REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja należności niezapłaconych w terminie

REKLAMA

Jako spółdzielnia mieszkaniowa otrzymujemy co miesiąc od swoich członków opłaty czynszowe za korzystanie z zajmowanych przez nich mieszkań. W naszej ewidencji widnieje wiele należności, które nie zostały uregulowane w terminie. Prosimy o odpowiedź, jak mamy zorganizować ewidencję księgową takich należności, aby zachować bieżącą kontrolę nad rozrachunkami oraz nie dopuścić do przedawniania naszych roszczeń?
Organizacja ksiąg rachunkowych: Okres przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. Aby nie dopuścić do przedawniania się roszczeń, warto pomyśleć o takim zorganizowaniu księgowości, aby łatwo można było ustalić roszczenia bliskie przedawnieniu. Ważną rolę odgrywa tu szczegółowa ewidencja analityczna.
W prawie cywilnym przyjęto zasadę, że roszczenia majątkowe ulegają prze-dawnieniu (art. 117 Kodeksu cywilnego). Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata (art. 118 k.c.).
Przez świadczenia okresowe rozumie się takie świadczenia, których istotą jest powtarzający się obowiązek płatniczy w okresach z góry oznaczonych. Opłaty czynszowe za lokale mieszkalne są zatem zaliczane do świadczeń okresowych.
Do przerwania biegu przedawnienia dochodzi wskutek (art. 123 k.c):
1) każdej czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętej bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,
2) uznania roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Rozrachunki z członkami i najemcami z tytułu czynszu są prowadzone na kontach ksiąg pomocniczych (art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).
Ewidencja czynszów za lokale mieszkalne powinna być prowadzona na bieżąco (art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy o rachunkowości), na kontach pomocniczych w sposób następujący:
1) należne czynsze za lokal mieszkalny księgowane w dacie naliczenia czynszu za okresy miesięczne,
2) poszczególne wpłaty (przelewy i wpłaty gotówką) księgowane w dacie wpływu należności.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Bieżące wpłaty należności są zaliczane na poczet długów najdłużej wymagalnych. Wynika to z zapisu art. 451 § 3 k.c., gdzie wskazano, że w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych – na poczet najdalej wymagalnego.
Przy ewidencji rozrachunków z tytułu świadczeń okresowych należy zwrócić szczególną uwagę na to, że dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić (art. 451 § 1 k.c.).
Przykład 2
Założenia z przykładu 1. We wrześniu 2004 r. spółdzielnia mieszkaniowa wysłała do najemcy X wezwanie do zapłaty należności na kwotę 12 800 zł, z zamiarem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.
Dłużnik nie uznał zobowiązania, ponieważ stwierdził, że część zobowiązania (kwota 6400 zł) uległa przedawnieniu. Spółdzielnia po przeanalizowaniu kartoteki dłużnika oraz dokumentów źródłowych przyznała najemcy rację.
Dowody wpłaty czynszu najemcy X zawierały wskazania, jakiego okresu dotyczy wpłata. Należności z 2001 r. za styczeń–sierpień – w kwocie 6400 zł – uległy przedawnieniu (upłynął okres 3 lat).
W przypadku gdy należności są opłacane nieterminowo, a dowody wpłaty zawierają oznaczenia, jakiego okresu dotyczą, to celowe jest rozwinięcie analityki rozrachunków z najemcami w podziale na kolejne lata (lub nawet miesiąca) i księgowanie wpłat na wskazane okresy.
Przedstawiony sposób ewidencji usprawni analizę stanu należności w poszczególnych okresach.
Przykład 3
Ewidencja rozrachunków z najemcami z podziałem na roczne okresy rozliczeniowe
Operacje gospodarcze:
1) naliczenie należnego czynszu,
2) wpłata należnego czynszu.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przedawnienie należności powoduje w księgach rachunkowych:
• zmniejszenie odpisu aktualizującego dokonanego uprzednio na tę należność – jeżeli jednostka go utworzyła,
• zwiększenie pozostałych kosztów operacyjnych – jeżeli jednostka nie dokonywała odpisu aktualizującego.
W myśl przepisów podatkowych (art. 23 ust. 1 pkt 17 updof i art. 16 ust. 1 pkt 20 updop) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
W podatku dochodowym przedawnienie należności:
• nie wpłynie na podstawę opodatkowania – jeżeli wcześniej wierzytelność nie była objęta odpisem aktualizującym, nieuznanym za koszty uzyskania przychodów,
• zwiększy podstawę opodatkowania w kwocie pomniejszonej o VAT – jeżeli wierzytelność była wcześniej objęta odpisem aktualizującym uznanym za koszt uzyskania przychodów.
Marianna Sobolewska
biegły rewident, właścicielka Zakładu Usług Rachunkowych „Buchalter” w Augustowie
Podstawy prawne
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2155
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804


Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne
Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pracownik może czasem nie wykonywać pracy i zachować prawo do wynagrodzenia. W jakich przypadkach?

Wynagrodzenie jest – co do zasady - świadczeniem przysługującym w zamian za świadczoną przez pracownika pracę (czyli wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną). Za czas niewykonywania pracy pracownik ma prawo do wynagrodzenia, jeżeli wynika to z przepisów prawa pracy.

