Opinia biegłego rewidenta jest przedmiotem zainteresowania najczęściej dopiero wtedy, gdy firma, której opinia dotyczy, popada w kłopoty finansowe. Wtedy sposób interpretacji odpowiednich zapisów opinii budzi wiele kontrowersji między biegłymi a czytającymi opinię. Czym taki stan może być spowodowany?
- Faktycznie sposób formułowania opinii i zakres pracy audytora, a tym samym zakres zapewnienia, jakie daje biegły rewident nie jest ogólnie znany. Może to doprowadzać do wielu nieporozumień. Najczęściej w przypadku kłopotów finansowych firmy następuje poszukiwanie osób odpowiedzialnych za informacje podawane w sprawozdaniu finansowym, dlatego też w pierwszej kolejności należy wyjaśnić podział odpowiedzialności między poszczególne strony zaangażowane w sporządzanie i badanie sprawozdania finansowego.
Rok obrotowy w każdej jednostce kończy się sporządzeniem sprawozdania finansowego. Sprawozdanie podsumowuje posiadane przez jednostki aktywa i pasywa, wynik finansowy, generowaną przez jednostkę gotówkę i zmiany w jej kapitałach. Takie sprawozdanie stanowi źródło informacji o prowadzonej działalności gospodarczej, jej efektywności oraz możliwości jej kontynuowania. Kto jest odpowiedzialny za informacje podane w takim sprawozdaniu? - Sprawozdanie finansowe jest sporządzane przez zarząd jednostki i zarząd odpowiada za jego zawartość - zgodność z przepisami prawa i zgodność z prawdą materialną, tzn. z rzeczywistością gospodarczą. Trzeba jednak podkreślić, że z uwagi na fakt oddzielenia własności od zarządzania dla potrzeb właścicieli (ale nie tylko, także dla innych użytkowników, takich jak kontrahenci, banki, pracownicy itp.) spełniające określone kryteria sprawozdania finansowe poddawane są corocznie weryfikacji przez biegłych rewidentów. Biegli rewidenci wydają na podstawie wykonanych prac weryfikacyjnych opinię o sprawozdaniu finansowym i raport z badania. W tym przypadku bez względu na to, z czyjej pomocy i w jakim zakresie biegły rewident korzystał, za badanie oraz wyrażone na jego podstawie opinie i raport odpowiada biegły rewident.
Biegły rewident wykonuje swoją pracę na podstawie regulacji prawnych i zawodowych. Co to oznacza w praktyce? - Oznacza to, że wydawane przez biegłego dokumenty dotyczące wykonanej przez niego pracy poddane są określonym rygorom wynikającym z przyjętych uprzednio przez środowisko standardom raportowania. Aby lepiej zrozumieć treść opinii i raportu biegłego należy także znać i zrozumieć cel przeprowadzanej, przez niego pracy.
Czy moglibyśmy teraz wyjaśnić, jaki jest cel badania sprawozdania finansowego przez biegłego? - Cel badania sprawozdania finansowego określa art. 65 ust. 1 ustawy o rachunkowości. Zadaniem biegłego rewidenta jest - na podstawie badania sprawozdania finansowego - wyrażenie opinii uzupełnionej o raport o tym, czy sprawozdanie finansowe jest prawidłowe, oraz rzetelnie i jasno przedstawia, we wszystkich istotnych aspektach, sytuację majątkową i finansową, jak też wynik finansowy jednostki przedkładającej to sprawozdanie do badania. Biegły rewident ma zatem stwierdzić, czy sprawozdanie, jako całość, i stanowiące podstawę jego sporządzenia księgi rachunkowe (system księgowości) są wolne od uchybień polegających na pominięciu lub zniekształceniu informacji ważnych (istotnych) dla czytelnika sprawozdania, i czy można uznać za wiarygodne (rzetelne, prawidłowe) i jasne informacje zawarte w tym sprawozdaniu.
