Standardy rachunkowości domów maklerskich

Polecamy: Przewodnik po zmianach w ustawie o rachunkowości 2015/2016 (PDF)

Domy maklerskie czeka więc dostosowanie polityki rachunkowości. Wszystko to spowodowała nowelizacja ustawy o rachunkowości z 23 lipca br. Wymusiła ona bowiem wprowadzenie zmian w przepisach wykonawczych dla szczególnych grup odbiorców, m.in. właśnie dla domów maklerskich. Aktualizacja została wprowadzona rozporządzeniem ministra finansów z 29 października 2015 r. zmieniającym szczególne zasady rachunkowości domów maklerskich i obowiązuje od 1 grudnia 2015 r.

Straty i zyski nadzwyczajne

Generalnie po nowelizacji z 23 lipca br. jednostki objęte regulacjami ustawy o rachunkowości nie są zobligowane do wyodrębniania w księgach oraz prezentowania w rachunku zysków i strat informacji dotyczących strat i zysków nadzwyczajnych. Nie dotyczy to banków, zakładów ubezpieczeń, zakładów reasekuracji oraz spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Pomimo że działalność domów maklerskich jest związana z sektorem bankowym, to nie będą one miały prawa do prezentowania odrębnie skutków zdarzeń nadzwyczajnych. Będą więc one (podobnie jak przedsiębiorstwa) skutki ewentualnych zdarzeń losowych pokazywać jako element pozostałych przychodów operacyjnych i pozostałych kosztów operacyjnych. Wynika to ze zmienionego załącznika nr 1 do rozporządzenia. Usunięto w nim także pozycje związane z odrębną prezentacją zdarzeń nadzwyczajnych z zestawienia zmian w kapitale własnym oraz informacji dodatkowej. W tej ostatniej w danych uzupełniających dotyczących poszczególnych pozycji rachunku zysków i strat wskazano wprost, że należy umieszczać informacje o kwocie i charakterze poszczególnych pozycji przychodów lub kosztów o nadzwyczajnej wartości lub które wystąpiły incydentalnie. Wcześniej miały to być informacje o zyskach i stratach nadzwyczajnych z podziałem na losowe i pozostałe. Nie będą też ujawniane dane o podatku dochodowym od wyniku na operacjach nadzwyczajnych.

Nieprawidłowości występujące w sprawozdaniach finansowych - część I

Po zmianach w rachunku zysków i strat domu maklerskiego nie będą już prezentowane pozycje: „XIX. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (XVI+XVII–XVIII)”, „XX. Zyski nadzwyczajne”, „XXI. Straty nadzwyczajne”. Dlatego też poz. XXII otrzymuje brzmienie: „XXII. Zysk (strata) brutto (XVI+XVII–XVIII)”.

Nadal zgodnie ze zmienionym par. 10 ust. 1 rozporządzenia wartość poszczególnych składników aktywów i pasywów, przychodów i związanych z nimi kosztów ustala się oddzielnie. Nie można kompensować ze sobą wartości różnych co do rodzaju aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów związanych z nimi z pewnymi zastrzeżeniami. Do dzisiaj także jest zakaz kompensowania zysków i strat nadzwyczajnych, ale w związku z usunięciem tej kategorii zdarzeń dla większości typów jednostek także domy maklerskie nie będą od jutra (czyli od 1 grudnia) prezentowały ich oddzielnie w sprawozdaniu. Skutki jednego zdarzenia nadzwyczajnego (np. wartość utraconego majątku i odszkodowanie za niego) będą mogły być prezentowane per saldo (kompensowane). Jeśli jednak zyski i straty będą dotyczyły różnych zdarzeń, nie będzie można ich wzajemnie ze sobą rozliczać. Przykładowo nie będzie można kompensować odszkodowania za zniszczone mienie w pożarze z wartością strat dotyczących sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa.