REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak postąpić z fakturą wystawioną przez podmiot nieistniejący bądź nieuprawniony do wystawiania faktur

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W obrocie gospodarczym zdarzają się niejednokrotnie podmioty nieuczciwe. Wystawiają faktury VAT, pomimo że nie są czynnymi podatnikami VAT. Zdarzają się również sytuacje, w których podmioty wystawiają faktury nie mając nawet zarejestrowanej działalności gospodarczej. Kontrahenci nie wiedząc, że mają do czynienia z takim nieuczciwym podmiotem, zaliczają wystawione przez nich faktury do kosztów i odliczają VAT. Przedstawiamy, co zrobić, jeśli się okaże, że fakturę VAT wystawił właśnie podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do ich wystawiania.
 
Na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług skutki dokonania zakupu od podmiotu nieistniejącego lub nieuprawnionego do wystawiania faktur są jasne. W świetle przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych obie wymienione sytuacje spowodują zaś odmienne skutki.
W przypadku dokonania zakupu od podmiotu nieistniejącego lub nieuprawnionego do wystawiania faktur nabywca nie ma prawa do odliczenia VAT wykazanego na fakturze.
WAŻNE!
Jeżeli faktura została wystawiona przez podmiot nieuprawniony do wystawiania faktur, ale istniejący, to nabywca będzie miał prawo zaliczenia takiego zakupu do kosztów uzyskania przychodów w kwocie brutto.
Wynika to z przepisu, który stanowi, iż podatek naliczony w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie przysługuje podatnikowi obniżenie podatku należnego o podatek naliczony, może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Podobne stanowisko zostało zajęte w piśmie z 24 lutego 2005 r., nr BD-G005-31/04, wydanym przez Izbę Skarbową w Poznaniu, stanowiącym informację o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.
Bardziej skomplikowana jest sytuacja, w której podatnik dokonał zakupu od podmiotu, który nie funkcjonuje w ogóle jako podatnik i podmiot gospodarczy. Nawet jeśli trudno podważyć fakt zawarcia umowy kupna-sprzedaży, to jednocześnie nie można uznać wystawionej faktury za podstawę zapisu w ewidencji księgowej, ponieważ jest to dokument nierzetelny.
WAŻNE!
Zapisy w ewidencji księgowej mogą być dokonywane wyłącznie na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów, a za taki nie można uznać faktury wystawionej przez podmiot nieistniejący.
Gdy nabywca ma możliwość uzyskania innego dokumentu potwierdzającego dokonaną transakcję (np. umowy kupna-sprzedaży, gdy okaże się, iż sprzedawcą jest osoba fizyczna, lecz nieprowadząca działalności gospodarczej), to ten dokument może stać się podstawą zapisu w księgach. Istotne jest bowiem to, aby wykazać, iż transakcja jest wiarygodna, a pochodzenie nabytych towarów niewątpliwe. W przeciwnym razie nie będzie można zaliczyć wartości tego zakupu do kosztów uzyskania przychodów. Niespełnienie wymogów formalnych w zakresie dokumentacji nie jest oczywiście przesłanką do uznania kosztu za nieistniejący, jednak to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia, że do danej transakcji w ogóle doszło.
Nie można brać pod uwagę udokumentowania takiego zakupu np. dowodem wewnętrznym, ponieważ ten jest zastrzeżony dla ściśle określonych operacji. Nie ma wśród nich zakupu towarów, z wyjątkiem produktów roślinnych i zwierzęcych oraz runa leśnego i surowców wtórnych od ludności (dotyczy księgi przychodów i rozchodów).
Przykład
Podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupu towarów udokumentowanego fakturą VAT oraz zaliczył ten zakup do kosztów uzyskania przychodów. Po pewnym czasie okazało się, iż sprzedawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Wobec tego podatnik skorygował wcześniej dokonane odliczenie, dopłacił różnicę, o jaką zaniżył VAT w danym miesiącu, oraz uiścił odsetki od powstałej z tego tytułu zaległości podatkowej. Podatnik nie pomniejszył jednak kosztów uzyskania przychodów o wartość zakupionych towarów. W czasie kontroli skarbowej u podatnika zakwestionowano prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów powyższego zakupu, ponieważ faktura została wystawiona przez podmiot nie tylko niebędący podatnikiem VAT, ale w ogóle nieistniejący. Podatnik nie przedstawił żadnych innych dowodów, które mogłyby uwiarygodnić poniesiony koszt. Skutkuje to u niego zaniżeniem dochodu oraz zaliczki na podatek dochodowy, a tym samym powstaniem zaległości podatkowej.
ZAPAMIĘTAJ!
W przypadku dokonania zakupu od podmiotu nieistniejącego lub nieuprawnionego do wystawiania faktur nabywca nie ma prawa do odliczenia VAT wykazanego na fakturze. Gdy nabywca dysponuje innym dokumentem niż faktura (np. umową kupna-sprzedaży), potwierdzającym dokonaną transakcję z podmiotem nieistniejącym, to ten dokument może stać się podstawą zaliczenia wydatku do kosztów.
• art. 88 ust. 3a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 756
• art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 757
• § 12 ust. 1, § 14 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 282, poz. 2807
Joanna Krawczyk
doradca podatkowy, prawnik


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Masz pieniądze na koncie? To jeszcze nie znaczy, że masz płynność finansową

„Na koncie mam 80 tysięcy, więc wszystko jest pod kontrolą.” — to jedno z najczęściej wypowiadanych zdań przez przedsiębiorców. Niestety, w rzeczywistości nie mówi ono nic o kondycji finansowej firmy.Saldo konta to tylko liczba. Bez kontekstu potrafi być mylące, a nawet niebezpieczne. Bo jeśli z tych 80 tysięcy trzydzieści tysięcy to VAT do zapłaty, piętnaście tysięcy to wynagrodzenia, dziesięć tysięcy to niezapłacone faktury, a pięć tysięcy to ZUS i inne zobowiązania — to realnie zostaje dwadzieścia tysięcy do dyspozycji. A może i mniej, jeśli za tydzień trzeba zapłacić CIT albo ratę leasingu.

