Jak ewidencjonować w księdze wypłatę wynagrodzeń pracowników

Zatrudniając pracowników, przedsiębiorca ponosi określone koszty. Podstawowym kosztem są wydatki na wynagrodzenia pracowników i pozostałe związane z nimi obciążenia, takie jak składki ZUS. Ustawodawca, mając na względzie ochronę praw pracowników zezwolił pracodawcom na zaliczenie tych wydatków do kosztów dopiero z chwilą ich faktycznego poniesienia. Wynika to wprost z art. 23 ust. 1 pkt 55 i pkt 55a updof. Na podstawie tych przepisów nie uważa się za koszty uzyskania przychodów:

- niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz w art. 18, a także zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakład pracy oraz

- nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek, z zastrzeżeniem, art. 23 ust. 1 pkt 37 updof określonych w ustawie z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek.

Ponadto, zgodnie z objaśnieniami do podatkowej księgi przychodów i rozchodów zawartymi w rozporządzeniu Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, kolumna 12 księgi (w księdze według starego wzoru kolumna 13) jest przeznaczona do wpisywania wypłacanych pracownikom wynagrodzeń brutto (w gotówce i w naturze). Wpisu dokonuje się:

- na podstawie listy płac lub innych dowodów, na których pracownik potwierdza własnym podpisem kwoty otrzymanych wynagrodzeń w gotówce lub w naturze - w przypadku wypłaty wynagrodzenia w kasie,

- na podstawie innych dowodów, np. dowodu potwierdzającego przekazanie wynagrodzenia na rachunek pracownika - jeżeli wynagrodzenie nie jest wypłacane w kasie.

Dlatego też wydatki związane z wypłatą wynagrodzeń ze stosunku pracy, bez względu na przyjętą przez Pana metodę ewidencjonowania kosztów (kasową czy memoriałową), może Pan zaliczyć do kosztów w dacie faktycznego poniesienia, czyli w dacie ich wypłaty. Należy podkreślić, że przepisy nie zawierają żadnych wskazówek co do odmiennego traktowania poszczególnych elementów wynagrodzenia. Należy więc uznać, iż kosztem uzyskania przychodów będą wszelkie elementy wynagrodzenia w dacie wypłaty lub postawienia go do dyspozycji pracownika - czyli w tym przypadku kwota wynagrodzenia brutto.

Natomiast składki na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez pracodawcę stanowią koszt uzyskania przychodu w miesiącu ich faktycznego przekazania na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Prawidłowość takiego sposobu ewidencjonowania potwierdzają również organy podatkowe. Przykładem jest postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego w Łęczycy z 14 czerwca 2006 r. nr US I/415-16/2006. Organ podatkowy, odpowiadając na analogiczne pytanie podatnika, stwierdził, że:

"Prawidłowo winien podatnik ewidencjonować w podatkowej księdze przychodów i rozchodów wypłacone (postawione do dyspozycji pracownika) wynagrodzenia w kwocie brutto, natomiast zapłacone składki na ubezpieczenie społeczne finansowane ze środków pracodawcy w dniu ich faktycznego przekazania na rachunek ZUS."

Podstawa prawna:
- art. 22 ust. 1, art. 23 ust. 1 pkt 55 i pkt 55a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2007 r. Nr 35, poz. 219