Ulgi dla podatników mających kłopoty

Jeżeli podatnik wpadnie w tarapaty finansowe, ma prawo starać się o ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych. Podstawowe obowiązki i prawa podatników reguluje ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

W ustawie tej określono również zasady ubiegania się o preferencje przy uiszczaniu podatków w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Jeśli podatnik rozlicza się za pośrednictwem płatnika, czyli uzyskuje dochody ze stosunku pracy, emerytury, renty itp., to może wystąpić do organu podatkowego z wnioskiem o zwolnienie płatnika (pracodawca, ZUS) z pobrania podatku. Składając taki wniosek, musi jednak wykazać, że pobranie podatku zagraża jego ważnym interesom, a w szczególności jego egzystencji. Podatnik może ponadto uprawdopodobnić, że pobrany podatek byłby niewspółmiernie wysoki w stosunku do podatku należnego za rok podatkowy lub inny okres rozliczeniowy.

Jeżeli natomiast podatnik sam wpłaca zaliczki na podatek, to organ podatkowy – na jego wniosek – może również ograniczyć pobór zaliczek na podatek. Podatnik jednak musi uprawdopodobnić, że zaliczki, obliczone według zasad określonych w ustawach podatkowych, byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od dochodu przewidywanego na dany rok podatkowy.

Jeśli przemawia za tym ważny interes podatnika lub interes publiczny, można również zwrócić się do organu podatkowego z wnioskiem:

• o odroczenie terminu płatności podatku lub zapłaty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,

• o rozłożenie na raty zapłaty podatku lub zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę,

• o umorzenie w całości lub w części zaległości podatkowej, odsetek za zwłokę lub opłaty prolongacyjnej (jest to opłata ustalana za korzystanie z układu ratalnego lub odroczenia).

Jak jednak podkreślono w wyjaśnieniach Ministerstwa Finansów (zamieszczonych na stronach internetowych MF), ulgi te przyznawane są wyjątkowo, tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Ordynacja podatkowa daje również określone uprawnienia ministrowi finansów. Otóż minister może, w formie rozporządzenia, w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników:

• zaniechać w całości lub w części poboru podatków, określając rodzaj podatku, okres, w którym następuje zaniechanie, i grupy podatników, których dotyczy zaniechanie;

• zwolnić niektóre grupy płatników z obowiązku pobierania podatków lub zaliczek na podatki oraz określić termin wpłacenia podatku i wynikające z tego zwolnienia obowiązki informacyjne podatników, chyba że podatnik jest obowiązany do dokonania rocznego lub innego okresowego rozliczenia tego podatku.

Rozporządzenie dotyczące zaniechania poboru podatku od podatników prowadzących działalność gospodarczą, którzy w wyniku zaniechania poboru podatku staną się beneficjentami pomocy w rozumieniu przepisów o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej, stanowiące pomoc publiczną, zawiera program pomocowy, określający przeznaczenie i warunki dopuszczalności pomocy publicznej.

KIEDY PŁATNIK NIE POBIERZE PODATKU

Krzysztof Tomaszewski