REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zyski i straty aktuarialne

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Ujęcie rezerw na świadczenia pracownicze w księgach rachunkowych wynika z podstawowych zasad rachunkowości, zasady współmierności przychodów i kosztów, a w szczególności z zasady ostrożności, która zobowiązuje jednostkę do ujęcia rezerw na znane jej ryzyko, grożące straty oraz skutki ewentualnych innych zdarzeń.


Rezerwy należy tworzyć w wiarygodnie oszacowanej wartości, tak by kwoty rezerwy możliwie najdokładniej odzwierciedlały szacunek kwoty wymaganej do spełnienia bieżącego zobowiązania na dzień tworzenia lub weryfikacji rezerwy, przy uwzględnieniu ryzyka i niepewności, które są nierozerwalnie związane z prowadzoną przez jednostkę działalnością gospodarczą.

REKLAMA

Autopromocja

Podstawą wyceny rezerw na przyszłe świadczenia na rzecz pracowników są przepisy prawa pracy, regulaminów wynagrodzeń, układów zbiorowych i innych wiążących porozumień pracodawców z pracownikami.

Zarówno KSR 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe” (dalej KSR 6), jak i MSR 19 Świadczenia pracownicze (dalej MSR 19) jako metodę szacowania rezerw na te świadczenia zalecają wycenę aktuarialną, ponieważ ustalenie kwot tych rezerw opiera się na wielu założeniach finansowych i demograficznych - są to tzw. założenia aktuarialne. Zgodnie z MSR 19 założenia aktuarialne powinny być bezstronne i wzajemnie dopasowane (spójne). Założenia demograficzne dotyczą przyszłych cech charakteryzujących aktualnie zatrudnionych, byłych pracowników i ich rodziny, którzy są uprawnieni do świadczeń.

Założenia demograficzne odnoszą się do następujących kwestii:

• umieralności w trakcie zatrudnienia i po jego upływie,

Dalszy ciąg materiału pod wideo

• wskaźników rotacji pracowników,

• niezdolności do pracy i wcześniejszego przechodzenia na emeryturę.

Przyjmuje się, że wykorzystywane w wycenie aktuarialnej założenia demograficzne odzwierciedlają ogólny obraz fluktuacji pracowników danej jednostki.

Założenia finansowe zaś dotyczą takich zagadnień, jak:

• stopa dyskontowa,

• poziom przyszłego wynagrodzenia i przyszłych świadczeń.

Założenia finansowe opierają się na określanych na dzień bilansowy rynkowych oczekiwaniach odnoszących się do okresu, w którym ma nastąpić wywiązanie się z zobowiązań.

UWAGA

Przyjęte założenia aktuarialne mogą ulec zmianie w kolejnych okresach wyceny rezerw, co w konsekwencji może spowodować zmianę wartości rezerwy. W takiej sytuacji powstają tzw. zyski lub straty aktuarialne. Są one efektem zmian założeń aktuarialnych.

 

 

Jeśli w Twojej firmie musisz tworzyć rezerwy na świadczenia pracownicze (emerytalne, rentowe i inne) - służymy Ci pomocą! Wypełnij formularz a eksperci z firmy Attuario, która współpracuje z serwisem Księgowość, dokonają tych wyliczeń dla Ciebie.
Zapraszamy do wypełnienia formularza!

 

Zyski i straty aktuarialne ujmujemy jako przychody lub koszty. Zgodnie z § 6 MSR 19:

Standard wymaga od jednostki: (...)

k) ujmowania ustalonej części skumulowanej wartości netto zysków i strat aktuarialnych, przekraczającej wyższą z następujących dwóch kwot:

i) 10% wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń (przed odliczeniem aktywów programu) oraz

ii) 10% wartości godziwej aktywów programu.

REKLAMA

Częścią zysków i strat aktuarialnych, która ma zostać ujęta w odniesieniu do każdego programu określonych świadczeń, jest iloraz kwoty wykraczającej na poprzedni dzień sprawozdawczy poza przedział 10% i przewidywanych, średnich, pozostałych okresów zatrudnienia pracowników uczestniczących w programie.

Limity te wylicza się i stosuje oddzielnie dla każdego programu określonych świadczeń. Wartość, która przekracza wskazane wyżej progi, jest dzielona przez pozostały okres zatrudnienia pracowników, a następnie ujmowana w wyniku okresu. Jeśli zyski i straty aktuarialne nie przekroczyły powyższych progów, to nie muszą być ujmowane w rachunku zysków i strat.

 

Wśród przyczyn powstawania zysków i strat aktuarialnych znajdują się:

• nieoczekiwanie wysokie lub nieoczekiwanie niskie wskaźniki rotacji pracowników, wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, śmiertelności, wzrostu wynagrodzeń, świadczeń (jeżeli sformalizowane lub zwyczajowo oczekiwane warunki programu przewidują podwyższanie świadczeń ze względu na inflację) lub kosztów leczenia,

• wpływ zmian oszacowań dotyczących wskaźników rotacji pracowników, wcześniejszego przechodzenia na emeryturę, umieralności, wzrostu wynagrodzeń, świadczeń (jeżeli sformalizowane lub zwyczajowo oczekiwane zasady funkcjonowania programu przewidują podwyższanie świadczeń ze względu na inflację) lub kosztów leczenia,

• wpływ zmian stopy dyskontowej.

