Podatnik, który uporczywie nie wpłaca w terminie podatku, podlega karze grzywny.
Uporczywość to działanie wielokrotne, powtarzające się. W pewnych jednak sytuacjach osoba, która nie wywiązała się z obowiązków tylko raz, też może być ukarana za uporczywe nieregulowanie podatków. Przy rozliczeniu się z fiskusem za 2005 rok może się okazać, że fiskusowi trzeba dopłacić. Dopłatę trzeba wnieść do urzędu najpóźniej w ostatnim dniu złożenia zeznania rocznego. W tym roku jest to 2 maja 2006 r., bo 30 kwietnia wypada w niedzielę.
Kara za wykroczenie
W przypadku gdy podatnik nie wpłaca w terminie podatku, może zostać ukarany karą grzywny za wykroczenie skarbowe, jakie przewiduje kodeks karny skarbowy (k.k.s.). Kara grzywny może być wymierzona od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia. Zatem najniższa kara może wynieść 89,91 zł, a najwyższa 17 982 zł. – Uporczywe niewpłacanie w terminie podatku jest wykroczeniem skarbowym, za które podatnik może zostać ukarany karą grzywny. Nie jest to czyn, za który może grozić podatnikowi szczególnie surowa odpowiedzialność karna. Poza tym samo wykroczenie przedawnia się już po upływie roku – wyjaśniał Jacek Tkaczyk, dyrektor do spraw podatków w CTL Logistics. Jednocześnie dodał, że wydaje się, iż intencją ustawodawcy, który wprowadził karę do k.k.s., było zdyscyplinowanie podatników do terminowego regulowania zobowiązań podatkowych. Ze stosowaniem tego przepisu istnieją problemy. Aby podatnika ukarać, należy mu wcześniej udowodnić, iż nie tylko nie wpłacał podatku w terminie, ale że czynił to także w sposób uporczywy.
Od 89,91 zł do 17 982 zł może wynieść kara grzywny za wykroczenie skarbowe
Definicja uporczywości
Mirosława Przewoźnik-Kurzyca z działu doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers podkreśliła, że przepis k.k.s. wyraźnie stanowi, iż wykroczeniem jest uporczywe niewpłacanie podatku w terminie. – Jednorazowe opóźnienie zapłaty podatku w terminie nie może być uznane za uporczywe. Określenie to zakłada co najmniej powtarzalność danej czynności. Ponadto termin ten zawiera także ujemną ocenę zachowania podatnika – określenie działania uporczywym odnosi się do trwania przy swoim stanowisku, w okolicznościach uzasadniających jego zmianę, np. ciągłe opóźnianie się z zapłatą podatku pomimo wezwań organu podatkowego. Zatem dla uznania, że niewpłacanie podatku ma charakter uporczywy, ważne będzie ustalenie istnienia złej woli po stronie podatnika – dodała nasza rozmówczyni.
Jednorazowa nierzetelność
Jacek Tkaczyk wyjaśnił, że pojęcie uporczywy to tzw. pojęcie nieostre, które może powodować problemy z praktycznym stosowaniem. Trudności nastręcza interpretacja słowa uporczywie. Termin ten doczekał się już pewnej wykładni w orzecznictwie sądowym. Aby można było mówić o uporczywości w niepłaceniu podatku, musi to być działanie wielokrotne, powtarzające się czy wręcz stałe. Także Dariusz Bednarski, dyrektor departamentu doradztwa podatkowego HLB Frąckowiak i Wspólnicy, zwrócił uwagę, że uporczywy, zgodnie ze słownikiem języka polskiego, oznacza niedający się łatwo wstrzymać, usunąć, zlikwidować, nieustanny, uciążliwy. – Odnosząc się do kwestii podatkowych, warto zwrócić uwagę na postanowienie Sądu Najwyższego z 27 marca 2003 r. (sygn. akt I KZP 2/03; publikowany w OSNKW z 2003 roku nr 5–6, poz. 57). Sąd stwierdził, że upor-czywe niezapłacenie podatku to bądź długotrwałe, niekoniecznie powtarzające się, a więc i jednorazowe, lecz długie, opóźnienie w jego uregulowaniu, bądź też wielokrotne, powtarzające się niepłacenie podatku w terminie. SN nie zgodził się z poglądem, że przy wielokrotności zachowań koniecznym warunkiem uporczywości jest zawsze obiektywna możliwość jego regulowania. Oznacza to, że również w przypadku jednorazowego niezapłacenia w określonych okolicznościach może dojść do ukarania podatnika za uporczywe nieregulowanie zobowiązań podatkowych – wyjaśniał Dariusz Bednarski.
O tym pisaliśmy w GP z 19 stycznia 2006 r.:
• jeśli podatnik musi dopłacić podatek, a nie ma oszczędności, nie powinien zadłużać się w banku. Kredyt będzie kosztował go więcej niż odsetki od zaległości podatkowych, • urząd skarbowy może odroczyć termin płatności lub rozłożyć podatek na raty, jeżeli podatnik przekona go o istnieniu ważnego interesu podatnika lub interesu publicznego.
