REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Jak postąpić z fakturą wystawioną przez podmiot nieistniejący bądź nieuprawniony do wystawiania faktur

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

W obrocie gospodarczym zdarzają się niejednokrotnie podmioty nieuczciwe. Wystawiają faktury VAT, pomimo że nie są czynnymi podatnikami VAT. Zdarzają się również sytuacje, w których podmioty wystawiają faktury nie mając nawet zarejestrowanej działalności gospodarczej. Kontrahenci nie wiedząc, że mają do czynienia z takim nieuczciwym podmiotem, zaliczają wystawione przez nich faktury do kosztów i odliczają VAT. Przedstawiamy, co zrobić, jeśli się okaże, że fakturę VAT wystawił właśnie podmiot nieistniejący lub nieuprawniony do ich wystawiania.
 
Na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług skutki dokonania zakupu od podmiotu nieistniejącego lub nieuprawnionego do wystawiania faktur są jasne. W świetle przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych obie wymienione sytuacje spowodują zaś odmienne skutki.
W przypadku dokonania zakupu od podmiotu nieistniejącego lub nieuprawnionego do wystawiania faktur nabywca nie ma prawa do odliczenia VAT wykazanego na fakturze.
WAŻNE!
Jeżeli faktura została wystawiona przez podmiot nieuprawniony do wystawiania faktur, ale istniejący, to nabywca będzie miał prawo zaliczenia takiego zakupu do kosztów uzyskania przychodów w kwocie brutto.
Wynika to z przepisu, który stanowi, iż podatek naliczony w tej części, w jakiej zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług nie przysługuje podatnikowi obniżenie podatku należnego o podatek naliczony, może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Podobne stanowisko zostało zajęte w piśmie z 24 lutego 2005 r., nr BD-G005-31/04, wydanym przez Izbę Skarbową w Poznaniu, stanowiącym informację o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego.
Bardziej skomplikowana jest sytuacja, w której podatnik dokonał zakupu od podmiotu, który nie funkcjonuje w ogóle jako podatnik i podmiot gospodarczy. Nawet jeśli trudno podważyć fakt zawarcia umowy kupna-sprzedaży, to jednocześnie nie można uznać wystawionej faktury za podstawę zapisu w ewidencji księgowej, ponieważ jest to dokument nierzetelny.
WAŻNE!
Zapisy w ewidencji księgowej mogą być dokonywane wyłącznie na podstawie prawidłowych i rzetelnych dowodów, a za taki nie można uznać faktury wystawionej przez podmiot nieistniejący.
Gdy nabywca ma możliwość uzyskania innego dokumentu potwierdzającego dokonaną transakcję (np. umowy kupna-sprzedaży, gdy okaże się, iż sprzedawcą jest osoba fizyczna, lecz nieprowadząca działalności gospodarczej), to ten dokument może stać się podstawą zapisu w księgach. Istotne jest bowiem to, aby wykazać, iż transakcja jest wiarygodna, a pochodzenie nabytych towarów niewątpliwe. W przeciwnym razie nie będzie można zaliczyć wartości tego zakupu do kosztów uzyskania przychodów. Niespełnienie wymogów formalnych w zakresie dokumentacji nie jest oczywiście przesłanką do uznania kosztu za nieistniejący, jednak to na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia, że do danej transakcji w ogóle doszło.
Nie można brać pod uwagę udokumentowania takiego zakupu np. dowodem wewnętrznym, ponieważ ten jest zastrzeżony dla ściśle określonych operacji. Nie ma wśród nich zakupu towarów, z wyjątkiem produktów roślinnych i zwierzęcych oraz runa leśnego i surowców wtórnych od ludności (dotyczy księgi przychodów i rozchodów).
Przykład
Podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego VAT od zakupu towarów udokumentowanego fakturą VAT oraz zaliczył ten zakup do kosztów uzyskania przychodów. Po pewnym czasie okazało się, iż sprzedawca nie jest zarejestrowanym podatnikiem VAT. Wobec tego podatnik skorygował wcześniej dokonane odliczenie, dopłacił różnicę, o jaką zaniżył VAT w danym miesiącu, oraz uiścił odsetki od powstałej z tego tytułu zaległości podatkowej. Podatnik nie pomniejszył jednak kosztów uzyskania przychodów o wartość zakupionych towarów. W czasie kontroli skarbowej u podatnika zakwestionowano prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów powyższego zakupu, ponieważ faktura została wystawiona przez podmiot nie tylko niebędący podatnikiem VAT, ale w ogóle nieistniejący. Podatnik nie przedstawił żadnych innych dowodów, które mogłyby uwiarygodnić poniesiony koszt. Skutkuje to u niego zaniżeniem dochodu oraz zaliczki na podatek dochodowy, a tym samym powstaniem zaległości podatkowej.
ZAPAMIĘTAJ!
W przypadku dokonania zakupu od podmiotu nieistniejącego lub nieuprawnionego do wystawiania faktur nabywca nie ma prawa do odliczenia VAT wykazanego na fakturze. Gdy nabywca dysponuje innym dokumentem niż faktura (np. umową kupna-sprzedaży), potwierdzającym dokonaną transakcję z podmiotem nieistniejącym, to ten dokument może stać się podstawą zaliczenia wydatku do kosztów.
• art. 88 ust. 3a ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług – Dz.U. Nr 54, poz. 535; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 756
• art. 23 ust. 1 pkt 43 lit. a) ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176; ost.zm. Dz.U. z 2005 r. Nr 90, poz. 757
• § 12 ust. 1, § 14 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów – Dz.U. Nr 152, poz. 1475; ost.zm. Dz.U. z 2004 r. Nr 282, poz. 2807
Joanna Krawczyk
doradca podatkowy, prawnik


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: Monitor Księgowego

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nowe faktury elektroniczne w 2026 r. Prof. Modzelewski: art. 106nda ust. 3 ustawy o VAT nakłada niewykonalne obowiązki i jest sprzeczny z prawem UE

Nowe faktury elektroniczne, o których mowa w art. 106nf, 106nh, 106nda i 106nha ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (ustawa o VAT), które będą w przyszłym roku wystawione zgodnie z wzorem faktury ustrukturyzowanej, budzą wśród podatników najwięcej wątpliwości – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

KSeF 2026: Tylko 4 miesiące na przygotowanie. Czego wymagać od dostawców oprogramowania? Kto powinien mieć dostęp do systemu?

