REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uznanie sprzedawcy działek budowlanych jako podatnika VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Rafał Niszczak
Doradca podatkowy – nr wpisu 12905, księgowy
Czy podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik VAT?
Czy podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik VAT?

REKLAMA

REKLAMA

Wiele osób dokonując sprzedaży działek budowlanych stoi przed pytaniem, czy tak transakcja zobliguję je do naliczenia podatku VAT, a tym samym sprzedawca zostanie uznany jako podatnik w myśl ustawy o podatku od towarów i usług. Żeby odpowiedzieć na to pytania, należy w pierwszej kolejności prześledzić zapisy ustawy, definiujące czynności związane z procesem sprzedaży.

Dostawa działki budowlanej na gruncie ustawy o VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r. poz. 685, zwaną dalej "ustawą"), opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Kierując się dalej zapisami ustawy, art. 7 ust. 1, wskazuje, że  przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Czym zatem jest towar? Odpowiedź na to pytanie dostarcza nam zapis art. 2 pkt. 6, zgodnie z którym przez towar rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja

Mając na uwadze powyższe możemy jednoznacznie stwierdzić, że grunt (działka budowlana) spełnia definicję towaru, a jego sprzedaż rodzi obowiązki w zakresie podatku od towarów i usług. Tym samym oznaczałoby to, że zwyczajna osoba rozporządzająca swoim prywatnym majątkiem, chcąc sprzedać posiadane działki musiałaby liczyć się z dodatkowym obciążeniem fiskalnym w postaci podatku od towarów i usług. Na szczęście nie każda transakcja dostawy towaru, jest jednoznaczna z jej opodatkowaniem. Aby tak się stało podmiot dokonujący dostawy towaru musi działać jako podatnik. Definicja podatnika zawarta została w art. 15 ust. 1 ustawy: „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.”

Powyższe ustalenia są w szczególności ważne, przy dostawach gruntów. Jeżeli dokonywana jest sprzedaż gruntu, a dostawca zostanie uznany jako podatnik to mimo wszystko konsekwencje tego nie muszą być dotkliwe, gdyż art. 43 ust. 1 pkt 9 wskazuje, że zwalnia się z podatku „dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.” Jeśli jednak przedmiotem dostawy są tereny budowlane, czyli zgodnie z art. 2 pkt 33 ustawy: grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, to skutkiem tego jest doliczenie podatku VAT do ceny sprzedaży. Biorąc pod uwagę, że wartości takich transakcją są zazwyczaj znaczące, to również znacząca będzie wartość podatku, a brak jego wykazania będzie wiązało się z bolesnymi konsekwencjami.

Czy podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik VAT?

Okazuje się, więc, że kluczowe jest ustalenie, czy dany podmiot dokonujący sprzedaży działek działa jako podatnik. Brane pod uwagę jest szereg czynników i okoliczności, które mogą przesądzić o opodatkowaniu danej transakcji. Ważne wskazówki w zakresie czynności opodatkowania dostawy działek zawiera orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych (C-180/10) oraz (C-181/10). Mimo iż minęło już sporo czasu od publikacji tego orzeczenia, to nadal jest ono podnoszone w interpretacjach podatkowych oraz procesach sądowych. Wskazuje ono, że podejmowane czynności, które są przejawem zwykłego wykonywania praw własności nie mogą być uznane za prowadzenie działalności gospodarczej. Nie ma tu znaczenia liczba, jak również zakres transakcji, jako przesądzające kryterium uznania danej czynności wykraczającej poza prywatne zarządzanie majątkiem. Aby dana transakcja podlegała opodatkowaniu, podmiot dokonujący sprzedaży musi podejmować aktywne działania, angażować środki podobnie jak to czynią profesjonalne podmioty zajmujące się obrotem gruntami. Przedmiotem licznych interpretacji jest kwestia opodatkowania transakcji zbycia działek, w których organy wskazują na elementy, które mogą przesądzić o objęciu transakcji podatkiem od towarów i usług.

REKLAMA

W interpretacji indywidualnej z dnia 11 marca 2020 r. 0114-KDIP1-1.4012.15.2020.2.AKA podatnik (małżeństwo) nabył od osoby fizycznej działkę budowlaną, na której postawiono dom, który jednak nie został dokończony (stan surowy). Ze względu na zmianę planów małżeństwo zdecydowało się na sprzedaż działki z niedokończonym budynkiem. Jedyną aktywnością ze strony małżeństwa była publikacja reklamy na portalach ogłoszeniowych oraz skorzystanie z pomocy agencji nieruchomości. Podkreślony został również fakt, że działka nie była nigdy wykorzystywana w działalności gospodarczej (w jakikolwiek sposób), a małżonkowie nie nabyli działki z zamiarem jej późniejszej odsprzedaży. Organ uznał tutaj, że małżonkowie nie działają jako podatnicy, a transakcja nie podlega opodatkowaniu. Warto tu wspomnieć, że sprzedaż dokonywana przez małżeństwo, gdzie występuje wspólność majątkowa, musi być zaakceptowana przez oboje małżonków. W akcie notarialnym wskazywane są dane obojga małżonków. Na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podatnikiem jest natomiast ten z małżonków, który dokonuje czynności podlegającej opodatkowaniu.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

W podobnym tonie wydana została interpretacja z 19 listopada 2020 r. 0114-KDIP4-3.4012.505.2020.2.MP. Wnioskodawca odziedziczył gospodarstwo rolne po swoich rodzicach. Posiadane grunty nigdy nie były przedmiotem dzierżawy, najmu, co więcej zawsze były związane z działalnością rolniczą. Gmina uchwaliła przestrzenny plan zagospodarowania terenów, obejmujący m.in. pastwiska Wnioskodawcy. Na tej podstawie wnioskodawca zdecydował się podzielić część posiadanego gospodarstwa na 13 działek pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną lub  usługową. Wskazane zostało, że działki nadal są traktowane jako jeden obszar rolny, a Wnioskodawca nie podejmował żadnych dodatkowych działań w celu sprzedaży działek, np. uzbrojenie, marketing, itp. Okoliczności objęte wnioskiem pozwoliły stwierdzić organowi, że Wnioskodawca nie pełni tutaj roli podatnika.

Zupełnie inne stanowisko zajął organ w interpretacji z dnia 16 kwietnia 2021 r. 0114-KDIP1-2.4012.76.2021.1.AAT. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca odziedziczył działkę. Z posiadanej nieruchomości chciał wydzielić jedną działkę w celu sprzedaży. Nigdy nie występował jako podatnik, a działka nie była wynajmowana lub dzierżawiona, nie były prowadzone również działania marketingowe. Wnioskodawca zawarł umowę przedwstępną sprzedaży ze spółką akcyjną. Warunkiem zawarcia ostatecznej czynności było dokonanie szeregu czynności takich jak m.in. uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy, uzyskanie pozwolenia na budowę, przeprowadzenie badań geotechnicznych. Wnioskodawca udzielił spółce pełnomocnictwa do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych, niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń. Wnioskodawca wyraził również zgodę na dysponowanie przez Spółkę nieruchomością w zakresie wystąpienia z wnioskiem o pozwolenie na budowę, uzyskania zgód, oraz udostępnił nieruchomość celem zbadania gruntu instalacji tymczasowego przyłącza energetycznego. Całość dokonywanych czynności została potraktowana jako profesjonalny obrót nieruchomościami i podlegająca opodatkowaniu stawką 23%.

W przypadku sprzedaży działek nie ma złotej reguły pozwalającej oddzielić prywatne zarządzanie majątkiem, będące poza opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług od profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Brane jest tu pod uwagę szereg czynników determinujących sprzedaż, które nie zawsze w sposób oczywisty wskazują na konieczność opodatkowania transakcji. Jedynym słusznym rozwiązaniem, zważywszy na wartość tego typu transakcji jest wniosek o interpretację indywidualną.

Rafał Niszczak
Doradca podatkowy – nr wpisu 12905, księgowy

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa opłata cukrowa uderzy w małe firmy? Minister ostrzega przed katastrofą dla MŚP

Minister Agnieszka Majewska, Rzecznik MŚP, ostrzega przed skutkami nowelizacji „podatku cukrowego”. Zwraca uwagę, że projekt zmian w ustawie o zdrowiu publicznym przygotowany przez Ministerstwo Finansów może nadmiernie obciążyć najmniejsze firmy. Nowe przepisy dotyczące opłaty cukrowej mają – wbrew intencjom resortu – rozszerzyć obowiązki sprawozdawcze i podatkowe także na mikro i małych przedsiębiorców.

Najważniejsze zmiany przepisów dla firm 2025/2026. Jakie nowe obowiązki i wyzwania dla biznesu?

Trzeci kwartał 2025 roku przyniósł przedsiębiorcom aż 13 istotnych zmian regulacyjnych. Powszechne oburzenie przedsiębiorców wzbudza jednak krótsze od obiecywanego 6-miesięcznego vacatio legis. Z jednej strony postępuje cyfryzacja i deregulacja procesów, z drugiej – rosną obciążenia fiskalne i kontrolne. Z najnowszego Barometru TMF Group obejmującego trzeci kwartał 2025 roku wynika, że równowaga między ułatwieniami a restrykcjami została zachwiana kosztem zmian wymagających dla prowadzenia biznesu.

