REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak ujmować w księgach rachunkowych zaliczki na zakup produktów od rolników

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Izabela Grochola

REKLAMA

Nasza spółka z o.o. dokonuje zakupów produktów rolnych od rolników ryczałtowych. Często zdarza się, że na poczet przyszłych dostaw rolnicy otrzymują od nas zaliczki. Czy ich przekazanie wiąże się z koniecznością wystawienia faktur VAT RR, a jeżeli tak, to w którym momencie będzie można odliczyć podatek z tej faktury?

 

Gdy nie zostaną spełnione ustawowe warunki odliczenia podatku, to czy możemy jego wartość zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu? Prosimy o wskazanie ewidencji tych zdarzeń.

 


rada


Wypłata zaliczki dokonana na rzecz rolnika ryczałtowego nie powoduje obowiązku wystawienia faktury VAT RR. Zryczałtowany zwrot podatku, który w związku z niezachowaniem ustawowych warunków nie będzie mógł zwiększyć kwoty podatku naliczonego, będzie stanowić dla spółki koszt uzyskania przychodu (pod warunkiem istnienia związku dokonanego zakupu z przychodem spółki). Szczegóły wraz z dekretacją - w uzasadnieniu.


uzasadnienie


Zakup produktów rolnych od rolników ryczałtowych został objęty szczególną procedurą rozliczania VAT. Zobowiązanym do wystawienia faktury z tytułu przeprowadzonej transakcji jest nabywca towarów. Wystawiona faktura zawiera zryczałtowaną kwotę zwrotu podatku na rzecz rolnika z tytułu nabywania przez niego niektórych środków produkcji dla rolnictwa. Stawka tego zwrotu wynosi 5% kwoty należnej z tytułu dostawy produktów rolnych, pomniejszonej o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku.


Nabywca produktów rolnych ma prawo do zwiększenia podatku naliczonego o zawarty w fakturze VAT RR zryczałtowany zwrot podatku w rozliczeniu za miesiąc, w którym dokonał zapłaty faktury, pod warunkiem że:

1) nabycie produktów rolnych jest związane z dostawą opodatkowaną,

2) zapłata należności za produkty rolne, obejmująca również kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku, nastąpiła na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego nie później niż 14. dnia, licząc od dnia zakupu, z wyjątkiem przypadku gdy rolnik zawarł umowę z podmiotem nabywającym produkty rolne określającą dłuższy termin płatności,

3) w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty, o której mowa w pkt 2, zostaną podane numer i data wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów rolnych.


Wątpliwości Czytelnika budzi sytuacja, w której na poczet przyszłych dostaw wypłacane są na rzecz rolnika zaliczki. Wypłata zaliczki dokonana na rzecz rolnika ryczałtowego nie powoduje obowiązku wystawienia faktury VAT RR. Stanowisko w tej sprawie zajął Pomorski Urząd Skarbowy w postanowieniu z 25 kwietnia 2006 r., sygn. VI/443-33/06/JD, w którym czytamy m.in.:

(...) Fakt, iż w przypadku przedmiotowych transakcji dochodzi do wystawienia faktury VAT, nie jest równoznaczny z powstaniem obowiązku podatkowego po stronie rolnika ryczałtowego, gdyż zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT jest on od podatku zwolniony.

Zatem w opisanej sytuacji nie ma również zastosowania przepis art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, zgodnie z którym, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Istotą regulacji art. 115 ustawy o VAT nie jest bowiem opodatkowanie dostawy produktów rolnych, lecz zryczałtowany zwrot podatku rolnikowi ryczałtowemu z tytułu nabywania przez niego niektórych środków produkcji dla rolnictwa opodatkowanych tym podatkiem.

Wobec powyższego, w przypadku gdy przed dokonaniem dostawy produktów rolnych wpłacono rolnikowi ryczałtowemu zaliczkę, nie powstaje obowiązek podatkowy, a czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT (brak zastosowania art. 19 ust. 11, art. 29 ust. 2, art. 106 ust. 3 ustawy o VAT oraz § 14 w.cyt. rozporządzenia Ministra Finansów). (...) Podatnik nie nabędzie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w momencie wpłaty zaliczki (tj. przed dokonaniem dostawy przez rolnika ryczałtowego). (...)


W związku z tym, że uprawnienie do zwiększenia podatku naliczonego o kwotę zryczałtowanego zwrotu podatku z faktury VAT RR ustawodawca uzależnił od spełnienia ustawowych warunków, może zdarzyć się sytuacja, w której podatnik tego prawa nie nabędzie (np. przez dokonanie zapłaty w formie gotówkowej). Pojawia się wówczas pytanie o możliwość zaliczenia tej kwoty do kosztów uzyskania przychodu. Zryczałtowany zwrot podatku, który w związku z niezachowaniem ustawowych warunków nie będzie mógł zwiększyć kwoty podatku naliczonego, będzie stanowić dla spółki koszt uzyskania przychodu (pod warunkiem istnienia związku dokonanego zakupu z przychodem spółki).


