Czy napoje stanowią koszt reprezentacji

Nie, organ skarbowy nie ma podstaw do zakwestionowania wydatku ponoszonego na napoje jako kosztu podatkowego. Wydatki takie stanowią jednak koszt bieżący związany z ogólną działalnością spółki, a nie koszt reprezentacji.

Przypomnijmy, że koszty reprezentacji to wydatki związane z działaniami spółki zmierzającymi do wywołania jak najlepszego wrażenia poprzez wytworność, okazałość i elegancję. Niewątpliwie więc do kosztów reprezentacji zalicza się poczęstunek klientów w trakcie spotkania. Jednak gdy napoje spożywane są przez pracowników, nie mamy do czynienia z reprezentacją firmy. W doktrynie podatkowej oraz interpretacjach skarbowych coraz powszechniej przyjmuje się stanowisko, zgodnie z którym wydatki takie stanowią koszty podatkowe jako ponoszone na rzecz pracowników.

Stanowisko takie można przeczytać m.in. w interpretacji z 6 sierpnia 2004 r. Pierwszego Urzędu w Tarnowie (nr PD-423/5/GŁ/04). Również w interpretacji z 20 września 2004 r. (nr IIUSpbIA/1/423/17/04/BB) Drugi Urząd Skarbowy w Białymstoku stwierdził, iż:

– część dotyczącą pracowników, jako wydatek o charakterze świadczeń na rzecz pracowników, niewymieniony w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zawartych w art. 16 ust. 1 ustawy – stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodów,

Stanowisko takie jest zasadne z kilku przyczyn. Koszt napojów spożywanych przez pracowników wykazuje pośredni związek z przychodami. Zakup napojów podnosi standard i komfort pracy.

Organy podatkowe wielokrotnie dokonywały rozstrzygnięć korzystnych dla podatników. Zezwalały na zaliczanie tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów. W praktyce firmy bardzo często traktują je jako koszt reprezentacji. Obawiają się bowiem zakwestionowania takiego wydatku jako kosztu związanego ze świadczeniami dla pracowników. Ponadto wiele firm nie rozgranicza artykułów spożytych przez pracowników i artykułów przeznaczonych na poczęstunek dla kontrahentów. Nie rodzi to ryzyka podatkowego. Ogranicza jednak możliwość zaliczenia wydatku do limitu przewidzianego dla kosztów reprezentacji.

W dyskutowanym obecnie projekcie zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przewidziano zakaz zaliczania do kosztów uzyskania przychodu wydatków poniesionych na reprezentację. Projekt zakłada nowe brzmienie art. 16 ust. 1 pkt 28 updop. Zgodnie z nim do kosztów uzyskania przychodów nie będzie się zaliczało kosztów reprezentacji, w tym poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych, z wyjątkiem przypadków określonych przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Co oznaczałoby wejście w życie tej zmiany?

Od 1 stycznia 2007 r. zniknąłby podział na reklamę publiczną i niepubliczną. Bez względu na charakter reklamy będzie więc ona w pełni kosztem podatkowym. Ponadto do kosztów uzyskania przychodu nie będzie można zaliczać wydatków związanych z reprezentacją – w tym na żywność i napoje. Wyjątek stanowią przypadki określone przepisami o bezpieczeństwie i higienie pracy.

Zapis taki budzi wiele emocji. Sprawia bowiem wrażenie, że również wydatki na napoje dla pracowników – z wyjątkiem przypadków określonych przepisami o bhp – nie będą stanowiły kosztu uzyskania przychodu jako koszt reprezentacji. A przecież wydatki przewidziane w przepisach o bhp oraz inne wydatki związane z pracownikami nie są kosztem reprezentacji. Potwierdza to m.in. wyrok NSA z 30 maja 2001 r. (sygn. akt SA/Bk 77300). Zapis taki przeczy pojęciu reprezentacji i będzie wymagał interpretacji. Należy podkreślić, iż jest to jedynie projekt zmiany ustawy, który może jeszcze – przed wejściem w życie – ulec zmianie.

Marta Balcer

ekspert w zakresie podatków w dużej spółce akcyjnej