Jak zaewidencjonować sprzedaż używanego samochodu osobowego

RADA

Sprzedaż samochodu osobowego, jeżeli spełnia warunki określone w ustawie dla towarów używanych, będzie korzystać ze zwolnienia z VAT. Jeżeli jednak zbycie nastąpi w tzw. okresie korekty, konieczna będzie jednorazowa korekta części odliczonego uprzednio podatku. Szczegóły wraz z przykładem liczbowym i dekretacją - w uzasadnieniu.

UZASADNIENIE

Z VAT zwolniona jest (na podstawie § 13 ust. 1 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług) dostawa samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych, przy których nabyciu podatnikowi przysługiwało ograniczone prawo do odliczenia podatku naliczonego. Aby możliwe było zastosowanie tego zwolnienia, sprzedawany samochód musi spełniać kryteria określone w ustawie o VAT dla towarów używanych (art. 43 ust. 2).

Definicja zawarta w ustawie o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., mianem towarów używanych określa ruchomości, których okres używania przez podatnika dokonującego ich dostawy wyniósł co najmniej pół roku po nabyciu prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

W omawianym przypadku przed planowaną sprzedażą samochód używany był przez dokonującą jego dostawy spółkę przez wymagany okres, tj. co najmniej pół roku. W efekcie jego sprzedaż podlega zwolnieniu z VAT.

Przewidziane zwolnienie z podatku niesie jednak ze sobą konieczność dokonania korekty uprzednio odliczonego podatku. Obowiązek ten wynika z art. 91 ust. 7 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, w przypadku gdy podatnik miał prawo do odliczenia podatku naliczonego i z niego skorzystał, a następnie prawo to się zmieniło, jest on zobowiązany do dokonania korekty odliczonego podatku. Przyjmuje się bowiem, że w momencie dokonania sprzedaży samochodu dalsze jego użytkowanie służy wyłącznie sprzedaży zwolnionej, co skutkuje utratą prawa do odliczenia podatku w części dotyczącej pozostałego okresu korekty. Długość okresu korekty uzależniona jest od wartości początkowej składnika majątku i dla środków trwałych innych niż nieruchomości i prawa wieczystego użytkowania gruntów wynosi odpowiednio:

• 12 miesięcy, licząc od końca okresu rozliczeniowego, w którym środek trwały wydano do użytkowania - jeżeli jego wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł (art. 91 ust. 7b ustawy o VAT),

• 5 lat, licząc od roku, w którym środek trwały został oddany do użytkowania - jeżeli jego wartość początkowa przekracza 15 000 zł (art. 91 ust. 7a ustawy o VAT).

W przypadku pytającej spółki okres korekty wynosi 5 lat, a sprzedaż samochodu planowana jest w drugim roku jego użytkowania. Jednorazowej korekcie, wykazanej w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż pojazdu, podlegać więc będzie 4/5 z kwoty odliczonego w momencie zakupu VAT (art. 91 ust. 5 ustawy o VAT). Kwota dokonanej jednorazowej korekty VAT w przypadku sprzedaży pojazdu stanowić będzie dla spółki koszt uzyskania przychodu.

WAŻNE!

Kwota dokonanej jednorazowej korekty VAT w przypadku sprzedaży pojazdu stanowić będzie dla spółki koszt uzyskania przychodu.

Dokonując zwolnionej z podatku sprzedaży, należy również pamiętać o tym, że z faktur dokumentujących ewentualne dodatkowe koszty dotyczące tej transakcji, jako związanych ze sprzedażą zwolnioną, nie przysługuje prawo do odliczenia VAT.

Natomiast zgodnie z art. 90 ust. 5 ustawy o VAT obrotu uzyskanego ze sprzedaży środków trwałych podlegających amortyzacji nie uwzględnia się przy obliczaniu struktury służącej do proporcjonalnego rozliczania podatku. W efekcie zwolniona z VAT sprzedaż samochodu pozostanie bez wpływu na wskaźnik proporcji ustalany dla celów odliczenia VAT z działalności mieszanej.

PRZYKŁAD

W kwietniu 2008 r. spółka zakupiła samochód osobowy od niemieckiego kontrahenta za kwotę 14 000 euro. Akcyza zapłacona z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu wyniosła 1700 zł. Faktura została wystawiona 15 kwietnia, natomiast samochód dotarł do spółki 20 kwietnia. Kurs średni NBP z 14 kwietnia wynosił 3,43/EUR. Kurs ten został użyty do przeliczenia faktury dla celów rachunkowych oraz podatkowych (VAT, PDOP).

W sierpniu 2009 r. spółka sprzedała samochód za 27 000 zł, korzystając ze zwolnienia z VAT dla tej transakcji. Jednocześnie spółka dokonała korekty części odliczonego z faktury zakupu VAT. Do dnia sprzedaży spółka dokonała odpisów amortyzacyjnych o łącznej wartości 29 000 zł (wartość przykładowa).

Obliczenie kwoty korekty:

VAT z faktury dotyczącej nabycia samochodu (14 000,00 euro x 3,43 PLN/EUR) x 22% = 10 564,40 zł

Kwota przysługującego odliczenia VAT w ramach limitu: 6 000,00 zł

Kwota korekty: 6 000,00 zł x 4/5 = 4 800,00 zł