REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak orzecznictwo TSUE wpływa na stosowanie polskiego prawa podatkowego

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Robert Nogacki
radca prawny
Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Jak orzecznictwo TSUE wpływa na stosowanie polskiego prawa podatkowego /Fot. fotolia
Jak orzecznictwo TSUE wpływa na stosowanie polskiego prawa podatkowego /Fot. fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Funkcjonując w ramach Unii Europejskiej, zobowiązaliśmy się respektować prawo unijne oraz jego wykładnię wynikającą z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Celem jest ujednolicenie przepisów w ramach różnych krajów UE. W szczególności ma to zapewnić przestrzeganie zasad prawa europejskiego takich jak: autonomia prawa UE, pierwszeństwo prawa UE nad krajowym porządkiem czy zasada bezpośredniego skutku prawa UE.

Orzeczenia TSUE mogą mieć skutek bezpośredni (odnoszący się do krajowego porządku prawnego) albo pośredni (wywodzenie skutków interpretacyjnych/prawnych na podstawie podobnych spraw z innych jurysdykcji). Podatnicy powinni znać rolę orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ponieważ w niektórych przypadkach rozstrzygnięcie pytania prejudycjalnego potrafi całkowicie zmienić przebieg dotychczasowego postępowania przed organami podatkowymi i sądami administracyjnymi.

REKLAMA

REKLAMA

Kiedy sąd krajowy występuje do TSUE

Jednym z zadań TSUE jest weryfikacja, czy norma prawa krajowego jest zgodna z prawem UE. W sytuacji powzięcia wątpliwości w zakresie zgodności, sąd krajowy powinien wystąpić z zapytaniem wstępnym do TSUE, stosownie do art. 267 Traktatu o Funkcjonowaniu UE (pytanie prejudycjalne). Zgodnie z utrwaloną już linią orzeczniczą to do sądu krajowego należy ocena, czy w danej sprawie niezbędne jest wystąpienie do TSUE celem rozstrzygnięcia wątpliwości w zakresie zgodności z prawem UE. W toku postępowania strona może w sposób pośredni sugerować, że dane regulacje są sprzeczne z prawem UE oraz wskazać podstawy dla sądu administracyjnego, tak aby był on zainteresowany wszczęciem procedury związanej z pytaniem prejudycjalnym.

Na marginesie warto wskazać, że zgodnie z art. 258 TFUE wniosek do TSUE może wnieść Komisja Europejska w sytuacji, gdy uzna, że dane państwo członkowskie uchybiło postanowieniom TFUE. Przykładowo w sytuacji wprowadzenia przez kraj przepisów podatkowych stanowiących pomoc de minimis, na którą Komisja nie wyraziła zgody, Komisja może wszcząć postępowania wobec tego kraju przed TSUE.

Moc obowiązująca

Orzeczenia TSUE nie mają w Polsce mocy powszechnie obowiązującej normy prawnej. Innymi słowy, orzeczenia TSUE stanowią wytyczne dla krajowego sądu w zakresie traktowania określonych transakcji. TSUE może wywierać wpływ na poszczególne jurysdykcje podatkowe w obszarze stosowania prawa, co nie jest i nie było kwestionowane przez sądy czy organy administracji skarbowej. Zasadniczo więc organy podatkowe i sądy administracyjne powinny dążyć do uwzględnienia tez wynikających z wyroków TSUE, tak aby osiągnąć rezultaty zgodne z unijnym porządkiem prawnym.

REKLAMA

Podstawa do tworzenia prawa

Pomimo tego, iż orzeczenia TSUE nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa, sądy administracyjne i organy podatkowe często się do nich odnoszą. W niektórych przypadkach orzeczenia TSUE stanowią podstawę do wprowadzenia przepisów podatkowych. Przykładem może być polska sprawa Oil Trading Poland (wyrok TSUE z 12 lutego 2015 r., sygn. C-49/13), który był podstawą do objęcia akcyzą olejów smarowych. Następnie zostały wprowadzone stosowne przepisy do krajowego porządku prawnego. Zatem orzeczenia TSUE nie stwierdzają w tym zakresie niezgodności prawa z prawem UE, lecz wskazują, jak należy interpretować prawo UE, co jest podstawą dla krajowej administracji do wprowadzenia odpowiednich zmian w przepisach.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Kreacja kierunku orzeczniczego

TSUE może także podejmować regulacje niemające wpływu na system podatkowy w sposób bezpośredni, ale stanowiące o podejmowaniu nowego kierunku orzeczniczego.

W innym wyroku TSUE określił moment powstania obowiązku podatkowego w przypadku usług budowlanych (wyrok TSUE z 2 maja 2019 r., sygn. C-224/18 Budimex SA), a konkretniej sprecyzował datę wykonania usługi. Przed pojawieniem się tego wyroku praktyka biznesowa określała datę wykonania usługi jako datę podpisania protokołu odbioru. Jednak wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 kwietnia 2013 r., sygn. I FSK 1984/15, zmienił tę praktykę i jako datę wykonania robót wskazywano datę ich faktycznego zakończenia. TSUE w sprawie Budimex SA orzekł, że nie można uznać usługi za wykonaną w sytuacji, gdy ostatnim jej etapem jest odbiór prac, w czasie którego można zgłaszać uwagi. Zatem TSUE skorygował wypracowany już przez NSA i Ministerstwo Finansów (interpretacja ogólna z 1 kwietnia 2016 r.) kierunek orzeczniczy.

Niezgodność prawa krajowego z prawem UE

Dobrym przykładem niezgodności prawa krajowego z prawem UE jest sprawa przed TSUE C-319/12 (MDDP), gdzie TSUE w wyroku z 28 listopada 2013 r. wskazał, że zakres zwolnienia z podatku VAT usług szkoleniowych przewidziany w ustawie o VAT nie jest zgodny z przepisami Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Jednak mimo iż TSUE stwierdził niezgodność przepisów z prawem TSUE, to nie odniósł się do kwestii naprawy tego błędu, pozostawiając tę kompetencję w rękach krajowych. W konsekwencji niezgodne z prawem przepisy krajowe wiążą podatnika przy ocenie prawa do odliczenia VAT, niemniej taki wyrok może być podstawą do wznowienia zakończonego już postępowania.

Polecamy: Oferta specjalna: Pakiet książek – Nowa matryca stawek VAT Towary i Usługi z programem INFORLEX PKWiU + CN, stawki VAT i WIS na 2 m-ce

Podsumowanie

TSUE, orzekając o zgodności przepisów prawa krajowego z prawem unijnym, podejmuje bardzo istotną decyzję będącą później podstawą do kreowania prawa podatkowego w danym państwie. Pomimo tego, iż orzeczenia wydawane są w określonym stanie faktycznym, to są one respektowane przez krajowe jurysdykcje. W uproszczeniu można zatem stwierdzić, że stanowisko TSUE niejako tylnymi drzwiami oddziałuje na porządek prawny w państwie. Na marginesie warto zaznaczyć, że orzeczenia TSUE wpływające na treść decyzji podatkowych mogą stanowić podstawę do wznowienia postępowania zgodnie z art. 240 § 1 pkt 11 Ordynacji Podatkowej. Zatem mogą one istotnie wpływać na prawa podatników nie tylko w sprawie, której dotyczą.

Autor: radca prawny Robert Nogacki
Kancelaria Prawna Skarbiec

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
25 ważnych zmian w VAT w 2026 r. (dodatkowo oprócz KSeF). Ministerstwo Finansów pokazało założenia projektu nowelizacji ustawy

W dniu 23 września 2025 r. opublikowano założenia projektu nowelizacji ustawy podatku od towarów i usług oraz ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Nowelizacja ta ma dokonać co najmniej 25 większych i mniejszych zmian w różnych przepisach ustawy o VAT. Będą to kolejne zmiany w zasadach rozliczania VAT w 2026 roku oprócz zmiany zasad fakturowania i wprowadzenia obowiązkowego modelu Krajowego Systemu e-Faktur. Poniżej lista tych zmian z krótkim omówieniem.

Czy można edytować fakturę w KSeF? Ministerstwo Finansów nie pozostawia wątpliwości

Wielu przedsiębiorców zastanawia się, czy popełniony błąd w fakturze da się poprawić bez wystawiania nowego dokumentu. Oficjalna odpowiedź Ministerstwa Finansów nie pozostawia wątpliwości - w KSeF edytowanie faktury nie będzie możliwe.

