REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Mechanizm unikania płacenia podatku VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
 EY
Firma EY jest światowym liderem rynku usług profesjonalnych obejmujących usługi audytorskie, doradztwo podatkowe, doradztwo biznesowe i doradztwo transakcyjne.
Mechanizm unikania płacenia podatku VAT /Fot. Fotolia
Mechanizm unikania płacenia podatku VAT /Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Mechanizm unikania płacenia podatku od towarów i usług często polega na zakupie towaru w jednym z krajów członkowskich UE, a następnie sprzedaży go dystrybutorowi (zwanemu „słupem”). Sprzedawcy nie odprowadzają podatku VAT do urzędu skarbowego, a współpracujące z nimi „słupy” po dokonanej transakcji mogą ubiegać się o zwrot nigdy nie wpłaconego podatku VAT z urzędu skarbowego, np. w przypadku zadeklarowania sprzedaży towarów za granicę.

Zmiany w ustawie o VAT w pierwszym kwartale 2016 r.

REKLAMA

Autopromocja

Według raportu Komisji Europejskiej, do polskiego budżetu nie wpływa ponad ¼ dochodów z tytułu podatku VAT. Dla porównania, w Holandii, Szwecji czy Finlandii jest to zaledwie 4%. Równocześnie w Polsce z roku na rok rośnie liczba wykrytych fikcyjnych faktur. W 2014 roku Kontrola Skarbowa wykryła w sumie 207 tysięcy dokumentów sprzedaży, które dotyczyły fikcyjnych transakcji na łączną kwotę 33,7 mld zł. Jeszcze rok wcześniej było to 19 mld zł. 

Odmowa zwrotu VAT z uwagi na nieprawidłowości stwierdzone u kontrahentów podatnika

Liczba faktur.jpg

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Karuzela branżowa

Wśród branż najbardziej narażonych na oszustwa w podatku VAT od lat znajduje się sektor paliwowy. W 2014 roku udział branży w ustaleniach dla postępowań kontrolnych wyniósł aż 26%. Na drugim miejscu znalazły się wyroby elektroniczne w tym telefony, procesory, tablety, konsole do gier a także produkty RTV i AGD. Na trzecim miejscu znalazły się wyroby stalowe, przede wszystkim pręty stalowe.

Korekta deklaracji VAT bez uzasadnienia od 1 stycznia 2016 r.

– Wyobraźnia przestępców nie zna granic. Po tym, jak wprowadzono mechanizm odwróconego podatku VAT na wyroby stalowe, niektóre metale czy na elektronikę, przestępcy przenieśli się na inne obszary takie jak kawa, herbata czy nawet… gwoździe. Obecnie w zasadzie każdy podatnik może paść ofiarą oszustów – ostrzega Tomasz Rolewicz, Doświadczony Menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego EY.

Udzial branz.jpg

Polecamy produkt: Biuletyn VAT


Metoda „na słupa”

Mechanizm unikania płacenia podatku VAT często polega na zakupie towaru w jednym z krajów członkowskich Unii Europejskiej, a następnie sprzedaży go dystrybutorowi (zwanemu „słupem”). Sprzedawcy nie odprowadzają podatku VAT do urzędu skarbowego, a współpracujące z nimi „słupy” po dokonanej transakcji mogą ubiegać się o zwrot nigdy nie wpłaconego podatku od towarów i usług z urzędu skarbowego, np. w przypadku zadeklarowania sprzedaży towarów za granicę. Sprzedaż jest czystą fikcją, gdyż w rzeczywistości towar sprzedawany jest do odbiorców w Polsce, a wyłudzony podatek VAT pozwala na znaczne obniżenie ceny. Oszuści dokonują wyłudzeń zwrotu podatku VAT lub nie odprowadzają należnego podatku. Celem oszustw może być również wprowadzenie do obrotu towarów z nielegalnych źródeł. Po takiej transakcji podmioty w nią zaangażowane z reguły znikają z rynku. Może się też zdarzyć, że uczciwy dostawca zostaje obciążony obowiązkiem zapłaty VAT przez organ skarbowy, mimo że był przekonany, iż dokonuje wewnątrzwspólnotowej dostawy, a w praktyce towar zostaje w Polsce.

Odwrócony VAT lekiem na całe zło?

– Mechanizm odwróconego VAT w praktyce oznacza przeniesienie obowiązku zapłaty podatku na nabywcę towaru bądź usługi. Równocześnie nabywca zachowuje prawo do odliczenia naliczonego podatku VAT. Pozwala to na zachowanie zasady neutralności podatku VAT. Dzięki wspólnej pracy przedstawicieli branży i strony rządowej w ten sposób udało się rozwiązać problem wyłudzeń m.in. w branży stalowej – wyjaśnia Stefan Majerowski, Menedżer w Dziale Doradztwa Podatkowego EY. – Inne kraje Unii Europejskiej borykają się z podobnymi problemami i mają na nie różne recepty. Na przykład od przyszłego roku w Słowacji mechanizmem odwróconego VAT będą objęte wszystkie towary dostarczane przez podatników nieposiadających siedziby w tym kraju, z wyjątkiem sprzedaży wysyłkowej. Z kolei w Słowenii odwróconym VAT-em objęta jest sprzedaż nieruchomości – mówi Agnieszka Tałasiewicz, Partner w Dziale Doradztwa Podatkowego EY. Komisja Europejska wskazuje mechanizm odwróconego VAT jako najlepsze narzędzie do walki z oszustami. Natomiast nie chce oddać państwom członkowskim swobody w jego niekontrolowanym stosowaniu.

