Sprawozdania finansowe spółdzielni mieszkaniowych - zmiany w 2016 r.

Komitet Standardów Rachunkowości na posiedzeniu w dniu 20 października 2015 r. podjął uchwałę w sprawie przyjęcia stanowiska w sprawie wykazywania przez spółdzielnie mieszkaniowe w sprawozdaniu finansowym funduszów własnych oraz ustalania wyniku finansowego.

Stanowisko wejdzie w życie z dniem ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Ministra Finansów i będzie miało zastosowanie do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2016 r. z możliwością jego wcześniejszego zastosowania.

Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Stanowisko Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie wykazywania przez spółdzielnie mieszkaniowe w sprawozdaniu finansowym funduszów własnych oraz ustalania wyniku finansowego

1. W celu rozwiązania problemu określonego w tytule uwzględnienia wymaga, że przepisy dotyczące rachunkowości spółdzielni mieszkaniowych są zawarte w trzech aktach prawnych: w ustawie z dnia 26.09.1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz. U. z 2013 r., poz. 1443 ze zm.), w ustawie z dnia 15.12.2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz.U. z 2013 r., poz. 1222 ze zm.) oraz w ustawie z dnia 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r., poz. 330 ze zm.).

Dwa pierwsze z wymienionych aktów prawnych (dalej ustawy spółdzielcze) mają charakter ustrojowy i regulują pojęcie spółdzielni i specyfikę prowadzenia działalności w tej formie prawnej oraz szczególny rodzaj spółdzielni, jaki stanowią spółdzielnie mieszkaniowe ze względu na realizowany przez nie cel, polegający na zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych członków i ich rodzin. Trzeci z wymienionych aktów prawnych określa zasady rachunkowości oraz wymogi badania sprawozdań finansowych dla szerokiego grona jednostek, wśród nich również spółdzielni mieszkaniowych. Ustawy spółdzielcze regulują przede wszystkim zasady tworzenia spółdzielni, prawa i obowiązki członków, organy spółdzielni oraz niektóre zasady gospodarki finansowej spółdzielni (np. rodzaje funduszów, zasoby, przychody, koszty i zasady dysponowania nadwyżką, zasady umarzania środków trwałych). Ustawa o rachunkowości przyjmuje natomiast jako cel określenie zasad przedstawiania przez jednostki, w tym także przez spółdzielnie mieszkaniowe rzetelnego i jasnego obrazu sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Oznacza to, że zakresy regulacji ustaw spółdzielczych i ustawy o rachunkowości w pewnym stopniu pokrywają się.

Polecamy: IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

W przypadku pojawienia się wątpliwości, jakie przepisy należy stosować pomocne mogą być reguły kolizyjne, które wskazują, że przepisy ustaw spółdzielczych powinny być uznane za przepisy szczególne w stosunku do ustawy o rachunkowości i należy przyznać im pierwszeństwo. Można założyć, że Ustawodawca mając na uwadze szczególny charakter spółdzielni i realizowanych przez nie celów chciał pewne zasady rachunkowości uregulować dla nich odmienne niż dla pozostałych jednostek.