REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kiedy przedawniają się zaległości podatkowe

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Magdalena Majkowska
Magdalena Majkowska
inforCMS

REKLAMA

REKLAMA

Po upływie trzech lat przedawnia się prawo organu podatkowego do ustalenia zobowiązania podatkowego w drodze doręczenia decyzji. Samo zobowiązanie przedawnia się z upływem pięciu lat.

Terminowe wywiązywanie się ze zobowiązań podatkowych to jeden z podstawowych obowiązków każdego obywatela. Niezapłacony podatek staje się zaległością podatkową, którą fiskus może wyegzekwować wraz z odsetkami. Ciążące na podatniku zobowiązanie z czasem ulega jednak przedawnieniu, co oznacza, że organ podatkowy nie może skutecznie domagać się jego realizacji.

Długość terminów przedawnienia

Długość terminu przedawnienia zależy przede wszystkim od tego, w jaki sposób powstaje zobowiązanie podatkowe: czy z mocy prawa, czy z chwilą doręczenia podatnikowi decyzji określającej wysokość podatku. Pierwszy przypadek dotyczy m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych, który podatnik zgodnie z przepisami ma obowiązek samodzielnie obliczyć i wpłacić do urzędu skarbowego w ustawowym terminie. Z chwilą doręczenia decyzji wymiarowej zobowiązanie podatkowe powstaje natomiast przykładowo w podatku od spadków i darowizn, gdzie organ podatkowy na podstawie danych zawartych w złożonej przez podatnika deklaracji ustala, jaki podatek należy zapłacić. Na uregulowanie należności wobec fiskusa podatnik ma 14 dni od dnia doręczenia decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego. W przypadku zobowiązań podatkowych powstających z dniem doręczenia decyzji występują dwa terminy przedawnienia: termin do wydania decyzji wymiarowej oraz termin przedawnienia zobowiązania podatkowego, które powstało po doręczeniu decyzji. Zasady i terminy przedawnienia zobowiązań podatkowych regulują przepisy Ordynacji podatkowej.

Przedawnienie wymiaru podatku

Przedawnienie to jeden ze sposobów wygasania zobowiązań podatkowych, obok m.in. zapłaty podatku, zaniechania poboru czy pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta. Przedawnienie oznacza, że zobowiązanie podatkowe wygasa po upływie określonego czasu od momentu jego powstania i organ podatkowy nie ma możliwości wyegzekwowania świadczenia należnego fiskusowi. Generalnie termin przedawnienia zobowiązania podatkowego wynosi pięć lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Niekiedy jednak zobowiązanie podatkowe na skutek upływu terminu przedawnienia w ogóle nie powstanie. Dotyczy to podatków powstających po doręczeniu decyzji, gdzie zastosowanie ma termin przedawnienia wymiaru podatku. Zgodnie z przepisami Ordynacji podatkowej w przypadku, gdy zobowiązanie podatkowe powstaje z dniem doręczenia decyzji organu podatkowego ustalającej jego wysokość, zobowiązanie to nie powstaje, jeżeli decyzja została doręczona po upływie trzech lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym powstał obowiązek podatkowy.

Trzyletni termin przedawnienia prawa do wydania decyzji ustalającej wysokość podatku wydłuży się do pięciu lat, jeżeli podatnik nie złożył w terminie deklaracji bądź w złożonej deklaracji nie ujawnił wszystkich danych niezbędnych do ustalenia wysokości zobowiązania podatkowego. Dłuższy, pięcioletni termin przedawnienia prawa do wydania decyzji ma zastosowanie także w przypadku VAT. Dodatkowe zobowiązanie podatkowe w tym podatku nie powstanie, jeżeli decyzja ustalająca zostanie doręczona po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy. Podobnie będzie w przypadku zobowiązania z tytułu opodatkowania dochodu nieznajdującego pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzącego ze źródeł nieujawnionych. Zobowiązanie to nie powstanie, jeżeli decyzja ustalająca zostanie doręczona po upływie pięciu lat od końca roku, w którym upłynął termin do złożenia rocznego zeznania PIT.

Podatnicy korzystający z preferencji podatkowych w postaci ulg i zwolnień powinni natomiast pamiętać o tym, że w razie niedopełnienia wymogów warunkujących skorzystanie z ulgi, prawo organu podatkowego do wydania decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe powstaje w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę prawa do ulgi. Na wydanie decyzji urząd skarbowy ma trzy lata licząc od końca roku, w którym to zdarzenie nastąpiło, a jeżeli podatnik nie zgłosił utraty prawa do ulgi co najmniej na dwa miesiące przed upływem tego terminu, termin na wydanie decyzji wydłuża się do pięciu lat.

