Strona główna » Księgowość » Porady prawne » Zmiana stawki amortyzacji

Zmiana stawki amortyzacji

16 listopada 2004, 09:00

Rozpocząłem amortyzację budynku użytkowego według stawki podstawowej 2,5 proc., później jednak dowiedziałem się, że odpisy mogą być wyższe, ponieważ budynek ma już 10 lat. W związku z tym podwyższyłem stawkę amortyzacji. Czy jest to zgodne z przepisami?

W świetle orzecznictwa sądowego i wyjaśnień organów podatkowych nie ma możliwości przejścia na stawkę indywidualną w trakcie amortyzacji. Można jednak przedstawić pewne argumenty przemawiające za taką zmianą.

Przepisy dają możliwość ustalania indywidualnych stawek amortyzacji dla używanych lub ulepszonych środków trwałych, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika, określając przy tym minimalne okresy amortyzacji. Z używanym budynkiem mamy do czynienia wtedy, gdy był wykorzystywany przed nabyciem co najmniej przez 60 miesięcy. Okres amortyzacji dla używanych budynków nie może być, co do zasady, krótszy niż 10 lat, co daje możliwość zastosowania 10-proc. rocznej stawki amortyzacyjnej.

W związku z zadanym przez autora listu pytaniem, czy w trakcie amortyzacji podatnik może zmienić stawkę podstawową na indywidualną, należy zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 22h ust. 2 ustawy o p.d.o.f. wybraną metodę amortyzacji stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego. Oznacza to, że nie można zmienić metody amortyzacji w jej trakcie. Przepis ten nie mówi natomiast nic o zmianie stawek. Problem sprowadza się zatem do rozstrzygnięcia, czy zmiana stawki na indywidualną oznacza zmianę metody amortyzacji.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 27 czerwca 2003 r., sygn. akt I SA/Łd 249/03, stwierdził, że po rozpoczęciu amortyzacji przy zastosowaniu stawek z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych nie jest możliwa ich zmiana na indywidualne. Sąd podkreślił, że art. 22h ust. 2 ustawy o p.d.o.f. mówi o wyborze jednej z metod określonej w art. 22i–22k, a przepisy art. 22i i art. 22j zawierają regulacje dotyczące stawek amortyzacyjnych: w art. 22i mowa jest o stawkach określonych w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, stanowiącym załącznik nr 1 do ustawy o p.d.o.f., a w art. 22j – o stawkach ustalanych indywidualnie przez podatnika. W związku z tym dokonywanie odpisów według indywidualnych stawek należy uznać za odrębną metodę amortyzacji.

Stanowisko to poparł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 sierpnia 2004 r., sygn. akt FSK 362/04, zgodnie z którym: „Stosowanie indywidualnych stawek amortyzacyjnych na zasadach przewidzianych w art. 22j ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest odrębną metodą amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. W szczególności jest to inna metoda niż metoda liniowa z zastosowaniem stawek określonych w Wykazie stawek amortyzacyjnych (art. 22i ww. ustawy)”.

Pogląd taki podzielany jest również przez organy podatkowe. Jak czytamy np. w wyjaśnieniach Urzędu Skarbowego w Kluczborku z 9 stycznia 2004 r., nr PDF-III- -415/10/03: „Jeżeli podatnik podjął decyzję, że środek trwały będzie amortyzowany metodą liniową przy zastosowaniu stawki określonej w Wykazie stawek amortyzacyjnych w wysokości 2,5 proc. i dokonuje odpisów amortyzacyjnych w prawidłowej wysokości, tj. zgodnie ze stawką z Wykazu rocznych stawek amortyzacyjnych, a jedynie nie skorzystał z prawa do zastosowania indywidualnej stawki, nie ma możliwości dokonania korekty odpisów w trakcie amortyzacji środka trwałego. Taka korekta jest możliwa, gdy odpisy amortyzacyjne naliczane byłyby niezgodnie z przepisami. Natomiast gdy są one ustalone w prawidłowej wysokości, nie ma podstaw do zmiany zasad amortyzacji i przyjęcia indywidualnej stawki”.

W związku z powyższym podatnik ma małe szanse w ewentualnym sporze z organami podatkowymi. Gdyby jednak zdecydował się podjąć takie ryzyko, może argumentować, że stosowanie indywidualnych stawek odbywa się w ramach metody liniowej. Przez pojęcie „metoda amortyzacji” rozumie się bowiem amortyzację liniową i degresywną, a kryterium podziału jest sposób ustalenia wartości początkowej, od której oblicza się wysokość odpisów. Tak więc przy ciągłym stosowaniu metody liniowej możliwe byłoby wprowadzenie stawki indywidualnej. Ustawodawca wprowadził natomiast zakaz zmiany wyłącznie w odniesieniu do metody amortyzacji (tak też A. Mariański, D. Strzelec, Glosa do wyroku NSA z 27 czerwca 2003 r., sygn. akt I SA/Łd 249/03, „Monitor Podatkowy” nr 4/2004, s. 49).

Anna Lesińska

Podstawa prawna:

art. 22h ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn.zm.).

Reklama

Źródło: Prawo Przedsiębiorcy

Wersja do druku

Napisz do nas Zapisz się na newsletter

Udostępnij na Linkedin

Udostępnij

Podziel się na Facebook

Podziel się

Wyślij na Twitter