REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ustalić podstawę opodatkowania VAT oraz moment powstania obowiązku przy obrocie wierzytelnościami

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Spółka cywilna w ramach prowadzonej działalności (PKD 67.13.Z - działalność pomocnicza finansowa) na podstawie zawartej umowy cesji zakupiła wierzytelność o wartości 39 000 zł za cenę 30 000 zł. Po zawarciu umowy ugody z dłużnikiem uzyskała 35 000 zł. Jak ustalić: przychód, podstawę opodatkowania VAT i moment powstania obowiązku podatkowego?
RADA
Przychodem w przypadku obrotu wierzytelnościami jest przychód uzyskiwany ze sprzedaży nabytych wierzytelności lub w związku z uregulowaniem długu (jego części) przez dłużnika, czyli 35 000 zł.
Podstawę opodatkowania na gruncie VAT stanowi różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności cedowanej a kwotą otrzymywaną przez dotychczasowego wierzyciela, czyli 9000 zł.
Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia przez spółkę faktury dokumentującej wykonanie usługi, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wykonania usługi (przez dzień wykonania usługi należy rozumieć dzień, w którym zawierana jest umowa cesji).

UZASADNIENIE
Wierzytelność jest to prawo majątkowe, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Sprzedaż wierzytelności została uregulowana w Kodeksie cywilnym. Wierzyciel może przenieść wierzytelność na osobę trzecią. Sytuacja taka oznacza w praktyce zmianę wierzyciela. Przeniesienie takie określane jest jako przelew wierzytelności, czyli cesja. Stronami umowy przelewu wierzytelności są: cedent, czyli podmiot, który przed zawarciem umowy był wierzycielem – zbywca wierzytelności, oraz cesjonariusz, tj. podmiot, który z danym wierzycielem – cedentem zawarł umowę cesji – nabywca wierzytelności.
Skutki podatkowe obrotu wierzytelnościami na gruncie VAT budzą nadal kontrowersje. W piśmie z 23 grudnia 2004 r. (nr PP3-06021297/2004/AK/15198 BM6; pismo to stanowi odpowiedź na interpelację poselską) Ministerstwo Finansów wyjaśniło, że skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odsprzedaży mieści się w pojęciu faktoringu, a w konsekwencji usługa tego typu podlega opodatkowaniu podatkiem VAT bez możliwości skorzystania ze zwolnienia od podatku.
Przyjęcie takiego stanowiska oznacza, że spółka, kupując wierzytelność w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, świadczy na rzecz dotychczasowych wierzycieli usługę opodatkowaną stawką 22%. Podstawę opodatkowania w tej sytuacji stanowi, jak wyjaśnił Europejski Trybunał Sprawiedliwości w orzeczeniu w sprawie C-305/01, różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności cedowanej a kwotą otrzymywaną przez dotychczasowego wierzyciela (bez znaczenia jest, jaką kwotę faktycznie otrzyma nabywca wierzytelności, sprzedając ją lub ściągając dług).
Jednocześnie należy uznać, że o ile umowa zawarta między stronami umowy cesji wierzytelności nie stanowi inaczej, ustalone wynagrodzenie jest kwotą brutto, a więc zawiera już podatek VAT. W celu ustalenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku VAT należy zastosować tzw. metodę „w stu”.
W omawianym przypadku oznaczałoby to, że podstawą opodatkowania netto jest kwota 7377,05 zł (9000 zł x 100 : 122), a podatek VAT stanowi kwota 1622,95 zł.
Jeśli chodzi o moment powstania obowiązku podatkowego, to, zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług, powstanie on z chwilą wystawienia przez spółkę faktury dokumentującej wykonanie usługi, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wykonania usługi (przez dzień wykonania usługi należy rozumieć dzień, w którym zawierana jest umowa cesji).
Nie każda forma zbycia wierzytelności podlega opodatkowaniu. Jeżeli firma dokonuje zbycia wierzytelności własnej jako formy odzyskania choćby części zapłaty wynikającej z tej wierzytelności, nie stanowi to w zakresie VAT ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, w związku z czym nie podlega VAT. Problem ten był omawiamy w nr. 5 „MONITORA księgowego”.
Skutki w podatku dochodowym
Odpowiedź należy rozpocząć od wskazania wątpliwości co do klasyfikacji przychodów uzyskiwanych z obrotu wierzytelnościami w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Z jednej strony wskazać można wyjaśnienia organów podatkowych, w których prezentują stanowisko, że przychody takie zaliczyć należy do przychodów z praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (por. przykładowo pismo Naczelnika Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna z 10 października 2003 r., nr PDI-415-3168-134/03). Z drugiej jednak strony część organów podatkowych stoi na stanowisku, że przychody takie zaliczyć należy do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w piśmie z 28 grudnia 2004 r., nr BD-G 188-2004).
Biorąc pod uwagę obydwa stanowiska, należy stwierdzić, iż prawidłowe jest pierwsze z zaprezentowanych. Przemawia za tym definicja pozarolniczej działalności gospodarczej, którą jest, zgodnie z art. 5a pkt 6 updof, działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–9 updof.
Niezależnie jednak od przyjętego stanowiska przychodem w przypadku obrotu wierzytelnościami jest przychód uzyskiwany ze sprzedaży nabytych wierzytelności lub w związku z uregulowaniem długu (jego części) przez dłużnika. W omawianym przypadku przychodem tym jest kwota 35 000 zł.