REKLAMA

29 kwietnia 2010 r. Rada Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (RMSR, Rada) opublikowała projekt standardu ED/2010/3 „Programy określonych świadczeń pracowniczych - propozycja zmian do MSR 19”. Projekt standardu proponował znaczące zmiany w stosunku do aktualnych wymogów MSR 19, w tym eliminację możliwości zastosowania metody korytarzowej. Konsekwencją prowadzonych prac są zmiany w MSR 19, które mają obowiązywać w odniesieniu do okresów rocznych rozpoczynających się od 1 stycznia 2013 r. lub po tej dacie, z możliwością wcześniejszego zastosowania.

Jedna z najważniejszych poprawek dotyczy ujmowania zmian zobowiązań z tytułu zdefiniowanych świadczeń oraz aktywów programu. Nowy standard wymaga, aby zyski i straty aktuarialne były ujmowane w chwili ich powstania (a więc niezwłocznie), eliminując tym sposobem metodę przedziału. Poza tym zyski i straty aktuarialne będą ujmowane w pozostałych całkowitych dochodach, a nie - jak dotychczas - w wyniku jednostki.

 

Biuro Aktuarialne ATTUARIO

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

Od 2026 roku o 50% wzrośnie stawka podatku od wygranych i nagród (np. w lotto, konkursach, grach, sprzedaży premiowej) – z 10% do 15% [projekt]

Budżet państwa jest chyba naprawdę w trudnej sytuacji, skoro Ministerstwo Finansów planuje podnieść od przyszłego roku (i to o 50%) stawkę zryczałtowanego podatku dochodowego od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Obecnie stawka ta wynosi 10% wartości wygranej lub nagrody a ma wzrosnąć do 15%. Ten podatek płacimy np. od wygranej w lotto (choć dopiero od wygranej większej niż 2000 zł).

Podatek dla banków idzie ostro w górę. Rząd podał nowe stawki

Rząd szykuje istotne zmiany w podatkach dla sektora finansowego. Nowy projekt przewiduje podwyższenie CIT dla banków, instytucji kredytowych i SKOK-ów oraz korekty podatku od niektórych instytucji finansowych. Celem reformy jest pozyskanie środków na modernizację i rozbudowę polskiej armii.

Nowe przepisy restrukturyzacyjne już od 23 sierpnia! Druga szansa dla firm czy większe ryzyko upadłości?

Polskie firmy czekają na ważne zmiany w prawie – od 23 sierpnia zaczyna obowiązywać unijna dyrektywa drugiej szansy. Nowe zasady restrukturyzacji mają chronić przedsiębiorców przed upadłością, ale eksperci ostrzegają: okres przejściowy może być trudny, a sądy i doradcy będą uczyć się nowych reguł w praktyce.

REKLAMA

Ile zdrożeje piwo i inne trunki od 2026 roku? Ministerstwo Finansów szykuje podwyżkę akcyzy na alkohol oraz opłaty cukrowej

Ministerstwo Finansów informuje, że przedstawiło dwa projekty ustaw dotyczących zdrowia publicznego. Jako pierwsze proponuje aktualizację (czytaj: podniesienie) stawek akcyzy na wszystkie napoje alkoholowe, co ma na celu ograniczenie spożycia napojów alkoholowych, a w konsekwencji redukcję negatywnych skutków jego nadużycia. Ministerstwo Finansów przygotowuje również aktualizację ustawy o zdrowiu publicznym, której celem jest ograniczenie ekonomicznej dostępności napojów słodzonych.

BCC o zmianach w Ordynacji podatkowej: przedawnienie zobowiązań, hipoteka i nowe przepisy karne

Business Centre Club (BCC) przedstawiło uwagi do propozycji nowelizacji ordynacji podatkowej z postulatami w zakresie dalszych zmian w tym obszarze. Eksperci BCC (Daniel Panek i Wojciech Pławiak) odnieśli się do modyfikacji wprowadzonych do treści projektu w porównaniu z wersją z 26 marca 2025 r.

Zwrot akcyzy za paliwo rolnicze 2025: tylko do 1 września! Sprawdź, ile możesz odzyskać! Trzeba pamiętać o dokumentach

Rolnicy mają kolejną szansę na odzyskanie części kosztów związanych z zakupem paliwa. Od 1 sierpnia do 1 września 2025 roku można składać wnioski o zwrot podatku akcyzowego, który obejmuje olej napędowy wykorzystywany w produkcji rolnej.

Szokujące dane KRUS: Rolnicy pracują ponad 29 lat, zanim dostaną emeryturę. Świadczenia wciąż daleko od ZUS!

Rolnicy w Polsce pracują średnio ponad 29 lat, zanim otrzymają emeryturę z KRUS. Mimo długiego stażu ich świadczenia wynoszą przeciętnie nieco ponad 2 tysiące złotych, co znacząco odbiega od średnich emerytur wypłacanych przez ZUS.

REKLAMA

Rewolucja w podatkach: Kasowy PIT obejmie tysiące nowych firm! Sprawdź, czy skorzystasz

Od 1 stycznia 2026 roku wejdą w życie przepisy, które podniosą limit przychodów uprawniających do stosowania kasowego PIT z 1 mln zł do 2 mln zł. Zmiana wynika z projektu ustawy przygotowanego przez Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na postulaty przedsiębiorców.

Kasowy PIT - zmiany od 2026 r. Limit przychodów wzrośnie do 2 mln zł

Ministerstwo Finansów chce, by dotychczasowy limit przychodów pozwalający na skorzystanie z kasowego PIT został podniesiony z 1 mln zł do 2 mln zł. Tak wynika z projektu nowelizacji ustawy o PIT opublikowanego 19 sierpnia 2025 r. Zmiana ta ma pozwolić większej grupie przedsiębiorców wybranie tej formy rozliczeń podatku dochodowego.

REKLAMA