Jak rozliczyć różnice kursowe, jeśli dokonano przedpłaty przed otrzymaniem faktury

RADA

W tej sytuacji różnice kursowe mogą powstać na skutek dwóch zdarzeń - wykorzystania własnych środków pieniężnych w walutach obcych oraz z tytułu rozbieżności pomiędzy datą zapłaty a datą poniesienia kosztu.

UZASADNIENIE

W opisanej sytuacji może dojść do powstania różnic kursowych dodatnich (stanowiących przychód podatkowy) albo ujemnych (stanowiących koszt uzyskania przychodu) z powodu dwóch zdarzeń. A mianowicie:

• wykorzystania do zapłaty środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku walutowym (art. 24c ust. 2 pkt 3, ust. 3 pkt 3 updof) - będą to różnice kursowe od własnych środków pieniężnych,

• rozbieżności pomiędzy datą zapłaty a datą poniesienia kosztu (art. 24c ust. 2 pkt 2, ust. 3 pkt 2 updof) - będą to różnice kursowe powstałe w wyniku transakcji, która prowadzi do powstania kosztu uzyskania przychodu (zakup towarów, usług itd. od kontrahenta zagranicznego).

W pierwszej kolejności należy zatem ustalić, czy powstały różnice kursowe pomiędzy wartością środków pieniężnych zgromadzonych w obcej walucie w dacie ich otrzymania lub nabycia a równowartością tych środków w PLN na dzień dokonania nimi zapłaty. I tak, jeżeli faktyczny kurs na dzień wpływu środków na rachunek walutowy był niższy niż faktyczny kurs na dzień ich rozchodu z konta (z powodu dokonania zapłaty, tutaj - przedpłaty), to dojdzie do powstania dodatnich różnic kursowych od własnych środków pieniężnych w walutach obcych. Oznacza to powstanie przychodu z tytułu różnic kursowych.

Natomiast w przypadku gdy faktyczny kurs z dnia wejścia w posiadanie środków w walutach obcych okaże się wyższy niż kurs z dnia dokonania ich rozchodu (z powodu dokonania zapłaty, tutaj - przedpłaty), dojdzie do powstania ujemnych różnic kursowych. Oznacza to powstanie kosztów uzyskania przychodów.

W przypadku korzystania z rachunku walutowego podatnik może mieć problem z ustaleniem faktycznego kursu na dzień wpływu środków na konto walutowe i na dzień ich rozchodu. W takim przypadku należy do wyceny tych środków zastosować średni kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, odpowiednio - nabycia (otrzymania) środków w walucie obcej i - ich wykorzystania w celu uregulowania zobowiązania. Stanowisko to poparł również w postanowieniu z 3 września 2007 r. I Wielkopolski US w Poznaniu, sygn. ZD/4061-124/07:

W momencie wpływu waluty na walutowy rachunek bankowy nie jest znany kurs faktycznie zastosowany przez bank prowadzący rachunek. Takiego kursu nie ma, bo obrót dokonywany jest w walucie i nie ma konieczności przeliczania otrzymanych środków na walutę polską. Spółka zatrzymuje na walutowym rachunku bankowym walutę, ponieważ reguluje swoje zobowiązania wobec kontrahentów zagranicznych również w walucie. (...) dla obliczania różnic kursowych Spółka może przyjąć średni kurs ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wpływu waluty w sytuacji, gdy nie jest możliwe ustalenie „faktycznie zastosowanego kursu”.