Zwrot części pieniędzy zapłaconych przez klienta hurtowni farmaceutycznej nie był nagrodą związaną ze sprzedażą premiową, lecz rabatem. Dlatego przychody związane z takim zwrotem musiały być opodatkowane według skali podatkowej - uznał Naczelny Sąd Administracyjny.
Takie stanowisko zajął NSA rozpoznając skargę kasacyjną dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych za 2000 r. Klienci dokonywali zakupów leków w hurtowni farmaceutycznej. Na podstawie specjalnego regulaminu zostali objęci programem gratyfikacji. Polegał on na tym, że po zakupie za określoną kwotę mieli prawo do zwrotu części zapłaconej ceny w ramach tzw. sprzedaży premiowej.
Organy podatkowe przyjrzały się rozliczeniu podatku małżonków i nie zgodziły się z rozliczeniem przychodów osiągniętych w związku ze sprzedażą premiową podatkiem zryczałtowanym. Podatnicy uznali bowiem, że mogą zapłacić od tej kwoty 10 proc. podatku zryczałtowanego w oparciu o art. 30 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 z późn. zm.). W ocenie organu podatkowego nie były to jednak nagrody w ramach sprzedaży premiowej, ale rabat.
Takie samo stanowisko zajął sąd I instancji, który oddalił skargę podatników. W ocenie sądu nagroda różni się od rabatu, bo nie ma wpływu na cenę. Ponadto jej uzyskanie jest uzależnione od zdarzenia losowego.
Sprawa trafiła na wokandę NSA. W skardze kasacyjnego pełnomocnik skarżących zarzucał, że sąd I instancji pomylił nagrodę z wygraną, bo to ta ostatnia jest uzależniona od zdarzeń losowych. Jego zdaniem podatnik ma prawo do swobodnego kształtowania swoich stosunków prawnych, zwłaszcza do optymalizacji. Nie można więc twierdzić, że nagroda jest rabatem. Nagroda została określona w regulaminie i była związana z określonym zachowaniem, np. wysokością zakupów, lojalnością itp. Pełnomocnik zarzucił też, że organy podatkowe i sąd oparły swoje rozstrzygnięcie na piśmie MF z 1998 r., a nie na przepisach prawa.
NSA argumenty te jednak nie przekonały. Sąd oddalił więc skargę. Co prawda NSA zgodził się, że uzasadnienie sądu I instancji było lakoniczne, ale to nie miało wpływu na rozstrzygnięcie. Przede wszystkim sąd podkreślił, że w przypadku hurtowej sprzedaży leków nie można mówić o zwykłym kontrahencie. Za tym, że sporna kwota była rabatem, przemawia także fakt zwrotu części zapłaconej uprzednio ceny nabywanych leków. W związku z tym należało znać, że przychody z tego zwrotu były rabatem, a nie sprzedażą premiową. Były więc opodatkowane według skali podatkowej.
