REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ewidencja należności niezapłaconych w terminie

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Jako spółdzielnia mieszkaniowa otrzymujemy co miesiąc od swoich członków opłaty czynszowe za korzystanie z zajmowanych przez nich mieszkań. W naszej ewidencji widnieje wiele należności, które nie zostały uregulowane w terminie. Prosimy o odpowiedź, jak mamy zorganizować ewidencję księgową takich należności, aby zachować bieżącą kontrolę nad rozrachunkami oraz nie dopuścić do przedawniania naszych roszczeń?
Organizacja ksiąg rachunkowych: Okres przedawnienia dla roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. Aby nie dopuścić do przedawniania się roszczeń, warto pomyśleć o takim zorganizowaniu księgowości, aby łatwo można było ustalić roszczenia bliskie przedawnieniu. Ważną rolę odgrywa tu szczegółowa ewidencja analityczna.
W prawie cywilnym przyjęto zasadę, że roszczenia majątkowe ulegają prze-dawnieniu (art. 117 Kodeksu cywilnego). Jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi 10 lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata (art. 118 k.c.).
Przez świadczenia okresowe rozumie się takie świadczenia, których istotą jest powtarzający się obowiązek płatniczy w okresach z góry oznaczonych. Opłaty czynszowe za lokale mieszkalne są zatem zaliczane do świadczeń okresowych.
Do przerwania biegu przedawnienia dochodzi wskutek (art. 123 k.c):
1) każdej czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętej bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,
2) uznania roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Rozrachunki z członkami i najemcami z tytułu czynszu są prowadzone na kontach ksiąg pomocniczych (art. 17 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości).
Ewidencja czynszów za lokale mieszkalne powinna być prowadzona na bieżąco (art. 24 ust. 5 pkt 3 ustawy o rachunkowości), na kontach pomocniczych w sposób następujący:
1) należne czynsze za lokal mieszkalny księgowane w dacie naliczenia czynszu za okresy miesięczne,
2) poszczególne wpłaty (przelewy i wpłaty gotówką) księgowane w dacie wpływu należności.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Bieżące wpłaty należności są zaliczane na poczet długów najdłużej wymagalnych. Wynika to z zapisu art. 451 § 3 k.c., gdzie wskazano, że w braku oświadczenia dłużnika lub wierzyciela spełnione świadczenie zalicza się przede wszystkim na poczet długu wymagalnego, a jeżeli jest kilka długów wymagalnych – na poczet najdalej wymagalnego.
Przy ewidencji rozrachunków z tytułu świadczeń okresowych należy zwrócić szczególną uwagę na to, że dłużnik mający względem tego samego wierzyciela kilka długów tego samego rodzaju może przy spełnieniu świadczenia wskazać, który dług chce zaspokoić (art. 451 § 1 k.c.).
Przykład 2
Założenia z przykładu 1. We wrześniu 2004 r. spółdzielnia mieszkaniowa wysłała do najemcy X wezwanie do zapłaty należności na kwotę 12 800 zł, z zamiarem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego.
Dłużnik nie uznał zobowiązania, ponieważ stwierdził, że część zobowiązania (kwota 6400 zł) uległa przedawnieniu. Spółdzielnia po przeanalizowaniu kartoteki dłużnika oraz dokumentów źródłowych przyznała najemcy rację.
Dowody wpłaty czynszu najemcy X zawierały wskazania, jakiego okresu dotyczy wpłata. Należności z 2001 r. za styczeń–sierpień – w kwocie 6400 zł – uległy przedawnieniu (upłynął okres 3 lat).
W przypadku gdy należności są opłacane nieterminowo, a dowody wpłaty zawierają oznaczenia, jakiego okresu dotyczą, to celowe jest rozwinięcie analityki rozrachunków z najemcami w podziale na kolejne lata (lub nawet miesiąca) i księgowanie wpłat na wskazane okresy.
Przedstawiony sposób ewidencji usprawni analizę stanu należności w poszczególnych okresach.
Przykład 3
Ewidencja rozrachunków z najemcami z podziałem na roczne okresy rozliczeniowe
Operacje gospodarcze:
1) naliczenie należnego czynszu,
2) wpłata należnego czynszu.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przedawnienie należności powoduje w księgach rachunkowych:
• zmniejszenie odpisu aktualizującego dokonanego uprzednio na tę należność – jeżeli jednostka go utworzyła,
• zwiększenie pozostałych kosztów operacyjnych – jeżeli jednostka nie dokonywała odpisu aktualizującego.
W myśl przepisów podatkowych (art. 23 ust. 1 pkt 17 updof i art. 16 ust. 1 pkt 20 updop) nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
Nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione.
W podatku dochodowym przedawnienie należności:
• nie wpłynie na podstawę opodatkowania – jeżeli wcześniej wierzytelność nie była objęta odpisem aktualizującym, nieuznanym za koszty uzyskania przychodów,
• zwiększy podstawę opodatkowania w kwocie pomniejszonej o VAT – jeżeli wierzytelność była wcześniej objęta odpisem aktualizującym uznanym za koszt uzyskania przychodów.
Marianna Sobolewska
biegły rewident, właścicielka Zakładu Usług Rachunkowych „Buchalter” w Augustowie
Podstawy prawne
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 213, poz. 2155
• ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 210, poz. 2135
• ustawa z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 172, poz. 1804


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Serwis Finansowo-Księgowy

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych w 2025 r. Są 3 limity kwotowe zwolnień podatkowych: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

REKLAMA

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Jest kilka sposobów na uniknięcie obowiązkowego KSeF. Przykład: uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

REKLAMA