Spółka z o.o. posiada w Niemczech samobilansujący się zakład, który zarządzany jest bezpośrednio ze spółki macierzystej w Polsce. Zarządzanie z tytułu pełnienia funkcji zarządczej dla potrzeb zakładu następuje poprzez comiesięczne obciążenie kosztami zarządzania zakładu w Niemczech w formie noty obciążeniowej. Nota księgowa w spółce macierzystej księgowana jest w następujący sposób: DT 500-01 - koszty działalności podstawowej, CT 550-10 - koszty zarządu, DT 249 - rozrachunki wewnątrzzakładowe, CT 500-01 - koszty działalności podstawowej. Czy takie księgowanie jest prawidłowe?
Dla celów prawidłowego określenia wyniku działalności spółki w Polsce, w sposób sztuczny wprowadziłam do rachunku wyników w pozycji: „Zmiana stanu produktów” równowartość kosztów zarządu, którymi obciążany jest zakład w Niemczech. Czy z punktu widzenia zasad rachunkowości i czystości zapisu jest to dopuszczalne?
Nie. Zaproponowany przez czytelniczkę sposób ujęcia w księgach obciążenia przez jednostkę statutową zagranicznego zakładu kosztami zarządu nie jest prawidłowy.
Wprowadzenie w sposób sztuczny do rachunku zysków i strat w pozycji „Zmiana stanu produktów” równowartości kosztów zarządu, którymi obciążany jest zagraniczny zakład, nie ma treści ekonomicznej właściwej tej kategorii. Wartość kategorii „Zmiana stanu produktów” powinna odpowiadać wartości określonej przez przyrosty wartości zapasów wyrobów gotowych i produkcji niezakończonej oraz przyrosty operacyjnych czynnych i biernych rozliczeń międzyokresowych.
Obciążenie zakładu kosztami z tytułu pełnienia funkcji zarządczych powinno zostać ujęte w księgach rachunkowych jednostki statutowej w następujący sposób:
Nota obciążeniowa:
(Dt) Rozrachunki wewnątrzzakładowe
(Ct) Obroty wewnętrzne: zakład
Wyksięgowanie kosztów:
(Dt) Koszt obrotów wewnętrznych – koszty ogólnego zarządu: zakład
(Ct) Konta zespołu 5
Księgowanie na dzień bilansowy:
(Dt) Rozliczenie kosztów
(Ct) Koszt obrotów wewnętrznych – koszty ogólnego zarządu zakładu
W porównawczym wariancie rachunku zysków i strat jednostki statutowej „Obroty wewnętrzne – zakład” będą wykazane w pozycji „Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki”. W zakładzie samobilansującym w Niemczech obciążenie kosztami ogólnego zarządu powinno zostać zaksięgowane w następujący sposób:
(Dt) Koszty rodzajowe
(Ct) Rozrachunki wewnątrzzakładowe
(Dt) Koszty ogólnego zarządu
(Ct) Rozliczenie kosztów
Przy sporządzaniu łącznego sprawozdania finansowego, zgodnie z art. 51 ustawy o rachunkowości, wzajemne należności i zobowiązania, przychody i koszty z tytułu operacji dokonywanych między jednostką a jej oddziałami (zakładami), wynik finansowy operacji gospodarczych dokonywanych wewnątrz jednostki, zawarty w aktywach jednostki lub jej oddziałów (zakładów), podlegają wyłączeniu.
Małgorzata Szaniawska, biegły rewident BDO Polska Sp. z o.o.