Jak uwierzytelnić się w KSeF? Pieczęć elektroniczna to jedna z metod - zgłoszenie w ZAW-FA, API KSeF 2.0 lub przy użyciu Aplikacji Podatnika KSeF

Aby korzystać z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), nie trzeba zakładać konta, ale konieczne jest potwierdzenie tożsamości i uprawnień. Jednym z bezpiecznych sposobów uwierzytelnienia – szczególnie dla spółek i innych podmiotów niebędących osobami fizycznymi – jest kwalifikowana pieczęć elektroniczna. Sprawdź, jak działa i jak jej użyć w KSeF.

Faktury korygujące w KSeF w 2026 r. Jak powinny być wystawiane?

Pytanie dotyczy zawartości pliku xml, za pomocą którego będzie wczytywana do KSeF faktura korygująca. Czy w związku ze zmianą struktury logicznej FA(3) w przypadku faktur korygujących podstawę opodatkowania i podatek będzie niezbędne zawarcie w pliku xml wartości „przed korektą” i „po korekcie”? Jeżeli będzie możliwy import na podstawie samej różnicy faktury korygującej (co wynikałoby z zamieszczonego na stronie MF pliku FA_3_Przykład_3 (Przykładowe pliki dla struktury logicznej e-Faktury FA(3)), to czy ta możliwość obejmuje fakturę korygującą do faktury pierwotnej już wcześniej skorygowanej (ponowną korektę)?

REKLAMA

Rezygnacja członka zarządu w spółce z o.o. – jak to zrobić prawidłowo (zasady, dokumentacja, odpowiedzialność)

W realiach obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których członek zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje się na złożenie rezygnacji z pełnionej funkcji. Powody mogą być różne – osobiste, zdrowotne, biznesowe czy organizacyjne – ale decyzja ta zawsze powinna być świadoma i przemyślana, zwłaszcza z perspektywy konsekwencji prawnych i finansowych.

Nieujawnione operacje gospodarcze – jak uniknąć sankcyjnego opodatkowania CIT

Od kilku lat coraz więcej spółek korzysta z możliwości opodatkowania tzw. ryczałtem od dochodów spółek. To sposób opodatkowania dochodów spółki, który może przynieść realne korzyści podatkowe. Jednak korzystanie z estońskiego CIT-u wiąże się również z określonymi obowiązkami – szczególnie w zakresie prawidłowego ujmowania operacji gospodarczych w księgach rachunkowych. W tym artykule wyjaśnimy, czym są nieujawnione operacje gospodarcze i kiedy mogą prowadzić do powstania dodatkowego zobowiązania podatkowego.

Zmiany w stażu pracy od 2026 r. Potrzebne zaświadczenia z ZUS – wnioski będzie można składać już od stycznia

Od 1 stycznia 2026 roku wchodzą w życie zmiany w Kodeksie pracy. Nowe przepisy rozszerzą katalog okresów wliczanych do stażu pracy dla celów nabywania prawa do świadczeń i uprawnień pracowniczych. Obejmą one m.in. umowy zlecenia, prowadzenie działalności gospodarczej czy pracę zarobkową za granicą. Potwierdzeniem tych okresów będą zaświadczenia z ZUS, wydawane od nowego roku na podstawie wniosku składanego w PUE/eZUS.

JPK VAT dostosowany do KSeF – co w praktyce oznaczają nowe oznaczenia i obowiązek korekty?

Ministerstwo Finansów opublikowało projekt rozporządzenia dostosowującego przepisy w zakresie JPK_VAT do zmian wynikających z wprowadzenia Krajowego Systemu e-Faktur. Nowe regulacje mają na celu ujednolicenie sposobu raportowania faktur, w tym tych wystawianych poza KSeF – zarówno w trybie awaryjnym, jak i offline24. Projekt określa również zasady rozliczeń VAT od pobranej i niezwróconej kaucji za opakowania objęte systemem kaucyjnym.

REKLAMA

KSeF 2.0 a obieg dokumentów. Rewolucja w księgowości i przedsiębiorstwach już niedługo

Od chwili wejścia w życie obowiązkowego KSeF jedyną prawnie skuteczną formą faktury będzie dokument ustrukturyzowany przesłany do systemu Ministerstwa Finansów, a jej wystawienie poza KSeF nie będzie uznane za fakturę w rozumieniu przepisów prawa. Oznacza to, że dla milionów firm zmieni się sposób dokumentowania sprzedaży i zakupu – a wraz z tym całe procesy księgowe.

Czy przed 2026 r. można wystawiać część faktur w KSeF, a część poza tym systemem?

Spółka (podatnik VAT) chciałaby od października lub listopada 2025 r. pilotażowo wystawiać niektórym swoim odbiorcom faktury przy użyciu KSeF. Czy jest to możliwe, tj. czy w okresie przejściowym można wystawiać część faktur przy użyciu KSeF, część zaś w tradycyjny sposób? Czy w okresie tym spółka może niekiedy wystawiać „zwykłe” faktury nabywcom, którzy wyrazili zgodę na otrzymywanie faktur przy użyciu KSeF?

REKLAMA