Sprzedaż udziałów spółki z o.o. ze stratą

Wolno jednak sprzedawać tylko udziały spółek już zarejestrowanych – rozporządzanie udziałem przed wpisem do Krajowego Rejestru Sądowego jest nieważne.

Przy zbyciu udziałów należy zachować odpowiednie procedury wynikające z kodeksu spółek handlowych. Przykładowo, zgodnie z art. 180 kodeksu spółek handlowych zbycie udziałów, jego części lub ułamkowej części udziału oraz jego zastawienie wymaga formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi. W tym względzie aktualność nadal zachowuje orzeczenie Sądu Najwyższego z 26 maja 1989 r. (sygn. akt III CZP 55/89), zgodnie z którym w przypadku zbycia udziałów w spółce z o.o. nabywcy tych udziałów nie mają obowiązku składania notarialnego oświadczenia o przystąpieniu do spółki i objęciu udziałów – wystarczy zachowanie formy pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi.

O przejściu własności udziałów sprzedawca udziałów albo nabywca powinien zawiadomić spółkę, przekazując jej odpowiedni dowód.

Warto wiedzieć również, że przepisy kodeksu spółek handlowych dopuszczają różne formy ograniczenia zbycia udziałów. Szczegółową regulację w tej kwestii zawiera art. 182 k.s.h., który dotyczy przypadku zbycia udziałów uzależnionego od zgody spółki albo innego sposobu ograniczenia tej transakcji. Zgody na zbycie udziałów udziela zarząd w formie pisemnej. W razie odmowy zarządu, na zbycie udziałów może z ważnego powodu pozwolić sąd rejestrowy lub spółka może w terminie wyznaczonym przez sąd przedstawić innego ich nabywcę.

W razie braku porozumienia na linii wspólnik i spółka, sąd rejestrowy ustala cenę nabycia i termin jej zapłaty na wniosek wspólnika lub spółki, po zasięgnięciu w miarę potrzeby opinii biegłego. Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiściła ceny nabycia w wyznaczonym terminie, wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem, jego częścią lub ułamkową częścią udziału, chyba że nie przyjął oferowanej zapłaty. Warto zapamiętać, że umowa zbycia udziałów zawarta bez zezwolenia spółki z o.o., jeżeli umowa spółki uzależniała to zbycie od zgody zgromadzenia wspólników co do nabywcy, stanowi czynność bezskuteczną (zawieszoną) i to zarówno wobec spółki, jak i w stosunkach między stronami, a to wyklucza bezwzględną nieważność takiej umowy. Umowa taka może stać się skuteczna dopiero wtedy, gdy stosowne zezwolenie zostanie udzielone. Tak więc zgoda udzielona ex post sanuje „ułomną” czynność prawną, którą do chwili udzielenia wymaganej zgody traktuje się jako bezskuteczną – z wyroku SN z 7 września 1993 r. (sygn. akt II CRN 60/93).