REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak aktualizować należności od kontrahentów zagranicznych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Spółka posiada wyrażoną w euro należność od kontrahenta zagranicznego. W związku z istnieniem zagrożenia dla odzyskania tej należności postanowiono dokonać odpisu aktualizującego jej wartość. Jaki kurs należy zastosować, dokonując tego odpisu?
Proszę o przedstawienie sposobu ujęcia tej operacji w księgach rachunkowych spółki oraz o określenie jej skutków w podatku dochodowym.

RADA

Jeżeli odpis aktualizujący wartość należności tworzony jest w ciągu roku, to dokonuje się go według kursu przyjętego do przeliczenia należności w momencie jej powstania (czyli według kursu historycznego). Na dzień bilansowy należy przeprowadzić ponowną wycenę należności i dokonać przeliczenia odpisu. Do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć tę część należności, która była uprzednio zaliczona do przychodów należnych, jednak pod warunkiem uprawdopodobnienia jej nieściągalności. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Zasada ostrożności zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy o rachunkowości nakazuje uwzględniać w księgach rachunkowych zmniejszenie (sprostowanie) wartości użytkowej lub handlowej aktywów. Dotyczy to także należności, co do których istnieje wątpliwość, czy przyniosą jednostce przewidywany wpływ korzyści ekonomicznych. Fakt ten skutkuje dokonaniem odpisu aktualizującego wartość należności.

Odpisy aktualizujące należności w walutach obcych – ujęcie rachunkowe

W momencie powstania należność w księgach rachunkowych spółki ujmuje się w wartości nominalnej. W przypadku faktur wystawionych w walutach obcych ich wartość przelicza się na polskie złote według kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury.

Jeżeli jednak pojawi się zagrożenie dla możliwości faktycznego uzyskania wpływu z tytułu tej należności, to należy dokonać odpisu aktualizującego jej wartość. Zagadnienie to uregulowane zostało w art. 35b ustawy o rachunkowości. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych – zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji.

Jeżeli odpis dokonywany jest już w ciągu roku, to wycenia się go według kursu zastosowanego do przeliczenia faktury na dzień powstania należności – w tym momencie nie powstają żadne różnice kursowe.

WAŻNE!
Dokonanie w trakcie roku odpisu aktualizującego należność w walucie obcej nie skutkuje powstaniem różnic kursowych.

Jeżeli jednak na dzień bilansowy niezapłacona należność nadal będzie figurować w księgach spółki, to będzie ona podlegać wycenie, o której mowa w art. 30 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z zapisami tego artykułu wyrażone w walutach obcych składniki aktywów i pasywów wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy – po obowiązującym na ten dzień średnim kursie NBP.

Po dokonaniu wyceny należności należy ponownie przeliczyć wysokość odpisu aktualizującego, zwiększając jego wysokość (w sytuacji gdy średni kurs NBP na dzień bilansowy jest wyższy od kursu średniego z dnia wystawienia faktury) lub też zmniejszając ją (gdy kurs średni NBP na dzień bilansowy jest niższy od kursu z dnia wystawienia faktury). Jeżeli odpisem aktualizującym objęta była tylko część należności, to różnice kursowe powstałe w efekcie wyceny bilansowej dotyczące części nieobjętej odpisem aktualizującym ujmuje się w kosztach lub przychodach finansowych.

Odpisy aktualizujące należności w walutach obcych – ujęcie podatkowe

Odpisy aktualizujące wartość należności wyrażonych w walutach obcych zalicza się do kosztów uzyskania przychodu na tych samych zasadach, które dotyczą należności krajowych. Zagadnienie to zostało uregulowane w art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z zapisami tego artykułu, co do zasady, odpisy aktualizujące nie stanowią kosztów uzyskania przychodu. Ustawodawca pozwala jednak zaliczyć do kosztów podatkowych odpisy aktualizujące, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona do przychodów należnych, pod warunkiem że nieściągalność tej należności została uprawdopodobniona na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 wymienionej ustawy.

Należy pamiętać o tym, że wycena należności na dzień bilansowy według kursu średniego NBP nie wywiera skutków w podatku dochodowym od osób prawnych. Powstałe różnice kursowe są niezrealizowane i nie mogą być uwzględniane w rachunku podatkowym.

