REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych (tzw. estoński CIT) a bilans za 2021 rok

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych (tzw. estoński CIT) a bilans za 2021 rok; Estoński CIT a sprawozdania finansowe
Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych (tzw. estoński CIT) a bilans za 2021 rok; Estoński CIT a sprawozdania finansowe
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Estoński CIT a bilans za 2021 rok. Spółki kapitałowe (czyli spółki z o.o. i spółki akcyjne), które od 1 stycznia 2022 r. przejdą na ryczałt od dochodów (czyli tzw. estoński CIT), będą musiały w bilansie za 2021 r. wykazać dodatkowe pozycje. Wymóg ten nie wynika jednak z prawa bilansowego, czyli ustawy o rachunkowości lecz z… ustawy o CIT.

Estoński CIT a bilans

Konieczność sporządzenia bilansu w bardziej szczegółowej formie potwierdziło Ministerstwo Finansów w opublikowanym 19 listopada br. projekcie objaśnień „Estoński CIT 2.0” (patrz tabela "Struktura bilansu").
- Dobrze byłoby, aby nowy wzór bilansu znalazł się w ustawie o rachunkowości, a nie tylko w objaśnieniach podatkowych - komentuje Natalia Kamińska-Kubiak, menedżer i doradca podatkowy w Grant Thornton. Zwraca uwagę, że doszło do sytuacji, w której ustawą podatkową są zmieniane zasady rachunkowości.
Nie byłoby problemu, gdyby chodziło tylko o dodatkowe konta analityczne. Kłopot polega na tym, że potrzebne są nowe pozycje w bilansie, których nie uwzględnia jego wzór zamieszczony w ustawie o rachunkowości.

REKLAMA

Ryczałt od dochodów spółek kapitałowych (tzw. estoński CIT)

Przypomnijmy, że estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, polega co do zasady na tym, że podatek płaci się dopiero w momencie wypłaty zysku. Rozwiązanie to zostało wprowadzone z początkiem 2021 r., ale ze względu na liczne ograniczenia zdecydowało się na niego zaledwie 337 spółek.

Zabrakło zmiany ustawy o rachunkowości. Ministerstwo Finansów poprzestało na określeniu nowej struktury bilansu (a ściślej jego części dotyczącej prezentacji kapitału własnego) w projekcie objaśnień do estońskiego CIT.

Od 1 stycznia 2022 r. wiele z tych obostrzeń ma zostać poluzowanych wskutek zmian wprowadzonych Polskim Ładem, czyli nowelizacji z 29 października 2021 r. ustaw o PIT, CIT i innych (Dz.U. poz. 2105). Przede wszystkim zlikwidowany zostanie wymóg dotyczący nakładów inwestycyjnych oraz limit przychodów wynoszący obecnie 100 mln zł. Estoński CIT będą też mogły wybrać spółki komandytowe i komandytowo akcyjne. Estoński system może więc zyskać na popularności.

Szczegółowy bilans przed wejściem w ryczałt…

Jednak spółki, które myślą o wyborze od 2022 r. estońskiego CIT, muszą pamiętać, że rozwiązanie to wymaga ujęcia w bilansie pozycji, których nie znajdą we wzorze bilansu zamieszczonym w ustawie o rachunkowości.

Zgodnie bowiem z art. 7aa ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT podatnik na ostatni dzień roku podatkowego poprzedzającego pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych musi wyodrębnić w kapitale własnym:

  • kwotę zysków niepodzielonych i kwotę zysków podzielonych odniesione na kapitały, wypracowanych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek,
  • kwotę niepokrytych strat poniesionych w latach poprzedzających pierwszy rok opodatkowania ryczałtem od dochodów spółek.

Słowem - spółki, które wybiorą ryczałt, muszą wyodrębnić nowe pozycje w kapitale własnym (patrz tabela "Struktura bilansu").

Dalszy ciąg materiału pod wideo

REKLAMA

Sam art. 7aa ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT nie sugeruje, żeby zyski te i straty musiały być wyodrębnione i pokazane w sprawozdaniu finansowym. Do takiego wniosku prowadzi jednak art. 7aa ust. 7 ustawy o CIT. Wynika z niego wprost, że pozycje te muszą być wyodrębnione w sprawozdaniu finansowym, którego elementem jest właśnie bilans.

- O ile nie jest to problemem w księgach rachunkowych, bo oprócz tzw. kont syntetycznych mamy również konta analityczne, na których możemy pokazać wszystkie szczegółowe informacje, o tyle nie ma takiej możliwości, jeżeli chodzi o pozycje bilansu - zwraca uwagę Natalia Kamińska-Kubiak. Podkreśla bowiem, że nie przewiduje tego wzór bilansu zamieszczony w ustawie o rachunkowości.

- Skoro estoński CIT wymaga pokazywania nowych pozycji w bilansie, to należało równolegle wprowadzić odpowiednie zmiany do ustawy o rachunkowości - uważa ekspertka.

Tymczasem MF poprzestało jedynie na określeniu nowej struktury bilansu (a ściślej jego części dotyczącej prezentacji kapitału własnego) w projekcie objaśnień do estońskiego CIT (patrz tabela "Struktura bilansu") i we wspomnianych przepisach ustawy o CIT.

…i w trakcie jego stosowania

Zdaniem Natalii Kamińskiej-Kubiak problem będzie też w okresie stosowania estońskiego CIT. Artykuł 28d ustawy o CIT zobowiązuje bowiem do prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań finansowych na podstawie przepisów o rachunkowości „w sposób zapewniający prawidłowe określenie wysokości zysku (straty) netto, podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku” oraz kapitału własnego.

- Nie ma pewności, czy w tym przypadku wystarczy ewidencjonowanie dodatkowych pozycji na kontach analitycznych, a więc pozabilansowych - zastanawia się ekspertka.

Postuluje, by i do tej kwestii Ministerstwo Finansów się odniosło, np. właśnie w objaśnieniach podatkowych.

Problem z podatkiem odroczonym

REKLAMA

Wątpliwości budzi też kwestia aktywów i rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Przypomnijmy, że ujmuje się je, aby odzwierciedlić przejściowe różnice między wynikiem dla celów podatkowych i celów rachunkowych.

Rezerwy z tytułu podatku odroczonego oznaczają, że w przyszłości powstaną kwoty zwiększające podstawę opodatkowania, np. zostaną zrealizowane dodatnie różnice kursowe. Dlatego tworzy się je, gdy wartość księgowa aktywów jest większa od podatkowej oraz gdy wartość księgowa pasywów jest mniejsza od podatkowej.

Z kolei aktywa ustala się w sytuacji odwrotnej - gdy w przyszłości podstawa opodatkowania będzie mniejsza, bo np. podatnik będzie mógł zmniejszyć swoje zobowiązanie wobec fiskusa, rozliczając stratę podatkową z lat ubiegłych.

Zdaniem Natalii Kamińskiej-Kubiak, jeżeli spółka przewiduje, że przez co najmniej cztery lata będzie stosować estoński CIT, to raczej jest mało prawdopodobne, żeby po wyjściu z systemu estońskiego mogła jeszcze rozliczyć stratę podatkową z lat ubiegłych. Dlatego lepiej, żeby nie aktywowała w takiej sytuacji straty podatkowej.

Ponadto jeżeli jest duże prawdopodobieństwo, że spółka nie wypadnie wcześniej z ryczałtu, to powinna - zdaniem ekspertki - zlikwidować rezerwy z tytułu odroczonego podatku, bo i w tym przypadku będzie stosować zasady rachunkowe (np. wyceny należności), a nie podatkowe.

- Takie postępowanie wynika ze wskazówek zawartych w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 2 - mówi Natalia Kamińska-Kubiak. Jej zdaniem jednak dobrze byłoby, aby w tej kwestii Ministerstwo Finansów lub Komitet Standardów Rachunkowości wydały oddzielne wytyczne.

- Jest to szczególnie istotne w przypadku spółek komandytowych, które są zobowiązane do prowadzenia ksiąg rachunkowych - mówi ekspertka.

Przypomina, że od 1 stycznia 2021 r. (ewentualnie od 1 maja br.) stały się one podatnikami CIT i w sprawozdaniu finansowym za 2021 r. będą po raz pierwszy ujmować podatek odroczony. Może to jednak nie mieć sensu, gdyby okazało się, że od 2022 r. spółka zamierza wejść w estoński system, a tym samym stosować rachunkowe zasady rozliczeń dla celów podatkowych. ©℗

Struktura bilansu

Estoński CIT a struktura bilansu

Dziennik Gazeta Prawna

Agnieszka Pokojska

©℗ Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A. Kup licencję

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Koniec z bieganiem po zaświadczenia! Rewolucyjne zmiany w podatku od spadków i darowizn, dotyczące zaświadczeń z urzędu skarbowego oraz rozliczeń rent prywatnych

Koniec z obowiązkiem przedstawiania zaświadczeń z urzędu skarbowego przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny! Nowelizacja ustawy o podatku od spadków i darowizn upraszcza formalności i rozliczenia rent prywatnych. Sprawdź, co dokładnie się zmienia i kiedy nowe przepisy wchodzą w życie.

2 mln zł zamiast 1 mln! Rząd luzuje zasady w podatku PIT – to przełom dla przedsiębiorców, którzy korzystają z rozliczenia kasowego

Rząd szykuje istotną zmianę w podatku dochodowym – limit przychodów uprawniający do kasowego PIT ma wzrosnąć z 1 mln do 2 mln zł. To ogromna ulga dla tysięcy firm, które dzięki nowym przepisom poprawią swoją płynność finansową i uproszczą rozliczenia z fiskusem.

Wystawianie faktur ustrukturyzowanych narusza konstytucyjne prawo do prywatności

Istotna część podatników, mimo istnienia formalnego obowiązku, nie będzie mogła wystawiać faktur ustrukturyzowanych, gdyż nie pozwalają im na to zawarte umowy, w których nabywcy zastrzegają sobie zachowanie tajemnicy handlowej. Wystawianie faktur ustrukturyzowanych w sposób oczywisty narusza tę zasadę, bowiem ich treść będzie w sposób nieograniczony dostępna dla długiej listy organów państwa – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski. I dodaje: Organy te będą mogły bez jakichkolwiek ograniczeń czerpać informacje o tajemnicach handlowych, a zwłaszcza o towarach i usługach oraz cenach stosowanych przez podatników.

Nowe Centrum Kompetencyjne i Zespół ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego – jest ważny krok w uszczelnianiu CIT

Ministerstwo Finansów ogłosiło powstanie Centrum Kompetencyjnego ds. zwalczania agresywnego planowania podatkowego w CIT oraz nowego Zespołu analizującego systemowe rozwiązania w tym obszarze. KAS zmienia też priorytety kontroli – liczyć się będą efekty, nie liczba postępowań.

REKLAMA

Nowe projekty KSR do konsultacji publicznych: wartości niematerialne i inwestycje w nieruchomości

Komitet Standardów Rachunkowości opublikował dwa projekty Krajowych Standardów Rachunkowości – dotyczące wartości niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości. Dokumenty mają ujednolicić zasady ewidencji, wyceny i prezentacji tych aktywów. Opinie można zgłaszać do 30 września 2025 r.

Nowa opłata 2 euro od każdej paczki do UE albo 50 eurocentów po spełnieniu szeregu formalności. Na walce Unii z chińskim e-commerce skorzysta europejska logistyka

Komisja Europejska i Parlament Europejski chcą ograniczenia napływu chińskiego e-commerce przez wprowadzenie opłaty manipulacyjnej wynoszącej 2 euro dla każdej paczki, niezależnie od jej wartości. Nowy podatek będzie można obniżyć do 50 eurocentów, ale najpierw przesyłka będzie musiała trafić do magazynu na terenie Unii, skąd będzie dystrybuowana do klienta końcowego. Oznacza to, że każda z 4,6 mld paczek, bo tyle zaimportowano ich w 2024 r., będzie wymagała indywidualnej obsługi logistycznej, którą mogą zapewnić europejscy operatorzy. W opinii ekspertów to wielka dla sektora logistyki kontraktowej, również w Polsce, ale do walki o największych graczy e-commerce należy się dobrze przygotować.

Tajemnica przedsiębiorstwa pod ochroną – rząd szykuje rewolucję w przepisach o znakach towarowych

Rząd pracuje nad długo wyczekiwaną nowelizacją Prawa własności przemysłowej. Projekt UDER85 wprowadzi skuteczne mechanizmy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniach przed Urzędem Patentowym. To przełom, który zmieni zasady gry w sporach o znaki towarowe i zwiększy bezpieczeństwo firmowych danych.

Ubezpieczenie zdrowotne przy delegowaniu pracownika do Niemiec – formularz A1, EKUZ i kasy chorych

Delegowanie pracowników do Niemiec wiąże się z szeregiem obowiązków administracyjnych. Jednym z kluczowych aspektów, często niedocenianym przez pracodawców, jest właściwe zabezpieczenie zdrowotne osoby delegowanej. W praktyce powtarzają się pytania: czy wystarczy formularz A1? Czy EKUZ chroni pracownika w Niemczech w razie wypadku? Co pokrywa niemiecka AOK? I czy warto wykupić prywatne ubezpieczenie? W tym artykule odpowiemy na te i inne pytania, wyjaśnimy czym jest formularz A1, co zapewnia karta EKUZ w Niemczech oraz czy trzeba zgłaszać się do niemieckiej kasy chorych?

REKLAMA

Kryzys na rynku księgowych? Specjaliści są przemęczeni, a chętnych i wykwalifikowanych kandydatów do pracy brakuje

Co drugi pracownik obszaru księgowości uważa, że branża boryka się z niedoborem wykwalifikowanych specjalistów – wynika z badania SaldeoSMART. Wśród głównych powodów luki kompetencyjnej respondenci wymieniają trudność w nadążaniu za zmieniającymi się przepisami (64%) oraz wypalenie zawodowe (53%). Siedmiu na dziesięciu ankietowanych przyznaje, że w ostatnim kwartale często lub bardzo często odczuwało przeciążenie obowiązkami zawodowymi. Jednocześnie 44% upatruje w sztucznej inteligencji szansy na odciążenie pracowników i zwiększenie ich efektywności.

3 poprawki Senatu do ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF

Ustawa wprowadzająca Krajowy System e-Faktur została uchwalona przez Sejm 25 lipca 2025 roku i trafiła do Senatu. Na posiedzeniu w dniu 30 lipca 2025 r. Senacka Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała jedynie 3 poprawki redakcyjne do ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, nie wprowadzając innych zmian.

REKLAMA