REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Zasady sporządzania planu amortyzacji

REKLAMA

Mimo że prawo bilansowe nie mówi wprost o obowiązku prowadzenia planu amortyzacji, należy przyjąć, że użycie słowa "planowy" oznacza konieczność zaplanowania odpisów amortyzacyjnych na cały rok obrachunkowy w formie planu amortyzacyjnego.

Na potrzeby planu należy określić wysokość stawki i moment rozpoczęcia amortyzacji.

Metodę amortyzacji, okres amortyzacji oraz stawkę amortyzacyjną ustala się bowiem w momencie rozpoczęcia używania danego składnika majątkowego.

Ustalona na dzień przyjęcia środków trwałych metoda amortyzacji powinna być stosowana przez cały okres użytkowania.

UWAGA!
Zarówno prawo bilansowe, jak i prawo podatkowe nie pozwalają zmieniać zastosowanych metod amortyzacji.
Jak określić stawkę amortyzacji

Przy ustalaniu okresu amortyzacji (a w rezultacie rocznej stawki amortyzacyjnej) uwzględnienia wymaga okres ekonomicznej użyteczności środka trwałego dla prowadzonej przez jednostkę działalności, tj. przedział czasu, w którym według oczekiwań środek trwały będzie użytkowany przez jednostkę i z tego tytułu będzie ona osiągała korzyści ekonomiczne.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Stawki amortyzacyjne bilansowe jednostka może ustalać dowolnie w momencie rozpoczęcia dokonywania odpisów amortyzacyjnych1.

Natomiast prawo podatkowe z góry narzuca stawki amortyzacyjne, przyczyniając się tym samym do ograniczenia okresu i intensywności amortyzowania środków trwałych. Stawki amortyzacyjne podatkowe wyszczególnione są w Wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych, który w formie tabeli można znaleźć w załączniku nr 1 do ustawy o podatku dochodowym. Są to tzw. stawki podstawowe. W przypadkach określonych przepisami stawki podstawowe mogą być podwyższane przez określone współczynniki.

UWAGA!
Podatnicy mogą podwyższać stawki dla środków trwałych bądź rezygnować z podwyższonych stawek, począwszy od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego2. Jeżeli podatnik przegapi ten moment i zacznie amortyzować składniki majątkowe według stawki podstawowej, to naliczanie amortyzacji według stawki podwyższonej można rozpocząć dopiero od początku następnego roku podatkowego.

Stawki amortyzacyjne mogą być również obniżane. Podatnicy mogą obniżać stawki amortyzacyjne podane w wykazie rocznych stawek amortyzacyjnych dla poszczególnych środków trwałych bez żadnych ograniczeń. Obniżenia stawki dokonuje się, począwszy od miesiąca, w którym środki te zostały wprowadzone do ewidencji, albo od pierwszego miesiąca każdego następnego roku podatkowego3. Obniżanie stawek amortyzacyjnych jest stosowane z reguły wtedy, gdy działalność podatnika przynosi straty, co pozwala na przeniesienie części kosztów na następne lata podatkowe, kiedy może pojawić się dochód.

Jeżeli stawki amortyzacyjne obliczone zgodne z prawem bilansowym nie są zgodne ze stawkami amortyzacyjnymi podatkowymi, to jednostka musi sporządzić dwa plany amortyzacji – jeden dla celów bilansowych, a drugi dla celów podatkowych.

Rozpoczęcie amortyzacji

Zgodnie z prawem bilansowym rozpoczęcie amortyzacji może nastąpić nie wcześniej niż po przyjęciu środka trwałego do używania. Oznacza to, że początek dokonywania odpisów amortyzacyjnych może nastąpić zarówno w miesiącu przyjęcia składnika majątkowego do używania, jak i w miesiącu następnym.

W przypadku rozpoczęcia amortyzacji w miesiącu przyjęcia składnika majątkowego do używania należy ustalić odpis amortyzacyjny w tym miesiącu, odzwierciedlający okres od momentu przyjęcia do końca miesiąca.

PRZYKŁAD
Środek trwały przyjęto do używania 15 czerwca. Wartość początkowa to 4000 zł, roczna stawka amortyzacyjna – 60%;
Miesięczny odpis amortyzacyjny: (4000 zł × 60%)/12 = 200 zł;
Odpis amortyzacyjny w czerwcu: (200 zł / 30) × 15 = 100 zł.

