REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach rachunkowych zabezpieczenie kredytu udzielonego innej firmie

REKLAMA

Posiadamy depozyt w banku, który jest zabezpieczeniem spłaty kredytu udzielonego innej firmie. Obecnie firma ta ogłosiła upadłość i nie spłaciła części kredytu. Bank przeznaczył część naszego depozytu na spłatę zadłużenia. W jaki sposób powinnam dokonać księgowania?
RADA
Uregulowanie przez bank zadłużenia powinno być zaewidencjonowane jako powstanie należności od firmy, której Państwo „zabezpieczyli” kredyt. Otrzymanie informacji o postawieniu dłużnika w stan upadłości powinno skutkować zaliczeniem tych należności do grupy należności zagrożonych i zrobieniem odpisów aktualizujących. Dalsza ewidencja księgowa będzie zależała od tego, jaką drogę upadłości wybrała firma (tj. upadłość z możliwością zawarcia układu lub upadłość, w wyniku której następuje fizyczna likwidacja majątku). Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Wskazana w pytaniu forma zabezpieczania kredytu jest przewidziana przez regulacje Prawa bankowego (art. 102). Przepisy te wskazują, że:
w celu zabezpieczenia wierzytelności banku dłużnik lub osoba trzecia może przenieść określoną kwotę w złotych lub w innej walucie wymienialnej na własność banku. Bank jest zobowiązany do zwrotu tej kwoty po uzyskaniu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją.
Należy zwrócić uwagę, że bank nie ma obowiązku zwrotu części kwoty przejętej na własność, równej niespłaconej sumie zadłużenia wobec banku, odsetek i prowizji oraz innych kosztów poniesionych przez bank w związku z odzyskaniem wierzytelności. Bank może wypłacić osobie trzeciej (gwarantującej własnymi środkami spłatę kredytu) wynagrodzenie za okres korzystania z przejętej kwoty.

PRZYKŁAD
Spółka X posiada depozyt w banku (na wydzielonym i zablokowanym rachunku), który jest zabezpieczeniem spłaty kredytu przez firmę Y. Bank udzielił kredytu firmie Y w kwocie 100 000 zł. Firma Y ogłosiła upadłość i nie spłaciła części kredytu. Bank przeznaczył część depozytu spółki X na spłatę zadłużenia firmy Y (w kwocie 15 000 zł).
1. Przelew środków pieniężnych na wyodrębniony rachunek bankowy stanowiący depozyt zabezpieczający spłatę kredytu firmy Y:
Wn konto 136 „Inne rachunki bankowe”, w analityce „Kaucja zabezpieczająca spłatę kredytu firmy Y” 100 000 zł
Ma konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 100 000 zł
– równoległy zapis
Ma konto pozabilansowe 290 „Zobowiązania warunkowe” 100 000 zł
Za zobowiązanie warunkowe uważa się zobowiązanie, którego powstanie zależy od niepewnych przyszłych zdarzeń.
2. Przeznaczenie przez bank części depozytu na spłatę zadłużenia wynikającego z nieuregulowania przez firmę Y rat kredytu:
Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami”, w analityce „Rozrachunki z firmą Y związane z udzielonym zabezpieczeniem kredytu” 15 000 zł
Ma konto 136 „Inne rachunki bankowe”, w analityce „Kaucja zabezpieczająca spłatę kredytu firmy Y” 15 000 zł
3. Otrzymanie informacji o postawieniu dłużnika w stan upadłości powinno skutkować zaliczeniem tych należności do grupy należności zagrożonych. Ustawa o rachunkowości (art. 35b) wskazuje, by wartość należności aktualizować, uwzględniając stopień prawdopodobieństwa ich zapłaty, poprzez dokonanie odpisu aktualizującego, w odniesieniu m.in. do należności od dłużników postawionych w stan likwidacji lub w stan upadłości – do wysokości należności nieobjętej gwarancją lub innym zabezpieczeniem należności, zgłoszonej likwidatorowi lub sędziemu komisarzowi w postępowaniu upadłościowym:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 15 000 zł
Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 15 000 zł
4. Pomimo postawienia spółki w stan upadłości może zdarzyć się sytuacja, w której firma Y ureguluje w całości swoje zobowiązanie wobec firmy X. Zakładając, że spłata należności była objęta odpisem aktualizującym, ewidencja z tym związana będzie następująca:
Wn konto 131 „Bieżący rachunek bankowy” 15 000 zł
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami”, w analityce „Rozrachunki z firmą Y związane z udzielonym zabezpieczeniem kredytu” 15 000 złoraz
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 15 000 zł
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 15 000 zł
Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem zdarzeń będzie jednak regulacja przez bank kwot dotyczących niespłacanych rat kredytu do wysokości, w jakiej spółka X udzieliła zabezpieczenia (czyli 100 000 zł). Księgowania będą wówczas analogiczne jak w pkt 2 i 3.
Prawo upadłościowe i naprawcze pozwala na wybranie jednej z dwóch dróg postępowania po ogłoszeniu upadłości. Pierwsza, najczęściej dla wszystkich korzystniejsza, polega na tym, że wybiera się upadłość z możliwością zawarcia układu, który pozwoli zaspokoić roszczenia wierzycieli. Druga wiąże się z orzeczeniem upadłości likwidacyjnej, w wyniku której następuje likwidacja majątku przedsiębiorstwa. W przypadku wybrania pierwszej metody upadłości może dojść do umorzenia części wierzytelności (załóżmy, że umorzenie dotyczy kwoty 6000 zł). Księgowania z tym związane będą następujące:
5. Umorzenie należności pod datą oświadczenia wierzyciela o zwolnieniu z długu
– w przypadku gdy jednostka dokonała odpisów aktualizujących:
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 6000 zł
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami”, w analityce „Rozrachunki z firmą Y związane z udzielonym zabezpieczeniem kredytu” 6000 zł
oraz ewentualne „wycofanie” odpisu pozostałej części należności z grupy należności zagrożonych do należności „zwykłych”
Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące rozrachunki” 9000 zł
Ma konto 760 „Pozostałe przychody operacyjne” 9000 zł
– w przypadku gdy jednostka nie dokonała odpisów aktualizujących:
Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 6000 zł
Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami”, w analityce „Rozrachunki z firmą Y związane z udzielonym zabezpieczeniem kredytu” 6000 zł

