REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak aktualizować należności od kontrahentów zagranicznych

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Spółka posiada wyrażoną w euro należność od kontrahenta zagranicznego. W związku z istnieniem zagrożenia dla odzyskania tej należności postanowiono dokonać odpisu aktualizującego jej wartość. Jaki kurs należy zastosować, dokonując tego odpisu?
Proszę o przedstawienie sposobu ujęcia tej operacji w księgach rachunkowych spółki oraz o określenie jej skutków w podatku dochodowym.

RADA

Jeżeli odpis aktualizujący wartość należności tworzony jest w ciągu roku, to dokonuje się go według kursu przyjętego do przeliczenia należności w momencie jej powstania (czyli według kursu historycznego). Na dzień bilansowy należy przeprowadzić ponowną wycenę należności i dokonać przeliczenia odpisu. Do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć tę część należności, która była uprzednio zaliczona do przychodów należnych, jednak pod warunkiem uprawdopodobnienia jej nieściągalności. Szczegóły w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Zasada ostrożności zawarta w art. 7 ust. 1 ustawy o rachunkowości nakazuje uwzględniać w księgach rachunkowych zmniejszenie (sprostowanie) wartości użytkowej lub handlowej aktywów. Dotyczy to także należności, co do których istnieje wątpliwość, czy przyniosą jednostce przewidywany wpływ korzyści ekonomicznych. Fakt ten skutkuje dokonaniem odpisu aktualizującego wartość należności.

Odpisy aktualizujące należności w walutach obcych – ujęcie rachunkowe

W momencie powstania należność w księgach rachunkowych spółki ujmuje się w wartości nominalnej. W przypadku faktur wystawionych w walutach obcych ich wartość przelicza się na polskie złote według kursu średniego NBP z dnia wystawienia faktury.

Jeżeli jednak pojawi się zagrożenie dla możliwości faktycznego uzyskania wpływu z tytułu tej należności, to należy dokonać odpisu aktualizującego jej wartość. Zagadnienie to uregulowane zostało w art. 35b ustawy o rachunkowości. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu odpisy aktualizujące wartość należności zalicza się odpowiednio do pozostałych kosztów operacyjnych lub do kosztów finansowych – zależnie od rodzaju należności, której dotyczy odpis aktualizacji.

Jeżeli odpis dokonywany jest już w ciągu roku, to wycenia się go według kursu zastosowanego do przeliczenia faktury na dzień powstania należności – w tym momencie nie powstają żadne różnice kursowe.

WAŻNE!
Dokonanie w trakcie roku odpisu aktualizującego należność w walucie obcej nie skutkuje powstaniem różnic kursowych.

Jeżeli jednak na dzień bilansowy niezapłacona należność nadal będzie figurować w księgach spółki, to będzie ona podlegać wycenie, o której mowa w art. 30 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z zapisami tego artykułu wyrażone w walutach obcych składniki aktywów i pasywów wycenia się nie rzadziej niż na dzień bilansowy – po obowiązującym na ten dzień średnim kursie NBP.

Po dokonaniu wyceny należności należy ponownie przeliczyć wysokość odpisu aktualizującego, zwiększając jego wysokość (w sytuacji gdy średni kurs NBP na dzień bilansowy jest wyższy od kursu średniego z dnia wystawienia faktury) lub też zmniejszając ją (gdy kurs średni NBP na dzień bilansowy jest niższy od kursu z dnia wystawienia faktury). Jeżeli odpisem aktualizującym objęta była tylko część należności, to różnice kursowe powstałe w efekcie wyceny bilansowej dotyczące części nieobjętej odpisem aktualizującym ujmuje się w kosztach lub przychodach finansowych.

Odpisy aktualizujące należności w walutach obcych – ujęcie podatkowe

Odpisy aktualizujące wartość należności wyrażonych w walutach obcych zalicza się do kosztów uzyskania przychodu na tych samych zasadach, które dotyczą należności krajowych. Zagadnienie to zostało uregulowane w art. 16 ust. 1 pkt 26a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z zapisami tego artykułu, co do zasady, odpisy aktualizujące nie stanowią kosztów uzyskania przychodu. Ustawodawca pozwala jednak zaliczyć do kosztów podatkowych odpisy aktualizujące, określone w ustawie o rachunkowości, od tej części należności, która była uprzednio zaliczona do przychodów należnych, pod warunkiem że nieściągalność tej należności została uprawdopodobniona na podstawie art. 16 ust. 2a pkt 1 wymienionej ustawy.

