REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja należności niezapłaconych w terminie

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Jako spółdzielnia mieszkaniowa otrzymujemy co miesiąc od swoich członków opłaty czynszowe za korzystanie z zajmowanych przez nich mieszkań. W naszej ewidencji widnieje wiele należności, które nie zostały uregulowane w terminie. Prosimy o odpowiedź, jak mamy zorganizować ewidencję księgową takich należności, aby zachować bieżącą kontrolę nad rozrachunkami oraz nie dopuścić do przedawniania naszych roszczeń?
Organizacja ksiąg rachunkowych: Okres przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. Aby nie dopuścić do przedawniania się roszczeń, warto pomyśleć o takim zorganizowaniu księgowości, aby łatwo można było ustalić roszczenia bliskie przedawnieniu. Ważną rolę odgrywa tu szczegółowa ewidencja analityczna.
W prawie cywilnym przyjęto zasadę, że roszczenia majątkowe ulegają prze-dawnieniu (art. 117 Kodeksu cywilnego). Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata (art. 118 k.c.).
Przez świadczenia okresowe rozumie się takie świadczenia, których istotą jest powtarzający się obowiązek płatniczy w okresach z góry oznaczonych. Opłaty czynszowe za lokale mieszkalne są zatem zaliczane do świadczeń okresowych.
Do przerwania biegu przedawnienia dochodzi wskutek (art. 123 k.c):
1) każdej czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętej bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,
2) uznania roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Rozrachunki z członkami i najemcami z tytułu czynszu są prowadzone na kontach ksiąg pomocniczych (art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).
Ewidencja czynszów za lokale mieszkalne powinna być prowadzona na bieżąco (art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy o rachunkowości), na kontach pomocniczych w sposób następujący:
1) należne czynsze za lokal mieszkalny księgowane w dacie naliczenia czynszu za okresy miesięczne,
2) poszczególne wpłaty (przelewy i wpłaty gotówką) księgowane w dacie wpływu należności.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Bieżące wpłaty należności są zaliczane na poczet długów najdłużej wymagalnych. Wynika to z zapisu art. 451 § 3 k.c., gdzie wskazano, że w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych – na poczet najdalej wymagalnego.
Przy ewidencji rozrachunków z tytułu świadczeń okresowych należy zwrócić szczególną uwagę na to, że dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić (art. 451 § 1 k.c.).
Przykład 2
Założenia z przykładu 1. We wrześniu 2004 r. spółdzielnia mieszkaniowa wysłała do najemcy X wezwanie do zapłaty należności na kwotę 12 800 zł, z zamiarem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.
Dłużnik nie uznał zobowiązania, ponieważ stwierdził, że część zobowiązania (kwota 6400 zł) uległa przedawnieniu. Spółdzielnia po przeanalizowaniu kartoteki dłużnika oraz dokumentów źródłowych przyznała najemcy rację.
Dowody wpłaty czynszu najemcy X zawierały wskazania, jakiego okresu dotyczy wpłata. Należności z 2001 r. za styczeń–sierpień – w kwocie 6400 zł – uległy przedawnieniu (upłynął okres 3 lat).
W przypadku gdy należności są opłacane nieterminowo, a dowody wpłaty zawierają oznaczenia, jakiego okresu dotyczą, to celowe jest rozwinięcie analityki rozrachunków z najemcami w podziale na kolejne lata (lub nawet miesiąca) i księgowanie wpłat na wskazane okresy.
Przedstawiony sposób ewidencji usprawni analizę stanu należności w poszczególnych okresach.
Przykład 3
Ewidencja rozrachunków z najemcami z podziałem na roczne okresy rozliczeniowe
Operacje gospodarcze:
1) naliczenie należnego czynszu,
2) wpłata należnego czynszu.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przedawnienie należności powoduje w księgach rachunkowych:
• zmniejszenie odpisu aktualizującego dokonanego uprzednio na tę należność – jeżeli jednostka go utworzyła,
• zwiększenie pozostałych kosztów operacyjnych – jeżeli jednostka nie dokonywała odpisu aktualizującego.
W myśl przepisów podatkowych (art. 23 ust. 1 pkt 17 updof i art. 16 ust. 1 pkt 20 updop) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
W podatku dochodowym przedawnienie należności:
• nie wpłynie na podstawę opodatkowania – jeżeli wcześniej wierzytelność nie była objęta odpisem aktualizującym, nieuznanym za koszty uzyskania przychodów,
• zwiększy podstawę opodatkowania w kwocie pomniejszonej o VAT – jeżeli wierzytelność była wcześniej objęta odpisem aktualizującym uznanym za koszt uzyskania przychodów.
Marianna Sobolewska
biegły rewident, właścicielka Zakładu Usług Rachunkowych „Buchalter” w Augustowie
Podstawy prawne
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2155
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA