REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak rozliczać zaliczki

REKLAMA

Rozliczenie zaliczek należy rozpatrywać przede wszystkim pod kątem powstania obowiązku podatkowego. W myśl generalnej zasady otrzymanie zaliczki spowoduje wcześniejsze powstanie obowiązku podatkowego.

Otrzymanie zaliczki związane jest z konkretną dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W sytuacji braku zaliczki obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru bądź z chwilą wykonania usługi. Natomiast jeśli zaliczka wpłynie wcześniej, wówczas, jak już zaznaczyliśmy, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania.

Zaliczki przy dostawach krajowych

Obowiązek podatkowy powstaje w momencie wydania towaru lub wykonania usługi. Jeśli dostawa lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.
Jeżeli jednak na poczet dostawy lub wykonania usługi otrzymano zaliczkę, zadatek czy przedpłatę, wówczas obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tej zaliczki. W takiej sytuacji fakturę wystawia się również nie później niż 7. dnia od dnia otrzymania zaliczki.
Faktura zaliczkowa powinna zawierać co najmniej:
• imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy;
• numer identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy;
• datę wystawienia i numer kolejny faktury, oznaczonej jako „FAKTURA VAT” lub „FAKTURA VAT-MP”, kwotę otrzymanej części lub całości należności brutto, a w przypadku gdy jest to kolejna faktura zaliczkowa – również daty i numery poprzednich faktur oraz sumę kwot pobranych wcześniej części należności brutto;
• stawkę podatku;
• kwotę podatku wyliczoną według wzoru:
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

gdzie:
KP – oznacza kwotę podatku,
ZB – oznacza kwotę pobranej części lub całości należności brutto,
SP – oznacza stawkę podatku;

• dane dotyczące zamówienia lub umowy, a w szczególności: nazwę towaru lub usługi, cenę netto, ilość zamówionych towarów, wartość zamówionych towarów lub usług netto, stawki podatku, kwoty podatku oraz wartość brutto zamówienia lub umowy;
• datę otrzymania części lub całości należności (przedpłaty, zaliczki, zadatku, raty), jeśli nie pokrywa się ona z datą wystawienia faktury.
Należy pamiętać o tym, że faktury zaliczkowe nie obejmują całej ceny brutto. Sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi wystawia fakturę na zasadach ogólnych. W tym przypadku sumę wartości towarów (usług) pomniejsza się o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejsza się o sumę kwot podatku wykazanego w fakturach zaliczkowych. Taka faktura powinna zawierać również numery faktur zaliczkowych. Jeżeli faktury zaliczkowe obejmują całą cenę brutto towaru lub usługi, sprzedawca po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi nie wystawia faktury ostatecznej.

Przykład
Spółka KAS prowadzi działalność w zakresie sprzedaży opon. 11 września 2006 r. otrzymała zaliczkę na poczet dostawy 100 sztuk opon. Zaliczka opiewała na kwotę 2500 zł. Całość zamówienia wynosiła brutto 5500 zł (netto 4508,20 zł, VAT 991,80 zł). Faktura zaliczkowa wystawiona została 15 września i opiewała na kwotę brutto 2500 zł, z czego kwota netto 2049,18 zł i VAT 22% 450,82 zł. Następnie 27 września dokonano dostawy i została wystawiona ostateczna faktura VAT na kwotę brutto 3000 zł, w tym netto 2459,02 zł i VAT 540,98 zł.
Faktura ostateczna, wystawiona 27 września, została zaopatrzona w adnotację, że 15 września wystawiono fakturę zaliczkową, i podano dane tej faktury.

Faktura zaliczkowa
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Faktura ostateczna
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

WAŻNE!
Faktura wystawiana po otrzymaniu zaliczek powinna zawierać również numery faktur zaliczkowych. Chyba że faktury zaliczkowe obejmują całą cenę brutto towaru lub usługi. Wówczas sprzedawca, po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi, nie wystawia faktury końcowej.

Zaliczki przy dostawach wewnątrzwspólnotowych

W wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów. W przypadku gdy przed dokonaniem dostawy podatnik wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury.
Jeżeli przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy otrzymano całość lub część ceny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny.
Zatem otrzymanie przez polskiego podatnika zaliczki na poczet przyszłej dostawy wewnątrzwspólnotowej pociąga za sobą obowiązek wystawienia faktury VAT. Jeżeli zaliczka dotyczy dostawy wewnątrzwspólnotowej, ma on prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze dokumentującej zaliczkę. Nie ma znaczenia fakt, iż w momencie wystawiania faktury podatnik nie dysponuje dokumentami potwierdzającymi dokonanie dostawy.
Po dokonaniu właściwej dostawy podatnik musi zadbać o uzyskanie wymaganej dokumentacji, by nie utracić prawa do stawki 0%. Stanowisko to potwierdza Dyrektor Izby Skarbowej w Opolu w swojej decyzji z 12 stycznia 2006 r., nr PP-I-005/446/AD/05.
W uzasadnieniu czytamy, iż „zgodnie z nowym brzmieniem art. 20 ust. 1 w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów, z zastrzeżeniem ust. 2–4. Natomiast jeżeli przed dokonaniem WDT otrzymano całość lub część ceny, obowiązek podatkowy powstaje, zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy, z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny. Ponadto przepis § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom (...) (Dz.U. Nr 95, poz. 798) stanowi, iż jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część lub całość należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano część lub całość należności od nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2.
Zatem Jednostka po dniu 1 czerwca powinna dokumentować każdą otrzymaną zaliczkę fakturą VAT, a jeśli faktury zaliczkowe nie obejmują całej ceny brutto, to zgodnie z § 14 ust. 4 ww. rozporządzenia po wydaniu towaru winna wystawić fakturę końcową, z tym że sumę wartości towarów powinna pomniejszyć o wartość otrzymanych części należności, a kwotę podatku pomniejszyć o kwotę podatku wykazanego w fakturach zaliczkowych. Spółka będzie mieć prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze dokumentującej zaliczkę, jednakże gdy w momencie jej ostatecznego rozliczenia nie zostaną spełnione warunki określone w art. 42 ustawy o podatku od towarów i usług, Spółka będzie zobowiązana do dokonania korekty wcześniej wystawionych faktur zaliczkowych i opodatkowania otrzymanych zaliczek stawką obowiązującą dla dostawy krajowej, czyli 22%”.
WAŻNE!
Dokonując dostawy wewnątrzwspólnotowej, podatnik ma prawo do zastosowania stawki 0% na fakturze zaliczkowej. Jednakże jeśli na dzień ostatecznego rozliczenia tej dostawy nie będzie posiadał wymaganych dokumentów, będzie musiał skorygować faktury zaliczkowe i zastosować stawkę 22%.

Zaliczki przy nabyciach wewnątrzwspólnotowych

Podobnie jak przy wewnątrzwspólnotowych dostawach, przy wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy. Jeśli przed tym terminem podatnik podatku od wartości dodanej wystawił fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Zasady te stosuje się do faktur wystawianych przez podatnika podatku od wartości dodanej, potwierdzających otrzymanie przez niego całości lub części należności przed dokonaniem dostawy towaru będącego przedmiotem WNT na terytorium kraju (Polski).
W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów wystawiane są faktury wewnętrzne.
Zatem u polskiego podatnika obowiązek podatkowy z tytułu zapłaty zaliczki powstanie z chwilą wystawienia przez zagranicznego kontrahenta faktury potwierdzającej otrzymanie przez niego zaliczki. W momencie otrzymania faktury polski podatnik ma obowiązek sporządzenia faktury wewnętrznej. Wynikająca z faktury kwota podatku należnego powinna być ujęta w ewidencji VAT oraz uwzględniona w deklaracji za miesiąc, w którym kontrahent sporządził fakturę potwierdzającą otrzymanie zaliczki. Jeśli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego we wskazanym miesiącu, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w deklaracji podatkowej za następny okres rozliczeniowy.

Zaliczki w eksporcie

W myśl zasady, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.
W przypadku eksportu towarów ustawodawca określił w art. 19 ust. 12 ustawy o VAT dodatkowy warunek, który musi zostać spełniony, aby powstał obowiązek podatkowy w związku z otrzymaniem zaliczki. Otóż, w przypadku eksportu towarów ust. 11 art. 19 stosuje się odpowiednio, jeżeli ich wywóz nastąpi w ciągu 6 miesięcy, licząc od dnia otrzymania części należności. Zatem, aby powstał obowiązek podatkowy w eksporcie z tytułu otrzymanej zaliczki, towar musi zostać wywieziony z Polski w ciągu 6 miesięcy od dnia otrzymania zaliczki.
Polski podatnik ma prawo do zastosowania stawki 0% przy eksporcie, bez względu na to, czy posiadania dokument potwierdzający wywóz towaru poza Wspólnotę przed złożeniem deklaracji podatkowej za dany miesiąc. Jeżeli podatnik nie otrzyma dokumentów w terminie 6 miesięcy od dnia wywozu będzie musiał sporządzić korektę deklaracji, w której wcześniej wykazał zaliczkę ze stawką 0%.

Przykład
8 września podatnik otrzymał zaliczkę na dostawę towarów do Rosji. Dostawa towaru miała nastąpić pod koniec września. Polski podatnik zastosował do zaliczki stawkę VAT 0%, jak przy eksporcie. Ponieważ 20 października podatnik posiadał już wszystkie dokumenty potwierdzające wywóz towarów poza Wspólnotę, wykazał eksport i otrzymaną zaliczkę z tego tytułu w deklaracji podatkowej za wrzesień, którą złożył w urzędzie skarbowym 25 października.

WAŻNE!
Do zaliczek eksportowych stosuje się stawkę 0%. Nie jest konieczne jednak posiadanie przez podatnika stosownych dokumentów potwierdzających eksport w momencie wykazania obowiązku podatkowego.

Wykazywanie zaliczek w informacji podsumowującej

Podatnicy dokonujący transakcji wewnątrzwspólnotowych, zarejestrowani jako podatnicy VAT UE, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym informacje podsumowujące o dokonanych wewnątrzwspólnotowych nabyciach towarów i wewnątrzwspólnotowych dostawach towarów. Informacje te należy składać w okresach kwartalnych, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek. Zgodnie z art. 20 ust. 3 ustawy o VAT, jeżeli przed dokonaniem wewnątrzwspólnotowej dostawy otrzymano całość lub część ceny, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny.
Powstanie obowiązku podatkowego z tytułu zaliczki powoduje jednocześnie konieczność uwzględnienia tych zaliczek w informacji podsumowującej. Stanowisko takie przedstawia Naczelnik Pierwszego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie. W postanowieniu z 28 kwietnia 2006 r., nr 1471/NUR1/443-58/2/06/GW, czytamy, iż „przesłankę decydującą o konieczności wykazania danej transakcji w kwartalnej informacji podsumowującej VAT-UE stanowi moment powstania obowiązku podatkowego. W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, iż w przedstawionym stanie faktycznym wykazaniu w kwartalnej informacji podsumowującej VAT-UE podlegają zarówno dokonane w danym kwartale dostawy, jak również otrzymane zaliczki na poczet wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, względem których w tym kwartale powstał obowiązek podatkowy”.

Ewidencja zaliczki

Poniżej przedstawimy przykładową ewidencję zaliczek. Na co dzień podatnicy zarówno otrzymują zaliczki, jak i przekazują je na rzecz innych kontrahentów.
I. W pierwszym przypadku mamy do czynienia z ewidencją zaliczki, którą otrzymano:
Krok 1.
Należy wystawić fakturę dokumentującą zaliczkę:
Wn konto „Rachunek bankowy” – kwota zaliczki brutto,
Ma konto „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” – kwota zaliczki netto,
Ma konto „VAT należny” – kwota podatku VAT.

Krok 2.

Należy wystawić fakturę końcową – po wydaniu towaru lub wykonaniu usługi:
Wn konto „Należności od odbiorców” – kwota brutto,
Ma konto „Przychody ze sprzedaży” – kwota netto,
Ma konto „VAT należny” – podatek VAT.

Krok 3.

Należy zaksięgować na podstawie polecenia księgowania zaliczenie rozliczanych w czasie przychodów do przychodów z bieżącego okresu sprawozdawczego:
Wn konto „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” – kwota pobranych zaliczek netto,
Ma konto „Przychody ze sprzedaży” – kwota pobranych zaliczek netto.

II. W drugim przypadku mamy do czynienia z ewidencją zaliczki, którą podatnik przekazał:
Krok 1.
Wpłata zaliczki na rachunek bankowy sprzedawcy:
Wn konto „Rozrachunki z tytułu wpłaconych zaliczek” – kwota brutto,
Ma konto „Rachunek bankowy” – kwota brutto.

Krok 2.

Otrzymanie od sprzedawcy faktury dokumentującej zaliczkę:
Wn konto „VAT naliczony” – w kwocie podatku VAT,
Ma konto „Rozrachunki z tytułu wpłaconych zaliczek” – w kwocie podatku VAT.

Krok 3.

Rozliczenie końcowe kosztów:
Wn konto zespołu 4 (np. „Usługi obce”, „Koszty zużycia materiałów i energii” itp.) – w kwocie netto wpłaconej zaliczki,
Ma konto „Rozrachunki z tytułu wpłaconych zaliczek” – w kwocie netto wpłaconej zaliczki,
Wn konto zespołu 4 – w kwocie „dopełniającej” koszt (całkowity koszt minus kwota netto zaliczki),
Wn konto „VAT naliczony” – VAT od kwoty „dopełniającej” koszt,
Ma konto „Rozrachunki z dostawcami” – w kwocie brutto „dopełniającej” koszt.

Ewa Michalak
ekspert w zakresie VAT
Źródło: Biuletyn VAT

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Budżet państwa 2026: inflacja, PKB, dochody (podatki), wydatki, deficyt i dług publiczny

W dniu 5 grudnia 2025 r. Sejm przyjął ustawę budżetową na 2026 rok. Ministerstwo Finansów informuje, że w przyszłym roku wg. prognoz przyjętych do projektu ustawy budżetowej na 2026 r. produkt krajowy brutto (PKB) wzrośnie realnie o 3,5%, inflacja średnioroczna wyniesie 3,0%, a stopa bezrobocia ukształtuje się na koniec roku na poziomie 5,0%.

Rozliczenie kryptowalut za 2025 r. Najczęstsze błędy, które mogą kosztować Cię fortunę

Inwestujesz w kryptowaluty, handlujesz na giełdach albo płacisz nimi za usługi? Uwaga – nawet jeśli nie osiągnąłeś zysku, możesz mieć obowiązek złożenia PIT-38. Polskie przepisy dotyczące walut wirtualnych są precyzyjne, ale pełne pułapek: niewłaściwe udokumentowanie kosztów, błędne ustalenie dochodu czy brak rejestracji działalności mogą skończyć się karami i wysokimi dopłatami podatkowymi. Sprawdź, jak bezpiecznie rozliczyć krypto w 2025 r. i uniknąć kosztownych błędów przed skarbówką.

KSeF w ogniu krytyki. ZPP ostrzega przed ryzykiem dla firm i żąda odsunięcia terminu wdrożenia

Związek Przedsiębiorców i Pracodawców alarmuje, że wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur w obecnym kształcie może poważnie zagrozić działalności wielu firm, szczególnie tych z sektora MŚP. Choć organizacja popiera cyfryzację rozliczeń podatkowych, wskazuje na liczne ryzyka techniczne, organizacyjne oraz naruszenia ochrony danych. ZPP domaga się przesunięcia terminu wdrożenia KSeF i dopracowania systemu, zanim stanie się on obowiązkowy.

