REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować wierzytelności nieściągalne

REKLAMA

W księgach spółki z o.o. figuruje należność, z której zapłatą dłużnik zwleka od dwóch lat. Spółka regularnie przesyła mu wezwania do zapłaty, które pozostają bez odpowiedzi. Czy możemy tę wierzytelność zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów?
Kiedy i jak ująć w księgach rachunkowych ewidencję wierzytelności nieściągalnej?

RADA
Wierzytelność nieściągalną można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że:
• uprzednio została zarachowana jako przychód należny,
• jej nieściągalność została udokumentowana,
• nie uległa przedawnieniu.
Zasady ewidencji w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się m.in. wymagalne wierzytelności, choćby nie zostały otrzymane. Z kolei przepisy dotyczące kosztów uzyskania przychodów mówią, że nie stanowią kosztów uzyskania przychodów wierzytelności odpisane jako nieściągalne. Od tej zasady są pewne wyjątki. Wierzytelność nieściągalną można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, jeśli jednocześnie zostaną spełnione dwa warunki:
wierzytelność została wcześniej zarachowana jako przychód należny,
• nieściągalność wierzytelności została udokumentowana.
Przedawnienie wierzytelności
Jeżeli wierzytelności nieściągalne ulegną przedawnieniu, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stanowią one kosztów uzyskania przychodu.
Zapis ten ustawodawca uzasadnia tym, że spółka nie przejawiała wystarczającej dbałości w wyegzekwowaniu własnych należności i nie ma znaczenia, że wcześniej dokonano odpisu aktualizującego. W przypadku przedawnienia wierzytelności nie jest również możliwe dokonanie korekty VAT należnego z tego tytułu.
Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego przedawnienie roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej następuje po 3 latach.
Jak udowodnić nieściągalność wierzytelności
Dowodem nieściągalności wierzytelności jest:
• postanowienie o nieściągalności uznane przez wierzyciela za odpowiadające stanowi faktycznemu; postanowienie to jest wydawane przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego,
• postanowienie sądu, które dotyczy:
– oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości, gdy majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego,
– umorzenia postępowania upadłościowego, gdy majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania upadłościowego,
– ukończenia postępowania upadłościowego, obejmującego likwidację majątku,
• protokół sporządzony przez podatnika, który stwierdza, że przewidywane koszty procesowe i egzekucyjne związane z dochodzeniem wierzytelności byłyby równe lub wyższe od jej kwoty.
W przypadku gdy zapłata wierzytelności jest zagrożona, należy utworzyć odpis aktualizujący naliczany zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. Wartość tego odpisu można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów pod warunkiem, że nieściągalność wierzytelności zostanie uprawdopodobniona.
Nieściągalność wierzytelności można uznać za uprawdopodobnioną m.in. wówczas, gdy:
• dłużnik zmarł, został wykreślony z ewidencji działalności gospodarczej, postawiony w stan likwidacji lub została ogłoszona jego upadłość,
• na wniosek dłużnika wszczęto postępowanie ugodowe albo postępowanie układowe,
• wierzytelność została potwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądu i skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego,
• dłużnik kwestionuje wierzytelność na drodze powództwa sądowego.
Jeśli zatem wierzytelność spółki została uprzednio zaliczona do przychodów, jej nieściągalność została udokumentowana zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz wierzytelność nie uległa przedawnieniu – można zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodów.
Wierzytelności nieściągalne a VAT
Odpisaniu w koszty podlega wartość netto wierzytelności, czyli kwota wynikająca z faktury sprzedaży, pomniejszona o VAT należny.
UWAGA!
W sytuacji uznania wierzytelności za nieściągalną, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym, podatnik może dokonać korekty VAT należnego.
Zgodnie z przepisami ustawy o VAT podatek należny od omawianych wierzytelności można skorygować, gdy zostaną spełnione następujące warunki:
• dostawa towaru lub świadczenie usług zostały dokonane na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie likwidacji lub postępowania upadłościowego,
• wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji VAT jako obrót opodatkowany i podatek należny,
• wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni,
• wierzytelności nie zostały uregulowane w jakiejkolwiek formie ani nie zostały zbyte,
• od daty wystawienia faktury, będącej podstawą do odpisania wierzytelności, nie upłynęło 5 lat, licząc od początku roku, w którym została ona wystawiona,
• wierzyciel zawiadomił dłużnika o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych, a dłużnik w ciągu 28 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie.
Po spełnieniu wymienionych warunków podatnik może skorygować VAT należny.
UWAGA!
Korekty dokonujemy w miesiącu (kwartale) następującym po miesiącu, w którym dłużnik otrzymał zawiadomienie o odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnych.
Ewidencja księgowa
W księgach rachunkowych wierzytelności nieściągalne ewidencjonujemy w następujący sposób:
Wn „Pozostałe koszty operacyjne”,
Ma
„Rozrachunki z odbiorcami”.
Jeśli wcześniej utworzono odpis aktualizujący, to w momencie uznania wierzytelności za nieściągalną dokonujemy jedynie rozwiązania odpisu:
Wn „Odpis aktualizujący”,
Ma „Rozrachunki z odbiorcami”.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


•  art. 89a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 179, poz. 1484

Wioletta Chaczykowska
księgowa z licencją MF

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
KSeF 2026: Czy przepisy podatkowe mogą zmienić treść umów?