Należy pamiętać o tym, że wycena należności na dzień bilansowy według kursu średniego NBP nie wywiera skutków w podatku dochodowym od osób prawnych. Powstałe różnice kursowe są niezrealizowane i nie mogą być uwzględniane w rachunku podatkowym.

PRZYKŁAD
Spółka wystawiła włoskiemu kontrahentowi fakturę za sprzedane towary w wysokości 15 000 euro. Kurs średni NBP na dzień powstania należności wynosił 4,02 PLN/EUR. W związku z uzyskanymi informacjami o złej sytuacji finansowej kontrahenta postanowiono dokonać 40% odpisu aktualizującego wartość tej należności już w trakcie roku obrotowego. Na dzień bilansowy należność nadal nie została uregulowana. Kurs średni NBP na dzień bilansowy wyniósł 3,95 PLN/EUR.
1. Faktura za sprzedane towary 15 000 euro x 4,02 zł = 60 300 zł
  Wn konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 60 300 zł,
  Ma konto 730 „Przychody ze sprzedaży towarów” 60 300 zł.
2. Częściowy odpis aktualizujący wartość należności 60 300 zł x 40% = 24 120 zł
  Wn konto 765 „Pozostałe koszty operacyjne” 24 120 zł,
  Ma konto 280 „Odpisy aktualizujące wartość należności” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 24 120 zł.
3. Wycena należności na dzień bilansowy: 15 000 euro × 3,95 zł = 59 250 zł
  (60 300 zł – 59 250 zł) = 1050 zł – jest to ujemna różnica kursowa korygująca wartość należności, w tym:
  a) dotycząca części należności nieobjętej odpisem aktualizującym: 1050 zł × 60% = 630 zł
    Wn konto 755 „Koszty finansowe” (w analityce: ujemne różnice kursowe) 630 zł,
    Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta)
630 zł,
  b) dotycząca części należności objętej odpisem aktualizującym: 1050 zł × 40% = 420 zł
    Wn konto 280 „Odpisy aktualizujące wartość należności” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 420 zł,
    Ma konto 201 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: konto imienne kontrahenta) 420 zł.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

 
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

• art. 16 ust. 1 pkt 26a, art. 16 ust. 2a pkt 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych – Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 183, poz. 1353
• art. 7 ust. 1, art. 30 ust. 1, art. 35b ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości – j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 157, poz. 1119

Izabela Grochola
główna księgowa w spółce z o.o.
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy chcą zatrudniać księgowych, ale… nie mają kogo! Brakuje ekspertów z doświadczeniem

Mimo stabilnej sytuacji kadrowej i rosnących wynagrodzeń, aż 84% księgowych przyznaje: znalezienie doświadczonego specjalisty to dziś prawdziwe wyzwanie. Barometr nastrojów 2025 pokazuje, że firmy częściej planują rekrutację niż redukcje – ale idealny kandydat musi dziś mieć znacznie więcej niż tylko znajomość Excela.

Bez księgowych ani rusz. Przedsiębiorcy doceniają ich nie tylko za rachunki, ale i za wsparcie strategiczne

Aż 75% przedsiębiorców w Polsce darzy swoje księgowe i księgowych dużym zaufaniem, a 71% uważa, że ich wiedza realnie wpływa na sukces firmy – wynika z najnowszego badania. Księgowi stają się dziś nie tylko strażnikami finansów, ale i partnerami w rozwoju biznesu.

Dzień Księgowego 2025

9 czerwca obchodzimy Dzień Księgowego – święto ludzi, bez których żadna firma nie mogłaby działać w spokoju i zgodzie z przepisami.

Czego życzyć księgowym w 2025 r. z okazji Dnia Księgowego?

Dzień 9 czerwca to corocznie obchodzony Dzień Księgowego - święto ustanowione przez Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. Z tej okazji warto nie tylko podziękować przedstawicielom branży za trudną i odpowiedzialną pracę, ale też zastanowić się, jakie życzenia byłyby dziś dla tej grupy zawodowej naprawdę ważne. Przez lata zawód ten kojarzył się z biurkiem uginającym się pod ciężarem papierowych dokumentów i ręcznym przeliczaniem kolumn cyfr. Rzeczywistość w 2025 roku jest jednak zupełnie inna.
Współczesny księgowy to wsparcie, partner biznesowy, technologiczny lider i strażnik zmian legislacyjnych. Z jakimi wyzwaniami mierzy się na co dzień i czego możemy mu życzyć, by praca była bardziej satysfakcjonująca?