• art. 102 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 183, poz. 1538
• art. 3 ust. 1 pkt 32 i art. 35b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252

Paweł Muż
ekonomista, księgowy
Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Mały ZUS plus 2026 - zmiany. ZUS wyjaśnia jak trzeba liczyć ulgowe miesiące. Niższe składki na ubezpieczenia społeczne przez 36 miesięcy

W komunikacie z 22 grudnia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych udzielił obszernych wyjaśnień odnośnie zmian jakie zajdą od 1 stycznia 2026 r. w zakresie ulgi zwanej „mały ZUS plus”. Przedsiębiorcy, czyli osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą będą mogły skorzystać z tej preferencji w według nowych zasad, które określają w jaki sposób należy liczyć okresy ulgi.

PIT-11, PIT-8C tylko na wniosek. Ministerstwo Finansów szykuje zmiany w przekazywaniu informacji podatkowych

W dniu 22 grudnia 2025 r. w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów opublikowane zostały założenia projektu nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (PIT). Ministerstwo Finansów przygotowuje przepisy, których celem ma być zniesienie obowiązku przekazywania z mocy prawa w każdym przypadku imiennych informacji PIT-11, PIT-8C, IFT-1R i IFT- 2R wszystkim podatnikom. Podatnik będzie miał prawo uzyskania tych imiennych informacji, co do zasady, na wniosek złożony płatnikowi lub innemu podmiotowi zobowiązanemu do ich sporządzenia. Zmiany mają wejść w życie 1 stycznia 2027 r. i będą miały zastosowanie do rozliczeń dochodów uzyskanych począwszy od 1 stycznia 2026 r.

Elementarne problemy obowiązkowego KSeF. Podatnicy w 2026 r. będą fakturować po staremu?