KSeF wchodzi w życie w 2026 r. Przewodnik dla przedsiębiorców i księgowych

Od 2026 r. przedsiębiorcy będą zobowiązani do wystawiania i odbierania faktur w KSeF. Wdrożenie systemu wymaga dostosowania procedur oraz przeszkolenia osób odpowiedzialnych za rozliczenia. Właściwe przygotowanie ułatwiają kursy online Krajowej Izby Księgowych, które krok po kroku wyjaśniają zasady pracy w KSeF. W artykule omawiamy, czym jest KSeF, co się zmieni i jaki kurs wybrać.

REKLAMA

Rok 2026 r.: w KSeF pojawią się dokumenty, które będą udawać faktury VAT, czyli „faktury widmo”

Dla części czytelników tytuł niniejszego artykułu może być szokujący, ale problem ten sygnalizują co bardziej dociekliwi księgowi. Idzie o co najmniej dwa masowe zdarzenia, które będą mieć miejsce w 2026 roku i latach następnych – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Fundacje rodzinne w Polsce: stabilizacja podatkowa, czy dalsza niepewność po wecie Prezydenta? Jakie zasady opodatkowania w 2026 roku?

Weto Prezydenta RP do nowelizacji przepisów podatkowych dotyczących fundacji rodzinnych wywołało falę dyskusji w środowisku doradców. Brak zmian oznacza, że w 2026 roku fundacje rodzinne będą podlegać dotychczasowym zasadom opodatkowania. Czy taka decyzja zapewni wyczekiwaną stabilność, czy wręcz przeciwnie – pogłębi niepewność prawną wokół kluczowego instrumentu sukcesyjnego?

KAS wprowadza generowanie tokenów w KSeF 2.0 – ważne terminy, ostrzeżenia i zmiany dla przedsiębiorców

Krajowa Administracja Skarbowa zapowiada nową funkcjonalność w Module Certyfikatów i Uprawnień, która pozwoli przedsiębiorcom generować tokeny potrzebne do uwierzytelniania w KSeF 2.0. KAS wskazuje kluczowe terminy, różnice między tokenami KSeF 1.0 i 2.0 oraz ostrzega przed cyberoszustami wyłudzającymi dane.

Koniec roku podatkowego 2025 w księgowości: najważniejsze obowiązki i terminy

Koniec roku podatkowego to dla przedsiębiorców moment podsumowań i analizy wyników finansowych. Zanim jednak przyjdzie czas na wyciąganie wniosków, należy zmierzyć się z corocznymi obowiązkami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej. Choć formalnie rok podatkowy dla prowadzących jednoosobową działalność pokrywa się z rokiem kalendarzowym, już teraz warto przygotować się do jego zamknięcia i uporządkować sprawy księgowe oraz podatkowe.

REKLAMA

SKwP: Księgowi i biura rachunkowe nie odpowiadają za wdrożenie i stosowanie KSeF w firmach, ani za prawidłowe wystawianie i odbieranie e-faktur

W piśmie z 1 grudnia 2025 r. do Ministra Finansów i Gospodarki, Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Księgowych w Polsce dr hab. Stanisław Hońko zaapelował, aby oficjalne przekazy Ministerstwa Finansów i KAS promujące KSeF zawierały jasny komunikat, że podatnicy, a nie księgowi i biura rachunkowe, są odpowiedzialni za wdrożenie i funkcjonowanie KSeF. Zdaniem SKwP, księgowi ani biura rachunkowe nie odpowiadają w szczególności za prawidłowe wystawianie i odbieranie faktur elektronicznych, ani błędy systemów informatycznych KAS. Prezes SKwP wskazał również na brak wszystkich niezbędnych przepisów i niemożność pełnego przetestowania systemów informatycznych.

List do władzy w sprawie KSeF w 2026 r. Prof. Modzelewski: Dajcie podatnikom możliwość rezygnacji z obowiązku stosowania KSeF przy wystawianiu i odbieraniu faktur

Profesor Witold Modzelewski apeluje do Ministra Finansów i Gospodarki oraz całego rządu, aby w roku 2026 dać wszystkim wystawcom i adresatom faktur VAT możliwość rezygnacji z obowiązku wystawiania i otrzymywania faktur przy pomocy KSeF.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA