REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus zapłaci za swoje błędy

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Każdemu, kto przez niezgodną z prawem decyzję organów podatkowych poniósł szkodę, przysługuje prawo do odszkodowania. Od 1 września ubiegłego roku domagać się można także odszkodowania za utracone korzyści.Prawo do wystąpienia o odszkodowanie za błędną decyzję daje art. 260 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Zgodnie z tą regulacją stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzono nieważność tej decyzji, służy odszkodowanie za poniesioną stratę i utracone korzyści. Odszkodowanie nie będzie jednak przysługiwać w przypadku gdy przesłanki, które uzasadniają uchylenie decyzji lub stwierdzenie jej nieważności, powstały z winy strony. Może się tak stać na przykład wtedy, gdy decyzję trzeba było unieważnić lub uchylić po wszczęciu postępowania, gdyż strona zataiła ważne dokumenty. Są to okoliczności, które nastąpiły nie w wyniku działania organu podatkowego.

Poniesiona szkoda

Odszkodowanie będzie przysługiwać także wtedy, gdy szkoda została poniesiona wskutek uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji albo gdy decyzji nie można uchylić lub stwierdzić jej nieważności z przyczyn wymienionych w art. 245 par. 1 pkt 3 lit. b) lub w art. 247 par. 2 Ordynacji podatkowej. Chodzi o sytuację, w której wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy lub stwierdzenia nieważności decyzji nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych przewidzianych w Ordynacji podatkowej.
Jeżeli winę za powstanie okoliczności stanowiącej przesłankę do uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji ponosi inna strona postępowania (czyli nie organ podatkowy ani podatnik, który w wyniku decyzji poniósł szkodę), zachodzi roszczenie o odszkodowanie od strony winnej powstania tej okoliczności. Można go dochodzić przed sądem powszechnym. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że roszczenie o odszkodowanie przedawnia się po trzech latach od dnia wydania decyzji, która miała dla podatnika negatywne konsekwencje.

Wniosek o odszkodowanie

Odszkodowanie przysługuje od organu wydającego decyzję, której następnie stwierdzono nieważność lub którą uchylono w wyniku wznowienia postępowania. Wniosek o odszkodowanie należy wnieść do tego organu. O odszkodowaniu orzeka jednak organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność. Czyli gdy bezprawną decyzję wydał naczelnik urzędu skarbowego, a jej nieważność stwierdziła Izba Skarbowa, ta ostatnia będzie decydować o odszkodowaniu. W przypadku gdy o nieważności decyzji orzekł sąd administracyjny, o odszkodowaniu będzie decydował organ, który rozstrzygał sprawę w ostatniej instancji.
Jarosław Ostrowski, partner w kancelarii Nowakowski i Wspólnicy, przypomina, że w przypadku unieważnienia wydanej niezgodnie z prawem decyzji organ zwróci podatek wraz z odsetkami. To już jest swego rodzaju forma odszkodowania.
– Problem dla pokrzywdzonych przez urząd podatników może rodzić obliczenie wysokości odszkodowania, którego można się domagać. Do złożenia wniosku trzeba się przygotować – mówi Jarosław Ostrowski.

Pozew do sądu

Jeżeli organ (np. izba skarbowa) nie przychyli się do wniosku o odszkodowanie lub przyzna odszkodowanie w mniejszej wysokości, podatnikowi pozostaje napisać pozew do sądu cywilnego właściwego dla jego siedziby lub miejsca zamieszkania. Ma na to 30 dni od dnia otrzymania decyzji o odmowie wypłaty odszkodowania. Jeżeli izba w ogóle nie ustosunkuje się do jego wniosku, pozew można złożyć po upływie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie (tyle czasu ma bowiem organ na zajęcie stanowiska w sprawie).
Pozew powinien spełniać warunki określone dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:
• dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
• przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie.
Ponieważ artykuły 260 i 261 Ordynacji podatkowej są samodzielną i wyłączną podstawą odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę, którą strona poniosła na skutek błędnej decyzji, poszkodowany podatnik nie może wystąpić z powództwem do sądu powszechnego na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, lecz musi wyczerpać drogę administracyjną.

Utracone korzyści

Od 1 września ubiegłego roku, po wejściu w życie nowelizacji Ordynacji podatkowej, podatnicy skrzywdzeni przez urzędników skarbowych mogą domagać się nie tylko wypłaty odszkodowań za rzeczywiste straty, ale także za utracone korzyści. Zmian w Ordynacji podatkowej dokonano pod wpływem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 września 2003 r. Trybunał stwierdził wtedy, że art. 260 par. 1 w części ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej do rzeczywistej szkody jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, który gwarantuje prawo do wynagrodzenia szkody.
Wcześniej odszkodowania przysługiwały tylko za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty. Odszkodowania nie obejmowały utraconych korzyści. Ich dochodzenie było możliwe tylko przy powołaniu się wprost na konstytucję.
Zdaniem mecenasa Jarosława Ostrowskiego, oszacowanie utraconych korzyści jest znacznie trudniejsze niż wyliczenie rzeczywistej szkody.
Jeszcze trudniejsze jest oszacowanie utraconych korzyści.
– Tu dopuszczalne są wszelkie dowody. Prawdopodobnie nie obędzie się bez wsparcia ekspertów, nie tylko prawników, ale także ekonomistów i rzeczoznawców majątkowych – dodaje mec. Ostrowski.
W sprawach o odszkodowania stosuje się także przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem. Zasada ta ma także zastosowanie, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.
W grudniu 2001 r. nowosądecki inspektor kontroli skarbowej uznał, że Optimus, największy polski producent komputerów, oszukiwał fiskusa na podatku VAT. Kazał firmie zapłacić 17 mln zł. Ostatecznie sprawa zakończyła się wygraną spółki w sądzie. Urząd oddał pieniądze wraz z odsetkami, ale Optimus zwrócił się także o odszkodowanie za poniesione straty i utracone korzyści. Ponieważ krakowska Izba Skarbowa odmówiła przyznania żądanej kwoty, firma złożyła pozew do sądu.
Marcin Musiał
marcin.musial@infor.pl


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Uproszczenia w podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy coraz bliżej wejścia w życie

Senat przyjął nowelizację ustawy o podatku od spadków i darowizn. Nowe przepisy mają uprościć formalności przy sprzedaży majątku otrzymanego od najbliższej rodziny oraz zlikwidować comiesięczne deklaracje podatkowe przy rentach prywatnych. Ustawa wraca teraz do Sejmu.

Zaczynasz działalność gospodarczą? Tak można obniżyć składki ZUS na początku działania firmy [komunikat ZUS]

Rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej wiąże się z kosztami, szczególnie na starcie. Dlatego początkujący przedsiębiorcy mogą skorzystać z ulg, które pozwalają płacić niższe składki na ubezpieczenia społeczne albo nie płacić ich wcale. Do najważniejszych form wsparcia należą: ulga na start, preferencyjne składki, „Mały ZUS Plus” czy wakacje składkowe.

Darowizna dla córki z konta firmowego taty: Czy taki przelew korzysta ze zwolnienia podatkowego? KIS wyjaśnia

Skarbówka potwierdził, że przekazanie środków pieniężnych bezpośrednio z konta firmowego spółki, której darczyńca jest wspólnikiem, na konto obdarowanego – przy spełnieniu ustawowych formalności – może korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizn. To jest dobra wiadomość dla podatników.

Ulga dla spadkobierców i przejrzystość dla podatników. Nowości w ustawie podatku od spadków i darowizn już wkrótce

Jest projekt nowelizacji ustawy o podatku od spadków i darowizn, który umożliwi przywrócenie terminu zgłoszenia spadku w wyjątkowych przypadkach oraz doprecyzuje moment powstania obowiązku podatkowego. Zmiany mają uprościć procedury, zwiększyć przejrzystość i wspierać sukcesję firm rodzinnych.

REKLAMA

KSeF 2.0: firmy będą miały tylko 4 miesiące na testy. Co warto zrobić już teraz?

W czerwcu 2025 r. – zgodnie z harmonogramem – Ministerstwo Finansów udostępniło dokumentację interfejsu API KSeF 2.0. Jest to jednak materiał dla integratorów systemów i dostawców oprogramowania. Firmy wciąż czekają na udostępnienie środowiska testowego, które zaplanowano na koniec września. Konkretne testy będą więc mogły zacząć się dopiero w październiku. Tymczasem obowiązek korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur dla części firm wchodzi już w lutym – oznacza to niewiele czasu na przygotowanie.

Projekt ustawy wdrażającej obowiązkowy KSeF po pierwszym czytaniu w Sejmie. Co się zmienia? [komentarz eksperta]

W dniu 9 lipca 2025 r., Sejm przeprowadził pierwsze czytanie i skierował do prac w komisji finansów projekt ustawy zakładającej wdrożenie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Wszystkie kluby i koła poselskie zapowiedziały dalsze prace nad projektem. Prace legislacyjne wchodzą w końcową fazę. Z coraz większą pewnością możemy więc stwierdzić, że obowiązkowy KSeF będzie wdrażany w dwóch etapach - od 1 lutego 2026 i od 1 kwietnia 2026 r.

Podatek u źródła 2025: Objaśnienia podatkowe ministra finansów dot. statusu rzeczywistego właściciela. Praktyczne szanse i nieoczywiste zagrożenia

Po latach oczekiwań i licznych postulatach ze strony środowisk doradczych oraz biznesowych, Ministerstwo Finansów opublikowało długo zapowiadane objaśnienia dotyczące statusu rzeczywistego właściciela w kontekście podatku u źródła (WHT). Teraz nadszedł czas, by bardziej szczegółowo przyjrzeć się poszczególnym zagadnieniom. Dokument z 3 lipca 2025 r., opublikowany na stronie MF 9 lipca, ma na celu rozwianie wieloletnich wątpliwości dotyczących stosowania klauzuli „beneficial owner”. Choć sam fakt publikacji należy ocenić jako krok w stronę większej przejrzystości i przewidywalności, nie wszystkie zapisy spełniły oczekiwania.

Polski podatek cyfrowy jeszcze w tym roku? Rząd nie ogląda się na Brukselę

Choć Komisja Europejska wycofała się z planów nałożenia podatku cyfrowego, Polska idzie własną drogą. Minister cyfryzacji Krzysztof Gawkowski zapowiada, że projekt ustawy będzie gotowy do końca roku.

REKLAMA

KSeF 2026: koniec z papierowymi fakturami, zmiany w obiegu dokumentów i obsłudze procesu sprzedaży w firmie

W przyszłym roku w Polsce zostanie uruchomiony obowiązkowy system fakturowania za pomocą Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Obowiązek ten wejdzie w życie na początku 2026 roku i wynika z procedowanego w Parlamencie projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Aktualny postęp prac legislacyjnych nad projektem, oznaczonym numerem druku 1407, można śledzić na stronach Sejmu.

Składki ZUS dla małych firm w 2025 roku - preferencje: ulga na start, mały ZUS plus i wakacje składkowe

Ulga na start, preferencyjne składki, czy „Mały ZUS plus”, a także wakacje składkowe – to propozycje wsparcia dla małych przedsiębiorców. Korzyści to możliwość opłacania niższych składek lub ich brak. Warto też zwrócić uwagę na konsekwencje z tym związane. ZUS tłumaczy kto i z jakich ulg może skorzystać oraz jakie są zagrożenia z tym związane.

REKLAMA