Wyślesz pismo do urzędu i sądu ostatniego dnia terminu nie tylko Pocztą Polską. Nowelizacja ordynacji podatkowej, kpa i kpc już w Sejmie

Do Sejmu trafił już rządowy projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej i kilku innych ustaw, który ma na celu dostosowania polskiego prawa do dwóch wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Nowe przepisy przewidują, że m.in. w procedurze podatkowej, administracyjnej, cywilnej, można będzie nadać pismo (z zachowaniem terminu) do urzędu u dowolnego operatora pocztowego, a nie jak do tej pory tylko za pośrednictwem Poczty Polskiej. Zmienione omawianą nowelizacją przepisy zapewnią też oprocentowanie nadpłat powstałych w wyniku orzeczeń TSUE lub TK za okres od dnia powstania nadpłaty do dnia jej zwrotu, niezależnie od czasu złożenia wniosku o zwrot nadpłaty.

Bałagan w dokumentach firmy? Sprawdź, jak skutecznie nad nimi zapanować

Papierowy bałagan w dokumentacji firmowej. Dlaczego tradycyjne przechowywanie dokumentów sprawia tyle problemów? Co musisz wiedzieć, aby to zmienić?

Ile wyniesie rata kredytu po obniżce stóp procentowych o 0,5 pp, 0,75 pp, 1 pp? Jak wzrośnie zdolność kredytowa? Stopy NBP spadną dopiero w II połowie 2025 r.?

Rada Polityki Pieniężnej na posiedzeniu w dniach 15-16 stycznia 2024 r. utrzymała wszystkie stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie. RPP nie zmieniła poziomu stóp procentowych w styczniu 2025 r. Rankomat.pl zwraca jednak uwagę, że jest szansa na to, że w 2025 roku (raczej w II połowie) stopy spadną o 0,75 p.p. (punkt procentowy). To wywołałoby spadek raty przeciętnego kredytu o 196 zł i wzrost zdolności kredytowej. Okazuje się, że bankach obniżki już się zaczęły i to nie tylko w przypadku lokat, ale również kredytów. Jak wynika z danych NBP, średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane) spadło poniżej 4% po raz pierwszy od maja 2022 r. Średnie oprocentowanie kredytów hipotecznych również było najniższe od maja 2022 r. i wyniosło 7,35%. Zauważalnie staniały nawet kredyty konsumpcyjne, których RRSO po raz pierwszy od grudnia 2021 r. spadło poniżej 13%.

REKLAMA

E-akta osobowe pracowników: co muszą zawierać i jak je prowadzić?

Elektroniczna forma akt osobowych, czyli e-akta, staje się coraz bardziej popularna, oferując wygodę, efektywność i oszczędność czasu. Ale czym właściwie są e-akta osobowe pracowników i jak je prawidłowo prowadzić?

Procedura VAT-OSS – na czym polega, jak stosować i dlaczego warto. Jak wypełnić zgłoszenie VIU-R

Wprowadzenie procedury VAT-OSS (One Stop Shop – co można przetłumaczyć jako: Sklep w jednym miejscu), to istotne uproszczenie rozliczeń podatkowych dla firm prowadzących działalność transgraniczną w Unii Europejskiej. Procedura ta umożliwia przedsiębiorcom rozliczać w jednym miejscu podatek VAT z tytułu sprzedaży towarów i usług na rzecz konsumentów w innych krajach UE. Pozwala to na uniknięcie skomplikowanych procesów rejestracji i rozliczeń w każdym państwie członkowskim oddzielnie.

Automatyzacja i sztuczna inteligencja w księgowości: przykłady konkretnych zastosowań. System wykryje oszusta i fałszywego dostawcę

Automatyzacja procesów finansowych (w tym zastosowanie sztucznej inteligencji) już teraz pomaga przedsiębiorcom oszczędzać czas, redukować koszty oraz minimalizuje ryzyko błędów. I choć jej korzyści odkrywają głównie najwięksi rynkowi gracze, wkrótce te narzędzia mogą stać się niezbędnym elementem każdej firmy, chociażby ze względu na ich nieocenioną pomoc w wykrywaniu cyberoszustw. O tym, dlaczego automatyzacja w księgowości jest niezbędna, mówi Marzena Janta-Lipińska, ekspertka ds. podatków, specjalizująca się w księgowości zewnętrznej i propagatorka nowoczesnych, elastycznych rozwiązań z zakresu usług operacyjnych, zgodności z przepisami i sprawozdawczości.

Świetna wiadomość dla podatników. Chodzi o odsetki z urzędu skarbowego

Odsetki od nadpłat podatkowych będą naliczane już od dnia ich powstania aż do momentu zwrotu – taką zmianę przewiduje projekt nowelizacji ordynacji podatkowej przyjęty przez rząd. Co jeszcze ulegnie zmianie?

REKLAMA

Podatek od nieruchomości w 2025 r. Budynek i budowla mają inne definicje, przesunięcie terminu złożenia deklaracji DN-1, inna stawka dla garaży

Budynek i budowla zmieniły od początku 2025 r. swoje definicje w podatku od nieruchomości.  Do tej pory podatnicy posługiwali się uregulowaniami pochodzącymi z prawa budowlanego, dlatego wprowadzenie przepisów regulujących te kwestie bezpośrednio w przepisach podatkowych to spora zmiana. Sprawdzamy, w jaki sposób wpłynie ona na obowiązki podatkowe polskich przedsiębiorców. 

Tsunami zmian podatkowych – kto ucierpi najbardziej?

Rok 2025 przynosi kolejną falę zmian podatkowych, które dotkną zarówno najmniejszych przedsiębiorców, jak i największe firmy. Eksperci alarmują, że brak stabilności prawa zagraża inwestycjom w Polsce, a wprowadzenie nowych przepisów w pośpiechu prowadzi do kosztownych błędów. Czy czeka nas poprawa w zakresie przewidywalności i uproszczenia systemu fiskalnego?

REKLAMA