REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować wierzytelności nieściągalne

REKLAMA

W księgach spółki z o.o. figuruje należność, z której zapłatą dłużnik zwleka od dwóch lat. Spółka regularnie przesyła mu wezwania do zapłaty, które pozostają bez odpowiedzi. Czy możemy tę wierzytelność zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
Kiedy i jak ująć w księgach rachunkowych ewidencję wierzytelności nieściągalnej?

RADA
Wierzytelność nieściągalną można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że:
• uprzednio została zarachowana jako przychód należny,
• jej nieściągalność została udokumentowana,
• nie uległa przedawnieniu.
Zasady ewidencji w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się m.in. wymagalne wierzytelności, choćby nie zostały otrzymane. Z kolei przepisy dotyczące kosztów uzyskania przychodów mówią, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisane jako nieściągalne. Od tej zasady są pewne wyjątki. Wierzytelność nieściągalną można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, jeśli jednocześnie zostaną spełnione dwa warunki:
wierzytelność została wcześniej zarachowana jako przychód należny,
• nieściągalność wierzytelności została udokumentowana.
Przedawnienie wierzytelności
Jeżeli wierzytelności nieściągalne ulegną przedawnieniu, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stanowią one kosztów uzyskania przychodu.
Zapis ten ustawodawca uzasadnia tym, że spółka nie przejawiała wystarczającej dbałości w wyegzekwowaniu własnych należności i nie ma znaczenia, że wcześniej dokonano odpisu aktualizującego. W przypadku przedawnienia wierzytelności nie jest również możliwe dokonanie korekty VAT należnego z tego tytułu.
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego przedawnienie roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej następuje po 3 latach.
Jak udowodnić nieściągalność wierzytelności
Dowodem nieściągalności wierzytelności jest:
• postanowienie o nieściągalności uznane przez wierzyciela za odpowiadające stanowi faktycznemu; postanowienie to jest wydawane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego,
• postanowienie sądu, które dotyczy:
– oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego,
– umorzenia postępowania upadłościowego, gdy majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego,
– ukończenia postępowania upadłościowego, obejmującego likwidację majątku,
• protokół sporządzony przez podatnika, który stwierdza, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe lub wyższe od jej kwoty.
W przypadku gdy zapłata wierzytelności jest zagrożona, należy utworzyć odpis aktualizujący naliczany zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Wartość tego odpisu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że nieściągalność wierzytelności zostanie uprawdopodobniona.
Nieściągalność wierzytelności można uznać za uprawdopodobnioną m.in. wówczas, gdy:
• dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość,
• na wniosek dłużnika wszczęto postępowanie ugodowe albo postępowanie układowe,
• wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego,
• dłużnik kwestionuje wierzytelność na drodze powództwa sądowego.
Jeśli zatem wierzytelność spółki została uprzednio zaliczona do przychodów, jej nieściągalność została udokumentowana zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz wierzytelność nie uległa przedawnieniu – można zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów.
Wierzytelności nieściągalne a VAT
Odpisaniu w koszty podlega wartość netto wierzytelności, czyli kwota wynikająca z faktury sprzedaży, pomniejszona o VAT należny.
UWAGA!
W sytuacji uznania wierzytelności za nieściągalną, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, podatnik może dokonać korekty VAT należnego.
Zgodnie z przepisami ustawy o VAT podatek należny od omawianych wierzytelności można skorygować, gdy zostaną spełnione następujące warunki:
• dostawa towaru lub świadczenie usług zostały dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie likwidacji lub postępowania upadłościowego,
• wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji VAT jako obrót opodatkowany i podatek należny,
• wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
• wierzytelności nie zostały uregulowane w jakiejkolwiek formie ani nie zostały zbyte,
• od daty wystawienia faktury, będącej podstawą do odpisania wierzytelności, nie upłynęło 5 lat, licząc od początku roku, w którym została ona wystawiona,
• wierzyciel zawiadomił dłużnika o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych, a dłużnik w ciągu 28 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
Po spełnieniu wymienionych warunków podatnik może skorygować VAT należny.
UWAGA!
Korekty dokonujemy w miesiącu (kwartale) następującym po miesiącu, w którym dłużnik otrzymał zawiadomienie o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych.
Ewidencja księgowa
W księgach rachunkowych wierzytelności nieściągalne ewidencjonujemy w następujący sposób:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,
Ma
„Rozrachunki z odbiorcami”.
Jeśli wcześniej utworzono odpis aktualizujący, to w momencie uznania wierzytelności za nieściągalną dokonujemy jedynie rozwiązania odpisu:
Wn „Odpis aktualizujący”,
Ma „Rozrachunki z odbiorcami”.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