• art. 5a pkt 6, art. 10 ust. 1 pkt 3 oraz art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 19 ust. 4 oraz art. 29 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484

Tomasz Krywan
konsultant podatkowy


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

Zmiany w opodatkowaniu fundacji rodzinnych prawdopodobnie od 2026 r. Koniec obecnych korzyści? Co planuje Ministerstwo Finansów?

Fundacje rodzinne miały być długo oczekiwanym narzędziem sukcesji i ochrony majątku polskich przedsiębiorców. W Polsce działa około 800 tysięcy firm rodzinnych, które odpowiadają za nawet 20% PKB. To właśnie dla nich fundacje miały stać się mechanizmem zapewniającym ciągłość, bezpieczeństwo i porządek w zarządzaniu majątkiem. Choć ich konstrukcja budzi zainteresowanie i daje realne korzyści, to już po dwóch latach funkcjonowania szykują się poważne zmiany prawne. O ich konsekwencjach mówi adwokat Michał Pomorski, specjalista w zakresie prawa podatkowego z kancelarii Pomorski Tax Legal Finance.

REKLAMA

Korygowałeś deklaracje podatkowe po otrzymaniu subwencji z PFR? Możesz być bezpodstawnie pozwany – sprawdź, co zrobić w takiej sytuacji

Wśród ponad 16 tys. pozwów, które Polski Fundusz Rozwoju (PFR) złożył przeciwko przedsiębiorcom w ramach programu „Tarcza Finansowa”, około 2700 dotyczy firm (wg danych z 2023 r.), które po złożeniu wniosku o subwencję dokonały korekty deklaracji podatkowych.

Kiedy Krajowy System e-Faktur stanie się obowiązkowy? – Stan legislacyjny i wyzwania przed przedsiębiorcami

11 kwietnia 2025 roku na stronie Rządowego Centrum Legislacji opublikowano projekt ustawy dotyczący obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który reguluje wdrożenie tego systemu w Polsce. Choć przepisy nie zostały jeszcze ostatecznie zatwierdzone, większość kluczowych kwestii jest już znana, co daje przedsiębiorcom czas na rozpoczęcie przygotowań do nadchodzących zmian.

Dlaczego dokumentacja pochodzenia towarów to filar bezpiecznego handlu międzynarodowego?

Brak odpowiedniej dokumentacji pochodzenia towarów może kosztować firmę czas, pieniądze i reputację. Dowiedz się, jak poprawnie i skutecznie prowadzić dokumentację, by uniknąć kar, ułatwić odprawy celne i zabezpieczyć interesy swojej firmy w handlu międzynarodowym.

Podatek od prezentów komunijnych w 2025 r. Są 3 limity kwotowe zwolnień podatkowych: 5733 zł (osoby spoza rodziny), 27 090 zł (dalsza rodzina), 36 120 zł (najbliższa rodzina)

Mamy maj, a więc i sezon komunijny – czas uroczystości, rodzinnych spotkań i… (często bardzo drogich) prezentów. Ale czy wręczone dzieciom upominki mogą wiązać się z obowiązkiem podatkowym? Wyjaśniamy, kiedy komunijny prezent staje się darowizną, którą trzeba zgłosić fiskusowi.

REKLAMA

Webinar: KSeF – na co warto przygotować firmę? + certyfikat gwarantowany

Ekspert wyjaśni, jak przygotować firmę na nadchodzący obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur i oraz na co zwrócić uwagę, aby proces przejścia na nowy system fakturowania przebiegł sprawnie i bez zbędnych trudności. Każdy z uczestników webinaru otrzyma certyfikat, dostęp do retransmisji oraz materiały dodatkowe.

Jest kilka sposobów na uniknięcie obowiązkowego KSeF. Przykład: uzyskanie statusu podatnika zagranicznego działającego w Polsce wyłącznie na podstawie rejestracji

Obowiązkowy model Krajowego Systemu e-Faktur nie będzie obowiązywał zagraniczne firmy działające jako podatnicy VAT na polskim rynku wyłącznie na podstawie rejestracji. Profesor Witold Modzelewski pyta dlaczego wprowadza się taki przywilej dla zagranicznych konkurentów polskich firm. Wskazuje ponadto kilka innych legalnych sposobów uniknięcia obowiązkowego KSeF, wynikających z projektu nowych przepisów.

REKLAMA