Waloryzacja 2013. O ile wzrosną emerytury, renty i dodatki?

Zakład Ubezpieczeń Społecznych waloryzuje wszystkie świadczenia z urzędu, co oznacza, że nie należy zgłaszać w tej sprawie wniosku. Jeżeli wypłata świadczenia jest wstrzymana (np. w związku z osiąganiem przychodu ponad 130% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia lub w związku z kontynuowaniem zatrudnienia bez rozwiązania stosunku pracy), świadczenie zostanie zwaloryzowane z chwilą podjęcia jego wypłaty.

Podstawa prawna waloryzacji świadczeń

Waloryzacja emerytur, rent i innych świadczeń oraz dodatków następuje na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dziennik Ustaw z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.), przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji 104 %, ogłoszonego komunikatem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 13 lutego 2013 r. (Monitor Polski z dnia 14 lutego 2013 r., poz. 78).

Zasady waloryzacji świadczeń

Wypłacane świadczenia oraz dodatki  waloryzowane są przez pomnożenie kwoty świadczenia/dodatku  - w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2013 r.  - przez wskaźnik waloryzacji.

Przykład 1

W dniu 28 lutego 2013 r. emerytura wynosiła 1600,00 zł (brutto). Od 1 marca 2013 r. zwaloryzowana kwota świadczenia wynosi 1664,00 zł (1600,00 zł x 104%). Od tej kwoty odliczona zostanie zaliczka na podatek dochodowy od osób fizycznych - przekazywana przez ZUS do urzędu skarbowego i składka na ubezpieczenie zdrowotne - przekazywana przez ZUS do Narodowego Funduszu Zdrowia.

Waloryzacji od dnia 1 marca 2013 r. podlega także podstawa wymiaru emerytury:

-  przyznanej na dotychczasowych zasadach,

- obliczonej na zasadach określonych w art.183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - w części ustalonej na dotychczasowych zasadach.

Przykład 2

Ubezpieczony, urodzony 8 stycznia 1948 r., legitymujący się 34 letnim okresem zatrudnienia (składkowym) i wskaźnikiem podstawy wymiaru 148,46 %,  zgłosił  w dniu 18 lutego 2013 r. wniosek o przyznanie emerytury na podstawie art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W dniu 8 lutego 2013 r. spełnił warunki do przyznania emerytury, tj. ukończył wiek emerytalny, wynoszący dla niego 65 lat i 1 miesiąc. W związku z tym, że wniosek o przyznanie emerytury złożył w lutym 2013 r., świadczenie zostanie:

- przyznane od dnia 8 lutego 2013 r. (tj. od dnia spełnienia warunków wymaganych do przyznania emerytury),

- obliczone przy zastosowaniu kwoty bazowej wynoszącej 2974,69 zł,

- ustalone w wysokości 2665,90 zł (od podstawy wymiaru 4416,22 zł).

Od dnia 1 marca 2013 r. wysokość emerytury zostanie ustalona na kwotę  2772,54 zł (2665,90 zł x 104 %), a jej podstawa wymiaru - 4592,87 zł.

Abolicja składek ZUS, czyli niższa emerytura

Przyjmowanie dokumentów ubezpieczeniowych - nowy serwis ZUS

Zapraszamy do odwiedzenia forum ZUS i prawo pracy

Nowa kwota bazowa

Od 1 marca 2013 r. kwota bazowa wynosi 3080,84 zł  i  ma zastosowanie przy obliczaniu emerytur i rent przyznawanych według dotychczasowych zasad na wniosek:

- zgłoszony po dniu 28 lutego 2013 r. lub

- zgłoszony przed dniem 1 marca 2013 r., jeżeli prawo do świadczenia powstało po dniu 28 lutego 2013 r.

Przykład 3

Ubezpieczony, urodzony 8 stycznia 1948 r., legitymujący się 34 letnim okresem zatrudnienia (składkowym) i wskaźnikiem podstawy wymiaru 148,46 %,  zgłosił  w marcu  2013 r. wniosek o przyznanie emerytury na podstawie art. 27 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W dniu 8 lutego 2013 r. spełnił  wszystkie warunki do przyznania emerytury, tj. ukończył wiek emerytalny, wynoszący dla niego 65 lat i 1 miesiąc. W związku z tym, że wniosek o przyznanie emerytury złożył w marcu 2013 r., świadczenie zostanie:

- przyznane od 1 marca 2013 r. (tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszony został wniosek o przyznanie emerytury),

- obliczone przy zastosowaniu kwoty bazowej wynoszącej 3080,84 zł,

- ustalone w wysokości 2761,03 zł (od podstawy wymiaru 4573,82 zł).

