Zawarliśmy umowę dostawy towarów. Dostawy dokonaliśmy zgodnie z umową. Odbiorca towarów do chwili obecnej nie uiścił należności za otrzymane towary. Wystąpiliśmy o zasądzenie nakazu zapłaty. Jak zaewidencjonować koszty postępowania sądowo-egzekucyjnego?
RADA
Poniesione koszty postępowania sądowo-egzekucyjnego zwiększają roszczenia sporne. Zasądzone koszty sądowe zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych.
UZASADNIENIE
Przez koszty postępowania sądowego i windykacyjnego należy rozumieć koszty windykacyjne, koszty postępowania sądowego (wpis, opłata kancelaryjna, wydatki, które mogą dotyczyć m.in. należności świadków, biegłych i tłumaczy itp.), koszty wynagrodzenia pełnomocnika procesowego, koszty nadania klauzuli wykonawczej oraz koszty egzekucji komorniczej. Wierzyciel w pozwie wnosi żądanie o zwrot kosztów procesowych przez dłużnika, a sąd orzeka o ich przysądzeniu. Wierzyciel, gdy dłużnik nie spłaca zobowiązania, ma trzy możliwości do wyboru:
• sam windykuje wierzytelność,
• korzysta – za stosownym wynagrodzeniem – z usług firmy windykacyjnej albo
• sprzedaje wierzytelność firmie windykacyjnej.
Jeżeli dłużnik, wbrew wezwaniom wierzyciela lub firmy windykacyjnej nie spłaca długu, a wierzyciel nie chce sprzedać wierzytelności poniżej jej wartości, to roszczenie kieruje się na drogę postępowania sądowego za pośrednictwem firmy windykacyjnej lub kancelarii prawnej. W przypadku wygrania sprawy ma on możliwość komorniczego wyegzekwowania wierzytelności.
UWAGA!
Koszty postępowania sądowo-egzekucyjnego odnoszą się do wykonania zarówno zobowiązań pieniężnych, jak i zobowiązań niepieniężnych.
Ewidencja księgowa kosztów postępowania sądowo-egzekucyjnego u wierzyciela
Wierzyciel powinien pomniejszyć należności kwestionowane przez dłużnika oraz te należności, z których zapłatą dłużnik zalega, a ich spłata w kwocie wynikającej z umowy nie jest prawdopodobna. Od wartości wątpliwych należy dokonać odpisów aktualizujących zgodnie z art. 35b ust. 1–5 ustawy o rachunkowości.
Spółka z o.o. „Lawenda” złożyła pozew w sądzie o należność w kwocie 60 000 zł. Po uprawomocnieniu się nakazu zapłaty i uzyskaniu klauzuli wykonalności sąd skierował sprawę do komornika celem jej wyegzekwowania.
Sąd zasądził wierzycielowi:
• 12 000 zł odsetek za zwłokę,
• 3000 zł kosztów postępowania sądowego.
Koszty adwokackie wyniosły 3660 zł, w tym 1660 zł VAT.
Ewidencja księgowa
1. Zaewidencjonowanie odsetek za zwłokę:
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 12 000
Ma „Przychody finansowe” 12 000
2. Przeksięgowanie należności dochodzonych na drodze sądowej na konto należności spornych:
Wn „Roszczenie sporne” 72 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 72 000
3. Opłacenie przez wierzyciela kosztów postępowania sądowego:
Wn „Roszczenia sporne” 3 000
Ma „Rachunek bankowy” 3 000
4. Dokonanie odpisu aktualizującego wartość należności:
a) należność główna
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 60 000
Ma „Odpisy aktualizujące” 60 000
b) koszty sądowe
Wn „Pozostałe koszty operacyjne” 3 000
Ma „Odpisy aktualizujące” 3 000
c) odsetki za zwłokę
Wn „Koszty finansowe” 12 000
Ma „Odpisy aktualizujące” 12 000
5. Otrzymanie pomyślnego prawomocnego nakazu zapłaty należności wraz z zasądzonym zwrotem kosztów procesu przez dłużnika oraz z odsetkami za zwłokę:
a) przeksięgowanie zasądzonej należności do rozrachunków z odbiorcami
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 72 000
Ma „Roszczenia sporne” 72 000
b) przeksięgowanie zasądzonych kosztów postępowania
Wn „Rozrachunki z odbiorcami” 3 000
Ma „Roszczenia sporne” 3 000
6. Faktura od radcy prawnego za zastępstwa procesowe:
Wn „Usługi obce” 3 000
Wn „VAT naliczony” 1 660
Ma „Rozrachunki z dostawcami” 4 660
7. Zapłata należności przez dłużnika wraz z kwotą należnych odsetek oraz kwotą zasądzonych kosztów procesu:
Wn „Rachunek bankowy” 75 000
Ma „Rozrachunki z odbiorcami” 75 000
8. Odwrócenie zbędnego odpisu aktualizującego wartość wyegzekwowanej należności:
• art. 35b ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
• art. 15 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119