Od 1 lutego 2026 roku w Polsce zacznie obowiązywać obligatoryjne fakturowanie elektroniczne z wykorzystaniem faktur ustrukturyzowanych wprowadzonych do ustawy o podatku VAT. Najpierw dotyczyć to będzie największych podatników (przekroczone 200 mln zł obrotów brutto w 2024 r.), a od 1 kwietnia 2026 r. - pozostałych. Oznacza to, że wymiana faktur pomiędzy przedsiębiorcami będzie musiała odbywać się za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

Zmiany w VAT: rozliczanie importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej

W dniu 17 września 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług, będący częścią pakietu deregulacyjnego. Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów nowelizacja ta jest konieczna, bowiem po wprowadzeniu od czerwca br. nowego systemu celnego AIS/IMPORT PLUS, niektóre firmy posiadające pozwolenie na stosowanie zgłoszenia uproszczonego i stosujące to uproszczenie zostałyby de facto pozbawione możliwości rozliczania podatku VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej. Dzięki nowym przepisom ci przedsiębiorcy będą mogli nadal rozliczać podatek VAT z tytułu importu towarów bezpośrednio w deklaracji podatkowej.

Ulga B+R na wakacjach. O czym należy pamiętać przy ewidencji czasu pracy w czasie nieobecności pracowników?

Ulga na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) to jeden z najistotniejszych i najbardziej przystępnych instrumentów wspierających finansowanie innowacji w Polsce. Ta preferencja podatkowa umożliwia przedsiębiorcom odliczenie od podstawy opodatkowania kosztów poniesionych na działania badawczo-rozwojowe nawet na poziomie 200%. W praktyce oznacza to możliwość odzyskania wydatków ponoszonych m.in. na wynagrodzenia pracowników zaangażowanych w prace B+R. Jednak dużym wyzwaniem pozostaje prawidłowe ewidencjonowanie czasu pracy osób zaangażowanych w takie projekty.

REKLAMA

Od kiedy KSeF: co to za system faktur, co warto wiedzieć? Dla kogo będzie obowiązkowy w 2026 roku?

No i staje przed nami nowe wyzwanie. Nadchodzi koniec tradycyjnego modelu księgowości. Od 1 lutego 2026 r. największe podmioty będą musiały wystartować z wystawianiem faktur przez KSeF. Natomiast wszyscy odbiorcy będą musieli za pośrednictwem KSeF te faktury odbierać. Dla kogo w 2026 r. system KSeF będzie obowiązkowy?

Konsekwencje dla łańcucha dostaw przez zamknięcie kolejowego przejścia granicznego w Małaszewiczach w związku z manewrami Zapad-2025

Polska zdecydowała o czasowym zamknięciu kolejowych przejść granicznych z Białorusią, w tym kluczowego węzła w Małaszewiczach. Powodem są zakrojone na szeroką skalę rosyjsko-białoruskie manewry wojskowe Zapad-2025. Decyzja ta, choć motywowana względami bezpieczeństwa, rodzi poważne skutki gospodarcze i logistyczne, uderzając w europejsko-azjatyckie łańcuchy dostaw.

KSeF a JDG – rewolucja w fakturach dla jednoosobowych działalności

Krajowy System e-Faktur (KSeF) to największa zmiana dla firm od lat. Do tej pory dla wielu przedsiębiorców prowadzących jednoosobowe działalności gospodarcze (JDG) faktura była prostym dokumentem np. wystawianym w Wordzie, Excelu czy nawet odręcznie. W 2026 roku ta rzeczywistość diametralnie się zmieni. Faktura będzie musiała być wystawiona w formie ustrukturyzowanej i przekazana do centralnego systemu Ministerstwa Finansów.

Liczne zmiany w podatkach PIT i CIT od 2026 r: nowe definicje ustawowe, ulga mieszkaniowa, amortyzacja, programy lojalnościowe, zbywanie nieruchomości, estoński CIT, IP Box

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji został opublikowany 16 września 2025 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten, nad którym pracuje Ministerstwo Finansów, ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Zmiany mają wejść w życie od początku 2026 roku.

REKLAMA

Bank prosi o aktualizację danych twojej firmy? Oto dlaczego nie warto z tym zwlekać

Otwierasz serwis elektroniczny swojego banku i widzisz wiadomość o konieczności zaktualizowania danych osobowych lub firmowych? To nie przypadek. Potraktuj to jako priorytet, by działać zgodnie z prawem i zapewnić swojej firmie ciągłość świadczenia usług bankowych. Szczególnie że aktualizację można zrobić w kilku prostych krokach i w dogodnej dla ciebie formie.

Czy ominie Cię KSeF? Może jesteś w grupie, która nie będzie musiała stosować e-faktur w 2026 roku

W 2026 roku wchodzi w życie obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) dla większości przedsiębiorców w Polsce. System pozwala na wystawianie faktur ustrukturyzowanych i automatyczne przesyłanie ich do administracji podatkowej. Choć wielu przedsiębiorców będzie zobowiązanych do korzystania z platformy, istnieją wyjątki i odroczenia. Sprawdź!

REKLAMA