REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uznanie sprzedawcy działek budowlanych jako podatnika VAT

Rafał Niszczak
Doradca podatkowy – nr wpisu 12905, księgowy
Czy podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik VAT?
Czy podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik VAT?

REKLAMA

REKLAMA

Wiele osób dokonując sprzedaży działek budowlanych stoi przed pytaniem, czy tak transakcja zobliguję je do naliczenia podatku VAT, a tym samym sprzedawca zostanie uznany jako podatnik w myśl ustawy o podatku od towarów i usług. Żeby odpowiedzieć na to pytania, należy w pierwszej kolejności prześledzić zapisy ustawy, definiujące czynności związane z procesem sprzedaży.

Dostawa działki budowlanej na gruncie ustawy o VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, zwaną dalej "ustawą"), opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Kierując się dalej zapisami ustawy, art. 7 ust. 1, wskazuje, że  przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czym zatem jest towar? Odpowiedź na to pytanie dostarcza nam zapis art. 2 pkt. 6, zgodnie z którym przez towar rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

REKLAMA

Autopromocja

Mając na uwadze powyższe możemy jednoznacznie stwierdzić, że grunt (działka budowlana) spełnia definicję towaru, a jego sprzedaż rodzi obowiązki w zakresie podatku od towarów i usług. Tym samym oznaczałoby to, że zwyczajna osoba rozporządzająca swoim prywatnym majątkiem, chcąc sprzedać posiadane działki musiałaby liczyć się z dodatkowym obciążeniem fiskalnym w postaci podatku od towarów i usług. Na szczęście nie każda transakcja dostawy towaru, jest jednoznaczna z jej opodatkowaniem. Aby tak się stało podmiot dokonujący dostawy towaru musi działać jako podatnik. Definicja podatnika zawarta została w art. 15 ust. 1 ustawy: „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.”

Powyższe ustalenia są w szczególności ważne, przy dostawach gruntów. Jeżeli dokonywana jest sprzedaż gruntu, a dostawca zostanie uznany jako podatnik to mimo wszystko konsekwencje tego nie muszą być dotkliwe, gdyż art. 43 ust. 1 pkt 9 wskazuje, że zwalnia się z podatku „dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.” Jeśli jednak przedmiotem dostawy są tereny budowlane, czyli zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy: grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, to skutkiem tego jest doliczenie podatku VAT do ceny sprzedaży. Biorąc pod uwagę, że wartości takich transakcją są zazwyczaj znaczące, to również znacząca będzie wartość podatku, a brak jego wykazania będzie wiązało się z bolesnymi konsekwencjami.

Czy podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik VAT?

Okazuje się, więc, że kluczowe jest ustalenie, czy dany podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik. Brane pod uwagę jest szereg czynników i okoliczności, które mogą przesądzić o opodatkowaniu danej transakcji. Ważne wskazówki w zakresie czynności opodatkowania dostawy działek zawiera orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych (C-180/10) oraz (C-181/10). Mimo iż minęło już sporo czasu od publikacji tego orzeczenia, to nadal jest ono podnoszone w interpretacjach podatkowych oraz procesach sądowych. Wskazuje ono, że podejmowane czynności, które są przejawem zwykłego wykonywania praw własności nie mogą być uznane za prowadzenie działalności gospodarczej. Nie ma tu znaczenia liczba, jak również zakres transakcji, jako przesądzające kryterium uznania danej czynności wykraczającej poza prywatne zarządzanie majątkiem. Aby dana transakcja podlegała opodatkowaniu, podmiot dokonujący sprzedaży musi podejmować aktywne działania, angażować środki podobnie jak to czynią profesjonalne podmioty zajmujące się obrotem gruntami. Przedmiotem licznych interpretacji jest kwestia opodatkowania transakcji zbycia działek, w których organy wskazują na elementy, które mogą przesądzić o objęciu transakcji podatkiem od towarów i usług.

W interpretacji indywidualnej z dnia 11 marca 2020 r. 0114-KDIP1-1.4012.15.2020.2.AKA podatnik (małżeństwo) nabył od osoby fizycznej działkę budowlaną, na której postawiono dom, który jednak nie został dokończony (stan surowy). Ze względu na zmianę planów małżeństwo zdecydowało się na sprzedaż działki z niedokończonym budynkiem. Jedyną aktywnością ze strony małżeństwa była publikacja reklamy na portalach ogłoszeniowych oraz skorzystanie z pomocy agencji nieruchomości. Podkreślony został również fakt, że działka nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej (w jakikolwiek sposób), a małżonkowie nie nabyli działki z zamiarem jej późniejszej odsprzedaży. Organ uznał tutaj, że małżonkowie nie działają jako podatnicy, a transakcja nie podlega opodatkowaniu. Warto tu wspomnieć, że sprzedaż dokonywana przez małżeństwo, gdzie występuje wspólność majątkowa, musi być zaakceptowana przez oboje małżonków. W akcie notarialnym wskazywane są dane obojga małżonków. Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podatnikiem jest natomiast ten z małżonków, który dokonuje czynności podlegającej opodatkowaniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