•  art. 89a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484

Wioletta Chaczykowska
księgowa z licencją MF

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Procedury specjalne na wypadek awarii KSeF lub braku dostępu (tryb offline w 3 wariantach). MFiG: nie ma mowy o przesunięciu terminu wdrożenia systemu

Ministerstwo Finansów nie rozważa przesunięcia terminu obowiązkowego uruchomienia KSeF, poinformował 11 grudnia 2025 r. przedstawiciel resortu w odpowiedzi na interpelację poselską. Zdaniem Ministerstwa KSeF w wersji demonstracyjnej jest stabilny i pewny w działaniu. Ponadto poinformowano, że nie są planowane zmiany odnośnie zasad uwierzytelnienia w KSeF. Jednocześnie Zastępca Szefa KAS przekazał kilka ważnych informacji, m.in. dot. funkcjonowania procedur specjalnych na wypadek awarii KSeF.

Młodzi influencerzy nie zawsze mogą korzystać z ulgi dla młodych. Warto o tym wiedzieć, by nie narazić się na problemy podatkowe

Przychody osób poniżej 26 roku życia mogą korzystać na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych ze zwolnienia przedmiotowego. Chodzi jednak tylko o przychody z określonych źródeł. Aby nie narazić się na problemy podatkowe, trzeba umieć je odróżnić.

W tych przypadkach nie trzeba będzie wystawiać faktur ustrukturyzowanych w KSeF od 1 lutego 2026 r. MFiG wydał rozporządzenie

Minister Finansów i Gospodarki (MFiG) w rozporządzeniu z 7 grudnia 2025 r. określił przypadki odpowiednio udokumentowanych dostaw towarów lub świadczenia usług, w których nie ma obowiązku wystawiania faktur ustrukturyzowanych, oraz przypadki, w których mimo braku obowiązku można wystawiać faktury ustrukturyzowane. Rozporządzenie to wejdzie w życie 1 lutego 2026 r.

Rząd potwierdził podstawę składek ZUS na 2026 rok. O ile wzrosną koszty zatrudnienia? Obliczenia na przykładzie wynagrodzeń kierowców w transporcie międzynarodowym

Rząd potwierdził wysokość przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia, które w 2026 r. będzie wynosić 9 420 zł. To ważna informacja dla branży transportowej, ponieważ to właśnie od tej kwoty najczęściej naliczane są składki ZUS kierowców wykonujących przewozy międzynarodowe. Dla przedsiębiorców funkcjonujących w warunkach utrzymującej się presji finansowej oznacza to kolejny zauważalny wzrost kosztów. W praktyce może to zwiększyć miesięczne wydatki na jednego kierowcę nawet o kilkaset złotych.

REKLAMA

Można zyskać 11 tys. zł na jednym samochodzie firmowym. Trzeba zdążyć z leasingiem finansowym do końca 2025 roku: 1-2 tygodnie na formalności. Czasem leasing operacyjny jednak bardziej się opłaca

Nawet 11.000,- zł może zaoszczędzić przedsiębiorca, który kupi popularny samochód przed końcem 2025 roku korzystając z leasingu finansowego, a następnie będzie go amortyzował przez 5 lat – wynika z symulacji przygotowanej przez InFakt oraz Superauto.pl. Bowiem1 stycznia 2026 r. wchodzą w życie nowe zasady odliczeń wydatków związanych z samochodem firmowym. Istotnie zmieni się limit określający maksymalną cenę pojazdu umożliwiającą pełne rozliczenie odpisów amortyzacyjnych, a także wydatków związanych z leasingiem lub wynajem aut spalinowych w kosztach uzyskania przychodów. Niekorzystane zmiany dotkną 93% rynku nowych aut – wynika z szacunków Superauto.pl.