Zawieszenie i przerwanie biegu

Jak wskazano powyżej, dwa podstawowe terminy przedawnienia wynoszą pięć i trzy lata. Ich długość w praktyce może jednak ulec przedłużeniu na skutek wystąpienia okoliczności, powodujących przerwanie lub zawieszenie biegu terminu przedawnienia. Jeżeli wydanie decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego jest uzależnione od rozstrzygnięcia zagadnienia wstępnego przez inny organ lub sąd, bieg terminu przedawnienia ulega zawieszeniu, które trwa do dnia, w którym decyzja innego organu stała się ostateczna lub uprawomocniło się orzeczenie sądu, jednak nie dłużej niż przez dwa lata.

Bieg terminu przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

l od dnia wydania decyzji w sprawie odroczenia płatności podatku (zaległości podatkowej) lub rozłożenia go na raty, do dnia terminu płatności odroczonego podatku (zaległości podatkowej), ostatniej raty podatku (zaległości podatkowej),

l od dnia wejścia w życie rozporządzenia w sprawie przedłużenia terminu płatności podatku, do dnia upływu przedłużonego terminu.

Zawieszenie biegu terminu przedawnienia następuje w przypadku wszczęcia postępowania karnego skarbowego w związku z niewykonaniem zobowiązania podatkowego oraz wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego oraz wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. Termin przedawnienia zobowiązania podatkowego biegnie dalej od dnia następującego po dniu prawomocnego zakończenia postępowania, doręczenia organowi podatkowego odpisu prawomocnego orzeczenia sądu bądź uprawomocnienia się orzeczenia w sprawie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa.

Bieg terminu przedawnienia przerywa natomiast ogłoszenie upadłości lub wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, o którym podatnik został zawiadomiony. W tych wypadkach biegnie on na nowo odpowiednio od dnia następującego po dniu uprawomocnienia się postanowienia o ukończeniu postępowania upadłościowego lub od dnia następującego po dniu, w którym zastosowano środek odwoławczy. Przerwanie biegu przedawnienia różni się zatem od zawieszenia tym, że przy zawieszeniu, pewnego czasu nie wlicza się do okresu przedawnienia. Po zakończeniu okresu zawieszenia przedawnienie biegnie dalej. W przypadku natomiast zaistnienia okoliczności powodujących przerwanie biegu przedawnienia, po ich ustaniu przedawnienie biegnie na nowo.

WAŻNE

Przedawnieniu nie ulegają zobowiązania podatkowe zabezpieczone zastawem lub hipoteką. Jednak po upływie terminu przedawnienia mogą być one egzekwowane z przedmiotu hipoteki lub zastawu

PRZYKŁAD

UTRATA PRAWA DO ULGI

Podatnik otrzymał spadek po przyjacielu. W jego skład wchodziło mieszkanie o powierzchni 50 mkw. Podatnik rozliczając się z fiskusem z nabytego majątku skorzystał z ulgi podatkowej w podatku od spadków pozwalającej nie płacić podatku od powierzchni mieszkania nieprzekraczajcej 110 mkw. W rezultacie nie zapłacił podatku. Warunkiem skorzystania ze zwolnienia było jednak zamieszkiwanie w nabytym lokalu będąc zameldowanym na pobyt stały przez pięć lat licząc od dnia złożenia zeznania podatkowego. Podatnik sprzedał jednak mieszkanie już po roku. W świetle prawa utracił zatem prawo do ulgi. W tym wypadku prawo organu podatkowego do wydania decyzji ustalającej wysokość podatku powstaje w dniu, w którym nastąpiło zdarzenie powodujące utratę ulgi, a zatem w dniu przeniesienia własności mieszkania.

MAGDALENA MAJKOWSKA

magdalena.majkowska@infor.pl

PODSTAWA PRAWNA

- Art. 68-71 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

 

 

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co trzeba zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia a co pozostaje bez zmian [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

REKLAMA

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA

Zwracasz pracownikom wydatki na taksówki – czy musisz pobrać zaliczkę na podatek PIT? Najnowsze wyjaśnienia fiskusa (taksówki w podróży służbowej i w czasie wyjścia służbowego)

Pracodawcy mają wątpliwości, czy w przypadku zwracania pracownikom wydatków na taksówki (kiedy to pracownicy wykonują obowiązki służbowe – zarówno w podróży służbowej jak i w czasie tzw. wyjścia służbowego), trzeba od tych kwot pobierać zaliczki na podatek dochodowy? Pod koniec czerwca 2025 r. wyjaśnił to dokładnie Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej. Kilka miesięcy wcześniej odpowiedzi na to pytanie udzielił Minister Finansów.

Minister Majewska chce uproszczenia ZUS dla firm – konkretne propozycje zmian już na stole

Minister Agnieszka Majewska zaproponowała szereg zmian w przepisach dotyczących ubezpieczeń społecznych, które mają ułatwić życie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom. Wśród postulatów znalazły się m.in. podniesienie limitu Małego ZUS Plus, likwidacja składki rentowej dla emerytów-przedsiębiorców, uproszczenia przy wakacjach składkowych oraz ułatwienia dla łączących biznes z rodzicielstwem.

REKLAMA