REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Adwokat z urzędu musi płacić VAT

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Zwolnienia podmiotowego VAT nie stosuje się do usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych.
■ Twierdzenie, że udzielenie pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu jest odpłatnym świadczeniem usług i powinno być objęte VAT, budzi sprzeciwy środowiska prawniczego. Jakie jest pana zdanie na ten temat?

– Przede wszystkim należałoby zaznaczyć, że problem nie dotyczy wyłącznie pomocy prawnej udzielanej przez adwokata ustanowionego z urzędu, ale wszystkich tych, którym sądy lub prokurator na podstawie właściwych przepisów zleciły wykonywanie określonych czynności związanych z postępowaniem sądowym lub przygotowawczym, a także tych, których sądy wyznaczyły do wykonania określonych czynności. Ponieważ najmocniejszym głosem w tej sprawie był i jest głos środowiska adwokackiego, omawiając problem pozostańmy dla uproszczenia przy przykładzie udzielenia pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu. Zarówno przeciwnicy, jak i zwolennicy poglądu, iż udzielenie takiej pomocy prawnej jest odpłatnym świadczeniem usług opodatkowanym VAT, przywołują art. 15 ustawy o VAT. Za i przeciw tezie, iż pomoc prawna adwokata ustanowionego z urzędu jest traktowana w świetle obowiązujących przepisów o VAT jako działalność gospodarcza, wypowiadało się bardzo wiele osób. Mimo kontrowersji natury praktycznej pogląd, że jest to działalność gospodarcza wykonywana samodzielnie przez podatnika, do której nie mają zastosowania wyłączenia z art. 15 ust. 3 ustawy o VAT, moim zdaniem zasługuje na aprobatę.

REKLAMA

■ Czy usługi świadczone przez adwokatów, w tym pomoc prawna z urzędu, korzystają ze zwolnienia z VAT, ze względu np. na wysokość sprzedaży nieprzekraczającą równowartości 10 000 euro?

– Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT zwalnia się od podatku podatników, u których wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro. Zwolnienie to ma zastosowanie również do podatników rozpoczynających wykonywanie czynności opodatkowanych w trakcie roku podatkowego na zasadach określonych w art. 113 ust. 9. Jednakże zwolnień tych nie stosuje się do usług prawniczych świadczonych przez notariuszy, adwokatów i radców prawnych. Tylko wówczas, gdyby wykazać, że udzielenie pomocy prawnej przez adwokata ustanowionego z urzędu nie jest usługą prawniczą, można byłoby mówić o zastosowaniu do podatnika świadczącego te usługi zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 lub ust. 9 ustawy.

■ Czy nie uważa pan jednak, że interpretacja w tej sprawie powinna pojawić się co najmniej rok temu?

REKLAMA

– Z chwilą, kiedy zmieniały się zasady opodatkowania VAT usług prawniczych w zakresie tzw. usług adwokackich dotyczących spraw cywilnych i karnych z urzędu, a więc 1 maja 2004 r., konieczna była stosowna regulacja co najmniej w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego. Minister finansów problem ten uregulował dopiero po 13 miesiącach od chwili zmiany przepisów.

Niezależnie od tego zamieszanie interpretacyjne w sprawie trwało zdecydowanie za długo i w mojej ocenie winę za to ponoszą jednak nie ci, którzy domagali się tej interpretacji i w efekcie poniosą skutki zamieszania, lecz ci, którzy obowiązani byli tych interpretacji udzielić. Kontrowersje natury praktycznej, wynikające z podatkowej kwalifikacji pomocy prawnej udzielonej z urzędu, dotyczą takich instytucji, jak np. moment powstania obowiązku podatkowego czy też obowiązek dokumentowania pomocy prawnej udzielanej z urzędu fakturą VAT wystawianą przez adwokata, a także treści tej faktury.

■ Zdaniem Ministerstwa Finansów w okresie od 1 maja 2004 r. do 1 czerwca 2005 r. obowiązek podatkowy powstawał z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia przyznającego wynagrodzenie. Czy taki pogląd jest słuszny?

