REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ująć w księgach otrzymany zadatek oraz zapłaconą prowizję

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W sierpniu zawarliśmy umowę przedwstępną na sprzedaż nieruchomości i otrzymaliśmy zadatek. Korzystaliśmy z usług pośrednika. Umowa notarialna zostanie zawarta w styczniu przyszłego roku. Jak prawidłowo zaksięgować zadatek oraz prowizję zapłaconą pośrednikowi?

RADA
Otrzymany zadatek będzie figurował, do czasu podpisania aktu notarialnego, na koncie „Przychody przyszłych okresów”. Usługa zakupiona od pośrednika w obrocie nieruchomościami jest wykazywana na koncie „Usługi obce” i stanowi koszt w momencie jej poniesienia.

UZASADNIENIE
Zadatek jest formą zaliczki (przedpłaty) różni się jednak skutkami prawnymi. Gdyby strona otrzymująca zadatek odstąpiła od umowy, to druga strona może żądać zwrotu sumy dwukrotnie wyższej. W odwrotnym przypadku, gdyby rozwiązanie umowy nastąpiło z winy przekazującego zadatek, druga strona ma prawo zadatek zatrzymać.

UWAGA!
Prawo do zwrotu lub zatrzymania zadatku nie przysługuje, jeśli rozwiązanie lub niewykonanie umowy nastąpiło na skutek okoliczności niezależnych od stron.
Zatrzymany zadatek stanowi przychód do opodatkowania.

W księgach rachunkowych otrzymany zadatek kwalifikuje się jako rozliczenia międzyokresowe przychodów. W momencie podpisania aktu notarialnego i przekazania nieruchomości wartość zadatku należy przenieść do przychodów bieżącego okresu.

Jeśli nieruchomość była zakwalifikowana jako środek trwały lub inwestycja w nieruchomość, to przychód ze sprzedaży odnosimy do pozostałych przychodów operacyjnych. Gdyby jednak nieruchomość stanowiła składnik towarów, wówczas przychód ze sprzedaży odnosimy na konto „Przychody ze sprzedaży”.

Zadatek w księgach rachunkowych jest ewidencjonowany w identyczny sposób jak zaliczka. Rodzi również te same skutki podatkowe.

Ustawa o podatku od towarów i usług w art. 19 ust. 1 pkt 11 wyraźnie stanowi, że jeśli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

W przypadku gdy przy sprzedaży nieruchomości spółka korzysta z pomocy pośrednika, kosztem usługi wykazanym w fakturze obciążamy konto „Usługi obce”.

Przykład
Spółka zawarła umowę przedwstępną na sprzedaż nieruchomości. W związku z tym na konto spółki wpłynął zadatek od kupującego – 30 000 zł. W księgach spółki nieruchomość była zaewidencjonowana jako środek trwały.
1. Wpływ zadatku na rachunek bankowy:
Wn „Rachunek bieżący” 30 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 30 000
2. Wystawienie faktury w związku z otrzymanym zadatkiem:
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 30 000
Ma „Przychody przyszłych okresów” 24 590
Ma „VAT należny” 5 410
3. Otrzymanie faktury za zakupioną usługę pośrednika:
a) wartość netto – 10 000 zł
b) VAT naliczony – 2 200 zł
c) wartość brutto – 12 200 zł
Wn „Usługi obce” 10 000
Wn „VAT naliczony” 2 200
Ma „Rozrachunki z dostawcami” 12 200
4. Podpisanie aktu notarialnego i przekazanie nieruchomości. Cena sprzedaży nieruchomości wynosi 300 000 zł. Wystawiono fakturę końcową pomniejszoną o otrzymany zadatek:
a) wartość netto – 221 311 zł
b) VAT należny – 48 689 zł
c) wartość brutto – 270 000 zł
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 270 000
Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 221 311
Ma „VAT należny” 48 689
5. Zaliczenie wpłaconego zadatku do przychodów w związku z przekazaniem nieruchomości:
Wn „Przychody przyszłych okresów” 24 590
Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 24 590
6. Wyksięgowanie sprzedanej nieruchomości z ewidencji:
– wartość księgowa nieruchomości – 200 000 zł,
– dotychczasowe umorzenie – 150 000 zł.
a) dotychczasowe umorzenie
Wn „Umorzenie środków trwałych” 150 000
Ma „Środki trwałe” 150 000
b) odpisanie w koszty części nieumorzonej
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 50 000
Ma „Środki trwałe” 50 000

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

W analogiczny sposób postępujemy w sytuacji, gdy sprzedawana nieruchomość stanowiła inwestycję, z tą różnicą, że jej wartość początkowa nie figuruje na koncie „Środki trwałe”, lecz „Inwestycje w nieruchomości”.

• art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
• art. 394 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny – Dz.U. Nr 16, poz. 93; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 133, poz. 935

Wioletta Chaczykowska
księgowa z licencją MF
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
System ICS2 w 11 krajach UE już od września 2025 r. – polscy przewoźnicy muszą dostosować procedury

Nierównomierne wdrażanie systemu Import Control System 2 w Unii Europejskiej tworzy złożoną sytuację dla polskich firm transportowych. Podczas gdy jedenaście państw członkowskich uruchamia nowe wymogi już od września 2025 roku, Polska ma czas do maja 2026. To oznacza konieczność stosowania różnych procedur w zależności od trasy przewozu.

KSeF 2.0. Jak wystawić fakturę po 1 lutego 2026 r.: 5 podstawowych kroków – wyjaśnienia Ministerstwa Finansów

Ministerstwo Finansów opublikowało we wrześniu 2025 r. cztery części Podręcznika KSeF 2.0, w których omawia zasady korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur w modelu obowiązkowym od 1 lutego 2026 roku. W części II tego podręcznika omówione zostały zasady wystawiania oraz otrzymywania faktur wg stanu prawnego obowiązującego od 1 lutego 2026 r.

Ukryte zyski w estońskim CIT. Przykład: samochody firmowe wykorzystywanych w użytku mieszanym

System opodatkowania w formie estońskiego CIT stanowi wyjątkowo korzystną alternatywę dla przedsiębiorców. Z jednej strony umożliwia odroczenie bieżącego opodatkowania zysku, z drugiej zaś, aby zapobiec nadmiernym wypłatom na rzecz wspólników czy udziałowców (ponad poziom podzielonego zysku), ustawodawca wprowadził szereg ograniczeń. Jednym z kluczowych rozwiązań w tym zakresie jest wyodrębnienie kategorii dochodów tzw. „ukrytych zysków” podlegających opodatkowaniu ryczałtem. Ten artykuł omawia dochód z tytułu ukrytych zysków na przykładzie samochodów wykorzystywanych w użytku mieszanym.

7 form faktur VAT w 2026 r. Czy dokument „udostępniony w sposób uzgodniony” w rozumieniu art. 106gb ust. 4 ustawy o VAT będzie fakturą czy jej kopią?

Podatnicy VAT, którzy tracą nadzieję (nie wszyscy), że ominie ich dopust boży faktur ustrukturyzowanych w 2026 r., zaczynają powoli czytać przepisy dotyczące tych faktur i włosy im stają na głowie, bo ich nie sposób zrozumieć, a przede wszystkim nawet nie będzie wiadomo, co będzie w sensie prawnym „fakturą” w przyszłym roku. W przypadku tradycyjnej postaci tych faktur, czyli papierowej i elektronicznej jest to jasne, a w przypadku nowych potworków – już nie - pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Eksport bez odprawy celnej – czy możliwe jest zgłoszenie po wywozie towaru?

W codziennej praktyce handlu zagranicznego przedsiębiorcy przywiązują ogromną wagę do dokumentacji celnej. To ona daje gwarancję bezpieczeństwa podatkowego, prawa do zastosowania stawki 0% VAT i pewność, że transakcja została prawidłowo rozliczona. Zdarzają się jednak sytuacje wyjątkowe, w których samolot z towarem już odleciał, statek odpłynął, a zgłoszenie eksportowe… nie zostało złożone. Czy w takiej sytuacji eksporter ma jeszcze szansę naprawić błąd?

Kto nie musi wystawiać faktur w KSeF?

KSeF ma być docelowo powszechnym systemem e-fakturowania. W 2026 r. rozpocznie się wystawianie faktur w KSeF przez przedsiębiorców. Jednak ustawodawca przewidział katalog wyłączeń. Warto wiedzieć, kto w praktyce nie będzie musiał korzystać z KSeF.

Czy pracodawca może obowiązkowo wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy? Przepisy, orzeczenia sądów i stanowisko PIP

To dość częsta i wywołująca sporo wątpliwości sytuacja. Pracownik ma zaległy urlop ale nie wypełnia wniosków urlopowych i „chomikuje” ten urlop na przyszłość. Na różne nieprzewidziane sytuacje. Dla pracodawcy to kłopot, bo może być w niektórych sytuacjach ukarany za to grzywną przez Państwową Inspekcję Pracy od 1 tys. do 30 tys. zł (art. 282 § 1 pkt 2 kodeksu pracy). A ponadto pracodawca może być zobowiązany do tworzenia tzw. rezerw (tak naprawdę są to bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów) w bilansie na o wynagrodzenia za czas urlopu zaległego (niewykorzystanego w terminie). Czy zatem pracodawca może zmusić (tj. skutecznie skłonić metodami zgodnymi z prawem) pracownika do wykorzystania urlopu lub zaległego urlopu z poprzedniego roku? Przecież urlop to uprawnienie pracownika i jest udzielany na wniosek pracownika.

Które faktury nie zostaną objęte KSeF?

Krajowy System e-Faktur to jedna z największych reform ostatnich lat. W 2026 roku każdy przedsiębiorca co do zasady będzie musiał wystawiać faktury ustrukturyzowane właśnie w KSeF. Celem jest uszczelnienie systemu VAT, łatwiejsza kontrola rozliczeń i automatyzacja obiegu dokumentów. Jednak nie wszystkie dokumenty sprzedażowe zostaną objęte obowiązkiem. Ustawodawca przewidział szereg wyłączeń i okresów przejściowych, które mają ułatwić podatnikom dostosowanie się do rewolucji w fakturowaniu.

REKLAMA

Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA