Kiedy doliczyć VAT przy sprzedaży samochodu firmowego

Brak kilometrówki i rozliczanie kosztu zakupu (przez amortyzację) - oto dwie najważniejsze zalety przemawiające za wprowadzeniem samochodu do firmy. A wady? Pierwsza z nich, nieco łatwiejsza do opisania, to konieczność rozliczania zysku ze sprzedaży samochodu w przychodach firmy. Natomiast druga wada to konieczność doliczania VAT-u w związku ze sprzedażą lub korygowania VAT-u, gdy przysługiwało zwolnienie.

Sprzedaż samochodu firmowego - jak należało rozliczać VAT przed 2014 r.?

Przed 2014 r. zasady zwolnienia z VAT sprzedaży samochodu firmowego były następujące:

1. Jeżeli przedsiębiorcy nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT w związku z kupnem samochodu, to VAT-u nie trzeba było doliczać sprzedając ten samochód, o ile był on w firmie dłużej niż 6 miesięcy.

2. Jeżeli przedsiębiorca odliczył VAT częściowo (60%) wprowadzając samochód do firmy, to:

- sprzedając go mógł zastosować zwolnienie, jeśli samochód był w firmie dłużej niż 6 miesięcy,

- odliczony VAT należało ewentualnie skorygować.

Te zasady zmieniły się z początkiem 2014 r.

INFORFK: Nowe zasady powstawania obowiązku podatkowego w VAT

Rozliczanie zaliczek w VAT po zmianach

VAT od sprzedaży samochodów firmowych - zasady od 2014 r.

Z początkiem 2014 r. z ustawy o VAT zniknęło pojęcie „towarów używanych”. To właśnie ten zapis pozwalał na zastosowanie zwolnienia opisanego powyżej. Towarem używanym określana była rzecz, która należała do firmy dłużej niż 6 miesięcy - sprzedaż takiego „towaru” (w tym również np. wyposażenia, czy samochodu) była zwolniona z VAT.

Z uwagi na usunięcie tego przepisu z ustawy o VAT, zasady doliczania VAT-u w związku ze sprzedażą samochodów firmowych wyglądają obecnie następująco:

1. Jeżeli samochód służył wyłącznie w działalności zwolnionej z VAT to jego sprzedaż nie wymaga doliczenia VAT.

Chodzi o sytuację, w której przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia z VAT i samochód służy mu tylko w tej działalności. Zwolnienie z VAT można uzyskać na podstawie limitu sprzedaży (150 tys. zł w ciągu roku) lub rodzaju działalności (zwolnieni z VAT są m.in. lekarze).

Prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego w 2014 r.

Zapraszamy do dyskusji na forum o podatkach

2. Jeżeli samochód:

- służył w działalności opodatkowanej,

- podczas wprowadzania go do firmy przedsiębiorca odliczył 50% lub 60% VAT (nie więcej niż 5000 zł lub 6000 zł) na podstawie m.in. faktury,

to można zastosować zwolnienie z VAT.

Nie ma wtedy znaczenia jak długo samochód był w firmie, zaś kluczowe są: fakt odliczenia VAT oraz konieczność posiadania faktury. Te warunki muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że jeśli przedsiębiorca dysponuje fakturą (np. wystawioną na siebie jako osobę prywatną), z której nie mógł odliczyć VAT, to z opisanego zwolnienia skorzystać nie może.

Jako podstawę zwolnienia z VAT należy w tym przypadku podać to rozporządzenie z 20 grudnia 2013 r. (par. 3., ust. 1, pkt. 20).

INFORFK: Branże, dla których w 2014 r. zmienił się termin ustalania obowiązku podatkowego

Kiedy trzeba doliczyć VAT?

Z powyższych dwóch przypadków zwolnień wyłania się też informacja o tym kiedy TRZEBA doliczyć VAT. Można opisać dwie takie sytuacje:

1. Samochód wprowadzony do firmy z opcją odliczenia 100% VAT

Jeżeli przedsiębiorca odliczył 100% VAT wprowadzając samochód do firmy, to na pewno musi doliczyć 23% VAT sprzedając go. Obecnie dotyczy to tylko samochodów ciężarowych, w tym z tzw. kratką. Wkrótce zaś najprawdopodobniej będzie to dotyczyło także samochodów osobowych, ale tylko tych wykorzystywanych wyłącznie w działalności gospodarczej.

2. Samochód wprowadzony do firmy bez możliwości odliczenia VAT

Jeśli samochód służy w działalności opodatkowanej i został wprowadzony do firmy bez możliwości odliczenia VAT, np. na podstawie:

- faktury marża,

- faktury zw,

- umowy sprzedaży,

- umowy darowizny,

- oświadczenia,

to sprzedając go trzeba doliczyć VAT 23%. Tutaj również nie ma znaczenia jak długo samochód należał do firmy.

Jak uniknąć konieczności doliczenia VAT?

Druga sytuacja jest bardzo niekorzystna dla wielu przedsiębiorców. Okazuje się bowiem, że wprowadzenie do firmy samochodu bez możliwości odliczenia VAT-u nakazuje doliczyć VAT podczas sprzedaży. Oczywiście, podatek dolicza się według stawki podstawowej 23%, co może skutkować wysoką kwotą. Czy można tego uniknąć?

Tak. Aby uniknąć konieczności doliczania VAT przedsiębiorca musi najpierw przenieść samochód do majątku prywatnego. Taka czynność nie wymaga doliczania VAT-u, jeżeli przedsiębiorca wcześniej go nie odliczył. Następnie samochód można sprzedać jako osoba prywatna nie doliczając już do sprzedaży VAT-u.

Zmiany 2014 - Podatki, Księgowość, Kadry, Firma, Praw

Sebastian Bobrowski

Dyrektor Finansowy inFakt