Potwierdzenie tego stanowiska odnajdujemy w decyzji Izby Skarbowej w Opolu z 9 sierpnia 2005 r., sygn. PD I-42181/I/14/MC/05, w której powyższe zagadnienie rozstrzygnięto w następujący sposób:

(...) w zakresie rozliczeń w podatku dochodowym od osób prawnych zryczałtowany zwrot podatku z tytułu sprzedaży produktów rolnych, który nie stał się podatkiem naliczonym, nie będzie można potraktować u nabywcy (w Spółce) jako mieszczący się w zakresie przepisu art. 16 ust. 1 pkt 46 lit. a tiret drugi ww. ustawy o podatku dochodowym, gdyż przepis ten odnosi się do podatku naliczonego, zatem zaliczenie powyższego wydatku do kosztów uzyskania przychodu należy rozpatrywać na podstawie przepisu art. 15 ust. 1 ustawy. Jeżeli więc wydatek na nabycie produktów rolnych w części dotyczącej naliczonego od nich zwrotu podatku od towarów i usług został poniesiony w związku z uzyskanym przychodem, to będzie on mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodu Spółki. (...) ten faktycznie poniesiony wydatek na zakup produktów rolniczych wraz z podatkiem naliczonym powinien być odnoszony do kosztów podatkowych w miarę uzyskiwania przychodu ze sprzedaży produktów, z których wytworzeniem był on związany. (...)


PRZYKŁAD

Spółka w styczniu dokonała wpłaty zaliczki w wysokości 3000 zł na rzecz rolnika ryczałtowego X na poczet planowanego zakupu produktów rolnych. Dostawa miała miejsce w lutym. Łączna wartość faktury wyniosła 8000 zł + 5% VAT. Spółka dokonała zapłaty faktury w marcu, w terminie określonym w umowie. W lutym dokonała również zakupu produktów od rolnika ryczałtowego Y na kwotę 5500 zł + 5% VAT. Zapłaty za dokonaną dostawę dokonała w gotówce.

Zapisy w księgach rachunkowych stycznia:

1. Wypłata zaliczki na poczet przyszłej dostawy

  Wn konto 202„Rozrachunki z dostawcami”, w analityce - rolnik ryczałtowy X 3 000,00 zł

  Ma konto 131„Bieżący rachunek bankowy” 3 000,00 zł

Zapisy w księgach rachunkowych lutego:

2. Ewidencja faktury VAT RR dokumentującej dostawę od rolnika X

  Wn konto 303„Rozliczenie zakupu towarów” 8 000,00 zł

  Wn konto 224„VAT naliczony do rozliczenia w następnym miesiącu” 400,00 zł

  Ma konto 202„Rozrachunki z dostawcami”, w analityce - rolnik ryczałtowy X 8 400,00 zł

3. Ewidencja faktury VAT RR dokumentującej dostawę od rolnika Y

  Wn konto 303„Rozliczenie zakupu towarów” 5 775,00 zł

  Ma konto 202„Rozrachunki z dostawcami” , w analityce - rolnik ryczałtowy Y 5 775,00 zł

4. Przyjęcie zakupionego towaru do magazynu (8000 + 5775) = 13 775 zł

  Wn konto 330„Towary” 13 775,00 zł

  Ma konto 303„Rozliczenie zakupu towarów” 13 775,00 zł

5. Zapłata gotówkowa na rzecz rolnika Y

  Wn konto 202„Rozrachunki z dostawcami”, w analityce - rolnik ryczałtowy Y 5 775,00 zł

  Ma konto 100„Kasa” 5 775,00 zł

Zapisy w księgach rachunkowych marca:

6. Zapłata pozostałej po potrąceniu zaliczki kwoty należności na rzecz rolnika X

  Wn konto 202„Rozrachunki z dostawcami”, w analityce - rolnik ryczałtowy X 5 400,00 zł

  Ma konto 131„Bieżący rachunek bankowy” 5 400,00 zł

7. Przeksięgowanie VAT przypadającego do odliczenia w marcu

  Wn konto 223„VAT naliczony i jego rozliczenie” 400,00 zł

  Ma konto 224„VAT naliczony do rozliczenia w następnym miesiącu” 400,00 zł

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Podstawa prawna:
- art. 19 ust. 11, art. 29 ust. 2, art. 43 ust. 1 pkt 3, art. 106 ust. 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług - Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 143, poz. 1029

- art. 15, art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654; ost.zm. Dz.U. z 2006 r. Nr 251, poz. 1847


Izabela Grochola

główna księgowa w spółce z o.o.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Firmy niegotowe na KSeF. Tylko 5230 przedsiębiorstw korzysta z systemu – czas ucieka. [DANE MF]

Z danych udostępnionych przez Ministerstwo Finansów wynika, że do 5 marca 2025 roku z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) skorzystało zaledwie 5230 firm. To oznacza, że w ciągu ponad trzech lat działania systemu zdecydowało się na niego jedynie kilka tysięcy przedsiębiorców. Tymczasem za 9 miesięcy korzystanie z KSeF stanie się obowiązkowe – a to oznacza prawdziwą rewolucję dla księgowości w Polsce.

Prof. Modzelewski do premiera Tuska: narzucanie KSeF-u i faktur ustrukturyzowanych wszystkim podatnikom VAT nie jest deregulacją gospodarki; ten pomysł powinien trafić do kosza

W dniu 12 kwietnia br. Ministerstwo Finansów potwierdziło zamiar wdrożenia w 2026 roku obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur i obligatoryjnego stosowania faktur ustrukturyzowanych przez wszystkich podatników VAT. Prof. dr hab. Witold Modzelewski apeluje do Pana Premiera Donalda Tuska: „Wierzę, że jako liberał traktuje Pan potrzebę deregulacji gospodarki zupełnie poważnie. Nie należy ulegać lobbystom, którzy chcą zarobić na dezorganizacji systemu fakturowania. Pomysł faktur ustrukturyzowanych powinien trafić definitywnie do kosza.”

Można przekazać 1,5% podatku rolnego - w 2025 r. pierwszy raz. Są dwie uprawnione organizacje

W komunikacie z 16 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów poinformowało, że w 2025 roku podatnicy podatku rolnego mogą przekazać 1,5 tego podatku na rzecz Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych lub OPZZ Rolników i Organizacji Rolniczych. Jakie są warunki tego przekazania?

PIT 2025: 15 najczęstszych błędów w rocznym zeznaniu podatkowym. Bądź mądry przed szkodą!

Złożenie corocznej deklaracji PIT to podstawowy zakres komunikacji podatnika z administracją skarbową. Warto zadbać, by przebiegła ona w sposób optymalny i nie nastręczała niespodziewanych nieprzyjemności. Dlatego też przedstawiamy zestawienie najczęstszych błędów, przed którymi można się uchronić, korzystając z poniższych podpowiedzi.

REKLAMA

7 skutków spadających stóp procentowych NBP. Już w maju 2025 r. RPP rozpocznie cykl obniżek?

Tańsze i łatwiej dostępne kredyty to tylko część skutków cięć stóp procentowych NBP. Polityka monetarna to miecz obosieczny. W momencie, w którym kredytobiorcy cieszą się z niższych rat, to posiadacze oszczędności mają problem ze znalezieniem solidnie oprocentowanego depozytu. Widmo niższych stóp procentowych oznacza też, że w dół pójść może oprocentowanie detalicznych obligacji skarbowych, a zakup mieszkania na wynajem może znowu odzyskać swój blask.

Korekta zeznania podatkowego PIT. Jak to zrobić i do kiedy jest na to czas?

Do końca roku 2030 podatnicy mają prawo składać korekty zeznań PIT za rok 2024. Błędy w deklaracjach podatkowych zdarzają się zarówno na niekorzyść podatnika (np. pominięcie ulgi, o której się nie wiedziało), jak i na niekorzyść fiskusa (np. pominięcie źródła przychodów, o którym się zapomniało). Złożenie korekty zeznania nie wymaga uzasadnienia, a skorygować można nawet taką deklarację, która z upływem 30 kwietnia 2025 r. została bez udziału podatnika automatycznie zatwierdzona w usłudze Twój e-PIT.

Pilne! Będzie nowelizacja ustawy o KSeF, znamy projekt: jakie zmiany w obowiązkowym e-fakturowaniu

Ministerstwo Finansów opublikowało długo wyczekiwany projekt nowelizacji ustawy o VAT, regulujący obowiązek stosowania faktur ustrukturyzowanych. Wraz z nim udostępniono również oficjalną „mapę drogową” wdrożenia Krajowego Systemu e-Faktur – KSeF.

Ewidencje VAT oszustów i uczciwych podatników niczym się nie różnią. Jak systemowo zablokować wzrost zwrotów VAT? Prof. Modzelewski: jest jeden sposób

Jedyną skuteczną barierą systemową dla prób wyłudzenia zwrotów jest uzależnienie wpływów zwrotów od zastosowania przez podatnika mechanizmu podzielonej płatności w stosunku do kwot podatku naliczonego, który miałby być zwrócony – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

REKLAMA

Obowiązkowy KSeF 2026 - MF pokazało najnowszy harmonogram. KSeF 2.0, integracja i testy, tryb offline24, faktury masowe, certyfikat wystawcy faktury i więcej szczegółów

W komunikacie z 12 kwietnia 2025 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło aktualny stan projektu rozwiązań prawnych, technicznych i biznesowych oraz plan wdrożenia (harmonogram) obowiązkowego systemu KSeF. Można jeszcze do 25 kwietnia 2025 r. zgłaszać do Ministerstwa uwagi i opinie do projektu pisząc maila na adres sekretariat.PT@mf.gov.pl.

Cyfrowe narzędzia dla księgowych. Kiedy warto zmienić oprogramowanie księgowe?

Nowoczesne narzędzia dla księgowych. Na co zwracać uwagę przy zmianie oprogramowania księgowego? Według raportów branżowych księgowi spędzają nawet 50 proc. czasu na czynnościach, które mogłyby zostać usprawnione przez nowoczesne technologie.

REKLAMA