Jak poprawiać błędy w fakturach VAT w KSeF? Od lutego 2026 r. koniec z prostą korektą faktury

Wątpliwości związanych z KSeF jest bardzo dużo, ale niektóre znacząco wysuwają się na prowadzenie. Z badania zrealizowanego przez fillup k24 wynika, że co 3. księgowy obawia się sytuacji nietypowych, m.in. trudności w przypadku korekt. Obawy są zasadne, bo już od 1 lutego 2026 r. popularne noty korygujące nie będą miały żadnej mocy. Co w zamian? Jak poradzić sobie z częstymi, drobnymi pomyłkami na fakturach? Ile pracy dojdzie księgowym? Ekspert omawia trzy najczęstsze pytania związane z poprawianiem błędów.

Minister energii: Ceny w taryfach prądu na 2026 r. będą zbliżone do poziomu 500 zł/MWh. Będzie zmiana terminu na dopełnienie formalności w sprawie tańszego prądu

W dniu 9 grudnia 2025 r. Senat skierował do komisji ustawę wydłużającą małym i średnim firmom termin na rozliczenie się z pomocy z tytułu wysokich cen energii. Ok. 50 tys. firm nie złożyło jeszcze takiej informacji lub jej nie poprawiło. Ceny w taryfach prądu na 2026 r. będą zbliżone do poziomu 500 zł/MWh - ocenia minister energii Miłosz Motyka.

Problemy finansowe w firmie: kiedy księgowy powinien ostrzec zarząd? 5 sygnałów nadchodzącego kryzysu

W każdej firmie, niezależnie od skali działania, dział finansowy powinien być pierwszą linią obrony przed kryzysem. To tam symptomy nadchodzących problemów będą widoczne jako pierwsze: w danych, w zestawieniach, w cash flow. Rola księgowego, czy dyrektora finansowego nie powinna ograniczać się do zamykania miesiąca i rozliczeń podatkowych. To na nich spoczywa odpowiedzialność za reakcję, zanim będzie za późno. A warto wskazać, że wg danych Centralnego Ośrodka Informacji Gospodarczych, od stycznia do września bieżącego roku ogłoszono już 3864 postępowania restrukturyzacyjne i zgodnie z tą dynamiką w 2025 roku po raz pierwszy w Polsce przekroczona zostanie liczba 5000 postępowań restrukturyzacyjnych.

REKLAMA

Upominki świąteczne dla pracowników: jak rozliczyć w podatku dochodowym (PIT)? Kiedy prezent jest zwolniony z podatku?

W okresie świątecznym wielu pracodawców decyduje się na wręczenie pracownikom upominków lub prezentów by podziękować za ich pracę. Jest to dość często spotykany gest motywacyjny ze strony pracodawców. Dla pracowników oznaczać to może określone konsekwencje podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych (dalej: „PIT”). Należy pamiętać także o fakcie, że może to rodzić obowiązek zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

Ile zarabia główna księgowa, kontroler finansowy, dyrektor finansowy? Jeżeli ma certyfikat zawodowy, to nawet 25% więcej

Raport płacowy opracowany na zlecenie The Chartered Institute of Management Accountants (CIMA) przez Randstad Polska pokazuje jasno, że certyfikowani specjaliści ds. finansów w Polsce zarabiają, w zależności od stanowiska, od 16% do 25% więcej niż osoby nieposiadające certyfikatów zawodowych. Analiza objęła 500 specjalistów z obszaru finansów, zatrudnionych na pięciu kluczowych stanowiskach: dyrektor finansowy (CFO), menedżer ds. finansów, główny księgowy, menedżer controllingu oraz kontroler finansowy. Wskazuje ona na istotne różnice w poziomie wynagrodzenia pomiędzy osobami posiadającymi certyfikaty zawodowe, takie jak tytuł Chartered Global Management Accountant (CGMA) nadawany przez CIMA czy kwalifikacja biegłego rewidenta przyznawana przez Krajową Izbę Biegłych Rewidentów (KIBR), a tymi, którzy takich certyfikatów nie posiadają.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA