REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Al Capone dzisiaj wyłudzałby VAT!

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Małopolski Instytut Studiów Podatkowych
Doradztwo podatkowe, rachunkowość, audyt, obsługa i pomoc w trakcie postępowań z organami podatkowymi, ceny transferowe
Al Capone dzisiaj wyłudzałby VAT!
Al Capone dzisiaj wyłudzałby VAT!

REKLAMA

REKLAMA

Z perspektywy interesów Skarbu Państwa, za najbardziej szkodliwy rodzaj oszustw podatkowych uznać należy wyłudzenia zwrotów podatku od towarów i usług. O ile bowiem np. zatajenie przed fiskusem osiągniętego w danym okresie rozliczeniowym dochodu wiąże się jedynie z uszczupleniem dochodów budżetowych państwa, podkreślić należy, iż wyłudzenie podatku VAT dodatkowo te dochody zmniejsza. Nie dość bowiem, że oszust podatkowy nie uiszcza należnej daniny, to jeszcze uzyskuje od Skarbu Państwa środki, które mu się faktycznie nie należą. Korzyści związane z tego typu działalnością przestępczą znajdują więc swoje źródła w budżecie państwa, a każda kwota wyłudzona przez oszustów wiąże się ze zmniejszeniem środków przekazywanych przez państwo na inne, społecznie istotne cele. Na oszustach vatowskich tracimy więc wszyscy.

Z informacji opublikowanych niedawno przez Komisję Europejską wynika, iż w przypadku Polski osiągnięta w 2013 roku tzw. „luka w podatku VAT” (czyli różnica między spodziewanymi, a rzeczywiście osiągniętymi wpływami z podatku VAT) przekroczyła kwotę 40 mld zł. Wynik ten stanowi kwotę wyższą od osiągniętej w roku 2012 – Polska znalazła się więc w gronie państw europejskich, które nie potrafią poradzić sobie z problemem zorganizowanej przestępczości podatkowej. Problem wydaje się być poważny. W dobie kryzysu światowego żadne państwo, a szczególnie takie, którego gospodarka ciągle jest w trakcie budowy, nie może pozwolić sobie na marnowanie tak pokaźnych części swojego budżetu. Jak pokazują przedstawione wyżej dane, dotychczas stosowane środki walki z oszustami podatkowymi zdają się zawodzić.

REKLAMA

Jak „ukraść VAT”, czyli karuzela podatkowa

REKLAMA

Nie podlega żadnym wątpliwościom, iż za jedną z najbardziej skomplikowanych ustaw podatkowych uznać należy ustawę o podatku od towarów i usług. Przewidziane w niej odmienne stawki podatkowe, których zastosowanie zależy od rodzaju dostarczanego towaru lub sprzedawanej usługi, oraz rozliczne procedury związane z obrotem specyficznymi produktami lub zawieraniem transakcji z przedsiębiorcami z innych krajów sprawiają, iż wiedza dotycząca zasad uiszczania daniny publicznej, jaką jest podatek VAT, zdaje się być niedostępna osobom niezajmującym się na co dzień prawem podatkowym. Niestety, ze szkodą dla nas wszystkich coraz większą biegłość w przepisach ustawy o VAT osiągają oszuści, a w dziedzinie malwersacji podatkowych coraz bardziej zagłębiają się zorganizowane grupy przestępcze których stałym dochodem staje wypłacany zwrot VATu. Sama struktura podatku VAT oparta  m. in. na zasadzie neutralności wobec czynnego podatnika i zasady opodatkowania obrotu zagranicznego, tworzą bowiem ogromne możliwości dla działań niezgodnych z prawem.

REKLAMA

Przepis na sukces wydaje się być pozornie bardzo prosty – aby wyłudzić VAT, wystarczy jedynie nabyć pustą fakturę VAT (czyli dokument poświadczający dokonanie transakcji, której faktycznie nie było) i wystąpić na jej podstawie o zwrot podatku.

Trzeba jednak pamiętać, iż tego typu działalność stanowi przestępstwo skarbowe, a istniejące obecne mechanizmy ochronne systemu podatkowego niechybnie wychwyciłyby tego typu działania i doprowadziły do ukarania sprawców. Dla ominięcia istniejących zabezpieczeń przestępcy angażują więc w swoją działalność coraz większą ilość podmiotów, tworząc międzynarodową sieć fikcyjnych przedsiębiorstw, biorących udział w procederze wystawiana pustych faktur. Towar najczęściej „krąży” (ale tylko pozornie) między kontrahentami działającymi w kraju i w innych państwach Unii, co dokumentowane jest pustymi fakturami VAT, przy których zastosowanie znajdują różne stawki podatku (23% przy nabyciu krajowym, 0% przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towaru). Kiedy wszystkie podmioty uczestniczące w sieci posiadają już dokumentację uprawniającą do zwrotu, poszczególne „spółki-słupy” zaczynają likwidować swoją działalność tak, aby po otrzymaniu zwrotu podatku móc w odpowiednim momencie „zniknąć”. Taki proceder potocznie nazywany jest „karuzelą podatkową”, a jego liczne modyfikacje i urozmaicenia prowadzą do wyłudzania od Skarbu Państwa dziesiątek miliardów złotych.

Polecamy: 500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Metody walki ze zorganizowaną przestępczością o charakterze podatkowym

Analiza treści przeprowadzonych w ostatnich latach nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług pozwala na stwierdzenie, iż do tej pory ustawodawca nie zdecydował się na dokonanie systemowych zmian, mających na celu zwalczanie zorganizowanej przestępczości podatkowej. Dotychczasowe działania skupiały się natomiast na wprowadzaniu w życie nowelizacji poszczególnych przepisów podatkowych, mających na celu zaostrzenie obowiązujących mechanizmów ochronnych (warto w tym miejscu wskazać np. na lipcową nowelizację ustawy o VAT, poszerzającą zakres przedmiotowy czynności objętych tzw. odwrotnym obciążeniem). Mając na uwadze dane przedstawione przez Komisję Europejską stwierdzić należy, iż tego typu metody na dłuższą metę zdają się być nieskuteczne, przyczyniają się one natomiast do utrudnienia prowadzenia działalności uczciwym podatnikom VAT. W fiskalnej wojnie instytucji państwowych, wypowiedzianej przestępczości zorganizowanej, największymi poszkodowanymi zdają się więc być uczciwy podatnicy od których wymaga się weryfikacji i autoryzacji swoich kontrahentów za brak której są karani pozbawieniem prawa do odliczenia podatku VAT.

Zarówno przedstawiciele doktryny prawa podatkowego, jak i praktycy zauważają potrzebę dokonania zmian procedury związanej z podatkiem od wartości dodanej, proponowane zazwyczaj są jednak różne drogi, które prowadzić mają do wspólnego celu – ograniczenia wyłudzeń. Część przedstawicieli nauk prawnych uważa, iż najlepszą metodą walki z nieuczciwymi podatnikami byłoby uproszczenie ustawy o podatku od towarów i usług. Ich zdaniem wprowadzenie ujednoliconej stawki VAT na poziomie niższym od obecnej stawki podstawowej wpłynęłoby korzystnie na uproszczenie samej procedury rozliczania podatku, doprowadziłoby również do zmniejszenia przychodów oszustów podatkowych, co z kolei mogłoby wpłynąć na zmniejszenie zainteresowania grup przestępczych tego typu procederem. Inni eksperci twierdzą, iż kluczem do zmniejszenia liczby nadużyć w podatku od towarów i usług będzie standaryzacja systemu fakturowania, która wpłynąć powinna na ograniczenie możliwości wystawiania pustych faktur.