500 pytań o VAT odpowiedzi na trudne pytania z interpretacjami Ministerstwa Finansów (PDF)

Kto jest winny?

Podatnicy, którzy w ramach swojej działalności dokonują dużych zakupów oraz funkcjonują w oparciu o rozbudowany dział handlowy, są narażeni na nieświadome uczestnictwo w nielegalnym procederze zmierzającym do wyłudzenia VAT. Wiąże się to z ryzykiem kwestionowania przez organy podatkowe prawa do odliczenia VAT po stronie spółki. W orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w takich sytuacjach wskazuje się, że podatnik, który dochowa należytej staranności biznesowej, nie może być przez organy podatkowe karany brakiem prawa do odliczenia podatku. Tym niemniej znane są sytuacje, w których nawet polskie sądy, pomimo istnienia przesłanek dobrej wiary, kwestionują prawo do odliczenia.

Polecamy: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych


Konsekwencje dla przedsiębiorców

Przedsiębiorcy, nawet nieświadomie biorący udział w „obrocie karuzelowym” lub uczestniczący w łańcuchu dostaw ze znikającym podatnikiem, narażeni są na odpowiedzialność w obszarze VAT, a także w zakresie pociągnięcia do odpowiedzialności. – Po pierwsze, urząd może zakwestionować odliczenie całego podatku VAT naliczonego w transakcjach z nieuczciwym kontrahentem. Po drugie, członkowie zarządu spółki mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności karno-skarbowej. Ponadto, firma, która nieświadomie uczestniczyła w łańcuchu wyłudzeń VAT, może ponieść odpowiedzialność na podstawie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, a także może zostać objęta zakazem uczestnictwa w przetargach publicznych. Niezależnie od tego, bardzo dotkliwe dla przedsiębiorcy nieświadomie zaangażowanego w łańcuch wyłudzeń VAT mogą być również straty wizerunkowe – tłumaczy Agnieszka Tałasiewicz.

Sposoby na uniknięcie oszustów

Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, podatnik ponosi konsekwencje działania kontrahenta jeżeli wiedział o oszustwie albo jeśli kontynuował współpracę mimo wątpliwości dotyczących uczciwości partnera biznesowego. – Podejrzenie przedsiębiorcy mogą wzbudzić m.in. „okazyjne” oferty zakupu dużych partii towarów w atrakcyjnych cenach i z krótkimi terminami płatności. Warto też zachować czujność w przypadku odbioru towaru o znacznej wartości w niestandardowych miejscach. Ryzykowne są również kontakty ze sprzedawcą przez pośredników. Oczywiście szczególną ostrożność trzeba zachować w przypadku krótkotrwałej współpracy z kontrahentem – mówi Jarosław Grzegorz, Doświadczony Menedżer w Dziale Zarządzania Ryzykiem Nadużyć EY. – Dlatego bardzo ważna jest weryfikacja kontrahenta przed podjęciem współpracy w oficjalnych rejestrach, w prasie, mediach społecznościowych czy wreszcie przez wykwalifikowane wywiadownie gospodarcze. Drugi kluczowy moment to ocena ryzyka związanego z dokonanymi lub potencjalnymi transakcjami pod kątem charakterystycznych cech transakcji wykorzystywanych w oszustwach VAT – podsumowuje Mariusz Witalis, Partner w Dziale Zarządzania Ryzykiem Nadużyć EY.

Źródło: EY

Prewspółczynnik odliczenia VAT naliczonego od 1 stycznia 2016 r.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Dobroczynność, dzięki której zapłacisz niższy podatek. Sprawdź, jak to zrobić!

Angażujesz się w działania filantropijne? Wspierasz darowiznami fundacje i stowarzyszenia? Choć robisz to bezinteresownie, możesz na tym zyskać nie tylko w wymiarze społeczno-emocjonalnym. Darowiznę możesz odliczyć od dochodu przed opodatkowaniem podatku. Pamiętaj jednak, że to nie jest to samo co przekazanie 1,5% podatku.

Rozliczenie VAT przy uznanej reklamacji, gdy kupujący zatrzymuje część wadliwego towaru

Zgłosiliśmy reklamację w związku z wadliwym towarem. Kontrahent uznał reklamację, ale zamiast wystawić fakturę korygującą, wystawił notę uznaniową. Zwrócił nam zapłatę za część towaru, który został u nas i który sami zutylizujemy. Część towaru została wymieniona na towar wolny od wad. Czy korygujemy odliczony VAT? Czy dokonując utylizacji we własnym zakresie świadczymy usługę na rzecz sprzedawcy? Czy ta wymiana towaru powinna być rozliczona w VAT?

