Jak rozliczyć w księgach zaliczki na dywidendę

Zaliczka na poczet dywidendy oznacza wypłatę części przewidywanej dywidendy przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego i podziałem zysku za dany rok obrotowy przez walne zgromadzenie. Może to nastąpić w ciągu roku obrotowego lub po dniu bilansowym. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z wypłatą zaliczki na poczet dywidendy za bieżący rok obrotowy. Natomiast w drugim przypadku wypłata dywidendy za dany rok obrotowy (np. 2009) może nastąpić w kolejnym roku obrotowym (tu: 2010), ale jeszcze przed zwołaniem zwyczajnego zgromadzenia wspólników, decydującego o podziale zysku. Decyzję w sprawie wypłaty zaliczki podejmuje zarząd upoważniony umową spółki.

Ustawa o rachunkowości zawiera przepis, który wskazuje, iż wypłaty z zysku, dokonywane na podstawie odrębnych przepisów (w tym przypadku k.s.h.), uznaje się za podział wyniku finansowego netto w ciągu roku. Zaliczkowa wypłata dywidendy w 2009 r. będzie więc podlegała zarachowaniu - pod datą uchwały zarządu - zapisem:

• Wn „Rozliczenie wyniku finansowego”,

• Ma „Pozostałe rozrachunki”.

Wypłacone w ciągu 2009 r. zaliczki na poczet zysku będą ujmowane w sprawozdaniu finansowym sporządzanym jako śródroczny podział wyniku finansowego i prezentowane w pasywach bilansu w pozycji A.IX „Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)”.

Otrzymane zaliczki stanowią dla udziałowca przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Jeżeli udziałowiec jest osobą fizyczną, spółka jest zobowiązana pobrać od wypłaconej kwoty zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 19%. Kwotę tego podatku należy odprowadzić na konto właściwego urzędu skarbowego (według siedziby spółki) w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek.

Tabela. Warunki, które muszą być spełnione, aby wypłacić zaliczkę na poczet przewidywanej dywidendy

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

PRZYKŁAD

Ze wstępnych ustaleń wynika, że spółka osiągnie zysk za 2009 r. W związku z tym w listopadzie zarząd podjął uchwałę o wypłacie udziałowcom (osoby fizyczne) zaliczki na poczet dywidendy. Kwota przyznanej zaliczki wyniosła 20 000 zł brutto. Wypłaty dokonano w grudniu 2009 r. W następnym roku obrotowym zatwierdzono sprawozdanie finansowe, które wykazało zysk w wysokości 50 000 zł. Zwyczajne zgromadzenie wspólników podjęło uchwałę, według której cały zysk przeznaczono na dywidendę.

Ewidencja księgowa w 2009 r.

1. Zarachowanie zaliczki na poczet dywidendy:

Wn „Rozliczenie wyniku finansowego” 20 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 20 000

2. Pobranie zryczałtowanego podatku dochodowego od zaliczki wypłaconej wspólnikom w grudniu 2009 r.:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 3800

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 3800

3. Zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego do US:

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 3800

Ma „Rachunek bankowy” 3800

4. Wypłata zaliczki: 20 000 zł - 3800 zł = 16 200 zł

Wn „Pozostałe rozrachunki” 16 200

Ma „Rachunek bankowy” 16 200

Ewidencja księgowa w 2010 r.

5. Przeksięgowanie zatwierdzonego za 2009 r. wyniku do podziału:

Wn „Wynik finansowy” 50 000

Ma „Rozliczenie wyniku finansowego” 50 000

6. Zarachowanie dywidendy należnej pomniejszonej o wypłaconą zaliczkę:

50 000 zł - 20 000 zł = 30 000 zł

Wn „Rozliczenie wyniku finansowego” 30 000

Ma „Pozostałe rozrachunki” 30 000

7. Pobranie zryczałtowanego podatku od należnej dywidendy: 30 000 zł × 19% = 5700 zł

Wn „Pozostałe rozrachunki” 5700

Ma „Rozrachunki publicznoprawne” 5700

8. Wypłata dywidendy:

Wn „Pozostałe rozrachunki” 24 300

Ma „Rachunek bankowy” 24 300

9. Zapłata zryczałtowanego podatku dochodowego do US:

Wn „Rozrachunki publicznoprawne” 5700

Ma „Rachunek bankowy” 5700

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Anna Mach-Mockałło

biegły rewident

Podstawa prawna:

• art. 194, 195 i 349 ustawy z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.),

• art. 53 ust. 5 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (j.t. Dz.U. z 2009 r. Nr 152, poz. 1223 z późn.zm.).