– Takie założenie w mojej ocenie w nieuzasadniony sposób znacznie komplikowałoby prawidłowe ustalenie zobowiązania podatkowego. Jeśli na przykład na wniosek strony sąd wyznaczył adwokata, którego zadaniem było wniesienie kasacji, jednak adwokat nie stwierdził podstaw do jej wniesienia, albo gdy np. ustały przesłanki, dla których konieczny był udział adwokata ustanowionego z urzędu w postępowaniu przygotowawczym, kiedy i w jaki sposób ten adwokat dowie się o uprawomocnieniu orzeczenia przyznającego wynagrodzenie? A jest mu to niezbędne dla prawidłowego określenia obowiązku podatkowego. Takie przykłady można by mnożyć. Rea-
sumując, taki pogląd Ministerstwa Finansów był i jest nie do przyjęcia.

Dalszy ciąg materiału pod wideo
■ Co zatem należało zrobić, by takiej sytuacji uniknąć?

– Skoro minister finansów ma kompetencje z art. 19 ust. 22 ustawy o VAT, powinien był skorzystać z tych kompetencji w taki sposób i w takim czasie, aby poczynając od 1 maja 2004 r., a nie dopiero od 1 czerwca 2005 r., maksymalnie uprościć zasady kwalifikacji pomocy prawnej z urzędu z punktu widzenia momentu powstania obowiązku podatkowego, a także w tych regulacjach uwzględnić okres przejściowy, w zależności od sposobu określenia terminu powstania obowiązku podatkowego, dla sytuacji, gdy orzeczenie przyznające wynagrodzenie wydane przed 1 maja 2004 r. uprawomocniało się po tej dacie albo gdy wynagrodzenie przyznane przed tą datą wypłacane było po 1 maja 2004 r.

■ A co z rozliczeniem wynagrodzeń wypłacanych przed 1 czerwca 2005 r.?

REKLAMA

– W mojej ocenie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zasada przyjęta przez ministerstwo w rozporządzeniu była stosowana również do wynagrodzeń przyznanych i wypłaconych po 1 maja 2004 r., a więc obowiązywała nie tylko od 1 czerwca 2005 r. A jak to zrobić, wie najlepiej minister finansów.

Niestety nowy przepis par. 3 ust. 2 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dodany poprzez par. 1 pkt 2 rozporządzenia ministra finansów z dnia 25 maja 2005 r. zmieniającego to rozporządzenie, mimo że jest krokiem we właściwym kierunku, nie usuwa jednak wielu wątpliwości, a sytuację niepotrzebnie komplikuje.


Z Aleksandrem Stankiem, doradcą podatkowym, wiceprzewodniczącym Komisji Wewnątrzkorporacyjnej Krajowej Rady Doradców Podatkowych
rozmawiała  Wiesława Moczydłowska
Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF już za rogiem. Tysiące firm nieprzygotowanych – cyfrowe wykluczenie może kosztować fortunę

Cyfrowy obowiązek, który może zaskoczyć wielu przedsiębiorców – od 2026 r. e-fakturowanie stanie się przymusem. Problem? Rząd uznał, że „wykluczenie cyfrowe” dotyczy wyłącznie najmniejszych firm. W praktyce zagrożeni są także starsi przedsiębiorcy, mikrofirmy bez dostępu do IT, a nawet ci, którzy nie mają stabilnego internetu. Brak przygotowania oznacza paraliż działalności, karne odsetki i utratę klientów. Czas ucieka – a system nie wybacza błędów.

ZUS: Przedsiębiorcy z niepełnosprawnościami z niższą roczną składką zdrowotną. Trzeba spełnić 4 warunki

Przedsiębiorcy, którzy mają orzeczenie o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności mogą korzystać z ulgi i obniżyć roczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Krzysztof Cieszyński, Regionalny Rzecznik Prasowy województwa pomorskiego wyjaśnia jakie warunki trzeba spełnić, by skorzystać z tej ulgi.

Prawa autorskie do treści biznesowych publikowanych w social mediach. Kiedy można legalnie wykorzystać zdjęcie lub wideo? Co każda firma wiedzieć powinna

W erze cyfrowej, gdzie granice między komunikacją osobistą a firmową coraz bardziej się zacierają, prawa autorskie w social mediach stają się kluczową kwestią dla każdego biznesu. Generowanie własności intelektualnej przestało być domeną wyłącznie branż kreatywnych — dziś dotyczy praktycznie każdej firmy, która promuje swoje produkty lub usługi w internecie.

Zwierzęta w firmie a koszty uzyskania przychodu. Jak argumentować przed urzędem skarbowym? Interpretacje fiskusa: pies, akwarium i inne przypadki

Czy pies w firmie może być kosztem uzyskania przychodu? A akwarium – elementem budującym wizerunek? Coraz więcej przedsiębiorców zadaje sobie te pytania, zwłaszcza w czasach, gdy granica między przestrzenią zawodową a prywatną bywa płynna. Praktyka i interpretacje podatkowe pokazują, że... to zależy.

REKLAMA

Będzie likwidacja JPK VAT? Prof. Modzelewski: nieoficjalnie mówi się o redukcji obowiązków

Od samego początku (można sprawdzić) byłem krytykiem wprowadzenia powszechnych „jotpeków”, czyli zmuszania ogółu podatników do systematycznego wysyłania urzędom skarbowym ich ewidencji podatkowych. Po co zaśmiecać archiwa tych organów bilionami zbędnych informacji, do których nigdy nie sięgnie i nie można ich racjonalnie zinterpretować?

Księgowi nie spodziewają się w najbliższej przyszłości wielkich rewolucji w wynagrodzeniu i systemie swojej pracy

Co księgowi naprawdę myślą o kondycji swojej branży? Ukazał się pierwszy w Polsce barometr nastrojów księgowych. Jak oceniają oni miniony rok, czego oczekują po 2025. Odpowiedzi badanych księgowych pokazują prawdziwy obraz branży.

Zasada wielokrotności opodatkowania wyrobów akcyzowych w przypadku wtórnego obowiązku podatkowego a zmiana podatkowego przeznaczenia wyrobu akcyzowego

Istotnym problemem prawnym i praktycznym jest możliwość wielokrotnego opodatkowania tego samego wyrobu akcyzowego na etapie wtórnego obowiązku podatkowego (zwanego również obowiązkiem podatkowym drugiego stopnia.) – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Ulga na ekspansje a koszty marketingowe – jak szeroki jest katalog wydatków?

Niedawna interpretacja podatkowa (sygn. 0111-KDIB2-1.4010.66.2025.2.ED) dla producenta opakowań z tworzyw sztucznych rozstrzyga tę kwestię, wskazując, które wydatki targowe i promocyjne podlegają odliczeniu, a które - mimo argumentacji podatnika - pozostają poza zakresem ulgi. Organ zastosował ścisłą wykładnię językową, potwierdzając kwalifikowalność jedynie części ponoszonych przez przedsiębiorców kosztów.

REKLAMA

KSeF 2026: Pożegnanie z papierowymi fakturami. Jak przygotować się na rewolucję w rozliczeniach VAT i uniknąć kar i problemów z fiskusem [branża TSL]

Niecały rok dzieli podatników VAT (w tym branżę transportową) od księgowej rewolucji. Ministerstwo Finansów potwierdziło w komunikacie z kwietnia 2025 r., że początek 2026 roku to ostateczny termin wejścia w życie Krajowego Systemu e-Faktur dla większości przedsiębiorców. Oznacza to, że już niedługo sektor TSL, zdominowany przez rozliczenia papierowe, musi stać się cyfrowy. To wyzwanie zwłaszcza dla spedycji, które rozliczają się z wieloma podmiotami równocześnie. Jak przygotować się do wdrożenia KSeF, by uniknąć problemów i kar?

Co myślą księgowi o przyszłości swojej branży? Barometr nastrojów księgowych 2025 ujawnia kulisy rynku

Czy zawód księgowego przechodzi kryzys, czy może ewoluuje w stronę większego znaczenia strategicznego? Nowo opublikowany Barometr nastrojów księgowych 2025 to pierwsze tego typu badanie w Polsce, które w kompleksowy sposób analizuje wyzwania, emocje i kierunki rozwoju zawodu księgowego.

REKLAMA