Podatnicy pod koniec roku czekają DOBREJ NOWINY również dotyczącej podatków: znamy jej treść – idzie o oddalenie (najlepiej na święte nigdy) pomysłu o nazwie obowiązkowy KSeF. Jeśli nie będzie to zrobione formalnie, to zrobią to podatnicy, którzy po prostu będą fakturować po staremu i zawiadomią dostawców (usługodawców), że będą płacić tylko te faktury, które będą im formalnie doręczone w dotychczasowych postaciach; „nie będę grzebał w żadnym KSeFie, bo nie mam na to czasu ani pieniędzy” - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Nowe limity podatkowe dla samochodów firmowych od 2026 r. MF: dotyczą też umów leasingu i najmu zawartych wcześniej, jeżeli auto nie zostało ujęte w ewidencji środków trwałych przed 1 stycznia

Od 1 stycznia 2026 r. zmieniają się limity dotyczące zaliczania do kosztów podatkowych wydatków na samochody firmowe. Ministerstwo Finansów informuje, że te nowe limity mają zastosowanie do umów leasingu i najmu zawartych przed 1 stycznia 2026 r., jeśli charakter tych umów (pod względem wymogów prawa podatkowego), nie pozwala na wprowadzenie pojazdu do ewidencji środków trwałych.

REKLAMA

Zwrot VAT do 40 dni po wdrożeniu KSeF. Dlaczego to nie jest dobra wiadomość dla księgowych?

Chociaż wokół wdrożenia KSeF nie przestają narastać wątpliwości, to trzeba uczciwie przyznać, że nowy system przyniesie również wymierne korzyści. Firmy mogą liczyć na rekordowo szybkie zwroty VAT i wreszcie uwolnić się od uciążliwego gromadzenia całych ton papierowej dokumentacji. O ile to ostatnie jest też ulgą dla księgowych, o tyle mechanizm odzyskiwania VAT budzi pewne obawy.

Potwierdzenie transakcji fakturowanej w KSeF. MF: to dobrowolna opcja. Jakie dokumenty można wydać nabywcy po wystawieniu faktury w KSeF w trybie: ONLINE, OFFLINE i awaryjnym?

W opublikowanym przez Ministerstwo Finansów Podręczniku KSeF 2.0 (część II) jest dokładnie opisana możliwość wydania nabywcy „potwierdzenia transakcji” w przypadkach wystawienia faktury w KSeF w trybie ONLINE, OFFLINE, czy w trybie awaryjnym. Okazuje się, że jest to całkowicie dobrowolna opcja, która nie jest i nie będzie uregulowana przepisami. Do czego więc może służyć to potwierdzenie transakcji i jak je wystawiać?

Reklama dźwignią handlu. A co z podatkami? Jak rozliczyć napis LED zawieszony na budynku?

Czy napis LED zawieszony na budynku ulepsza go? A może stanowi odrębny środek trwały? Odpowiedź na to pytanie ma istotne znaczenia dla prawidłowego przeprowadzenia rozliczeń podatkowych. A co na to organy skarbowe?

Zmiany w podatkach 2026: powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT

Choć głośne zmiany podatkowe ostatecznie nie wejdą w życie w 2026 r., od 1 stycznia zaczynają obowiązywać regulacje, które mogą realnie podnieść obciążenia przedsiębiorców – i to bez zmiany stawek podatkowych. Niższe limity dla aut firmowych, powrót wyższej składki zdrowotnej, KSeF, JPK_CIT oraz zamrożone progi PIT oznaczają dla wielu firm ukryte podwyżki sięgające kilkudziesięciu tysięcy złotych rocznie.

REKLAMA

KSeF 2026: państwowa infrastruktura cyfrowa, która zmienia biznes głębiej niż samo fakturowanie

KSeF to nie kolejny obowiązek podatkowy, lecz jedna z największych transformacji cyfrowych polskiej gospodarki. Od 2026 roku system zmieni nie tylko sposób wystawiania faktur, ale całą architekturę zarządzania danymi finansowymi, ryzykiem i płynnością w firmach. Eksperci Ministerstwa Finansów, KAS i rynku IT zgodnie podkreślają: to moment, w którym państwo staje się operatorem infrastruktury biznesowej, a przedsiębiorstwa muszą nauczyć się funkcjonować w czasie rzeczywistym.

Przelewy bankowe w Święta i Nowy Rok. Kiedy wysłać przelew, by na pewno doszedł przed końcem roku?

Koniec roku obfituje w dużo dni wolnych. Co z przelewami bankowymi wysłanymi w tych dniach dniach? Kiedy najlepiej wysłać przelew, aby dotarł na czas? Czy będą działać płatności natychmiastowe? Warto terminowe płatności zaplanować z wyprzedzeniem.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA