Jak przygotować się do inwentaryzacji

Obowiązek ustawowy

Jak wynika z przepisów Ustawy o rachunkowości z 29 września 1994 roku, na ostatni dzień każdego roku obrotowego każda jednostka zobligowana jest do przeprowadzenia rocznej inwentaryzacji składników aktywów i pasywów. Za przeprowadzenie inwentaryzacji odpowiedzialny jest kierownik danej jednostki. Podlega on obowiązkowi sprawowania nadzoru nad przebiegiem inwentaryzacji, nawet wtedy, gdy została ona zlecona innej osobie. Inwentaryzacja powinna być przeprowadzana na zasadach wynikających z regulaminu inwentaryzacyjnego, w którym należy określić jej zakres, sposób, rodzaj, termin, osoby odpowiedzialne za jej przeprowadzenie, zasady weryfikacji, rozliczania różnic i powoływania członków komisji inwentaryzacyjnej, jak również ustalić wszelkie inwentaryzacyjne dokumenty.

Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

W przypadku ogłoszenia upadłości pod szczególnymi warunkami od przeprowadzenia inwentaryzacji można odstąpić. Jest to możliwe w przypadku, gdy jednostka nie zamyka ksiąg rachunkowych, bądź w sytuacji, gdy następuje podział lub połączenie jednostek.

Spis z natury

Pierwszą formą inwentaryzacji jest tzw. spis z natury. Polega on na dokładnym przeliczeniu, zważeniu i zmierzeniu aktywów, jakie ma dana jednostka, a następnie wycenie ich ilości oraz dokonaniu porównania ich z danymi zawartymi w księgach rachunkowych. Tę metodę inwentaryzacji stosuje się głównie w przypadku inwentaryzowania środków trwałych.

Czy spis z natury powinien zawierać towary handlowe otrzymane w drodze darowizny

Potwierdzenie sald

Kolejną odmianą inwentaryzacji jest potwierdzenie sald. Inwentaryzację w drodze potwierdzenia sald stosujemy w przypadku inwentaryzowania aktywów finansowych, które znajdują się na rachunkach bankowych lub są przechowywane przez inne jednostki, oraz należności (dotyczy to także udzielonych pożyczek), jak również składników aktywów, które zostały powierzone kontrahentom.