Czy obowiązkowy KSeF sprawi, że księgowi będą mieli mniej pracy? Niekoniecznie

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) to jedno z najważniejszych przedsięwzięć cyfryzacyjnych w polskim systemie podatkowym, mające na celu uproszczenie i zautomatyzowanie obiegu faktur – od ich wystawienia, przez przesyłanie, aż po archiwizację. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada, że dzięki obowiązkowemu modelowi KSeF przedsiębiorcy i księgowi zyskają czas, w praktyce księgowi nie spodziewają się mniejszego nakładu pracy. Wręcz przeciwnie, 36,1% księgowych oczekuje, że wdrożenie KSeF przysporzy im więcej obowiązków, a 75% z nich nadal czuje, że ich firma nie jest przygotowana do wdrożenia KseF – wynika z raportu fillup k24 “Księgowi i firmy wobec wdrożenia KSeF”.

Polskie jabłka na Łotwie… a w Białorusi? Spór podatkowy trafia do TSUE

Wyobraźmy sobie typowy dzień w polskiej firmie eksportującej jabłka. Towar gotowy, kontrahent zarejestrowany na Łotwie, formalności załatwione – wszystko wydaje się proste. Ale niespodziewanie pojawia się problem: jabłka wylądowały w Białorusi. I nagle w centrum uwagi znajduje się VAT – czy to wciąż wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT), czy już eksport?

Ministerstwo Finansów i KAS: budujemy Tax Morale. Czy moralność podatkowa zastąpi mechanizmy kontroli podatkowej?

W dniu 28 października 2025 r. w Ministerstwie Finansów odbyła się konferencja na temat moralności podatkowej w społeczeństwie i gospodarce. Uczestnikami spotkania byli m.in. wiceminister finansów Szef KAS Marcin Łoboda, przedstawiciele szwedzkiej administracji podatkowej, Krajowej Administracji Skarbowej, środowiska naukowego i biznesu. Spotkanie było okazją do dyskusji na temat budowania moralności podatkowej i jej wpływu na skuteczność poboru podatków.

REKLAMA

Jak dobrze żyć (efektywnie współpracować) z księgowym? Przychody, koszty, bartery, dokumenty. Praktyczne rady dla twórców internetowych i influencerów

Jesteś influencerem, twórcą internetowym, a może dopiero zaczynasz swoją przygodę z działalnością online? Niezależnie od etapu, na którym jesteś – prędzej czy później przyjdzie moment, w którym będziesz musiał zmierzyć się z rozliczeniami podatkowymi. Współpraca z księgowym to w takim przypadku nie tylko konieczność, ale przede wszystkim ogromne ułatwienie i wsparcie w prowadzeniu legalnej, uporządkowanej działalności twórczej.

Zwolnienia z kasy fiskalnej – aktualne przepisy i wyjątki 2025

Kasy fiskalne od lat stanowią nieodłączny element prowadzenia działalności gospodarczej. Z jednej strony są narzędziem do rejestrowania sprzedaży, z drugiej wspomagają rozliczenia podatkowe, zapewniając transparentność transakcji pomiędzy sprzedawcą i nabywcą.

Cypr staje się rajem dla polskich emigrantów. Skarbówka potwierdza korzystne zasady ryczałtu od przychodów zagranicznych

Przełom w interpretacji Krajowej Informacji Skarbowej! Fiskus potwierdził, że osoby przenoszące rezydencję podatkową do Polski mogą objąć ryczałtem wszystkie swoje przychody zagraniczne – od dywidend i kryptowalut po nieruchomości. Dla zamożnych reemigrantów to szansa na ogromne oszczędności i najkorzystniejsze warunki podatkowe w historii.

KSeF pomoże uszczelnić budżet. MF liczy na 18,7 mld zł wpływów w 2026 roku

Dzięki zmianom w podatkach i uszczelnieniu systemu za pomocą KSeF, Polska może w 2026 roku zyskać nawet 18,7 mld zł. Wśród planowanych działań są m.in. podwyżki CIT dla banków, wyższe stawki VAT i akcyzy oraz ograniczenie liczby osób nielegalnie zatrudnionych w budownictwie.

REKLAMA

Samochód osobowy w firmie - zmiany w limitach od 1 stycznia 2026 r. Jak rozliczać auta kupione do końca 2025 roku?

Zmiany w prawie podatkowym potrafią zaskakiwać. Szczególnie wtedy, gdy istotne przepisy wprowadzane są niejako „tylnymi drzwiami”. Tym razem mamy do czynienia z modyfikacją, która znacząco wpłynie na sposób rozliczania kosztów związanych z nabyciem samochodów osobowych.

Rezerwa finansowa w firmie to nie luksus - to konieczność. Jak wyliczyć i budować rezerwę na nagłe sytuacje

Wielu właścicieli firm mówi: „Nie mam z czego odkładać, wszystko idzie na bieżące wydatki.” Inni: „Jak będą wolne środki, to coś odłożę.” Problem w tym, że te wolne środki rzadko kiedy się pojawiają. Albo jeśli już są – szybko znikają. A potem przychodzi miesiąc bez wpłat od klientów, niespodziewany wydatek albo gorszy sezon. I nagle z dnia na dzień zaczyna brakować nie tylko pieniędzy, ale też spokoju, decyzyjności, kontroli. To nie pech. To brak bufora.

REKLAMA