W podobnym tonie wydana została interpretacja z 19 listopada 2020 r. 0114-KDIP4-3.4012.505.2020.2.MP. Wnioskodawca odziedziczył gospodarstwo rolne po swoich rodzicach. Posiadane grunty nigdy nie były przedmiotem dzierżawy, najmu, co więcej zawsze były związane z działalnością rolniczą. Gmina uchwaliła przestrzenny plan zagospodarowania terenów, obejmujący m.in. pastwiska Wnioskodawcy. Na tej podstawie wnioskodawca zdecydował się podzielić część posiadanego gospodarstwa na 13 działek pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną lub  usługową. Wskazane zostało, że działki nadal są traktowane jako jeden obszar rolny, a Wnioskodawca nie podejmował żadnych dodatkowych działań w celu sprzedaży działek, np. uzbrojenie, marketing, itp. Okoliczności objęte wnioskiem pozwoliły stwierdzić organowi, że Wnioskodawca nie pełni tutaj roli podatnika.

Zupełnie inne stanowisko zajął organ w interpretacji z dnia 16 kwietnia 2021 r. 0114-KDIP1-2.4012.76.2021.1.AAT. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca odziedziczył działkę. Z posiadanej nieruchomości chciał wydzielić jedną działkę w celu sprzedaży. Nigdy nie występował jako podatnik, a działka nie była wynajmowana lub dzierżawiona, nie były prowadzone również działania marketingowe. Wnioskodawca zawarł umowę przedwstępną sprzedaży ze spółką akcyjną. Warunkiem zawarcia ostatecznej czynności było dokonanie szeregu czynności takich jak m.in. uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, uzyskanie pozwolenia na budowę, przeprowadzenie badań geotechnicznych. Wnioskodawca udzielił spółce pełnomocnictwa do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń. Wnioskodawca wyraził również zgodę na dysponowanie przez Spółkę nieruchomością w zakresie wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie na budowę, uzyskania zgód, oraz udostępnił nieruchomość celem zbadania gruntu instalacji tymczasowego przyłącza energetycznego. Całość dokonywanych czynności została potraktowana jako profesjonalny obrót nieruchomościami i podlegająca opodatkowaniu stawką 23%.

W przypadku sprzedaży działek nie ma złotej reguły pozwalającej oddzielić prywatne zarządzanie majątkiem, będące poza opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług od profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Brane jest tu pod uwagę szereg czynników determinujących sprzedaż, które nie zawsze w sposób oczywisty wskazują na konieczność opodatkowania transakcji. Jedynym słusznym rozwiązaniem, zważywszy na wartość tego typu transakcji jest wniosek o interpretację indywidualną.

Rafał Niszczak
Doradca podatkowy – nr wpisu 12905, księgowy

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Obowiązki pracodawcy wobec PFRON – składki, terminy, deklaracje. Jak obliczyć stan i wskaźnik zatrudnienia oraz wysokość wpłaty?

Jakie obowiązki wobec PFRON ma pracodawca? Jak obliczyć wysokość wpłaty na ten fundusz? Jak ustalić stan zatrudnienia i wskaźnik zatrudnienia? Kto może być zwolniony z obowiązku dokonywania wpłat do PFRON?

Zwrot kosztów przejazdów pracowniczych bez podatku? Interpelacja poselska w sprawie przychodu pracownika

W odpowiedzi z 23 grudnia 2024 r. na interpelację poselską nr 6759 Wiceminister Finansów Jarosław Neneman wskazał rozstrzygnięcie w zakresie zwrotu kosztów taksówek ponoszonych przez pracowników sprzeczne z ostatnim wyrokiem NSA z 19 listopada 2024 r. Zdaniem Wiceministra zwrot takich kosztów nie będzie stanowił przychodu w sytuacji, w której kwota jaką otrzymują pracownicy równa jest tej, którą ponieśli i wyjdą oni dzięki temu „na zero”.

Mandat lub grzywna nałożone za granicą. Kiedy warto się odwołać, a kiedy lepiej zapłacić od razu?

Każdego roku tysiące polskich firm transportowych i przewoźników, realizujących przewozy międzynarodowe, otrzymują mandaty lub grzywny, które mogą sięgać dziesiątek, a nawet setek tysięcy złotych. Czy zawsze warto się od nich odwoływać? W wielu przypadkach tak – ale trzeba wiedzieć, kiedy walczyć, a kiedy zapłacić i uniknąć dalszych problemów. A wszystko oczywiście zależy od okoliczności oraz rodzaju nałożonej kary.

Ceny za badania techniczne wyższe już w 2025 r.? 260–280 zł - to postulat diagnostów. Zmienić się mają też opłaty karne za spóźniony przegląd i terminy

Ministerstwo Infrastruktury podjęło intensywne prace nad reformą systemu badań technicznych pojazdów (w tym samochodów i motocykli). To nie tylko konieczność wynikająca z dostosowania przepisów do unijnej dyrektywy, ale również odpowiedź na realia gospodarcze, które przez lata diametralnie się zmieniły. Jak informuje resort, w grudniu 2024 roku złożono wniosek o wpisanie projektu ustawy do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Czy stawki za badania techniczne pojazdów zmienią się w 2025 roku? Co jeszcze się zmieni oprócz cen?

REKLAMA

Bułgaria i Rumunia w strefie Schengen od 2025 r. – co to oznacza dla branży transportowej?

1 stycznia 2025 roku Rumunia i Bułgaria zyskały pełen dostęp do strefy Schengen, o który zabiegały od chwili akcesji niemal 20 lat temu. Mniej granic na kontynencie to świetna wiadomość dla europejskiego sektora transportu – planowanie tras biegnących przez oba kraje stanie się łatwiejsze i wolne od wielogodzinnych kontroli. Wejście do Schengen to ogromna szansa zwłaszcza dla intensywnie rozwijającej się Rumunii. Jej pozycja na kontynencie w ostatnich latach umocniła się, a transport jest kluczowym sektorem rumuńskiej gospodarki.

Twój e-PIT 2025: przedsiębiorcy. Wstępnie wypełnione zeznanie trzeba sprawdzić, ew. uzupełnić i zaakceptować

Ministerstwo Finansów informuje, że z usługi Twój e-PIT mogą w 2025 roku korzystać osoby prowadzące działalność gospodarczą oraz działy specjalne produkcji rolnej. Przedsiębiorcy znajdą na swoich kontach częściowo uzupełnione formularze PIT-36, PIT-36L, PIT-28. Z tej usługi mogą skorzystać także przedsiębiorcy z zawieszoną działalnością gospodarczą.

Odszkodowanie od pracodawcy za nierówne traktowanie (dyskryminację). Jaka kwota? Trzeba zapłacić podatek, czy jest zwolnienie?

Z Kodeksu pracy wynika, że osoba, wobec której pracodawca naruszył zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, ma prawo do odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę. W indywidualnych interpretacjach podatkowych z dnia 11 lipca 2024 r. i 7 listopada 2024 r. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnia, jakie są zasady opodatkowania takiego odszkodowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Będą zmiany: Spadek. Zachowek. 6 miesięcy na zgłoszenie. Dla niektórych dłużej [RPO i MF]

Nowelizację zapowiada Ministerstwo Finansów w korespondencji z RPO. Termin 6 miesięcy jest na zgłoszenie faktu nabycia spadku albo zachowku do urzędu skarbowego (druk SD-Z2). Niedochowanie terminu, to utrata zwolnienia od podatku spadkowego, które przysługuje np. wdowie. Od lat jest tu pytanie „Po co to zgłoszenie i po co ten termin?". Przecież zwolniony z podatku od spadków jest każdy wdowiec, wdowa, syn, wnuk, dziadek, brat, siostra. Zwolnienie przysługuje dzięki obiektywnym cechom - więzy krwi albo małżeństwo. Niestety termin zgłoszenia oraz konieczność jego dokonania nie zostanie zmieniony. Na czym polega zmiana?

REKLAMA

Ograniczenie tzw. podatku Belki. Zyski z oszczędności do 100 tys. zł bez podatku

W dniu 10 lutego 2025 r. podczas konferencji "Polska. Rok Przełomu" minister finansów Andrzej Domański zapowiedział ograniczenie podatku od zysków kapitałowych (zwanego potocznie podatkiem Belki). Podatek ten jest płacony jest od dochodów z obligacji, lokat bankowych oraz zysków ze sprzedaży jednostek funduszy czy akcji. W odpowiedzi na interpelację poselską, wiceminister finansów Jarosław Neneman przybliżył nieco szczegóły planowanych zmian w tym podatku.

Wdrożenie inicjatywy STEP – 10 postulatów. Jak ułatwić firmom dostęp do funduszy unijnych?

Platforma technologii strategicznych STEP to uruchomiona w 2024 roku inicjatywa unijna mająca na celu wzmocnienie konkurencyjności przemysłu UE poprzez wspieranie inwestycji w kluczowe obszary technologiczne. Należą do nich technologie deep-tech, technologie zeroemisyjne oraz biotechnologie. Wypracowanie szczegółowych zasad finansowania projektów zostało pozostawione w gestii poszczególnych państw członkowskich. W CRIDO opracowaliśmy 10 postulatów, dzięki którym polski system wsparcia projektów STEP będzie mógł działać efektywnie, a przedsiębiorcy uzyskają łatwiejszy dostęp do unijnych środków.

REKLAMA