Odstąpienie od umowy: kiedy trzeba skorygować VAT z faktury zaliczkowej

Otrzymanie zaliczki na poczet dostawy towarów lub świadczenia usług wiąże się zasadniczo z powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Rezygnacja z transakcji, skutkująca zwrotem zaliczki i wystawieniem faktury korygującej, umożliwia sprzedawcy obniżenie kwoty podatku należnego. Nabywca jest z kolei obowiązany do odpowiedniej korekty odliczonego wcześniej podatku naliczonego. Jak jednak postąpić w sytuacji, gdy kontrahenci odstępują wprawdzie od zawartej umowy, lecz zaliczka zostaje zwrócona znacznie później lub jej zwrot w ogóle nie następuje. Transakcja nie dochodzi ostatecznie do skutku. Nie ma jednak również zwrotu zaliczki, a to jej wpłata generowała powstanie obowiązku podatkowego.

Ulga na ekspansję

Ulga na ekspansję to jedno z rozwiązań podatkowych, które miało na celu wsparcie przedsiębiorców w pozyskiwaniu nowych rynków poprzez możliwość zaliczenia do kosztów wydatków na reklamę nowych produktów oraz udział w targach. Przepisy w tym zakresie budzą jednak liczne wątpliwości interpretacyjne, zwłaszcza w odniesieniu do podmiotów, które nie wytwarzają fizycznie produktów, lecz jedynie sprzedają je pod własną marką.

REKLAMA

Czy można sprzedać środek trwały w czasie zawieszenia działalności gospodarczej.? Jak rozliczyć podatki od tej sprzedaży?

Wielu przedsiębiorców, którzy decydują się na zawieszenie działalności gospodarczej, zastanawia się, jak prawidłowo rozliczyć sprzedaż środków trwałych. Często pojawiają się pytania, czy w trakcie zawieszenia można sprzedać firmowy majątek i czy od takiej transakcji należy odprowadzić podatek. Wbrew pozorom, sprawa nie jest skomplikowana.

CFO w firmie – dlaczego warto go docenić, zwłaszcza w sytuacji kryzysowej

O roli dyrektorów finansowych w zarządzaniu kryzysowym na przykładzie sytuacji, w jakiej znalazły się międzynarodowe organizacje pozarządowe – pisze Jarosław Czubacki, Head of Finance w Fundacji Save the Children Polska.

KSeF tuż za rogiem! Księgowi mówią jasno: za zgodność e-faktur odpowiadać będą przedsiębiorcy

KSeF już jest na horyzoncie. Przedsiębiorcy wciąż jednak zwlekają z przygotowaniami do e-faktur, licząc na pomoc księgowych z biur rachunkowych. Tymczasem to oni sami będą odpowiadać za zgodność z nowymi przepisami. Jak dobrze przygotować firmę i uniknąć kosztownych potknięć? Sprawdź, co zrobić już teraz.

Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a Wielką Brytanią – kompendium wiedzy dla polskich rezydentów podatkowych

W erze globalnej mobilności zawodowej i kapitałowej coraz więcej Polaków uzyskuje dochody z zagranicy. Najczęściej chodzi o Wielką Brytanię – kraj, który od lat przyciąga naszych obywateli do pracy, prowadzenia działalności gospodarczej czy inwestowania. W takim kontekście kluczowa staje się znajomość zasad opodatkowania dochodów uzyskiwanych w UK przez osoby będące polskimi rezydentami podatkowymi.

REKLAMA

Prof. W. Modzelewski: VAT unijny to największe zagrożenie dla uczciwych podatników. Trzeba zrezygnować z pozornych działań uszczelniających i napisać od nowa ustawę o VAT

Powoli ale skutecznie przebija się do świadomości podatników diagnoza, że VAT unijny, wprowadzony w Polsce w 2004 r., był od początku nieznaną w historii pułapką zastawioną nie tylko na nasze państwo, lecz również na dziesiątki tysięcy naiwnych i uczciwych podatników, którzy mieli być (i są nadal) ofiarami tego eksperymentu – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ordynacja podatkowa - MF szykuje liczne zmiany od 2026 r. Przedawnienie, zapłata podatku, zwrot nadpłaty, MDR i wiele innych nowości w projekcie nowelizacji

W dniu 28 marca 2025 r. opublikowany został projekt bardzo obszernej nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilkunastu innych ustaw. Zmiany są bardzo liczne i mają wejść w życie 1 stycznia 2026 r. Ministerstwo Finansów informuje, że celem tej nowelizacji jest poprawa relacji między podatnikami i organami podatkowymi, zwiększenie efektywności działania organów podatkowych oraz doprecyzowanie przepisów, których stosowanie budzi wątpliwości. Zobaczmy jakie zmiany czekają podatników od początku przyszłego roku.

REKLAMA