Dla celów podatkowych odpisów amortyzacyjnych dokonuje się w miesiącu następnym po miesiącu, w którym składnik majątkowy został oddany do eksploatacji4. Zatem nie będzie stanowiła kosztu uzyskania przychodów wartość odpisu dokonanego w miesiącu przyjęcia środka trwałego do używania.

WARTO ZAPAMIĘTAĆ!
Wyjątek od reguły stanowi jednorazowy odpis amortyzacyjny, który może zostać dokonany w miesiącu przyjęcia do używania składnika majątku lub też w miesiącu następnym.

W praktyce rozpoczęcie amortyzacji zarówno dla celów podatkowych, jak i bilansowych następuje od miesiąca następującego po przyjęciu składników majątkowych do używania.

Ostatniego odpisu, zgodnie z przepisami bilansowymi i podatkowymi, jednostka dokonuje z końcem miesiąca, w którym umorzenie środka trwałego zostanie zrównane z jego wartością początkową lub dany składnik majątku zostanie sprzedany, stwierdzi się jego niedobór lub zostanie on postawiony w stan likwidacji, z ewentualnym uwzględnieniem wartości rezydualnej.

Częstotliwość odpisów amortyzacyjnych

Prawo bilansowe nie reguluje jednoznacznie częstotliwości dokonywania odpisów amortyzacyjnych. Wynika z nich, że składniki majątkowe należy amortyzować systematycznie. W praktyce odpisy amortyzacyjne dokonywane są za okresy sprawozdawcze, głównie są to okresy miesięczne.

Zgodnie z prawem podatkowym podatnicy mogą dokonywać odpisów amortyzacyjnych w równych ratach co miesiąc albo w równych ratach co kwartał, albo jednorazowo na koniec roku podatkowego. Należy zwrócić uwagę, że suma odpisów amortyzacyjnych dokonanych w pierwszym roku podatkowym, w którym składniki te zostały wprowadzone do ewidencji, nie może przekroczyć wartości tych odpisów przypadających za okres od wprowadzenia ich do ewidencji do końca tego roku podatkowego.

1
Zgodnie z art. 33 ust. 3, art. 44b ust. 10 ustawy o rachunkowości okres dokonywania odpisów amortyzacyjnych jest ograniczony do 5 lat jedynie od:
– kosztów prac rozwojowych,
– wartości firmy (w uzasadnionych przypadkach okres ten może być przedłużony do 20 lat).
2 Zob. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych art. 16i ust. 4; ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 22i ust. 4.
3 Zob. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych art. 16i ust. 5; ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 22i ust. 5.
4 Zob. ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych art. 16h ust. 1; ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 22h ust. 1.

Podstawa prawna
• ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości – Dz.U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 267, poz. 2252

Katarzyna Goldmann

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe rozporządzenie w sprawie prowadzenia pkpir od 2026 roku. Lista zmian od 1 stycznia

Minister Finansów przygotował projekt nowego rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Nowe przepisy zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 r. Sprawdziliśmy co się zmieni w zasadach prowadzenia pkpir w porównaniu do obecnego stanu prawnego.

Odpisy amortyzacyjne spółek nieruchomościowych

Najnowsze orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) przynoszą istotne zmiany dla spółek nieruchomościowych w zakresie możliwości rozpoznawania odpisów amortyzacyjnych w kosztach podatkowych. W styczniu tego roku NSA w kilku wyrokach (sygn. II FSK 788/23, II FSK 789/23, II FSK 987/23, II FSK 1086/23, II FSK 1652/23) potwierdził korzystne dla podatników stanowisko wojewódzkich sądów administracyjnych (WSA).

CIT estoński a optymalizacja podatkowa. Czy to się opłaca?

Przedsiębiorcy coraz częściej poszukują skutecznych sposobów na obniżenie obciążeń podatkowych. Jednym z rozwiązań, które zyskuje na popularności, jest estoński CIT. Czy rzeczywiście ta forma opodatkowania przynosi realne korzyści? Przyjrzyjmy się, na czym polega ten model, kto może z niego skorzystać i jakie są jego zalety oraz wady dla polskich przedsiębiorstw.

Składka zdrowotna w 2026 roku – będzie ewolucja czy rewolucja?

Planowane na 2026 rok zmiany w składce zdrowotnej dla przedsiębiorców stanowią jeden z najbardziej dyskutowanych tematów w sferze podatkowej, mimo iż sama składka podatkiem nie jest. Tak jak każda kwestia dotycząca finansów osobistych a równocześnie publicznych, wywołuje liczne pytania zarówno wśród prowadzących jednoosobową działalność gospodarczą, jak i wśród polityków, gdzie widoczne są wyraźne podziały.

REKLAMA

Podatnik już nie będzie karany za przypadkowe błędy, nie będzie udowadniał niewinności

Szef rządu Donald Tusk poinformował, że za niecelowe, przypadkowe błędy nie będzie się już karać podatnika. Teraz to urząd skarbowy będzie musiał udowadniać jak jest.

Będą zmiany w L4, pracy na chorobowym i pensjach na zwolnieniach lekarskich. Przedsiębiorcy: Jesteśmy zwolennikami deregulacji i elastyczności, ale też jasnych zasad

Zasiłek chorobowy powinien być wypłacany pracownikowi już od pierwszego dnia absencji – Północna Izba Gospodarcza w Szczecinie popiera projekt przygotowany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, apelując jednocześnie o to, by ustawa w tej sprawie była przyjęta możliwie szybko. Przedsiębiorcy jednocześnie oczekują dalszego dialogu z Ministerstwem na temat np. „Zmian w L4”, które w opinii niektórych przedsiębiorców mogą budzić kontrowersje. – Jesteśmy zwolennikami tego, by pracownicy i pracodawcy mogli regulować swoje relacje w możliwie elastyczny sposób. Z jednej strony więc jesteśmy zwolennikami tego, by zwolnienie lekarskie nie blokowało w stu procentach możliwości wykonywania innych zobowiązań jeżeli to jest możliwe, ale z drugiej widzimy przestrzeń, gdzie zwolnienie lekarskie może być wykorzystywane do nadrabiania obowiązków w jednej pracy, przy jednoczesnym spowolnianiu działania w drugiej firmie – mówi Hanna Mojsiuk, prezes Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie.

Youtuberzy mogą się cieszyć. Jest pozytywny wyrok NSA w sprawie kosztów podatkowych

Naczelny Sąd Administracyjny potwierdza, że wydatki youtuberów związane z produkcją filmów, takie jak bilety lotnicze, noclegi czy sprzęt filmowy, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodu. Wyrok jest istotny dla twórców internetowych, którzy ponoszą wysokie koszty związane z tworzeniem treści na YouTube.

Nowa era regulacji krypto – CASP zastępuje VASP. Co to oznacza dla firm?

W UE wchodzi w życie nowa era regulacji krypto – licencja CASP stanie się obowiązkowa dla wszystkich firm działających w tym sektorze. Dotychczasowi posiadacze licencji VASP mają czas na dostosowanie się do końca czerwca 2025 r., a z odpowiednim wnioskiem – do września. Jakie zmiany czekają rynek i co to oznacza dla przedsiębiorców?

REKLAMA

Outsourcing pojedynczych procesów księgowych, czy zatrudnienie dodatkowej osoby w dziale księgowości - co się bardziej opłaca?

W stale zmieniającym się otoczeniu biznesowym przedsiębiorcy coraz częściej stają przed dylematem: czy zatrudnić dodatkową osobę do działu księgowego, czy może zdecydować się na outsourcing wybranych procesów księgowych? Analiza kosztów i korzyści pokazuje, że delegowanie pojedynczych zadań księgowych na zewnątrz może być znacznie bardziej efektywnym rozwiązaniem niż rozbudowa wewnętrznego zespołu.

Kto ma prawo odliczyć ulgę na dziecko? Po rozwodzie rodziców dziecko mieszka z matką a ojciec płaci alimenty i widuje się z dzieckiem

Na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnik ma prawo do odliczenia kwoty ulgi prorodzinnej w zależności od tego z kim jego dziecko mieszka i kto faktycznie sprawuje nad nim opiekę. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 14 stycznia 2025 r. wyjaśnił, kto może odliczyć ulgę na dziecko, gdy rodzice są rozwiedzeni, dziecko mieszka z matką na stałe, a ojciec płaci alimenty i co jakiś czas widuje się z dzieckiem.

REKLAMA