REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ewidencjonować korzystanie przez pracownika z samochodu służbowego do celów prywatnych

REKLAMA

Spółka chce udostępnić pracownikom samochody służbowe do ich celów prywatnych. Jaka powinna być forma tego udostępnienia? Czy możliwe jest obciążenie pracownika kosztami za używanie samochodu? Jak rozliczać wydatki ponoszone przez pracowników przy zakupie paliwa?

RADA
Udostępnianie pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych może mieć charakter odpłatny lub nieodpłatny – jako użyczenie. W pierwszym przypadku pracodawca obciąża pracownika kosztami – potrącając je np. z wynagrodzenia. W drugim wartość świadczenia stanowi przychód dla pracownika podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zwiększa tym samym podstawę do naliczenia składek ZUS. W przypadku rozliczania wydatków ponoszonych przez pracowników na zakup paliwa możliwe jest zastosowanie kilku rozwiązań problemu. Najbardziej popularnym sposobem jest udzielanie pracownikom zaliczki stałej lub wyposażanie pracowników w karty płatnicze. Szczegóły ewidencji w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE
W praktyce pracodawca udostępnia pracownikom (do celów prywatnych) samochody będące własnością firmy, przy czym świadczenie to może przybrać dwie formy:
•  udostępnienie odpłatne,
•  udostępnienie nieodpłatne (użyczenie).

Co to jest wartość rynkowa nieodpłatnego świadczenia i koszt wytworzenia świadczenia
Wartość rynkowa nieodpłatnego świadczenia ustalana jest na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia. Ustalając koszt wytworzenia świadczenia należy wziąć pod uwagę m.in. koszt amortyzacji, koszty paliwa, koszty materiałów eksploatacyjnych, koszty usług serwisowych itp.

Nieodpłatne użyczenie na rzecz pracowników
1. Nieodpłatne przekazanie (użyczenie) pracownikom samochodów służbowych, na ich prywatne cele stanowi dla pracowników świadczenie w naturze ze stosunku pracy. W świetle przepisów podatkowych jest przychodem pracownika zwiększającym podstawę opodatkowania; w świetle przepisów o ubezpieczeniach społecznych i ubezpieczeniu zdrowotnym jest przychodem zwiększającym podstawę naliczenia składek ZUS.
2. Podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym/naliczenia składek stanowi wartość rynkowa świadczenia.
3. Użyczanie samochodów służbowych pracownikom rodzi również skutki w VAT. Podstawą opodatkowania, zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o VAT, jest koszt świadczenia tych usług poniesiony przez pracodawcę. Należy z tego tytułu wystawić fakturę wewnętrzną.
4. Wartość netto świadczenia wynikająca z faktury wewnętrznej nie jest dla pracodawcy przychodem księgowym ani podatkowym – co do zasady nie jest ewidencjonowana w księgach. Ewidencji księgowej podlega tylko wartość VAT należnego wynikająca z faktury wewnętrznej. Wartość ta nie stanowi kosztu uzyskania przychodu.
5. Koszt wytworzenia świadczenia oraz składki ZUS od świadczenia w części pokrywanej przez pracodawcę, jako koszt pracowniczy jest, kosztem podatkowym pracodawcy. Można jednak spotkać się z interpretacjami US, że koszt ten nie ma nawet pośredniego wpływu na przychody firmy. Przykładem może być decyzja Izby Skarbowej w Krakowie przedstawiona w piśmie z 18 kwietnia 2006 r. (nr PD-1/42180-6/06).
6. VAT należny z faktury wewnętrznej zwiększa koszty księgowe, ale nie stanowi kosztu podatkowego firmy.

UWAGA!
Wartość świadczenia nieodpłatnego dla celów podatku dochodowego od osób fizycznych i dla celów VAT nie jest identyczna. Podstawą opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych jest wartość rynkowa, natomiast podstawę opodatkowania w VAT stanowi koszt poniesiony przez pracodawcę.

Przykład 1
Naliczenie listy płac oraz wystawienie i ewidencja faktury wewnętrznej przy założeniu, że wynagrodzenie zasadnicze pracownika wynosi 3750 zł, premia uznaniowa – 420 zł, wartość rynkowa nieodpłatnego świadczenia – 646,60 zł, koszt wytworzenia świadczenia jest równy wartości rynkowej.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja bilansowa faktury wewnętrznej
Wn „Podatki i opłaty” 116,60
Ma „VAT należny” 116,60
Ewidencja pozabilansowa
Wn „Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów” 116,60

Świadczenie odpłatne na rzecz pracowników
Samochód służbowy pracodawca może udostępnić pracownikowi odpłatnie.
Cechy charakteryzujące odpłatne udostępnianie samochodów służbowych na prywatne cele pracowników:
1. Odpłatne udostępnienie w świetle ustawy o VAT to odpłatne świadczenie usług. Nie ma znaczenia, że usługa świadczona jest na rzecz pracownika. Podstawę opodatkowania stanowi wartość rynkowa. Pracodawca może wystawić pracownikowi fakturę VAT.
2. Udostępnienie odpłatne wiąże się z obciążeniem pracownika wartością świadczenia. Pracownik jest zobowiązany zapłacić za usługę udostępnienia samochodu z własnych środków. Rozwiązaniem najczęściej stosowanym w praktyce jest potrącenie z wynagrodzenia za zgodą pracownika. Wartość świadczenia (kwota brutto z faktury VAT) u pracownika nie zwiększa podstawy opodatkowania ani podstawy naliczania składek ZUS jak w użyczeniu, lecz pomniejsza kwotę do wypłaty.
3. Kwota netto z faktury jest dla pracodawcy zarówno przychodem księgowym, jak i przychodem do opodatkowania; przy użyczeniu nie miała wpływu na przychody.
4. Koszty wytworzenia usługi stanowią koszty uzyskania przychodu dla celów podatkowych.
5. VAT należny jest rozliczany w deklaracji podatkowej VAT-7 w taki sam sposób, jak w przypadku użyczenia.

Przykład 2
Naliczenie i ewidencja listy płac przy założeniu, że wynagrodzenie zasadnicze pracownika wynosi 4396,60 zł, premia uznaniowa – 420 zł, wartość brutto świadczenia odpłatnego z tytułu używania samochodu – 646,60 zł. Pracownik wyraził zgodę na potrącanie z wynagrodzenia zobowiązań z tytułu używania do celów prywatnych samochodu służbowego.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Ewidencja księgowa
1. Wynagrodzenie zasadnicze:
Wn „Koszty wynagrodzeń” 4 396,60
Ma „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 4 396,60
2. Premia uznaniowa:
Wn „Koszty wynagrodzeń” 420,00
Ma „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 420,00
3. Składki ZUS płacone przez pracownika:
Wn „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 901,19
Ma „Rozrachunki z ZUS” 901,19
4. Podatek dochodowy od wynagrodzeń:
Wn „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 680,44
Ma „Rozrachunki z US – PIT-4” 680,44
5. Ubezpieczenie zdrowotne pokrywane przez pracownika:
Wn „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 39,15
Ma „Rozrachunki z US – PIT-4” 39,15
6. Ubezpieczenie zdrowotne rozliczane z podatkiem:
Wn „Rozrachunki z US – PIT-4” 303,44
Ma „Rozrachunki z ZUS” 303,44
7. Składka ZUS płacona przez pracodawcę:
Wn „Koszty ZUS” 992,71
Ma „Rozrachunki z ZUS” 992,71
8. Wystawienie faktury VAT za użytkowanie samochodu służbowego do celów prywatnych.
Dane z faktury:
a) wartość netto – 530 zł,
b) VAT – 116,60 zł,
c) wartość brutto – 646,60 zł.
Wn „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” 646,60
Ma „Pozostałe przychody operacyjne” 530,00
Ma „VAT należny” 116,60
9. Obciążenie pracownika kosztami używania samochodu:
Wn „Rozrachunki z pracownikami z tytułu wynagrodzeń” 646,60
Ma „Pozostałe rozrachunki z pracownikami” 646,60
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Rozliczenie wydatków ponoszonych przez pracowników na zakup paliwa
W kwestii rozliczeń z pracownikiem wydatków ponoszonych na zakup paliwa możliwych jest kilka rozwiązań. Najprostsze do zastosowania są 2 sposoby finansowania zakupów ze środków spółki:
1. Na zakup paliwa udzielana jest pracownikowi zaliczka stała. Pracownik finansuje zakupy z zaliczki. Po rozliczeniu faktury pracodawca wyrównuje pracownikowi wykorzystane środki.
2. Pracownik dokonuje zakupu paliwa przy użyciu karty płatniczej.

Przykład 3
Pracownikowi X udzielono zaliczki stałej w wysokości 300 zł. Zaliczkę przelano na konto osobiste pracownika. Pracownik zakupił paliwo do samochodu osobowego za kwotę 183 zł (netto 150 zł, VAT 33 zł). Zakup rozliczył w komórce księgowości zgodnie z obowiązującymi w firmie zasadami. Zakład pracy przelał na konto osobiste pracownika rozliczoną kwotę w celu uzupełnienia zaliczki stałej.
Ewidencja księgowa
1. Przelew zaliczki stałej na konto osobiste pracownika:
Wn „Inne rozrachunki z pracownikami” 300
– w analityce „Zaliczki stałe – pracownik X” Ma „Rachunek bieżący” 300
2. Faktura VAT:
Wn „Koszty zużycia materiałów i energii” 150
– w analityce „Paliwo”
Wn „Koszty podatków i opłat” 33
– w analityce „VAT niepodlegający odliczeniu” Ma „Inne rozrachunki z pracownikami” 183
– w analityce „Zaliczki stałe – pracownik X”
3. Wyrównanie wydatków z zaliczki stałej:
Wn „Inne rozrachunki z pracownikami” 183
– w analityce „Zaliczki stałe – pracownik X”
Ma „Rachunek bieżący” 183
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Przykład 4
Pracownik Y dokonuje zakupów przy użyciu karty płatniczej pracodawcy. Zakupił paliwo do samochodu osobowego za kwotę 305 zł (netto 250 zł, VAT 55 zł). Bank obciążył konto karty płatniczej kwotą 305 zł. Pracownik rozliczył zakup w komórce księgowości zgodnie z obowiązującymi w firmie zasadami. Zakład pracy przelał z konta bieżącego na konto karty płatniczej rozliczoną kwotę.
Ewidencja księgowa
1. Obciążenie rachunku karty płatniczej:
Wn „Inne rozrachunki z pracownikami” 305
– w analityce „Rozliczenie kart płatniczych – pracownik Y”
Ma „Rachunek bankowy” 305
– w analityce „Karta płatnicza pracownika Y”
2. Faktura VAT za paliwo:
Wn „Koszty zużycia materiałów i energii” 250
– w analityce „Paliwo”
Wn „Koszty podatków i opłat” 55
– w analityce „VAT niepodlegający odliczeniu” Ma „Inne rozrachunki z pracownikami” 305
– w analityce „Rozliczenie kart płatniczych – pracownik Y”
3. Przelanie środków z rachunku bieżącego na rachunek karty płatniczej:
Wn „Rachunek bankowy”: 305
– w analityce „Karta płatnicza pracownika Y” Ma „Rachunek bieżący” 305
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

•  art. 11 ust. 2–2b, art. 12 ust. 1 i 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
•  art. 29 ust. 3 i 12, art. 106 ust. 7 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029
•  § 1 i 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – Dz.U. Nr 161, poz. 1106; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 243, poz. 2434
•  art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych – Dz.U. Nr 210, poz. 2135; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1030
•  art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz.1119

Anna Dyczkowska
księgowa z licencją MF
Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Nowelizacja ksh w 2026 r. Przedłużenie mocy dowodowej papierowych akcji, koniec z podziałem na akcje imienne i na okaziciela oraz i inne zmiany

W dniu 26 listopada 2026 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych (ksh) oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministra Sprawiedliwości. Nowe przepisy mają wzmocnić ochronę akcjonariuszy i uczestników rynku kapitałowego. Chodzi m.in. o poprawę przejrzystości i dostępności informacji o firmach prowadzących rejestry akcjonariuszy spółek niepublicznych, czyli takich, które nie są notowane na giełdzie. Projekt przewiduje zwiększenie i uporządkowanie obowiązków informacyjnych spółek oraz instytucji, które prowadzą rejestr akcjonariuszy. Dzięki temu obieg informacji o akcjach stanie się bardziej czytelny, bezpieczny i przewidywalny. Skutkiem nowelizacji będzie też rezygnacja z dotychczasowej klasyfikacji akcji na akcje imienne i na okaziciela. Nowe przepisy mają wejść w życie po dwunastu miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać 28 lutego 2026 roku.

KSeF: problemy przy stosowaniu nowych przepisów w branży transportowej. Co zmieni e-Faktura w formacie XML?

KSeF wchodzi w życie 1 lutego 2026 r. dla firm, które w roku 2024 odnotowały sprzedaż powyżej 200 mln zł (z VAT). Firmy transportowe będą musiały między innymi zrezygnować z dotychczasowych standardów branżowych i przyzwyczajeń w zakresie rozliczeń. Co zmieni e-Faktura w formacie XML?

Darowizna z zagranicy a podatek w Polsce? Skarbówka zaskakuje nową interpretacją i wyjaśnia, co z darowizną od rodziców z Japonii

Dlaczego sprawa zagranicznej darowizny od rodziców budzi tyle emocji – i co dokładnie odpowiedziała skarbówka w sytuacji, gdy darowizna trafia na konto w Japonii, a obdarowana przebywa w Polsce na podstawie pobytu czasowego.

1/3 przedsiębiorców nie zna żadnego języka obcego. Najgorzej jest w mikrofirmach i rolnictwie. Wykształcenie czy doświadczenie - co bardziej pomaga w biznesie?

W świecie zglobalizowanych gospodarek, w którym firmy konkurują i współpracują ponad granicami, znajomość języków obcych jest jedną z kluczowych kompetencji osób zarządzających biznesem. Tymczasem w praktyce bywa z tym różnie. Raport EFL „Wykształcenie czy doświadczenie? Co pomaga w biznesie. Pod lupą” pokazuje, że choć 63% przedsiębiorców w Polsce zna przynajmniej jeden język obcy, to co trzeci nie może wpisać tej umiejętności w swoim CV. Najgorzej sytuacja wygląda w najmniejszych firmach, gdzie językiem obcym posługuje się tylko 37% właścicieli. W średnich firmach ten odsetek jest zdecydowanie wyższy i wynosi 92%. Różnice widoczne są również między branżami: od 84% prezesów firm produkcyjnych mówiących komunikatywnie w języku obcym, po zaledwie 29% w rolnictwie.

REKLAMA

Certyfikat osobisty KSeF nie może trafić w cudze ręce

Obowiązkowy KSeF znacząco zmienia sposób uwierzytelniania podatników, a certyfikaty osobiste stają się kluczowym elementem bezpieczeństwa. Choć nowy model zwiększa ochronę danych, nakłada też nowe obowiązki i koszty na przedsiębiorców.

Odroczenie obowiązku fakturowania w KSeF? Prof. Modzelewski: Brakuje jeszcze dwóch najważniejszych rozporządzeń wykonawczych a podatnicy nie są gotowi

Trzeba odroczyć obowiązek wystawiania faktur ustrukturyzowanych i obowiązkowego KSeF – apeluje prof. dr hab. Witold Modzelewski. Jego zdaniem podatnicy nie są jeszcze gotowi na tak dużą zmianę zasad fakturowania, a ponadto do dziś nie podpisano dwóch najważniejszych rozporządzeń wykonawczych odnośnie zasad korzystania z KSeF i listy przypadków, gdy nie będzie obowiązku wystawiania tych faktur.

Rząd pracuje nad podatkiem cyfrowym. Wicepremier zapowiada rewolucję na rynku

Rząd wraca do pomysłu wprowadzenia podatku cyfrowego, który ma objąć największe globalne firmy technologiczne. Wicepremier Krzysztof Gawkowski potwierdza, że prace nad ustawą wciąż trwają, a nowe przepisy mają objąć cały rynek cyfrowy – od marketplace’ów i aplikacji po media społecznościowe i reklamy profilowane. Projekt ustawy ma zostać przedstawiony na przełomie 2025 i 2026 roku.

KSeF: kto (i jak) odpowiadać będzie od lutego 2026 r. za błędy w fakturowaniu? Podatnik, fakturzystka czy księgowa?

Realizacja czynności dotyczących fakturowania w KSeF wykonywana jest w imieniu podatnika przez konkretne osoby identyfikowane z imienia i nazwiska. W przypadku małej jednoosobowej działalności gospodarczej najczęściej czynności fakturowania realizuje właściciel, a w większych przedsiębiorstwach – upoważniony pracownik. Pracownik ponosi odpowiedzialność za błędy w wystawionej fakturze VAT, jednak rodzaj i zakres tej odpowiedzialności zależą od charakteru błędu, stopnia winy pracownika oraz przepisów, na podstawie których jest ona rozpatrywana (Kodeks pracy czy Kodeks karny skarbowy). Kluczowe znaczenie ma funkcja lub stanowisko pracownika w organizacji, a przede wszystkim jego zakres obowiązków.

REKLAMA

Webinar: VAT 2026

Praktyczny webinar „VAT 2026” poprowadzi Zdzisław Modzelewski – doradca podatkowy, wspólnik praktyki podatkowej GWW i ekspert INFORAKADEMII. Ekspert wyjaśni, jak obowiązkowy KSeF zrewolucjonizuje rozliczenia VAT, na co zwrócić uwagę w nowych przepisach i jak przygotować się do zmian, by rozliczać podatki bezbłędnie i efektywnie. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi.

Tak działają cyfrowe kontrole skarbówki i algorytmy KAS. Uczciwi podatnicy i księgowi nie mają się czego bać?

Jeszcze kilka lat temu Krajowa Administracja Skarbowa prowadziła wyrywkowe kontrole podatkowe, oparte głównie na intuicji swoich pracowników. Przeczucie urzędnika, zgadywanie czy żmudne przeszukiwanie deklaracji w poszukiwaniu śladów oszustw podatkowych to dziś relikt przeszłości. Współczesny fiskus opiera się na analizie danych, sztucznej inteligencji i zaawansowanych algorytmach, które potrafią w kilka sekund wychwycić nieprawidłowości tam, gdzie kiedyś potrzeba było tygodni pracy. Cyfryzacja administracji skarbowej diametralnie zmieniła charakter kontroli podatkowych. Są one precyzyjniejsze, szybsze i skuteczniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Małgorzata Bień, właścicielka Biura Rachunkowego

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA