REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Adwokat z urzędu musi płacić VAT

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zwolnienia podmiotowego VAT nie stosuje się do usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych.
■ Twierdzenie, że udzielenie pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu jest odpłatnym świadczeniem usług i powinno być objęte VAT, budzi sprzeciwy środowiska prawniczego. Jakie jest pana zdanie na ten temat?

– Przede wszystkim należałoby zaznaczyć, że problem nie dotyczy wyłącznie pomocy prawnej udzielanej przez adwokata ustanowionego z urzędu, ale wszystkich tych, którym sądy lub prokurator na podstawie właściwych przepisów zleciły wykonywanie określonych czynności związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, a także tych, których sądy wyznaczyły do wykonania określonych czynności. Ponieważ najmocniejszym głosem w tej sprawie był i jest głos środowiska adwokackiego, omawiając problem pozostańmy dla uproszczenia przy przykładzie udzielenia pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu. Zarówno przeciwnicy, jak i zwolennicy poglądu, iż udzielenie takiej pomocy prawnej jest odpłatnym świadczeniem usług opodatkowanym VAT, przywołują art. 15 ustawy o VAT. Za i przeciw tezie, iż pomoc prawna adwokata ustanowionego z urzędu jest traktowana w świetle obowiązujących przepisów o VAT jako działalność gospodarcza, wypowiadało się bardzo wiele osób. Mimo kontrowersji natury praktycznej pogląd, że jest to działalność gospodarcza wykonywana samodzielnie przez podatnika, do której nie mają zastosowania wyłączenia z art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, moim zdaniem zasługuje na aprobatę.

REKLAMA

■ Czy usługi świadczone przez adwokatów, w tym pomoc prawna z urzędu, korzystają ze zwolnienia z VAT, ze względu np. na wysokość sprzedaży nieprzekraczającą równowartości 10 000 euro?

– Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro. Zwolnienie to ma zastosowanie również do podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku podatkowego na zasadach określonych w art. 113 ust. 9. Jednakże zwolnień tych nie stosuje się do usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych. Tylko wówczas, gdyby wykazać, że udzielenie pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu nie jest usługą prawniczą, można byłoby mówić o zastosowaniu do podatnika świadczącego te usługi zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy.

■ Czy nie uważa pan jednak, że interpretacja w tej sprawie powinna pojawić się co najmniej rok temu?

REKLAMA

– Z chwilą, kiedy zmieniały się zasady opodatkowania VAT usług prawniczych w zakresie tzw. usług adwokackich dotyczących spraw cywilnych i karnych z urzędu, a więc 1 maja 2004 r., konieczna była stosowna regulacja co najmniej w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Minister finansów problem ten uregulował dopiero po 13 miesiącach od chwili zmiany przepisów.

Niezależnie od tego zamieszanie interpretacyjne w sprawie trwało zdecydowanie za długo i w mojej ocenie winę za to ponoszą jednak nie ci, którzy domagali się tej interpretacji i w efekcie poniosą skutki zamieszania, lecz ci, którzy obowiązani byli tych interpretacji udzielić. Kontrowersje natury praktycznej, wynikające z podatkowej kwalifikacji pomocy prawnej udzielonej z urzędu, dotyczą takich instytucji, jak np. moment powstania obowiązku podatkowego czy też obowiązek dokumentowania pomocy prawnej udzielanej z urzędu fakturą VAT wystawianą przez adwokata, a także treści tej faktury.

■ Zdaniem Ministerstwa Finansów w okresie od 1 maja 2004 r. do 1 czerwca 2005 r. obowiązek podatkowy powstawał z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego wynagrodzenie. Czy taki pogląd jest słuszny?

