Jak należy ewidencjonować w księgach rachunkowych amortyzację środków trwałych do celów bilansowych

Jednostka nalicza odpisy amortyzacyjne odrębnie do celów bilansowych i do celów ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. Przy ustalaniu okresu amortyzacji i rocznej stawki amortyzacyjnej do celów bilansowych uwzględnia się okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego, na którego określenie wpływają w szczególności:

1) liczba zmian, na których pracuje środek trwały,

2) tempo postępu techniczno-ekonomicznego,

3) wydajność środka trwałego mierzona liczbą godzin jego pracy lub liczbą wytworzonych produktów albo innym właściwym miernikiem,

4) prawne lub inne ograniczenia czasu używania środka trwałego,

5) przewidywana przy likwidacji cena sprzedaży netto istotnej pozostałości środka trwałego.

Do wyliczenia odpisów amortyzacyjnych środków trwałych, stanowiących koszty uzyskania przychodu, jednostka ustala okresy i stawki amortyzacyjne na poziomie przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym.

Sposób ewidencji amortyzacji majątku trwałego na kontach księgi głównej oraz w księgach pomocniczych powinien być również opisany w dokumentacji zasad rachunkowości – w zakładowym planie kont. Przy wyborze zaprezentowanego w przykładzie rozwiązania należy prowadzić dwie odrębne tabele amortyzacyjne – do celów podatku dochodowego oraz do celów bilansowych. Tabela amortyzacyjna do celów bilansowych stanowi wówczas podstawę ewidencji. Odpisy amortyzacyjne naliczane do celów bilansowych, zaliczane do kosztów jednostki kształtują wynik działalności operacyjnej.

Ustalając podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym należy wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów zaksięgowaną amortyzację, a następnie powiększyć koszty uzyskania o amortyzację naliczoną do celów podatkowych.

Trzeba również pamiętać o wystąpieniu dodatnich albo ujemnych różnic przejściowych, które mogą powodować obowiązek ustalania aktywów lub rezerw na odroczony podatek dochodowy.