Biuletyn VAT

VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Ministerstwo Finansów chce rozprawić się z przestępcami podatkowymi

Jak wynika z doniesień prasowych Ministerstwo Finansów planuje podjąć kolejną próbę ograniczenia zjawiska wyłudzeń podatkowych w Polsce. Tym razem rozważane są reformy o charakterze systemowym, zmieniające całkowicie schemat rozliczeń podatku od towarów i usług.

W pierwszej kolejności warto wspomnieć w tym miejscu o tzw. centralnym systemie rejestru faktur VAT.

Przedstawiciele Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego, działającej przy Ministrze Finansów, wskazują na możliwość stworzenia ogólnopolskiego systemu, w ramach którego przedsiębiorcy generowaliby wystawiane faktury oraz wprowadzaliby dokumentację stworzoną poza systemem. W przypadku wprowadzenia w życie powyższego pomysłu, organy podatkowe miałyby dostęp do wszelkich danych związanych z opodatkowanymi transakcjami, co niewątpliwie ułatwiłoby fiskusowi wychwytywanie wykorzystywanych w obrocie pustych faktur i skuteczniejsze lokalizowanie nieuczciwych przedsiębiorców. Powyższa koncepcja zdaje się jednak również nieść za sobą pewne niekorzystne dla przeciętnych podatników konsekwencje. Wprowadzenie nowego systemu wiązać się będzie zapewne z niemałymi kosztami, które finalnie mogą zostać przerzucone na podmioty dostarczające towary i świadczące usługi (budowa centralnego systemu rejestru faktur może wiązać się bowiem z koniecznością nabycia odpowiedniego oprogramowania, czy tez nawet sprzętu dedykowanego dla konkretnego systemu teleinformatycznego).

Zmiany w VAT przeciwdziałające oszustwom - propozycje Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego

Przedstawiciele Rady Konsultacyjnej Prawa Podatkowego rozważają również inne koncepcje, które wpłynąć mają na ograniczenie wyłudzeń podatku VAT. Jedną z nich jest koncepcja tzw. podzielnej płatności (split payment). Zgodnie z jej założeniami, podatnicy prowadzący opodatkowaną działalność gospodarczą posiadać powinni odrębne konta bankowe na należności związane z dostawą towaru lub świadczeniem usługi oraz na należny z tytułu dokonanej czynności podatek VAT.

Przy zastosowaniu tego typu mechanizmu podatek od towarów i usług odprowadzany byłby bezpośrednio do organów podatkowych, co niewątpliwie utrudniłoby oszustom dokonywanie podatkowych malwersacji. Należy jednak mieć na uwadze, iż zastosowanie tej koncepcji wpłynęłoby na znaczącą zmianę schematu rozliczania podatku VAT, co z perspektywy przedsiębiorców wydaje się być bardzo kłopotliwe. Warto zauważyć również, iż w przypadku zastosowania tego typu koncepcji podatek należny byłby wpłacany do urzędu od razu, bez możliwości odliczenia od niego wartości podatku naliczonego, co mogłoby finalnie wpłynąć na pogorszenie sytuacji finansowej podatników w pojedynczych okresach rozliczeniowych.

Rady (na pewno) nie warte 50 mld zł

Jarosław Włoch, Mateusz Oleksy

Departament Doradztwa Podatkowego Małopolskiego Instytutu Studiów Podatkowych w Krakowie

Artykuł ma charakter jedynie informacyjny i stanowi publikację zainspirowaną treścią artykułów prasowych, interpretacji organów podatkowych i orzeczeń sądów administracyjnych. Nie stanowi porady ani opinii podatkowej czy prawnej w rozumieniu art. 2 ust. 1 i art. 31 ustawy o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 1996 r. Nr 102, poz. 475, ze zm.) i jest odzwierciedleniem poglądów wyrażanych przez autorów publikacji. Małopolski Instytut Studiów Podatkowych Sp. z o.o. nie bierze odpowiedzialności za ewentualne skutki podejmowanych decyzji na ich podstawie.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

REKLAMA

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. mija ważny termin dla przedsiębiorców. Chodzi o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

REKLAMA

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te dla osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

REKLAMA