REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy depozyt może być uznany za zaliczkę w VAT

Krzysztof Komorniczak
Doradca podatkowy, prawnik
Karolina Gierszewska
Doradca podatkowy
Grupa ECDP
Jedna z wiodących grup konsultingowych w Polsce

REKLAMA

REKLAMA

Depozyt to umowa, na mocy której przechowawca (depozytariusz) zobowiązuje się zachować w stanie nie pogorszonym rzecz ruchomą oddaną mu na przechowanie przez deponenta. Wątpliwości budzi sposób rozliczenia depozytu na gruncie ustawy o VAT.

Depozyt jako usługa

Autopromocja

Przykładem tej umowy może być pozostawienie samochodu na parkingu strzeżonym, umieszczenie bagażu w przechowalni dworca, oddanie wierzchniego okrycia w szatni.

Do zawarcia umowy konieczne jest wydanie rzeczy. Od tej chwili powstają odpowiednie obowiązki przechowawcy i składającego rzecz. Przyjmuje się, że przechowawcy należy się wynagrodzenie, chyba że z umowy lub z okoliczności wynika, że zobowiązał się on przechować rzecz bez wynagrodzenia. Przechowawca zobowiązany jest wydać tę samą rzecz, którą otrzymał na przechowanie (depozyt prawidłowy).

W nauce prawa wyróżniany jest również tzw. depozyt nieprawidłowy (nieregularny), którego przedmiotem są pieniądze albo inne rzeczy oznaczone tylko co do gatunku. Jak wskazuje art. 845 kodeksu cywilnego, jeżeli z przepisów szczególnych albo z umowy lub okoliczności wynika, że przechowawca może rozporządzać oddanymi na przechowanie pieniędzmi lub innymi rzeczami oznaczonymi tylko co do gatunku, stosuje się odpowiednio przepisy o pożyczce (depozyt nieprawidłowy). Czas i miejsce zwrotu określają przepisy o przechowaniu.

Powyższe czynności na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług (zwanej dalej ustawą o VAT) traktujemy jak usługi, opodatkowujemy oraz rozliczamy wg zasad im przewidzianych (wystawiamy fakturę VAT dokumentującą czynności, a wartości z niej wynikające wykazujemy i rozliczamy w deklaracjach VAT-7 – w chwili powstania obowiązku podatkowego).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Pieniądze złożone w depozyt lub na rachunek powierniczy a zaliczka na poczet towaru lub usługi

Jednakże w praktyce gospodarczej mianem depozytu określa się również należności pieniężne uiszczane na poczet zabezpieczenia różnego typu zobowiązań cywilnoprawnych. Korzystają z niej przedsiębiorcy zawierający różnego rodzaju umowy. Celem tegoż depozytu jest zabezpieczenie wykonania zobowiązań wynikających z zawartych umów. Wpłatę ww. należności można porównać do kaucji uiszczanej na zabezpieczenie wykonania zawartej umowy.

Spółka prowadzi działalność developerską. Wybudowanie obiektu mieszkalnego poprzedzone jest zawarciem z przyszłymi nabywcami mieszkań umów przedwstępnych w formie aktu notarialnego. Przed zawarciem umowy zobowiązującej do wybudowania budynku i przeniesienia własności lokalu klient zawiera umowę o wpłatę depozytu na rachunek bankowy.

Na podstawie ww. umowy potencjalny klient (nabywca mieszkania) wpłaca 5% przyszłej ceny sprzedaży lokalu na wyodrębniony rachunek powierniczy. Spółka do momentu podpisania ostatecznej umowy przenoszącej własność lokalu na rzecz klienta nie może dysponować kwotą wpłaconą na rachunek powierniczy. Pieniądze te są zablokowane przez bank do momentu spełnienia umowy przyrzeczonej lub odstąpienia od niej.

Bank może przekazać Spółce środki zdeponowane przez Nabywców tylko w momencie zawarcia aktu notarialnego przenoszącego własność lokalu. Do tego momentu są one zablokowane i stanowią depozyt zabezpieczający należyte wykonanie umowy zobowiązującej do wybudowania budynku, ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia własności lokalu.

Pozostała część ceny, zgodnie z umową przedwstępną ma być płatna przed podpisaniem aktu notarialnego przenoszącego własność i do momentu jego podpisania również ma stanowić depozyt zablokowany na rachunku bankowym, który także zostanie przekazany Spółce jako cena za lokal po zawarciu umowy przenoszącej własność.

