REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak przyjęta metoda amortyzacji wpływa na osiągniętą nadwyżkę finansową

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Decyzje finansowe o podwyższeniu lub obniżeniu stawki amortyzacyjnej, o wykorzystaniu metody degresywnej lub liniowej czy też zastosowaniu stawki indywidualnej wpływają na wzrost lub zmniejszenie kosztów uzyskania przychodu z tytułu amortyzacji, a tym samym na poziom zysków generowanych przez jednostkę.

Operacje te rzutują również na wysokość nadwyżki finansowej służącej do sfinansowania kapitałowych potrzeb jednostki, toteż stanowią ważny element w procesie planowania finansowego przedsiębiorstwa.

Właściwy dobór metody amortyzacji podatkowej jest jednym z czynników dających możliwość optymalizacji wysokości nadwyżki finansowej firmy. Nadwyżkę finansową należy rozumieć jako wartość zysku netto powiększonego o odpisy amortyzacyjne zaliczane do kosztów działalności przedsiębiorstwa:
nadwyżka finansowa = zysk netto + amortyzacja

Ocena wysokości planowanej nadwyżki finansowej będzie wymagać uwzględnienia wyników uzyskanych z porównania różnych metod amortyzacji oraz ich rzeczywistego wpływu na przewidywane wartości wspomnianej nadwyżki.

Można mówić o dwóch źródłach środków finansowych uzyskiwanych przez przedsiębiorstwo z tytułu amortyzacji. Chodzi mianowicie o środki wynikające z uwolnienia kapitału na skutek odpisów amortyzacyjnych oraz o środki wynikające z pomniejszenia podstawy opodatkowania – z tytułu podatkowej osłony amortyzacyjnej*. Amortyzacja, chociaż należy do kosztów, nie jest wydatkiem. Jest kosztem, który nie jest przepływem pieniężnym, ponieważ nie wiąże się z nią realny wypływ gotówki. Amortyzacja ma jednak bezpośredni wpływ na wysokość płaconego przez podmiot podatku dochodowego, ponieważ jako koszt uzyskania przychodu obniża podstawę opodatkowania.

Tarczę podatkową z tytułu amortyzacji będą stanowić korzyści podatkowe możliwe do osiągnięcia przez przedsiębiorstwo z tytułu ponoszonych kosztów amortyzacji. Można to zapisać w postaci następującej formuły:
TSn = AMn × Tn
gdzie:
TS – tarcza podatkowa z tytułu amortyzacji (ang. tax shield),
AM – podatkowy odpis amortyzacyjny,
T  – stopa podatku dochodowego,
n  – kolejny okres.

Zyskasz
Decyzje dotyczące wyboru rozwiązań systemowych z zakresu amortyzacji mogą pomóc w sterowaniu wielkością nadwyżki finansowej w poszczególnych okresach oraz dają możliwość wcześniejszego wykorzystania środków finansowych uwolnionych za sprawą amortyzacji.

W procesie planowania finansowego firma powinna zdecydować, który z dwóch podstawowych modeli amortyzacji przyjąć. Pierwszy wariant amortyzacji zakłada możliwie jak najszybsze zamortyzowanie poniesionych nakładów na aktywa trwałe, z wykorzystaniem przyspieszonych odpisów amortyzacyjnych.

Drugi wariant przewiduje równomierne rozłożenie wartości odpisów amortyzacyjnych w poszczególnych okresach użytkowania obiektu. Każde z wymienionych rozwiązań oddziałuje zarówno na wielkość zysku brutto, zysku netto i obciążeń fiskalnych przedsiębiorstwa, jak i na wysokość nadwyżki finansowej (tabela 1).

Tabela 1
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Najczęściej firmy dążą do maksymalizowania nadwyżki finansowej w przypadku posiadania szybko „starzejących się moralnie” aktywów (lub w przypadku użytkowania obiektów w pogorszonych lub złych warunkach) oraz jak najszybszego zwrotu zainwestowanych kapitałów. Możliwe jest to przy przyjęciu takiego harmonogramu amortyzacji, w którym największe odpisy z tytułu amortyzacji będą przypadać na lata początkowe, a więc przy zastąpieniu liniowej metody amortyzacji metodą przyspieszoną. Wówczas zdyskontowana suma nadwyżki finansowej będzie najwyższa.

Biorąc pod uwagę rachunek efektywnościowy dwóch przedstawionych wariantów korzystniejsze dla przedsiębiorstwa jest maksymalizowanie odpisów amortyzacyjnych w początkowych okresach. W celu zobrazowania wpływu przyjętych zasad amortyzacji na wielkość nadwyżki finansowej przedsiębiorstwa prześledźmy uproszczony przykład takiej analizy. Bardziej rozbudowana symulacja tego typu powinna również uwzględniać przewidywany poziom rentowności przedsiębiorstwa. Firmy wykazujące stratę muszą liczyć się możliwością pojawienia się efektu tarczy z tytułu straty, którą będzie można odpisać dopiero w kolejnych latach. Wpłynie to na zmniejszenie bieżących korzyści i konieczność wypracowania w następnych latach odpowiednio wysokich zysków w celu wykorzystania tarczy podatkowej.

Przykład
Firma nabyła środki trwałe o wartości 100 000 zł, zakwalifikowane zgodnie z przepisami prawa podatkowego jako zespoły komputerowe. Zarząd firmy bierze pod uwagę możliwość zastosowania metody liniowej, degresywnej i przyspieszonej amortyzacji oraz wpływu przyjętego rozwiązania na uzyskaną nadwyżkę finansową oraz płatności podatkowe. Przedsiębiorstwo zakłada jednocześnie stałą wartość zysku operacyjnego oraz przyjmuje jednakową stopę dyskontową w całym okresie eksploatacji wspomnianych aktywów. Podatkowa stawka amortyzacji liniowej wynosi 30%, stopa podatku dochodowego („T”) równa jest 19%, a stopa dyskontowa („r”) – 16%.
Jako pierwszą firma analizuje metodę liniową, najprostszą i najbardziej popularną metodę amortyzacji, która zakłada jednakowe odpisy amortyzacyjne w poszczególnych okresach użytkowania obiektu. Przy tej metodzie nominalne wartości zysków netto, obciążeń fiskalnych i nadwyżki finansowej są równe w poszczególnych latach (tabela 2).

Tabela 2
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Zdyskontowane wartości nadwyżki finansowej oraz podatku dochodowego uzyskano w tym wariancie oraz w pozostałych analizowanych wariantach amortyzacji za pomocą formuły na obliczenie wartości bieżącej pieniądza:
PVn = FVn / (1 + r)n
wykorzystując podaną w treści przykładu stopę dyskontową. Przykładowo, wartość zdyskontowanej nadwyżki finansowej dla drugiego roku wyniosła 64 432 = 86 700 / (1 + 0,16)2.

Jako drugą możliwość firma rozważa zastosowanie metody degresywnej, która pozwala uzyskać wcześniejszy zwrot zainwestowanych kapitałów, czyli szybsze wycofanie nakładów poniesionych na majątek trwały. Stosując amortyzację degresywną w pierwszym roku firma dokonuje odpisów amortyzacyjnych obliczanych od wartości początkowej środka trwałego, przyjmując stawkę podstawową i podwyższając jej wartość za pomocą współczynnika 2. W następnych latach dokonuje odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej pomniejszonej o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne. Począwszy od roku podatkowego, w którym amortyzacja degresywna jest niższa od rocznej kwoty amortyzacji obliczonej przy zastosowaniu metody liniowej, dalszych odpisów dokonuje metodą liniową. Zastosowanie tego wariantu amortyzacji sprawia, że wartości nominalne zysku netto oraz obciążeń podatkowych wykazują tendencję rosnącą w kolejnych latach. Spowodowane jest to różnymi, zmniejszającymi się odpisami amortyzacyjnymi. Należy zwrócić uwagę, że największe wartości nadwyżki finansowej uzyskano w początkowych okresach amortyzacji, co zostało zobrazowane w tabeli 3.

Tabela 3
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Jako trzecia analizie podlega metoda liniowa amortyzacji ze stawką podwyższoną za pomocą współczynnika 2, ponieważ zakupione aktywa trwałe podlegają szybkiemu postępowi technicznemu. Również w tym przypadku nominalne wartości zysku netto oraz obciążeń podatkowych wykazują tendencję rosnącą, a największe wartości nadwyżki finansowej uzyskano w początkowym okresie eksploatacji (tabela 4).

Tabela 4
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Porównanie otrzymanych wyników pokazuje, że chociaż zsumowana nominalna wartość nadwyżki finansowej jest w każdym przypadku jednakowa i wynosi 343 000, to jednak wartości zdyskontowane różnią się w każdym z omawianych wariantów:
nadwyżka finansowa przy zastosowaniu metody liniowej – 240 504,
nadwyżka finansowa przy zastosowaniu metody degresywnej – 241 933,
nadwyżka finansowa przy zastosowaniu metody liniowej ze współczynnikiem 2 – 242 128.

Z przedstawionej analizy wynika, że najwyższą wartość nadwyżki finansowej uzyskano przy zastosowaniu metody liniowej, w której wykorzystano jednocześnie współczynnik 2 dla stawki podstawowej. Metoda pozwoliła na przesunięcie w czasie zapłaty podatku dochodowego z lat początkowych na końcowe.

UWAGA!
Maksymalizowanie odpisów amortyzacyjnych w początkowych okresach kosztem zmniejszenia zysków przesuwa na późniejszy okres opodatkowanie zysków. Pozwala to na ogół na uzyskanie w ujęciu realnym, czyli po przeliczeniu przyszłych płatności na wartości bieżące (uwzględnienie dyskonta), wyższych nadwyżek finansowych oraz niższych płatności podatkowych. Ważna jest również możliwość wcześniejszego rozporządzania nadwyżką finansową.
Na podstawie przeprowadzonych obliczeń można stwierdzić, że już na etapie planowania finansowego w przedsiębiorstwie niezbędne jest przeprowadzenie analizy porównawczej możliwych do zastosowania metod amortyzacji podatkowej, co zapewni wprowadzenie najbardziej korzystnego rozwiązania z punktu widzenia kształtowania nadwyżki finansowej oraz uzasadni decyzje podejmowane przez zarządzających.

Jan Podobiński
ekspert w zakresie finansów


* J. Iwin, Znaczenie kapitału amortyzacyjnego w finansowaniu inwestycji rzeczowych polskich przedsiębiorstw – wyniki badań ankietowych, „Bank i Kredyt”, nr 8/2003.


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Biuletyn Rachunkowości

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

REKLAMA

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

REKLAMA

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

REKLAMA