REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ulga na złe długi w księgach rachunkowych

Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Ulga na złe długi w księgach rachunkowych / Fot. Fotolia
Ulga na złe długi w księgach rachunkowych / Fot. Fotolia
Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Już 1 lipca 2015 r. wejdą w życie zmiany w ustawie o VAT, które pozwolą skorzystać z ulgi na złe długi w tym podatku, nawet jeżeli istnieją powiązania między wierzycielem a dłużnikiem, który nie zapłacił w ciągu 150 dni (licząc od terminu płatności z faktury). Jak w księgach rachunkowych ująć korektę VAT w związku z taką możliwością?

Rozmowa z Martą Komorowską, biegłym rewidentem, partnerem, członkiem zarządu PKF Consult Sp. z o.o.

REKLAMA

Autopromocja

Ustawa o rachunkowości nie zawiera wskazówek dotyczących ujęcia w księgach wierzyciela korekty VAT należnego z tytułu skorzystania z ulgi na złe długi. Ewidencja będzie zatem zależała od reguł przyjętych w polityce rachunkowości danej jednostki. Można w tym celu skorzystać z konta 240 – Inne rozrachunki, 648 – Pozostałe rozliczenia międzyokresowe albo też 280 – Odpisy z tytułu aktualizacji wartości należności.

Jak będzie przebiegała taka ewidencja?

W pierwszych dwóch przypadkach korekta (zmniejszenie) VAT należnego w księgach wierzyciela może wyglądać następująco: strona Wn konta 224 – Rozliczenie VAT należnego, strona Ma konta 240 – Inne rozrachunki lub 648 – Pozostałe rozliczenia międzyokresowe. Potem pod datą uregulowania zapłaty przez dłużnika wierzyciel zwiększa VAT należny i dokonuje zapisu odwrotnego: strona Wn konta 240 – Inne rozrachunki lub 648 – Pozostałe rozliczenia międzyokresowe, strona Ma konta 224 – Rozliczenie VAT należnego.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Nieodliczony VAT od samochodu może być kosztem podatkowym

Z kolei w trzecim przypadku ewidencję korekty VAT należnego z tytułu ulgi na złe długi można zaksięgować zapisem: strona Wn konta 224 – Rozliczenie VAT należnego, strona Ma 280 – Odpisy z tytułu aktualizacji wartości należności (w analityce korekta VAT).

W razie zapłaty wierzytelności następuje zaś księgowanie odwrotne do dokonanego w momencie korekty: strona Wn 280 – Odpisy z tytułu aktualizacji wartości należności (w analityce korekta VAT), strona Ma konta 760 – Pozostałe przychody operacyjne.

Polecamy produkt: VAT po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Ważną sprawą przy wycenie należności jest dokonanie odpisu aktualizującego. W większości przypadków nie jest on oczywiście kosztem uzyskania przychodów, jednak warto go dokonać, ponieważ dzięki niemu w bilansie może zostać zaprezentowana realna wartość aktywów.

Mówi pani o dwóch sposobach księgowania. Czym się kierować przy wyborze jednego z nich?

Przede wszystkim trzeba wziąć pod uwagę przyjęte zasady klasyfikacji zdarzeń, określone w polityce rachunkowości stosowanej w podmiocie. W zależności od przyjętych zasad inny jest moment uznania za należność nieściągalną i podstawa do objęcia jej odpisem aktualizującym nawet już przed 150. dniem nieściągalności należności. Należy wskazać, że kwota korygowanego VAT należnego powinna zostać ujęta w księgach rachunkowych wierzyciela na wyodrębnionym koncie rozrachunkowym i objęta odpisem aktualizującym zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości w spółce bądź na koncie pozostałych rozliczeń – do czasu jego rozliczenia bądź odpisania. Jeżeli należności zostaną uznane za nieściągalne, np. wierzyciel otrzyma od komornika postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjnego ze względu na brak majątku dłużnika, wówczas kwotę skorygowanego VAT należy odnieść do pozostałych przychodów operacyjnych.

Możemy to pokazać na konkretnym przykładzie?

Tak. Załóżmy przykładowo, że jednostka posiada niezapłaconą należność od kontrahenta o wartości brutto 1230 zł, w tym VAT – 230 zł, za sprzedane usługi informatyczne. 15 maja 2014 r. minęło 150 dni od upływu terminu płatności określonego na fakturze.

W deklaracji VAT za maj została dokonana korekta podatku należnego. Spółka wybrała najprostsze księgowanie poprzez zawieszenie skorygowanego VAT na rozliczeniach międzyokresowych zapisem zgodnym z polityką rachunkowości: strona Wn konta 224 – Rozliczenie VAT należnego – 230 zł, strona Ma konta – 650 Rozliczenia międzyokresowe przychodów – 230 zł. W lipcu 2014 r. podmiot objął należność 100 proc. odpisem aktualizującym i skierował na drogę postępowania egzekucyjnego: strona Wn konta 766 – Pozostałe koszty operacyjne – 1230 zł, strona Ma konta 281 – Odpisy aktualizujące rozrachunki 1230 zł. Natomiast w marcu 2015 r. jednostka otrzymała postanowienie od komornika o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z uwagi na brak majątku dłużnika.

Polecamy produkt: Dokumentacja VAT  po zmianach od 1 lipca 2015 r.

Dlatego wierzyciel rozwiązał odpisy: strona Wn konta 281 – Odpisy aktualizujące rozrachunki – 1230 zł, strona Ma konta 760 – Pozostałe przychody operacyjne – 1230 zł.

Uznał również VAT za nieściągalny: strona Wn konta 650 – Rozliczenia międzyokresowe przychodów 230 zł, strona Ma konta 760 – Pozostałe przychody operacyjne – 230 zł.

I spisał należności: strona Wn konta 766 – Pozostałe koszty operacyjne – 1230 zł, strona Ma konta 201 – Rozrachunki z odbiorcą – 1230 zł.

A jeżeli spółka już w 150. dniu, zgodnie z polityką rachunkowości, obejmie należności odpisem aktualizującym i skieruje do egzekucji?

To można zastosować wariant drugi: strona Wn konta 766 – Pozostałe koszty operacyjne – 1000 zł, strona Ma konta 281 – Odpisy aktualizujące rozrachunki 1000 zł.

Jednocześnie wraz z korektą deklaracji VAT następuje zapis: strona Wn konta 224 – Rozliczenie VAT należnego – 230 zł, strona Ma konta 281 – Odpisy aktualizujące rozrachunki – 230 zł. Po otrzymaniu tytułu o nieściągalności: strona Wn konta 281 – Odpisy aktualizujące rozrachunki – 1230 zł, strona Ma konta 760 – Pozostałe przychody operacyjne – 1230 zł.

Ulga na złe długi po 1 lipca 2015 r.

Jak widać, sposób księgowania w dużej mierze zależy od jednostki. A zapisy takie nie powinny być kwestionowane, jeżeli zostały opisane w polityce rachunkowości.

REKLAMA

Od 1 lipca zacznie też obowiązywać dodany art. 89b ust. 1b, który zwolni z obowiązku korekty podatku naliczonego tych dłużników, którzy w momencie upływu 150 dni będą w trakcie postępowania upadłościowego lub w likwidacji. Nieskorygowany VAT nie trafi bezpośrednio do urzędu skarbowego, tylko będzie zgłaszany do masy upadłości i zaspokajany dopiero w trzeciej kolejności. Jak w tym przypadku ująć operację w księgach rachunkowych firmy w stanie upadłości?

Syndyk masy upadłościowej nie będzie dokonywał korekty deklaracji, a co za tym idzie – nie będzie musiał zwrócić do urzędu skarbowego należnego VAT. Całe zobowiązanie w kwocie brutto będzie zatem wchodziło do masy upadłościowej. Zatem na dzień postawienia spółki w stan upadłości VAT wraz z należnością główną należy zaksięgować na wyodrębnionym koncie – Zobowiązania zgłoszone do masy upadłościowej.

Podyskutuj o tym na naszym FORUM

Marta Komorowska biegły rewident, partner, członek zarządu PKF Consult Sp. z o.o.

Rozmawiała Agnieszka Pokojska

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

Odpowiedzialność członków zarządów spółek – co zmienia wyrok TSUE w sprawie Adjak?

W dniu 27 lutego 2025 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał przełomowy wyrok w sprawie C-277/24 (Adjak), w którym zakwestionował przyjęty w Polsce model solidarnej odpowiedzialności członków zarządu za zaległości podatkowe spółki. W opinii TSUE obecne przepisy naruszają prawo unijne, ponieważ uniemożliwiają kwestionowanie decyzji wymiarowych organów podatkowych, zapadłych w sprawie przeciwko spółce w trakcie postępowania przeciwko członkom zarządu – tym samym godząc w podstawowe zasady ochrony praw jednostki. Orzeczenie to może wymusić istotne zmiany w polskim systemie prawnym oraz wpłynąć na dotychczasową praktykę organów administracji skarbowej wobec członków zarządów spółek.

REKLAMA

Można już zapłacić podatek PIT kartą płatniczą w e-Urzędzie Skarbowym

Od 20 marca 2025 r. podatnicy mogą opłacać podatek PIT w serwisie e-Urząd Skarbowy (e-US) i usłudze Twój e-PIT za pomocą karty płatniczej. Dotychczas użytkownicy e-Urzędu Skarbowego mogli zapłacić podatek online przelewem bankowym lub BLIK-iem.

E-księgowość z biurem rachunkowym: jak przedsiębiorca może zoptymalizować obowiązki księgowe i podatkowe oraz rozliczenia w biznesie

Biura rachunkowe coraz częściej oferują swoim klientom usługi z zakresu e-księgowości do zarządzania finansami firmy online. Z perspektywy biura rachunkowego, wprowadzenie klienta w świat systemów zautomatyzowanych może być wyzwaniem.

Prof. Witold Modzelewski: nienależny zwrot VAT to prawdopodobnie 40-50 mld zł rocznie

Prof. Witold Modzelewski szacuje, że nienależne zwroty VAT w Polsce mogą wynosić nawet 40-50 miliardów złotych rocznie. W 2024 roku wykryto blisko 292 tys. fikcyjnych faktur na łączną kwotę 8,7 miliarda złotych, co oznacza wzrost o ponad 130% w porównaniu do roku poprzedniego. Choć efektywność kontroli skarbowych rośnie, eksperci wskazują, że skala oszustw wciąż jest ogromna, a same kontrole mogą nie wystarczyć do rozwiązania problemu.

Czy zegarek od szefa jest bez PIT? Skarbówka: To nie przychód, ale może być darowizna

Czy upominki na jubileusz pracy i dla odchodzących na emeryturę podlegają opodatkowaniu? Skarbówka potwierdza – nie trzeba płacić podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). W grę może jednak wchodzić podatek od spadków i darowizn.

REKLAMA

VAT 2025: Kto może rozliczać się kwartalnie

Kurs euro z 1 października 2024 r., według którego jest ustalany limit sprzedaży decydujący o statusie małego podatnika w 2025 r. oraz prawie do rozliczeń kwartalnych przez spółki rozliczające się według estońskiego CIT wynosił 4,2846 zł za euro. Kto zatem może rozliczać VAT raz na 3 miesiące w bieżącym roku?

Skarbówka zabrała, sądy oddały: Przedsiębiorcy odzyskali 2,8 mld zł w sprawach o faktury

Tysiące firm niesłusznie oskarżonych o udział w oszustwach VAT w końcu wygrało walkę z fiskusem. W ciągu trzech lat sądy i organy odwoławcze uchyliły decyzje skarbówki na astronomiczną kwotę 2,8 mld zł! Czy to początek końca urzędniczej samowoli wobec przedsiębiorców?

REKLAMA