Bez wątpienia ww. należności nie można uznać za kwotę pieniężną, o której mowa w poprzednim punkcie niniejszego rozdziału (w dużym uproszczeniu kwotę będącą przedmiotem pożyczki/depozytu). Pojawia się jednakże wątpliwość czy w związku z faktem, że kwota zabezpieczenia depozytowego:
- została uiszczona przed transakcją,
- na rachunek sprzedającego oraz
- ostatecznie zostanie rozliczona jako element ceny transakcji sprzedaży,
nie należy jej uznać za zaliczkę wpłaconą na poczet zabezpieczanej transakcji?

Zgodnie bowiem z brzmieniem art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

W analizowanym przypadku odpowiedź winna być negatywna. W miejscu tym wskazać należy, iż ustawa o VAT nie precyzuje pojęcia zaliczki, zadatku czy kaucji. Zgodnie z definicjami zawartymi w internetowym Słowniku Języka Polskiego PWN:
1) „zaliczką” jest część należności wypłacana z góry na poczet należności,
2) „zadatkiem” suma pieniędzy dawana przy zawieraniu umowy w celu zapewnienia jej wykonania,
3) „przedpłatą” określona suma pieniędzy wpłacana regularnie, w ustalonych terminach, w celu zapewnienia sobie otrzymania jakiegoś towaru,
4) „ratą” część należności pieniężnej, płatną w oznaczonym terminie,
5) „kaucją” zaś jest suma pieniężna złożona jako gwarancja dotrzymania zobowiązania i stanowiąca odszkodowanie w razie niedopełnienia zobowiązania,
6) „depozytem” są przedmioty lub pieniądze oddane na przechowanie na warunkach określonych w umowie; też: przechowywanie przedmiotów lub pieniędzy przez osobę lub instytucję, której je powierzono.

Z przytoczonych wyżej definicji: zaliczki, zadatku, przedpłaty i raty wynika, iż wiążą się one z przekazaniem kontrahentowi środków pieniężnych do jego dyspozycji. Natomiast cechą charakterystyczną depozytu jest to, że może on zostać wykorzystany tylko w ściśle określonym przypadku.

Zabezpieczenie wykonania umowy, poprzez wpłatę pewnej kwoty pieniędzy w depozyt (bądź na rachunek powierniczy) ma charakter gwarancyjny, zabezpieczający. W przytoczonym powyżej przykładzie umowa wskazuje jednoznacznie, że wolą stron było, aby depozyt został zaliczony na poczet wynagrodzenia oraz został przekazany do dyspozycji dewelopera, dopiero po zawarciu umowy przeniesienia własności lokalu.

W przypadku, jeżeli umowa developerska zostałaby rozwiązana lub wygasła, niedoszły nabywca otrzyma zwrot wniesionego depozytu zabezpieczającego. Dopiero, gdy nastąpi skuteczne przeniesienie prawa własności lokalu, na podstawie dostarczonych dokumentów, bank prowadzący rachunek powierniczy, przekaże kwotę depozytu na poczet wynagrodzenia Spółki z tytułu sprzedaży nieruchomości. 

Polecamy: serwis Koszty

Korzystanie z rachunku powierniczego ma na celu ochronę środków przyszłych nabywców przed ich utratą (np. wskutek upadłości dewelopera). W ten sposób klient zyskuje gwarancję, że środki pieniężne zostaną wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem uzgodnionym pomiędzy stronami. Pieniędzmi wpłacanymi na rachunek powierniczy zarządza bank, przekazując je dopiero po zakończeniu inwestycji i podpisaniu aktu notarialnego ustanawiającego własność mieszkania. Jednocześnie Spółka ma gwarancję przynajmniej częściowej wypłacalności klienta oraz poważnego traktowania transakcji.

Otrzymana kwota depozytu nie spełnia kryteriów uznania za zaliczkę, zadatek, ratę lub przedpłatę, ponieważ nie może zostać w momencie wpłaty uznana za kwotę przekazaną na poczet należności z tytułu sprzedaży mieszania, w związku z czym nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 19 ust. 11 ustawy o VAT. Środki z depozytu będą stanowiły obrót dopiero w momencie spełnienia umowy przyrzeczonej, kiedy po przekazaniu kwoty depozytu przez bank zostaną zaliczone na poczet ceny kupna nieruchomości.

Jednocześnie, zdaniem autorów, identyczne skutki wywołuje wpłata depozytu bezpośrednio na rachunek sprzedawcy. Przy czym w tym ostatnim przypadku, poza samym umownym (pisemnym) uregulowaniem analizowanej sytuacji, konieczne jest aby sprzedawca złożoną do depozytu kwotę trzymał na odrębnym rachunku bankowym. Co więcej, ważne jest aby sprzedawca nie miał prawa dysponować ww. depozytem aż do momentu jego zwrotu lub zaliczenia na poczet ceny sprzedaży.