Najniższe emerytury i renty

Kwoty najniższych gwarantowanych świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2013 r.:

Dodatki do emerytur i rent

Wysokość dodatków do świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2013 r.:

Renta socjalna

Od 1 marca 2013 r. 698,17 zł

Prawo do renty socjalnej zawiesza się, jeżeli zostały osiągnięte przychody w łącznej kwocie wyższej niż 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy ostatnio ogłoszonego przez Prezesa GUS do celów emerytalnych. W związku z tym, kwota przychodu uzasadniająca zawieszanie rent socjalnych wynosi w okresie:

- od 1 czerwca 2012 r. do 31 sierpnia 2012 r. 2 552,30 zł,

- od 1 września do 30 listopada 2012 r. 2 447,80 zł,

- od 1 grudnia 2012 r. do 28 lutego 2013 r. 2 457,20 zł,

- od 1 marca 2013 r. do 31 maja 2013 r. 2 583,30 zł.

Minimalna składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2013 r.

Abolicja składek ZUS dla przedsiębiorców. Jak z niej skorzystać?

Świadczenie przedemerytalne

- Kwota ryczałtowa świadczenia przedemerytalnego od 1 marca 2013 r. 975,78 zł

Kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych w okresie rozliczeniowym od 1 marca 2013 r.:

Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową

W okresie od 1 kwietnia 2012 r. do 31 marca 2013 r. kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej wynoszą:

- 680 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu

- 680 zł za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu, z tytułu zwiększenia tego uszczerbku co najmniej o 10 punktów procentowych

- 11 898 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji ubezpieczonego

- 11 898 zł z tytułu orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji wskutek pogorszenia się stanu zdrowia rencisty

- 61 191 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty

- 30 596 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawniony jest członek rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty inny niż małżonek lub dziecko

- 61 191 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie małżonek i jedno lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 11 898 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na każde z tych dzieci

- 61 191 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnionych jest równocześnie dwoje lub więcej dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 11 898 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugie i każde następne dziecko

- 11 898 zł, gdy obok małżonka lub dzieci do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są równocześnie inni członkowie rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty; każdemu z nich przysługuje ta kwota, niezależnie od odszkodowania przysługującego małżonkowi lub dzieciom

- 30 596 zł, gdy do jednorazowego odszkodowania uprawnieni są tylko członkowie rodziny inni niż małżonek lub dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty oraz 11 898 zł z tytułu zwiększenia tego odszkodowania przysługującego na drugiego i każdego następnego uprawnionego.

Wysokość kwot przychodu powodujących zmniejszenie lub zawieszenie świadczeń emerytów i rencistów

Kwoty równe 70% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego:

od 1 czerwca 2012 r.	-	2552,30 zł
od 1 września 2012 r.	-	2447,80 zł
od 1 grudnia 2012 r.	-	2457,20 zł
od 1 marca 2013 r.	-	2583,30 zł

Kwoty równe 130% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego:

od 1 czerwca 2012 r.	-	4740,00 zł
od 1 września 2012 r.	-	4545,90 zł
od 1 grudnia 2012 r.	-	4563,30 zł
od 1 marca 2013 r.	-	4797,40 zł

Nie zmniejsza się ani nie zawiesza w razie osiągania przychodu następujących świadczeń:

- rent inwalidy wojennego i rent rodzinnych po tym inwalidzie,

- rent inwalidy wojskowego, którego niezdolność do pracy powstała w związku ze służbą wojskową i rent rodzinnych po tym inwalidzie, jeśli jego śmierć pozostaje w związku ze służbą wojskową.

Zawieszeniu ani zmniejszeniu bez względu na wysokość osiąganego przychodu nie podlegają emerytury osób, które osiągnęły powszechny wiek emerytalny, ustalany indywidualnie w zależności od daty urodzenia ubezpieczonego. Nie dotyczy to jednak tych osób, których emerytura została zawieszona w związku z kontynuowaniem zatrudnienia w ramach stosunku pracy, podjętego przed jej nabyciem (art. 103a ustawy emerytalnej).

Osiąganie przychodu nieprzekraczającego 70% kwoty przeciętnego wynagrodzenia za kwartał kalendarzowy, ogłoszonego przez prezesa GUS, nie powoduje zmniejszenia świadczeń.

Interpretacje ZUS dostępne w internecie

Nowe urządzenie do komunikacji z ZUS

W przypadku gdy przychód osiągany przez świadczeniobiorcę przekroczy 70% przeciętnego wynagrodzenia, ale nie będzie wyższy niż 130% przeciętnego wynagrodzenia - emerytura, renta z tytułu niezdolności do pracy oraz renta rodzinna dla jednej osoby ulegną zmniejszeniu o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach), tj.:

od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2013 r.:

- 528,00 zł - emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy

- 396,03 zł - renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy

- 448,83 zł - renta rodzinna dla jednej osoby

 

od 1 marca 2013 r.:

- 549,12 zł - emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy

- 411,87 zł - renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy

- 466,78 zł - renta rodzinna dla jednej osoby

Zawieszeniu ulegają emerytury i renty świadczeniobiorców, którzy osiągnęli przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia.

Graniczne kwoty przychodu dla 2012 r. wynoszą odpowiednio:

- 29 772,30 zł - suma kwot przychodu odpowiadających 70% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2012 r.

- 55 291,00 zł - suma kwot przychodu odpowiadających 130% przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń w 2012 r.