REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Adwokat z urzędu musi płacić VAT

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zwolnienia podmiotowego VAT nie stosuje się do usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych.
■ Twierdzenie, że udzielenie pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu jest odpłatnym świadczeniem usług i powinno być objęte VAT, budzi sprzeciwy środowiska prawniczego. Jakie jest pana zdanie na ten temat?

– Przede wszystkim należałoby zaznaczyć, że problem nie dotyczy wyłącznie pomocy prawnej udzielanej przez adwokata ustanowionego z urzędu, ale wszystkich tych, którym sądy lub prokurator na podstawie właściwych przepisów zleciły wykonywanie określonych czynności związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, a także tych, których sądy wyznaczyły do wykonania określonych czynności. Ponieważ najmocniejszym głosem w tej sprawie był i jest głos środowiska adwokackiego, omawiając problem pozostańmy dla uproszczenia przy przykładzie udzielenia pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu. Zarówno przeciwnicy, jak i zwolennicy poglądu, iż udzielenie takiej pomocy prawnej jest odpłatnym świadczeniem usług opodatkowanym VAT, przywołują art. 15 ustawy o VAT. Za i przeciw tezie, iż pomoc prawna adwokata ustanowionego z urzędu jest traktowana w świetle obowiązujących przepisów o VAT jako działalność gospodarcza, wypowiadało się bardzo wiele osób. Mimo kontrowersji natury praktycznej pogląd, że jest to działalność gospodarcza wykonywana samodzielnie przez podatnika, do której nie mają zastosowania wyłączenia z art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, moim zdaniem zasługuje na aprobatę.

REKLAMA

REKLAMA

Autopromocja
■ Czy usługi świadczone przez adwokatów, w tym pomoc prawna z urzędu, korzystają ze zwolnienia z VAT, ze względu np. na wysokość sprzedaży nieprzekraczającą równowartości 10 000 euro?

– Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro. Zwolnienie to ma zastosowanie również do podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku podatkowego na zasadach określonych w art. 113 ust. 9. Jednakże zwolnień tych nie stosuje się do usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych. Tylko wówczas, gdyby wykazać, że udzielenie pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu nie jest usługą prawniczą, można byłoby mówić o zastosowaniu do podatnika świadczącego te usługi zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy.

■ Czy nie uważa pan jednak, że interpretacja w tej sprawie powinna pojawić się co najmniej rok temu?

– Z chwilą, kiedy zmieniały się zasady opodatkowania VAT usług prawniczych w zakresie tzw. usług adwokackich dotyczących spraw cywilnych i karnych z urzędu, a więc 1 maja 2004 r., konieczna była stosowna regulacja co najmniej w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Minister finansów problem ten uregulował dopiero po 13 miesiącach od chwili zmiany przepisów.

Niezależnie od tego zamieszanie interpretacyjne w sprawie trwało zdecydowanie za długo i w mojej ocenie winę za to ponoszą jednak nie ci, którzy domagali się tej interpretacji i w efekcie poniosą skutki zamieszania, lecz ci, którzy obowiązani byli tych interpretacji udzielić. Kontrowersje natury praktycznej, wynikające z podatkowej kwalifikacji pomocy prawnej udzielonej z urzędu, dotyczą takich instytucji, jak np. moment powstania obowiązku podatkowego czy też obowiązek dokumentowania pomocy prawnej udzielanej z urzędu fakturą VAT wystawianą przez adwokata, a także treści tej faktury.

REKLAMA

■ Zdaniem Ministerstwa Finansów w okresie od 1 maja 2004 r. do 1 czerwca 2005 r. obowiązek podatkowy powstawał z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego wynagrodzenie. Czy taki pogląd jest słuszny?

– Takie założenie w mojej ocenie w nieuzasadniony sposób znacznie komplikowałoby prawidłowe ustalenie zobowiązania podatkowego. Jeśli na przykład na wniosek strony sąd wyznaczył adwokata, którego zadaniem było wniesienie kasacji, jednak adwokat nie stwierdził podstaw do jej wniesienia, albo gdy np. ustały przesłanki, dla których konieczny był udział adwokata ustanowionego z urzędu w postępowaniu przygotowawczym, kiedy i w jaki sposób ten adwokat dowie się o uprawomocnieniu orzeczenia przyznającego wynagrodzenie? A jest mu to niezbędne dla prawidłowego określenia obowiązku podatkowego. Takie przykłady można by mnożyć. Rea-
sumując, taki pogląd Ministerstwa Finansów był i jest nie do przyjęcia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
■ Co zatem należało zrobić, by takiej sytuacji uniknąć?

– Skoro minister finansów ma kompetencje z art. 19 ust. 22 ustawy o VAT, powinien był skorzystać z tych kompetencji w taki sposób i w takim czasie, aby poczynając od 1 maja 2004 r., a nie dopiero od 1 czerwca 2005 r., maksymalnie uprościć zasady kwalifikacji pomocy prawnej z urzędu z punktu widzenia momentu powstania obowiązku podatkowego, a także w tych regulacjach uwzględnić okres przejściowy, w zależności od sposobu określenia terminu powstania obowiązku podatkowego, dla sytuacji, gdy orzeczenie przyznające wynagrodzenie wydane przed 1 maja 2004 r. uprawomocniało się po tej dacie albo gdy wynagrodzenie przyznane przed tą datą wypłacane było po 1 maja 2004 r.

■ A co z rozliczeniem wynagrodzeń wypłacanych przed 1 czerwca 2005 r.?

– W mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zasada przyjęta przez ministerstwo w rozporządzeniu była stosowana również do wynagrodzeń przyznanych i wypłaconych po 1 maja 2004 r., a więc obowiązywała nie tylko od 1 czerwca 2005 r. A jak to zrobić, wie najlepiej minister finansów.

Niestety nowy przepis par. 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dodany poprzez par. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z dnia 25 maja 2005 r. zmieniającego to rozporządzenie, mimo że jest krokiem we właściwym kierunku, nie usuwa jednak wielu wątpliwości, a sytuację niepotrzebnie komplikuje.


Z Aleksandrem Stankiem, doradcą podatkowym, wiceprzewodniczącym Komisji Wewnątrzkorporacyjnej Krajowej Rady Doradców Podatkowych
rozmawiała  Wiesława Moczydłowska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe limity podatkowe na 2026 rok - co musisz wiedzieć już dziś? Wyliczenia i konsekwencje

Rok 2026 przyniesie przedsiębiorcom realne zmiany – limity podatkowe zostaną obniżone w wyniku przeliczenia według niższego kursu euro. Granica przychodów dla małego podatnika spadnie do 8 517 000 zł, a limit jednorazowej amortyzacji do 212 930 zł. To pozornie drobna korekta, która w praktyce może zdecydować o utracie ulg, uproszczeń i korzystnych form rozliczeń.

Samofakturowanie w KSeF – jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces?

Samofakturowanie pozwala nabywcy wystawiać faktury w imieniu sprzedawcy, zgodnie z obowiązującymi przepisami. Dowiedz się, jakie warunki trzeba spełnić i jak przebiega cały proces w systemie KSeF.

SmartKSeF – jak bezpiecznie wystawiać e-faktury

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) zmienia sposób dokumentowania transakcji w Polsce. Od 2026 r. e-faktura stanie się obowiązkowa, a przedsiębiorcy muszą przygotować się na różne scenariusze działania systemu. W praktyce oznacza to, że kluczowe staje się korzystanie z rozwiązań, które automatyzują proces i minimalizują ryzyka. Jednym z nich jest SmartKSeF – narzędzie wspierające firmy w bezpiecznym i zgodnym z prawem wystawianiu faktur ustrukturyzowanych.

Integracja KSeF z PEF, czyli faktury w zamówieniach publicznych. Wyjaśnienia MF

Od 1 lutego 2026 r. wchodzi w życie pełna integracja Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) z Platformą Elektronicznego Fakturowania (PEF). Zmiany te obejmą m.in. zamówienia publiczne, a także relacje B2G (Business-to-Government). Oznacza to, że przedsiębiorcy realizujący kontrakty z administracją publiczną będą zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych w KSeF. Ministerstwo Finansów w Podręczniku KSeF 2.0 wyjaśnia, jakie zasady będą obowiązywać i jakie rodzaje faktur z PEF będą przyjmowane w KSeF.

REKLAMA

Testy otwarte API KSeF 2.0 właśnie ruszyły – sprawdź, co zmienia się w systemie e-Faktur, dlaczego integracja jest konieczna i jakie etapy czekają podatników w najbliższych miesiącach

30 września Ministerstwo Finansów uruchomiło testy otwarte API KSeF 2.0, które pozwalają sprawdzić, jak systemy finansowo-księgowe współpracują z nową wersją Krajowego Systemu e-Faktur. To kluczowy etap przygotowań do obowiązkowego wdrożenia KSeF 2.0, który już od lutego 2025 roku stanie się codziennością przedsiębiorców i księgowych.

Miliony do odzyskania! Spółki Skarbu Państwa mogą uniknąć podatku PCC dzięki zasadzie stand-still

Wyrok WSA w Gdańsku otwiera drogę spółkom pośrednio kontrolowanym przez Skarb Państwa do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przy strategicznych operacjach kapitałowych. Choć decyzja nie jest jeszcze prawomocna, firmy mogą liczyć na milionowe oszczędności i odzyskanie wcześniej pobranych podatków.

Rezerwa na zaległe urlopy pracowników - koszt, który może zaskoczyć na zamknięciu roku

Zaległe dni urlopowe stanowią realne i narastające ryzyko finansowe dla firm — szczególnie w sektorze MŚP. W mniejszych przedsiębiorstwach, gdzie często brakuje dedykowanych działów HR czy zespołów płacowych, łatwiej o kumulację niewykorzystanych dni. Z mojego doświadczenia jako CFO na godziny wynika, że problem jest niedoszacowany. Firmy często nie uświadamiają sobie skali zobowiązania. - tłumaczy Marta Kobińska, CEO Create the Flow, dyrektor finansowa, CFO na godziny.

Tryb awaryjny w KSeF – jak działa i kiedy z niego skorzystać?

Obowiązkowy KSeF od 2026 r. budzi emocje, a jedną z najczęściej zadawanych obaw jest: co stanie się, gdy system po prostu przestanie działać?Odpowiedzią ustawodawcy jest tryb awaryjny. Jest to rozwiązanie, które ma zabezpieczyć przedsiębiorców przed paraliżem działalności w razie oficjalnie ogłoszonej awarii KSeF.

REKLAMA

Ruszyły masowe kontrole kart lunchowych. Co sprawdza ZUS?

Karty lunchowe od kilku lat są jednym z najczęściej wybieranych pozapłacowych benefitów pracowniczych. Do września 2023 r. karty mogły być wykorzystywane wyłącznie w restauracjach i innych punktach gastronomicznych. Od tego momentu ich popularność dodatkowo wzrosła – z uwagi na możliwość korzystania z nich również w sklepach spożywczych i supermarketach. Ta zmiana, choć dla pracowników korzystna, wywołała lawinę kontroli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, który coraz uważniej przygląda się temu, w jaki sposób firmy stosują zwolnienie ze składek.

30.09.2025: ważny dzień dla KSeF - Krajowego Systemu eFaktur. Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję systemu

30 września Ministerstwo Finansów udostępnia testową wersję Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF 2.0). To sygnał dla firm, że czas intensywnych przygotowań właśnie się rozpoczął. Jak ten czas na testowanie należy optymalnie wykorzystać?

REKLAMA