PRZYKŁAD
Spółka wystawiła włoskiemu kontrahentowi fakturę za sprzedane towary w wysokości 15 000 euro. Kurs średni NBP na dzień powstania należności wynosił 4,02 PLN/EUR. W związku z uzyskanymi informacjami o złej sytuacji finansowej kontrahenta postanowiono dokonać 40% odpisu aktualizującego wartość tej należności już w trakcie roku obrotowego. Na dzień bilansowy należność nadal nie została uregulowana. Kurs średni NBP na dzień bilansowy wyniósł 3,95 PLN/EUR.
1. Faktura za sprzedane towary 15 000 euro x 4,02 zł = 60 300 zł
  Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 60 300 zł,
  Ma konto 730 „Przychody ze sprzedaży towarów” 60 300 zł.
2. Częściowy odpis aktualizujący wartość należności 60 300 zł x 40% = 24 120 zł
  Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 24 120 zł,
  Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące wartość należności” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 24 120 zł.
3. Wycena należności na dzień bilansowy: 15 000 euro × 3,95 zł = 59 250 zł
  (60 300 zł – 59 250 zł) = 1050 zł – jest to ujemna różnica kursowa korygująca wartość należności, w tym:
  a) dotycząca części należności nieobjętej odpisem aktualizującym: 1050 zł × 60% = 630 zł
    Wn konto 755 „Koszty finansowe” (w analityce: ujemne różnice kursowe) 630 zł,
    Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta)
630 zł,
  b) dotycząca części należności objętej odpisem aktualizującym: 1050 zł × 40% = 420 zł
    Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące wartość należności” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 420 zł,
    Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 420 zł.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 16 ust. 1 pkt 26a, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 183, poz. 1353
• art. 7 ust. 1, art. 30 ust. 1, art. 35b ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119

Izabela Grochola
główna księgowa w spółce z o.o.
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Jaka inflacja w Polsce w latach 2025-2026-2027. Projekcja NBP i prognozy ekspertów

Opublikowana przez Narodowy Bank Polski 7 listopada 2025 r. projekcja inflacji i PKB w Polsce przewiduje, że inflacja CPI w 2025 r. znajdzie się na poziomie 3,7 proc., w 2026 r. wyniesie 2,9 proc., a w 2027 r. spadnie do 2,5 proc.. Natomiast PKB wzrośnie w 2025 r. ok. 3,4 proc., w 2026 r. ok. 3,7 proc., a w 2027 r. ok. 2,6 proc.

Harmonogram posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej w 2026 roku

Narodowy Bank Polski opublikował harmonogram posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej i publikacji opisów dyskusji z posiedzeń decyzyjnych w 2026 r.

Leasing w 2026 roku – jak odzyskać koszty podatkowe ponad nowe limity ustawowe? Klucz tkwi w odsetkach!

Od stycznia 2026 roku przedsiębiorców leasingujących samochody czeka przykra niespodzianka podatkowa. Nowe limity odliczenia kosztów związanych z nabyciem pojazdów, uzależnione od emisji CO2, drastycznie ograniczą możliwości optymalizacji podatkowej. Kontrowersje budzi zwłaszcza fakt, że zmiany dotkną umów już zawartych. Jednak jest nadzieja – część odsetkowa raty leasingowej pozostaje w pełni odliczalna, co może uratować budżety wielu firm. Czy Twoja księgowość wykorzystuje tę możliwość?

Wchodzi nowy 15% podatek. Kogo dotyczy i na czym polega? To pokłosie dyrektywy UE - przepisy już obowiązują

Rozpoczyna się rewolucja w opodatkowaniu, a polskie przedsiębiorstwa, będące częścią dużych międzynarodowych grup, stoją u progu nowych, złożonych obowiązków. Wprowadzenie globalnego podatku minimalnego, znanego pod nazwą-skrótem GloBE, stanowi fundamentalną zmianę w architekturze całego systemu podatkowego. Celem tej transformacji jest zapewnienie, że największe globalne koncerny będą płacić sprawiedliwą daninę, z efektywną stawką podatkową na poziomie co najmniej 15%, niezależnie od jurysdykcji, w której generują swoje zyski. To koniec z cypryjskimi spółkami? Firmy muszą zmienić swoją politykę prowadzenia optymalizacji podatkowej i uwzględniać lokalizację biznesu bardziej niż kiedykolwiek.