Kwestie związane z depozytem winny być uregulowane na piśmie w ramach zawartej z kontrahentem umowy cywilnoprawnej. W umowie należy ustalić wartość towaru/maszyny i wskazać termin płatności za towar. Nie może być on wcześniejszy niż sama dostawa towaru (może przypadać na dzień wydania towaru lub też określać czas następujący po dostawie - przykładowo 14 dni).

Jednocześnie należy zaznaczyć, iż nabywca tytułem zabezpieczenia należytego wykonania umowy (gwarancji dokonania zakupu zamówionego towaru) wniesie depozyt w określonej wysokości (wartość może być określona kwotowo lub w pewnym procencie wartości towaru). Można ustalić w umowie, czy zabezpieczenie zostanie w niesione gotówką czy przelewem bankowym oraz określić jego termin. 

Polecamy: Jak rozliczać koszty w czasie

Sprzedawca winien wskazać w umowie, iż kwota gwarancyjna zostanie przez nią złożona do depozytu na odrębny rachunek bankowy, i że sprzedawca nie ma prawa dysponowania ww. kaucją aż do momentu jej zwrotu lub przepadku.

Zatem w sytuacji, gdy:
- z zawartej umowy będzie wynikało, iż zamówiony został konkretny towar/usługa, a kwota wpłaconych środków pieniężnych stanowi zabezpieczenie, iż klient oraz sprzedawca nie wycofają się z umowy,
- środki pieniężne zdeponowane będą na odrębnym koncie jako depozyt i sprzedawca nie będzie miał prawa nimi dysponować aż do momentu wydania towaru,
- ewentualnie zawarte zostaną klauzule, iż w sytuacji gdy umowa nie dojdzie do skutku z winy nabywcy, wówczas depozyt ten zostanie zaliczony tytułem kary umownej (odszkodowania za niedopełnienie warunków umowy zawartej z kontrahentem),
otrzymania kwota pieniędzy nie będzie stanowiła zaliczki na poczet dostawy.

W konsekwencji, nie będzie rodziła obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług ani obowiązków dokumentacyjnych (poza dowodem przyjęcia depozytu) z nim związanych (oczywiście pod warunkiem, iż aż do dnia dostawy nie zostanie zaliczona na poczet przedmiotowej dostawy).

Stanowisko powyższe zostało potwierdzone w interpretacjach organów podatkowych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 09.04.2010 r. (sygn. IPPP3/443-134/09-4/MM), postanowieniu Naczelnika Małopolskiego Urzędu Skarbowego z dnia 30.05.2007 (sygn. P02/433-75145689) czy też postanowieniu Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie z dnia 04.08.2006 (sygn. 1472/RPP1/443-463/06/J0).

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Własne

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code
    Podatek PIT - część 2
    certificate
    Jak zdobyć Certyfikat:
    • Czytaj artykuły
    • Rozwiązuj testy
    • Zdobądź certyfikat
    1/10
    Zeznanie PIT-37 za 2022 r. można złożyć w terminie do:
    30 kwietnia 2023 r. (niedziela)
    2 maja 2023 r. (wtorek)
    4 maja 2023 r. (czwartek)
    29 kwietnia 2023 r. (sobota)
    Następne
    Księgowość
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Dostęp hurtowy do sieci zbudowanej ze środków KPO/FERC

    Rok 2023 upłynął pod znakiem śledzenia działań Centrum Projektów Polska Cyfrowa (dalej jako „CPPC”), planowaniem zasięgów sieci możliwych do zrealizowania w ramach dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej, wzmożoną pracą nad przygotowaniem wniosków o dofinansowanie, cierpliwym oczekiwaniem na ogłoszenie wyników naboru, żeby w końcu – dotrwać do etapu podpisania umowy o dofinansowanie i rozpocząć budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej. Dla wielu operatorów emocje towarzyszące tym wydarzeniom, jak również powodzenie inwestycji nadal spędzają sen z powiek. Natomiast przed operatorami, którzy sami nie stawali w blokach startowych do konkursu o środki na budowę nowej infrastruktury telekomunikacyjnej, pojawia się pytanie jak będzie wyglądać wspólne funkcjonowanie obu grup w przyszłości.