– Takie założenie w mojej ocenie w nieuzasadniony sposób znacznie komplikowałoby prawidłowe ustalenie zobowiązania podatkowego. Jeśli na przykład na wniosek strony sąd wyznaczył adwokata, którego zadaniem było wniesienie kasacji, jednak adwokat nie stwierdził podstaw do jej wniesienia, albo gdy np. ustały przesłanki, dla których konieczny był udział adwokata ustanowionego z urzędu w postępowaniu przygotowawczym, kiedy i w jaki sposób ten adwokat dowie się o uprawomocnieniu orzeczenia przyznającego wynagrodzenie? A jest mu to niezbędne dla prawidłowego określenia obowiązku podatkowego. Takie przykłady można by mnożyć. Rea-
sumując, taki pogląd Ministerstwa Finansów był i jest nie do przyjęcia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
■ Co zatem należało zrobić, by takiej sytuacji uniknąć?

– Skoro minister finansów ma kompetencje z art. 19 ust. 22 ustawy o VAT, powinien był skorzystać z tych kompetencji w taki sposób i w takim czasie, aby poczynając od 1 maja 2004 r., a nie dopiero od 1 czerwca 2005 r., maksymalnie uprościć zasady kwalifikacji pomocy prawnej z urzędu z punktu widzenia momentu powstania obowiązku podatkowego, a także w tych regulacjach uwzględnić okres przejściowy, w zależności od sposobu określenia terminu powstania obowiązku podatkowego, dla sytuacji, gdy orzeczenie przyznające wynagrodzenie wydane przed 1 maja 2004 r. uprawomocniało się po tej dacie albo gdy wynagrodzenie przyznane przed tą datą wypłacane było po 1 maja 2004 r.

■ A co z rozliczeniem wynagrodzeń wypłacanych przed 1 czerwca 2005 r.?

REKLAMA

– W mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zasada przyjęta przez ministerstwo w rozporządzeniu była stosowana również do wynagrodzeń przyznanych i wypłaconych po 1 maja 2004 r., a więc obowiązywała nie tylko od 1 czerwca 2005 r. A jak to zrobić, wie najlepiej minister finansów.

Niestety nowy przepis par. 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dodany poprzez par. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z dnia 25 maja 2005 r. zmieniającego to rozporządzenie, mimo że jest krokiem we właściwym kierunku, nie usuwa jednak wielu wątpliwości, a sytuację niepotrzebnie komplikuje.


Z Aleksandrem Stankiem, doradcą podatkowym, wiceprzewodniczącym Komisji Wewnątrzkorporacyjnej Krajowej Rady Doradców Podatkowych
rozmawiała  Wiesława Moczydłowska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
PKWiU 2025 - będzie nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015.

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

Usługi dietetyczne są zwolnione z VAT. Ale nie te świadczone na rzecz osób zdrowych. Dlaczego?

Usługi dietetyczne, które nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (związanego z celem medycznym), w szeregu przypadków nie mogą również korzystać ze zwolnienia podmiotowego (limit obrotów do 200 000 zł rocznie). Oznacza to, że dietetycy świadczący usługi doradztwa w zakresie dietetyki (konsultacji indywidualnych) opodatkowane VAT muszą zarejestrować się jako czynni podatnicy VAT, niezależnie od wysokości swoich obrotów i doliczać do ceny swoich usług netto podatek VAT w stawce 23%. Problem w tym, że wiele usług dietetyków ma charakter złożony (szkolenia z zakresu diet, podawanie w internecie pakietów diet dla osób zaliczanych do określonych kategorii wiekowych itp). Dlaczego usługi dietetyków świadczone na rzecz osób zdrowych nie korzystają ze zwolnienia z VAT wyjaśnił WSA w Gliwicach w wyroku z 29 stycznia 2025 r.

Niższe grzywny za niektóre przestępstwa skarbowe od 2026 roku. Nowelizacja Kks i Ordynacji podatkowej przyjęta przez rząd

W dniu 27 maja 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny skarbowy (kks) oraz ustawy - Ordynacja podatkowa, przedłożony przez Ministra Finansów. Ta nowelizacja ma na celu uproszczenie administracyjnych obowiązków podatkowych oraz złagodzenie kar za przestępstwa skarbowe, które nie powodują bezpośrednich strat w podatkach.

