Co warto wiedzieć o podpisaniu umowy z biegłym rewidentem

Umowa o badanie sprawozdania finansowego za 2006 r. powinna być zawarta przed zakończeniem roku obrotowego, tj. w roku 2006, tak aby biegły rewident mógł wziąć udział w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych w charakterze obserwatora lub weryfikatora spisu. Umowę z biegłym rewidentem zawiera kierownik jednostki, ale wyboru audytora dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie.

Zgodnie z art. 66 ust. 5 ustawy o rachunkowości umowa o badanie sprawozdania finansowego powinna zostać zawarta już w tym roku obrotowym, który podlega badaniu. Umożliwia to biegłemu rewidentowi wzięcie udziału w inwentaryzacji znaczących składników majątkowych w charakterze obserwatora lub weryfikatora spisu. Ponieważ w treści przywołanego zapisu pojawia się słowo „znaczących” – co oznacza, iż biegły rewident nie musi obowiązkowo uczestniczyć przy inwentaryzacji „wszystkich” składników majątkowych. Zbyt późne podpisanie umowy może znaleźć swoje bezpośrednie odzwierciedlenie w treści opinii wystawianej przez biegłego rewidenta na temat zbadanego sprawozdania, ale nie unieważnia badania.

Kierownikiem jednostki jest osoba lub organ wieloosobowy, który zgodnie z przepisami prawa, statutem, umową lub na mocy prawa własności jest uprawniony do zarządzania jednostką. Umowę z biegłym rewidentem o badanie sprawozdania finansowego zawiera kierownik jednostki.

Z punktu widzenia badania sprawozdania finansowego ważne jest jednak to, że wyboru samego biegłego rewidenta (podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych) dokonuje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe jednostki, chyba że statut lub umowa bądź inne wiążące jednostkę przepisy prawa stanowią inaczej.

Dodatkową i bardzo istotną kwestię stanowią warunki, jakie musi spełniać osoba, z którą jednostka podpisze umowę o przeprowadzenie badania sprawozdania finansowego. Zgodnie z art. 66 ust. 1 ustawy o rachunkowości badanie sprawozdania finansowego może przeprowadzać biegły rewident spełniający warunki do wyrażenia bezstronnej i niezależnej opinii o tym sprawozdaniu. Bezstronność i niezależność, o której jest mowa, nie jest zachowana, jeżeli biegły rewident:

• posiada udziały, akcje lub inne tytuły własności w jednostce lub w jednostce z nią stowarzyszonej, dominującej, zależnej lub współzależnej, z wyłączeniem udziału w spółdzielni mieszkaniowej,

• jest lub był w ostatnich 3 latach przedstawicielem prawnym (pełnomocnikiem), członkiem organów nadzorczych bądź zarządzających lub pracownikiem jednostki albo jednostki z nią stowarzyszonej, dominującej, zależnej lub współzależnej,

• w ostatnich 3 latach uczestniczył w prowadzeniu ksiąg rachunkowych bądź sporządzaniu sprawozdania finansowego, które stanowi przedmiot badania,

• osiągnął chociażby w jednym roku w ciągu ostatnich 5 lat co najmniej 50% przychodu rocznego z tytułu świadczenia usług na rzecz danej jednostki, jednostki wobec niej dominującej lub jednostek z nią stowarzyszonych, jednostek od niej zależnych lub współzależnych – nie dotyczy to pierwszego roku działalności biegłego rewidenta,

• jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej do drugiego stopnia lub jest związany z tytułu opieki, przysposobienia lub kurateli z osobą zarządzającą lub będącą w organach nadzorczych jednostki albo zatrudnia przy prowadzeniu badania takie osoby,

• z innych powodów nie może sporządzić bezstronnej i niezależnej opinii.

Przykład 1

Przykład 2

Marek Ossowski

niezależny konsultant w dziedzinie finansów, pracownik naukowy Uniwersytetu Gdańskiego