    Polska ustawa o kryptoaktywach od 30 czerwca 2024 r. Założenia i cel nowych przepisów [omówienie projektu]

    Projekt ustawy o kryptoaktywach ma zaimplementować do krajowych przepisów rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1114 z dnia 31 maja 2023 r. w sprawie rynków kryptoaktywów oraz zmiany rozporządzeń (UE) nr 1093/2010 i (UE) nr 1095/2010 oraz dyrektyw 2013/36/UE i (UE) 2019/1937 (Dz. U. UE. L. z 2023 r. Nr 150, str. 40 z późn. zm.) (dalej: MiCA) określające zasady regulacji i nadzoru emisji, handlu i świadczenia usług związanych z kryptowalutami. Rozporządzenie obowiązuje już od 29 czerwca 2023 r., ale w pełni zacznie być stosowane dopiero w grudniu 2024 r. Projekt ustawy przewiduje wprowadzenie nowych rozwiązań w obszarze sektora rynku kryptoaktywów, mających na celu realizację zadań wynikających z rozporządzenia MiCA, w szczególności w zakresie skutecznego nadzoru i ochrony inwestorów. Według ustawodawcy podjęcie działań zmierzających do realizacji ww. celów zapewni rozwój rynku w perspektywie wieloletniej oraz bezpieczeństwo przez rozszerzenie kompetencji nadzorczych. Za projekt ustawy odpowiada Podsekretarz Stanu Ministerstwa Finansów. 

    Eksport usług do Turcji na nowych zasadach od stycznia 2024

    Eksport usług występuje wówczas, gdy za miejsce świadczenia usług, czyli faktycznego opodatkowania, jest terytorium innego państwa. O miejscu opodatkowania danej usługi decyduje nie miejsce jej faktycznego wykonania, ale wskazane przepisami ustawy o VAT „miejsce jej świadczenia”. Charakterystyką usługi wykonanej poza granice terytorium kraju to takie świadczenie, od którego zobowiązanym do rozliczenia VAT jest zagraniczny nabywca tej usługi. Dla polskiego usługodawcy jest ona wówczas czynnością niepodlegającą opodatkowaniu (NP) w VAT.

    Rozlicz się przez internet. Dzięki usłudze Twój e-PIT szybko i łatwo rozliczysz swój PIT

    Okres rozliczeń rocznych PIT trwa do końca kwietnia. Dzięki usłudze Twój e-PIT udostępnionej przez Ministerstwo Finansów w e-Urzędzie Skarbowym (e-US) możesz szybko i wygodnie rozliczyć swój PIT. Zwłaszcza jeśli masz Profil Zaufany. Jeśli nie masz – założysz go od ręki.

    PIT 2024. Czy można rozliczyć podatki bez Profilu Zaufanego?

    Sezon rozliczeń podatkowych jest w pełni. Dzięki usłudze e-PIT dostępnej na stronie Ministerstwa Finansów, możesz  szybko rozliczyć swój PIT. Resort zaleca, aby z rozliczeniem nie zwlekać.

    Co można sobie odliczyć od podatku 2024? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu PIT?

    Co można odliczyć z podatku PIT? Z jakich ulg podatkowych można skorzystać w rozliczeniu w 2024 roku?

    Kto może wyjechać do sanatorium z ZUS-em w 2024 roku? Jak uzyskać skierowanie? Ile trzeba czekać?

    Nie tylko Narodowy Fundusz Zdrowia kieruje do miejscowości uzdrowiskowych, ale także Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Z leczenia może skorzystać każdy ubezpieczony, który jest zagrożony utratą zdolności do pracy. Warunkiem jest jednak, by rehabilitacja poprawiła rokowania stanu zdrowia i przyczyniła się do powrotu do aktywności zawodowej.

    Limit pomocy de minimis dla MŚP 2024 - podwyżka od 1 maja

    Ministerstwo Finansów przygotowało projekt rozporządzenia, na podstawie którego MŚP nadal udzielana będzie pomoc de minimis w formie gwarancji BGK spłaty kredytu lub innego zobowiązania - napisał resort w OSR do projektu. Rozporządzenie wdroży w życie unijne przepisy wprowadzające nowy wyższy limit takiej pomocy dla jednego przedsiębiorstwa w ciągu 3 lat.

    Ulga sponsoringowa a koszty uzyskania przychodów z zysków kapitałowych

    Po koniec 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że podmioty osiągające przychody z zysków kapitałowych również mogą odliczać koszty wspierania sportu, edukacji i kultury, na podstawie art. 18ee, niezależnie od tego czy koszty te zostaną przyporządkowane do przychodów z zysków kapitałowych czy pozostałych przychodów.

    Rozrachunki w księgowości wsparte sztuczną inteligencją. Nadchodzi nowe

    Czy sztuczna inteligencja może wspomóc księgowym w rozrachunkach? Dzięki wykorzystaniu mechanizmów sztucznej inteligencji programy księgowe pozwalają na dużą automatyzację procesów w tym zakresie.

    REKLAMA