REKLAMA

JPK_KR_PD już nadchodzi – nowy obowiązek dla podatników CIT. Czy Twoja firma jest gotowa?

Nowy plik JPK_KR_PD to nie tylko kolejne wymaganie fiskusa, ale prawdziwa rewolucja w raportowaniu księgowym. Od 2025 roku obowiązek ten obejmie duże firmy, od 2026 – podmioty zobowiązane do przesyłania ewidencji JPK VAT, a od kolejnego roku – pozostałych podatników CIT. Zmiany w planie kont, nowe struktury danych, testy, audyty – przygotowań jest sporo, a czasu coraz mniej. Zobacz, co musisz zrobić, by nie obudzić się z ręką w księgowym chaosie.

Kiedy członek rodziny współpracujący przy rodzinnym biznesie musi być zgłoszony do ZUS?

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nakłada obowiązek zgłoszenia do ZUS i odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne osób współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność i z szeroko rozumianymi zleceniobiorcami. Podobnie czyni ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie ubezpieczenia zdrowotnego. Analizy wymaga zatem, kto spełnia definicję takiej osoby współpracującej i czy jej sytuacja uzależniona jest od formy tej współpracy - umownej bądź bezumownej. Spory z ZUS w przedmiocie obowiązku objęcia osób współpracujących ubezpieczeniami społecznymi trafiają aż do Sądu Najwyższego, warto więc wziąć pod uwagę również aktualne orzecznictwo w tej materii.

Francuska Administracja Celna wprowadza nowy system Obligatoryjnej Koperty Logistycznej (ELO). Co muszą wiedzieć przewoźnicy? Uproszczenie procedur dla kierowców

ELO to cyfrowe rozwiązanie, które usprawni proces odprawy celnej na granicy między Francją a Wielką Brytanią. Jest to francuski odpowiednik GMR - system będzie wymagać utworzenia jednej elektronicznej „koperty logistycznej” dla każdego pojazdu, zawierającej wszystkie niezbędne dane celne oraz deklaracje bezpieczeństwa.

Stracił rodzinę w wypadku i miał zapłacić zaległy podatek. WSA kontra skarbówka

Mimo że jako dziecko stracił całą rodzinę w tragicznym wypadku, a wypłacone mu po latach odszkodowanie miało choć częściowo złagodzić tę krzywdę, organy skarbowe domagały się od Huberta zapłaty blisko 150 tys. zł podatku od odsetek. Sprawa trafiła aż do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który uznał stanowisko fiskusa za niesprawiedliwe. Teraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie przyznał rację Rzecznikowi Praw Obywatelskich i uchylił decyzje skarbówki — choć wyrok wciąż nie jest prawomocny.

REKLAMA

Opłata skarbowa od pełnomocnictwa - zmiany od 2025 roku

Krajowa Informacja Skarbowa przypomniała w komunikacie, że od 1 stycznia 2025 r. zmianie uległy przepisy regulujące zasady wnoszenia opłaty skarbowej od pełnomocnictw składanych w formie elektronicznej za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Jak Ministerstwo Finansów liczy lukę VAT? Metodą odgórną (top – down)

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 22 maja 2025 r., że metoda liczenia luki VAT od lat pozostaje niezmienna a jej opis jest opublikowany na stronie resortu. Luka VAT liczona jest względem VAT w ujęciu rachunków narodowych publikowanych przez GUS, tj. w ujęciu memoriałowym, w którym dochody ujmowane są za okres od lutego do stycznia kolejnego roku. Szacunki luki VAT dla lat 2022-2023, pomimo uwzględnienia wpływu istotnych zmian systemowych (m.in. tarcze antyinflacyjne, rekompensaty energetyczne) wskazują na znaczący wzrost luki względem poprzedzających ich lat. W 2023 roku luka VAT wynosiła 13,5%. Obecne szacunki wskazują na zmniejszenie się luki VAT w Polsce w 2024 r. do 6,9%.

REKLAMA