REKLAMA

Brak budżetu firmowego to zarządzanie "na oko" - nawet jeśli przedsiębiorca dziś zarabia. Jak stworzyć prosty budżet dla swojej firmy?

Wielu właścicieli małych i średnich firm podejmuje decyzje finansowe intuicyjnie. Zakup nowego sprzętu? „Przyda się, więc bierzemy.” Rekrutacja kolejnej osoby? „Zespół nie wyrabia, trzeba kogoś dołożyć.” Kolejny wydatek? „Jakoś się to pokryje.” Tak wygląda codzienność tysięcy przedsiębiorstw, w których budżet jest pojęciem abstrakcyjnym, a zarządzanie finansami odbywa się „na oko”.

Podatek od samozbiorów? Skarbówka bierze się nawet za darmowe rozdanie warzyw

W polskim rolnictwie zawrzało. Okazuje się, że nawet samozbiory i darmowe rozdanie warzyw zostaną objęte podatkiem VAT. Dla wielu gospodarzy, którzy po tragicznym sezonie próbowali ratować plony, to kolejny cios ze strony państwa.

Granica między urządzeniem technicznym a budowlą – najnowsze orzecznictwo w sprawie opodatkowania silosów i zbiorników

Czy zbiorniki i silosy wykorzystywane w procesach produkcyjnych mogą być traktowane jako budowle podlegające opodatkowaniu, czy jedynie jako urządzenia techniczne? Najnowsze orzecznictwo, w tym wyrok NSA z 7 października 2025 r. (sygn. III FSK 738/24), wskazuje, że nawet, gdy obiekty te służą procesom technologicznym, ich podstawowa funkcja i konstrukcja kwalifikują je jako budowle, co przekłada się na konieczność opodatkowania ich podatkiem od nieruchomości.

Tylko do 30 listopada przedsiębiorcy mogą złożyć ten wniosek i zaoszczędzić średnio ok. 1200 zł. Następna taka szansa w przyszłym roku. Kto ma do tego prawo?

Tylko do 30 listopada przedsiębiorcy mogą złożyć wniosek o wakacje składkowe ZUS i tym samym skorzystać ze zwolnienia z opłacania składek w jednym wybranym miesiącu roku. Jak wynika z najnowszych danych Ministerstwa Finansów, aż 40% uprawnionych firm nie złożyło jeszcze wniosku. Eksperci przypominają, że to ostatni moment, by skorzystać z preferencji – a gra jest warta świeczki, bo średnia wartość zwolnienia wynosi około 1200 zł.

REKLAMA

Jak wdrożenie systemu HRM, e-Teczek i wyprowadzenie zaległości porządkuje procesy kadrowo-płacowe i księgowe

Cyfryzacja procesów kadrowych, płacowych i księgowych wchodzi dziś na zupełnie nowy poziom. Coraz więcej firm – od średnich przedsiębiorstw po duże organizacje – dostrzega, że prawdziwa efektywność finansowo-administracyjna nie wynika już tylko z automatyzacji pojedynczych zadań, lecz z całościowego uporządkowania procesów. Kluczowym elementem tego podejścia staje się współpraca z partnerem BPO, który potrafi jednocześnie wdrożyć nowoczesne narzędzia (takie jak system HRM czy e-teczki) i wyprowadzić zaległości narosłe w kadrach, płacach i księgowości.

Jak obliczyć koszt wytworzenia środka trwałego we własnym zakresie? Które wydatki można uwzględnić w wartości początkowej?

W praktyce gospodarczej coraz częściej zdarza się, że przedsiębiorstwa decydują się na wytworzenie środka trwałego we własnym zakresie - czy to budynku, linii technologicznej, czy też innego składnika majątku. Pojawia się wówczas pytanie: jakie koszty należy zaliczyć do jego wartości początkowej?

REKLAMA