REKLAMA

Jak przygotować firmę na KSeF? Kompleksowy przewodnik po e-fakturowaniu

Odroczenie obowiązku korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) na 2026 rok nie oznacza, że jego wdrożenie można odłożyć na później. Przeciwnie – to ostatni moment, by rzeczywiście przygotować firmę na nadchodzące zmiany, unikając późniejszej presji i kosztownych błędów. Wdrożenie nowego systemu e-fakturowania to złożony proces, który wymaga czasu, planu i zaangażowania wielu zespołów. Jak się do niego przygotować i dlaczego nie warto zwlekać?

Najniższa krajowa 2026: MF proponuje 4806 zł, a MRPiPS 5056 zł brutto miesięcznie

W dniu 7 czerwca 2025 r. Ministerstwo Finansów opublikowało swoje oświadczenie w sprawie nieprawdziwych informacji dotyczących kwoty podwyżki płacy minimalnej w 2026 r.

KPiR: czym jest i jak ją prowadzić? Najważniejsze zasady uproszczonej księgowości

Odpowiadając wprost na postawione w tytule pytanie, Księga Przychodów i Rozchodów (dalej: „KPiR”) to jeden z przewidzianych w polskim prawie sposobów prowadzenia ewidencji księgowej pozwalającej na określenie zobowiązań podatkowych. Najczęściej KPiR kojarzy się osobom, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, w tym takim, które są zatrudniona w formie b2b. Niemniej, wbrew powszechnemu przeświadczeniu i pomimo tego, że obowiązek prowadzenia księgi przychodów i rozchodów został wprowadzony w art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, taką formę rachunkowości mogą przyjąć nie tylko osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą.

Dalsze obniżki stóp procentowych NBP dopiero jesienią 2025 roku? Prezes Glapiński: RPP nie zapowiada dalszych zmian; wzmocniły się czynniki inflacyjne

Rada Polityki Pieniężnej prawdopodobnie poczeka z kolejnymi obniżkami stóp procentowych przynajmniej do września - oceniają ekonomiści Santander BP. Ich zdaniem konferencja prasowa Prezesa NBP z 5 czerwca 2025 r. zasygnalizowała kolejną zmianę w nastawieniu banku centralnego - w kierunku bardziej jastrzębiej polityki. Podobnie oceniają analitycy innych banków (ING BSK, mBanku). Na tej konferencji Prezes Glapiński podkreślił, że Rada Polityki Pieniężnej w obecnej sytuacji nie zapowiada ścieżki przyszłych stóp proc., nie zobowiązuje się do żadnych decyzji, a kolejne decyzje będą podejmowane w reakcji na bieżące informacje. Dodał, że wzmocniły się czynniki mogące zwiększyć presję inflacyjną w dłuższym okresie.

REKLAMA

Dopłaty bezpośrednie 2025: Nabór kończy się już 16 czerwca

Rolnicy mogą składać wnioski o dopłaty bezpośrednie i obszarowe za 2025 rok wyłącznie przez internet, korzystając z aplikacji eWniosekPlus. Termin upływa 16 czerwca, ale dokumenty będzie można złożyć do 11 lipca – z potrąceniem. Pomoc oferują pracownicy ARiMR i infolinia agencji.

Ulga podatkowa dla pracującego seniora. Co w sytuacji przejścia na emeryturę w ciągu roku podatkowego?

Już czwarty rok w podatku dochodowym od osób fizycznych obowiązuje wprowadzona w ramach Polskiego Ładu tzw. ulga dla pracujących seniorów. Jest to tak naprawdę zwolnienie podatkowe, do którego mają prawo osoby, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn), nadal pracują zarobkowo i nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty rodzinnej. Z tej ulgi mogą też korzystać te osoby, które mają przyznaną emeryturę lecz jej nie pobierają, ponieważ nie rozwiązały stosunku pracy – czyli mają zawieszone prawo do emerytury. Powstaje pytanie, czy do tego zwolnienia mają prawo również te osoby, które w trakcie roku podatkowego (kalendarzowego) przeszły na emeryturę. Wyjaśnił to niedawno Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej.

REKLAMA