 27 marca 2025 r. Poczta Polska przypomina o nadchodzącym terminie: 1 kwietnia 2025 r., kiedy to obowiązek korzystania z systemu e-Doręczeń zostanie rozszerzony na przedsiębiorstwa zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym przed początkiem bieżącego roku.

Ekologiczne opakowania w e-handlu - ogromne wyzwanie dla logistyki

Europejski klient e-commerce ma sprzeczne oczekiwania wobec opakowań, w których dostarczane są jego zamówienia. Domaga się ekologicznych rozwiązań, ale rzadko zrezygnuje z zakupu, jeśli nie otrzyma alternatywy zrównoważonej klimatycznie. Nie chce też płacić za spełnienie postulatów środowiskowych, a długa lista rozbieżności generuje ogromne wyzwania po stronie sprzedawców i logistyki. Ekologiczna rewolucja nie jest tania, dodatkowo nowe unijne przepisy wymuszają daleko idące zmiany w procesie realizacji zamówień.

Praca w KAS - rekrutacja 2025. Gdzie szukać ogłoszeń?

Praca w KAS a rekrutacja w 2025 roku. Jakie zadania ma Krajowa Administracja Państwowa? Kto może pracować w KAS? Gdzie szukać ogłoszeń? Jakie są wymagania są w trakcie rekrutacji w 2025 roku?

REKLAMA

Roczne zeznanie podatkowe CIT tylko do 31 marca. Jak złożyć CIT-8

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przypominają, że 31 marca 2025 r. upływa termin złożenia zeznania CIT-8 za 2024 rok dla tych podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. CIT-8 można złożyć także elektronicznie w serwisie e-Urząd Skarbowy bez konieczności posiadania podpisu kwalifikowanego.

PKPiR 2026: będzie 15 poważnych zmian i nowe rozporządzenie od 1 stycznia. Terminy wpisów, dodatkowe kolumny do KSeF, dowody księgowe i inne nowości

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (pkpir). Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

REKLAMA

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

REKLAMA