Dodatkowe sankcje VAT

O tym, że ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) jest zawiła i pełna niejasności, nikogo nie trzeba przekonywać. W takim przypadku nietrudno o błąd i zaniżenie zobowiązania lub zwrot różnicy podatku (zwrot podatku naliczonego) wyższy od kwoty należnej. Niestety, błąd taki skutkuje nie tylko obowiązkiem zapłacenia odsetek, ale też sankcją określoną przez przepisy jako dodatkowe zobowiązanie podatkowe.

Sankcja w postaci dodatkowego zobowiązania podatkowego wymierzana jest podatnikowi VAT. Dotyczy więc osób, które rozliczając się z fiskusem składają deklaracje podatkowe. Nie dotyczy to podatników zwolnionych z podatku, którzy nie składają deklaracji. Jednym bowiem z warunków zastosowania sankcji jest wykazanie nieprawidłowości w złożonej deklaracji VAT. Oznacza to, że nie dotyczy to podatników zwolnionych podmiotowo. Chodzi o tych, którzy są zwolnieni od podatku z tego powodu, że wartość sprzedaży opodatkowanej nie przekroczyła łącznie u nich w poprzednim roku podatkowym kwoty wyrażonej w złotych odpowiadającej równowartości 10 000 euro. Nie dotyczy też podatników zwolnionych przedmiotowo, którzy wykonują tylko dany rodzaj działalności zwolnionej z VAT.

Sankcje w postaci dodatkowego zobowiązania są ustalane przez organ podatkowy nie tylko za zaniżenie zobowiązania, ale też za wykazanie kwoty zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego wyższej od kwoty należnej. Dotyczy to również przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, a podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Artykuł 86 ust. 2 ustawy o VAT określa, że kwotę podatku naliczonego stanowi:

• suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

a) z tytułu nabycia towarów i usług,

b) potwierdzających dokonanie przedpłaty (zaliczki, zadatku, raty), jeżeli wiązały się one z powstaniem obowiązku podatkowego,

c) od komitenta z tytułu dostawy towarów będącej przedmiotem umowy komisu

– z uwzględnieniem rabatów,

• w przypadku importu – suma kwot podatku wynikająca z dokumentu celnego,

• zryczałtowany zwrot podatku, przysługujący podatnikowi VAT czynnemu, nabywającemu produkty rolne od rolnika ryczałtowego,