KSeF 2026: 6 głównych etapów wdrażania w firmie rewolucji fakturowej, która startuje w lutym

Od 1 lutego 2026 r. wszyscy (bez wyjątku) podatnicy VAT, w tym zwolnieni z tego podatku, będą musieli być przygotowani do otrzymywania faktur w Krajowym Systemie e-Faktur (KSeF). Od tego dnia więksi podatnicy (a od 1 kwietnia 2026 r. pozostali) muszą też wystawiać faktury w KSeF. Jak przygotować się do tych nowych zasad fakturowania? Prof. dr hab. Witold Modzelewski wskazuje 6 najważniejszych najważniejszych punktów (etapów) wdrażania w firmie tej rewolucji fakturowej.

Limit 10 tys. złotych w KSeF. Ratunek czy pułapka dla najmniejszych przedsiębiorców?

Od 1 kwietnia 2026 roku w życie wejdzie obowiązkowy Krajowy System e-Faktur (KSeF), który obejmie także najmniejsze firmy. Mikroprzedsiębiorcy o obrotach poniżej 10 tys. zł miesięcznie dostali czas do końca roku, jednak – jak alarmują posłowie i sami przedsiębiorcy – tak niski limit może okazać się pułapką zamiast realnej pomocy. Jest spór o wysokość progu!

REKLAMA

Odpowiedzialność za niezapłacone podatki i składki ZUS – kto ponosi konsekwencje? Księgowa, zarząd spółki, czy sam podatnik?

Należności publicznoprawne, takie jak podatki czy składki na ZUS, obciążają przede wszystkim samego podatnika. Jednak prawo przewiduje, że w określonych sytuacjach odpowiedzialność za zaległości może spocząć także na innych osobach związanych z podatnikiem. Poniżej omawiamy, kto i w jakim zakresie odpowiada za niezapłacone zobowiązania podatkowe i składkowe – od członków zarządu spółek kapitałowych, przez biura rachunkowe, aż po zwykłych pracowników – oraz jakie zmiany w przepisach zaszły w tym obszarze w ostatnim czasie.

Ulga dla młodych w PIT jest wykorzystywana przez oszustów. Studenci i uczniowie wciągani w podatkowe szwindle

Coraz częściej osoby poniżej 26. roku życia, korzystające z ulgi podatkowej i zwolnień ze składek ZUS, stają się łatwym celem dla nieuczciwych firm. W zamian za szybki zarobek młodzi podpisują fikcyjne rachunki, narażając się na konsekwencje finansowe i karne. Monika Piątkowska – doradczyni podatkowa fillup.pl ostrzega: z pozoru niewinna „przysługa” może rzutować na całą przyszłą karierę zawodową.

SENT: zmiany od 2026 roku. Nowe grupy towarów objęte monitorowaniem

W dniu 17 marca 2026 r. (po 6 miesiącach od publikacji w Dzienniku Ustaw) wejdzie w życie rozporządzenie Ministra Finansów i Gospodarki z 10 września 2025 r., wprowadzające katalog nowych grup towarów (odzież i obuwie), których przewóz będzie monitorowany w systemie SENT. Ministerstwo Finansów informuje, że zgłaszanie przewozu odzieży i obuwia wymaga rejestracji firmy albo aktualizacji danych podmiotu gospodarczego na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC).

Ile czasu na wysłanie faktury do KSeF? To zależy od trybu

Przedsiębiorcy często zastanawiają się, ile mają czasu na przesłanie faktury do Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Termin zależy od trybu wystawiania faktury – online, offline24, offline lub awaryjnego. Wyjaśniamy, kiedy faktura uzyskuje ważność i jakie są konkretne terminy wysyłki zgodnie z wytycznymi Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Jak uniknąć podatku od darowizn? Musisz złożyć ten jeden druk w odpowiednim czasie

Otrzymujesz darowiznę od rodziców, zapis w testamencie albo dziedziczysz dom po bliskiej osobie? Wiele osób nie wie, że aby uniknąć podatku, trzeba wypełnić odpowiedni formularz – SD-Z2. Wyjaśniamy, kiedy i w jakich sytuacjach trzeba go złożyć, aby nie narazić się na dodatkowe koszty.

"Cyfrowy Księgowy 2.0" – konferencja SKwP o tym, jak cyfryzacja zmienia rachunkowość i podatki

Konferencja "Cyfrowy Księgowy 2.0" to wyjątkowa okazja, by zgłębić wpływ najnowszych technologii na przyszłość księgowości. Wydarzenie ma nie tylko dostarczyć praktycznej wiedzy, lecz także zainspirować do pełnego wykorzystania potencjału cyfrowej transformacji.

REKLAMA