Faktura ustrukturyzowana w rozumieniu ustawy o VAT nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, którego wystawienie i przyjęcie oraz akceptacją rodzi skutki cywilnoprawne. Przymusowe otrzymanie takiego dokumentu za pośrednictwem KSeF nie może rodzić skutków cywilnoprawnych – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Zlecenie a składki ZUS. Co gdy zleceniobiorca ma kilka umów w tym samym czasie? Kompleksowy poradnik, przykłady obliczeń

Rynek pracy dynamicznie się zmienia, a elastyczne formy współpracy stają się coraz bardziej popularne. Jedną z najczęściej wybieranych jest umowa zlecenia, szczególnie wśród osób, które chcą dorobić do etatu, prowadzą działalność gospodarczą lub realizują różnorodne projekty w ramach współpracy z firmami i organizacjami. Jakie składki ZUS trzeba płacić od zleceń?

KRUS do zmiany? Kryzys demograficzny na wsi pogłębia problemy systemu emerytalnego rolników

Depopulacja wsi, starzenie się mieszkańców i malejąca liczba płatników składek prowadzą do coraz większej presji na budżet państwa oraz konieczności pilnej modernizacji systemu KRUS, który – jak podkreślają eksperci – nie odpowiada już realiom współczesnego rolnictwa.

Odroczenie KSeF? Nowa interpelacja jest już w Sejmie

Planowane obowiązkowe uruchomienie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wywołuje coraz większe napięcia w środowisku przedsiębiorców. Firmy z sektora MŚP alarmują, że system w obecnym kształcie może zagrozić stabilności ich działalności, a eksperci wskazują na liczne braki techniczne i prawne. W obliczu rosnącej presji poseł Bartłomiej Pejo złożył interpelację, domagając się wstrzymania obowiązkowego wdrożenia KSeF i wyjaśnienia ryzyk przez Ministerstwo Finansów.

REKLAMA

Poprawa błędnej faktury w KSeF to zawsze konieczność korekty. Szkic faktury, czy portal kontrahenta: producenci oprogramowania widzą problem i proponują rozwiązania

Pomimo, że przepisy już dziś nie pozwalają na anulowanie lub zamianę faktury dostarczonej do nabywcy, podatnicy obawiają się uszczelnienia, jakie przyniesie w tym zakresie KSeF. Skala obaw wyrażanych przez przedsiębiorców oraz reakcje producentów oprogramowania do wystawiania faktur zdają się ujawniać, jak bardzo powszechnym zjawiskiem jest poprawienie faktur bez użycia faktury korygującej.

Konsolidacja sprawozdań finansowych – czy warto przekazać przygotowywanie skonsolidowanych SF firmie outsourcingowej?

Konsolidacja sprawozdań finansowych, czyli przygotowanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego (SSF), to proces wymagający precyzji, wiedzy i czasu. Wraz ze wzrostem złożoności grup kapitałowych oraz częstymi zmianami regulacyjnymi, coraz więcej przedsiębiorstw staje przed pytaniem: czy proces konsolidacji realizować własnymi siłami, czy powierzyć go zewnętrznym ekspertom?

KSeF obejmie nawet rolników. Ale nie wszystkich

Z sygnałów spływających do redakcji Infor.pl wynika, że podatnicy VAT chyba nie mają entuzjazmu co do przejścia na KSeF. Może się jednak okazać, że nie taki diabeł straszny. I pod koniec 2026 r. większa część przedsiębiorców będzie chwaliła nowe rozwiązanie. Dziś jednak każda grupa zawodowa zwolniona z KSeF jest traktowana jako szczęściarze. I taką grupą są rolnicy. Ale tylko „ryczałtowi” (transakcje dokumentują fakturami VAT RR). Ta kategoria rolników może przystąpić do KSeF dobrowolnie.

Jaka inflacja w Polsce w latach 2025-2026-2027. Projekcja NBP i prognozy ekspertów

Opublikowana przez Narodowy Bank Polski 7 listopada 2025 r. projekcja inflacji i PKB w Polsce przewiduje, że inflacja CPI w 2025 r. znajdzie się na poziomie 3,7 proc., w 2026 r. wyniesie 2,9 proc., a w 2027 r. spadnie do 2,5 proc.. Natomiast PKB wzrośnie w 2025 r. ok. 3,4 proc., w 2026 r. ok. 3,7 proc., a w 2027 r. ok. 2,6 proc.

REKLAMA

Harmonogram posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej w 2026 roku

Narodowy Bank Polski opublikował harmonogram posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej i publikacji opisów dyskusji z posiedzeń decyzyjnych w 2026 r.

Leasing w 2026 roku – jak odzyskać koszty podatkowe ponad nowe limity ustawowe związane z emisją CO2? Klucz tkwi w odsetkach, a 100000 zł, 150000 zł i 225000 zł to wcale nie ostateczna bariera dla odliczeń w racie, bo raty działają na innych zasadach

Od stycznia 2026 roku na firmy leasingujące samochody czeka przykra niespodzianka podatkowa. Nowe limity odliczenia kosztów związanych z nabyciem pojazdów, uzależnione od emisji CO2 (100000 zł - emisja co najmniej 50g CO2/km, 150000 zł - emisja poniżej 50g CO2/km, lub 225000 zł - elektryki i wodorowce bez emisji CO2), drastycznie ograniczą możliwości optymalizacji podatkowej. Kontrowersje budzi zwłaszcza fakt, że zmiany dotkną umów już zawartych. Jednak jest nadzieja – część odsetkowa raty leasingowej nadal pozostaje w pełni odliczalna, co może uratować budżety wielu firm. Czy Twoja księgowość wykorzystuje tę możliwość?

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA