REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus zapłaci za swoje błędy

REKLAMA

Każdemu, kto przez niezgodną z prawem decyzję organów podatkowych poniósł szkodę, przysługuje prawo do odszkodowania. Od 1 września ubiegłego roku domagać się można także odszkodowania za utracone korzyści.Prawo do wystąpienia o odszkodowanie za błędną decyzję daje art. 260 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Zgodnie z tą regulacją stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzono nieważność tej decyzji, służy odszkodowanie za poniesioną stratę i utracone korzyści. Odszkodowanie nie będzie jednak przysługiwać w przypadku gdy przesłanki, które uzasadniają uchylenie decyzji lub stwierdzenie jej nieważności, powstały z winy strony. Może się tak stać na przykład wtedy, gdy decyzję trzeba było unieważnić lub uchylić po wszczęciu postępowania, gdyż strona zataiła ważne dokumenty. Są to okoliczności, które nastąpiły nie w wyniku działania organu podatkowego.

Poniesiona szkoda

Odszkodowanie będzie przysługiwać także wtedy, gdy szkoda została poniesiona wskutek uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji albo gdy decyzji nie można uchylić lub stwierdzić jej nieważności z przyczyn wymienionych w art. 245 par. 1 pkt 3 lit. b) lub w art. 247 par. 2 Ordynacji podatkowej. Chodzi o sytuację, w której wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy lub stwierdzenia nieważności decyzji nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych przewidzianych w Ordynacji podatkowej.
Jeżeli winę za powstanie okoliczności stanowiącej przesłankę do uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji ponosi inna strona postępowania (czyli nie organ podatkowy ani podatnik, który w wyniku decyzji poniósł szkodę), zachodzi roszczenie o odszkodowanie od strony winnej powstania tej okoliczności. Można go dochodzić przed sądem powszechnym. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że roszczenie o odszkodowanie przedawnia się po trzech latach od dnia wydania decyzji, która miała dla podatnika negatywne konsekwencje.

Wniosek o odszkodowanie

Odszkodowanie przysługuje od organu wydającego decyzję, której następnie stwierdzono nieważność lub którą uchylono w wyniku wznowienia postępowania. Wniosek o odszkodowanie należy wnieść do tego organu. O odszkodowaniu orzeka jednak organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność. Czyli gdy bezprawną decyzję wydał naczelnik urzędu skarbowego, a jej nieważność stwierdziła Izba Skarbowa, ta ostatnia będzie decydować o odszkodowaniu. W przypadku gdy o nieważności decyzji orzekł sąd administracyjny, o odszkodowaniu będzie decydował organ, który rozstrzygał sprawę w ostatniej instancji.
Jarosław Ostrowski, partner w kancelarii Nowakowski i Wspólnicy, przypomina, że w przypadku unieważnienia wydanej niezgodnie z prawem decyzji organ zwróci podatek wraz z odsetkami. To już jest swego rodzaju forma odszkodowania.
– Problem dla pokrzywdzonych przez urząd podatników może rodzić obliczenie wysokości odszkodowania, którego można się domagać. Do złożenia wniosku trzeba się przygotować – mówi Jarosław Ostrowski.

Pozew do sądu

Jeżeli organ (np. izba skarbowa) nie przychyli się do wniosku o odszkodowanie lub przyzna odszkodowanie w mniejszej wysokości, podatnikowi pozostaje napisać pozew do sądu cywilnego właściwego dla jego siedziby lub miejsca zamieszkania. Ma na to 30 dni od dnia otrzymania decyzji o odmowie wypłaty odszkodowania. Jeżeli izba w ogóle nie ustosunkuje się do jego wniosku, pozew można złożyć po upływie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie (tyle czasu ma bowiem organ na zajęcie stanowiska w sprawie).
Pozew powinien spełniać warunki określone dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:
• dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
• przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie.
Ponieważ artykuły 260 i 261 Ordynacji podatkowej są samodzielną i wyłączną podstawą odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę, którą strona poniosła na skutek błędnej decyzji, poszkodowany podatnik nie może wystąpić z powództwem do sądu powszechnego na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, lecz musi wyczerpać drogę administracyjną.

Utracone korzyści

Od 1 września ubiegłego roku, po wejściu w życie nowelizacji Ordynacji podatkowej, podatnicy skrzywdzeni przez urzędników skarbowych mogą domagać się nie tylko wypłaty odszkodowań za rzeczywiste straty, ale także za utracone korzyści. Zmian w Ordynacji podatkowej dokonano pod wpływem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 września 2003 r. Trybunał stwierdził wtedy, że art. 260 par. 1 w części ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej do rzeczywistej szkody jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, który gwarantuje prawo do wynagrodzenia szkody.
Wcześniej odszkodowania przysługiwały tylko za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty. Odszkodowania nie obejmowały utraconych korzyści. Ich dochodzenie było możliwe tylko przy powołaniu się wprost na konstytucję.
Zdaniem mecenasa Jarosława Ostrowskiego, oszacowanie utraconych korzyści jest znacznie trudniejsze niż wyliczenie rzeczywistej szkody.
Jeszcze trudniejsze jest oszacowanie utraconych korzyści.
– Tu dopuszczalne są wszelkie dowody. Prawdopodobnie nie obędzie się bez wsparcia ekspertów, nie tylko prawników, ale także ekonomistów i rzeczoznawców majątkowych – dodaje mec. Ostrowski.
W sprawach o odszkodowania stosuje się także przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem. Zasada ta ma także zastosowanie, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.
W grudniu 2001 r. nowosądecki inspektor kontroli skarbowej uznał, że Optimus, największy polski producent komputerów, oszukiwał fiskusa na podatku VAT. Kazał firmie zapłacić 17 mln zł. Ostatecznie sprawa zakończyła się wygraną spółki w sądzie. Urząd oddał pieniądze wraz z odsetkami, ale Optimus zwrócił się także o odszkodowanie za poniesione straty i utracone korzyści. Ponieważ krakowska Izba Skarbowa odmówiła przyznania żądanej kwoty, firma złożyła pozew do sądu.
Marcin Musiał
marcin.musial@infor.pl


Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Czy pobieranie renty inwalidzkiej wyklucza ulgę dla seniora? Skarbówka rozwiewa wątpliwości

Pracujesz i pobierasz rentę inwalidzką? Zastanawiasz się, czy możesz skorzystać z ulgi dla seniorów? Skarbówka wydała interpretację, która może Cię zainteresować! Sprawdź, jakie są zasady i czy przysługuje Ci zwolnienie z podatku dochodowego.

Teraz kontrolerzy ZUS szczególnie upatrzyli sobie firmy z jednej branży, praktycznie żadna nie uniknie kontroli w najbliższym czasie. Co sprawdzają i dlaczego

W ciągu ostatniego roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych wziął pod lupę polskie firmy transportowe i rozpoczął szczegółowe kontrole, które są odczuwalne przez branżę. Dla ekspertów nie jest to zaskoczeniem, bo to efekt rozpoznania przez ZUS trików stosowanych w firmach tej branży.

Rząd szuka pieniędzy. Podatek cyfrowy coraz bliżej?

Ministerstwo Cyfryzacji pracuje nad nowym podatkiem, który miałby objąć duże korporacje technologiczne działające w Polsce. Wicepremier Krzysztof Gawkowski zapowiada, że koncepcja podatku cyfrowego zostanie przedstawiona w ciągu kilku miesięcy, a wpływy z niego mogą sięgnąć miliardów złotych. Pomysł budzi jednak kontrowersje.

Wspólne rozliczenie PIT małżonków w 2025 r. za 2024 rok – kto i jak może to zrobić. Korzyści, warunki, jaki formularz wypełnić

Wspólne rozliczenie rocznego zeznania podatkowego PIT przez małżonków jest ważną preferencją podatkową w podatku dochodowym od osób fizycznych, dostępną dla podatników opodatkowanych na zasadach ogólnych, tj. wg skali podatkowej. Rozliczenie wspólne jest korzystne zwłaszcza dla małżonków, których dochody roczne znacznie się różnią (znajdują się w różnych progach podatkowych), w tym w szczególności jeżeli jeden z małżonków nie osiągnął dochodu w danym roku. Kiedy małżonkowie mogą rozliczyć się wspólnie? Na czym polega wspólne rozliczenie PIT małżonków? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie ze zmarłym małżonkiem, po rozwodzie i w separacji? Czy jest możliwe wspólne rozliczenie małżonków w przypadku uzyskiwania przychodów z najmu prywatnego, działalności rolniczej, kapitałów pieniężnych, działalności nierejestrowanej? Jakie formy opodatkowania wykluczają wspólne rozliczenie małżonków? Odpowiadamy na te wszystkie pytania.

REKLAMA

Będzie rewolucja w raportowaniu ESG po zmianach w dyrektywie CSRD? Obowiązki tylko dla największych firm. Pakiet Omnibus I Komisji Europejskiej

W lutym 2025 roku Komisja Europejska ogłosiła przełomowe zmiany w unijnym systemie raportowania zrównoważonego rozwoju, wywołując gorącą debatę wśród przedsiębiorców, prawników i ekspertów ESG. Propozycje zawarte w pakiecie Omnibus, obejmujące m.in. modyfikacje dyrektywy CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) i CSDDD (Corporate Sustainability Due Diligence Directive), zdaniem wielu komentatorów stanowią próbę znalezienia równowagi między ambicjami klimatycznymi UE a realiami gospodarczymi. Wspólnie z dr Anną Partyką-Opielą, partnerką kancelarii Rymarz Zdort Maruta i laureatką rankingu Top 25 Women Lawyers in Business by Forbes 2024, analizujemy konsekwencje tych zmian dla europejskiego biznesu.

Biznes ma dość! Domaga się prostych i stabilnych podatków. Jest 100 postulatów

Chaos w podatkach, powolne sądy i drakońskie areszty gospodarcze – polscy przedsiębiorcy mają dość! Domagają się uproszczenia systemu podatkowego, rozszerzenia estońskiego CIT oraz stabilnych przepisów. Czy rząd posłucha biznesu, zanim firmy zaczną masowo uciekać za granicę?

Lista ok. 40 zmian deregulacyjnych przepisów dla biznesu od 1 maja 2025 r. Kontrole firm, rzemiosło, mały ZUS plus, zamówienia publiczne i inne ułatwienia

W dniu 11 marca 2025 r. Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego, przedłożony przez Ministra Rozwoju i Technologii. Zmiany mają wejść w życie w większości od 1 maja 2025 roku

Wynagrodzenie brutto, a netto w 2025 roku. Jak obliczyć kwotę pensji do wypłaty? [Przykłady]

Jedną z podstawowych kwestii dla pracownika i pracodawcy jest ustalenie stawki wynagrodzenia, jaką pracownik będzie co miesiąc otrzymywał za wykonywanie swoich obowiązków służbowych. Pracownicy często mają wątpliwości dlaczego kwota netto, która dostają na konto, jest o tyle niższa niż ta zapisana w umowie. Kwota która podana jest na umowie o pracę to najczęściej kwota brutto, czyli całość wynagrodzenia, które zostaje pomniejszane o należne świadczenia publicznoprawne. Po odjęciu tych świadczeń pozostaje kwota netto, którą pracownik otrzymuje, tzw. „kwota na rękę”.

REKLAMA

Zasiłek chorobowy już od pierwszego dnia? Przedsiębiorcy apelują do rządu o natychmiastowe działania

Rada Przedsiębiorców domaga się realizacji obietnicy wyborczej – ZUS powinien przejąć wypłatę zasiłku chorobowego już od pierwszego dnia absencji pracownika. W liście do premiera Donalda Tuska i liderów koalicji przedsiębiorcy wzywają do uchwalenia przepisów jeszcze przed wyborami prezydenckimi. Czy rząd dotrzyma słowa?

Inwestowanie w złoto - marzec 2025 r. Cena i notowania. Stabilność mimo ryzyka delewarowania na zmiennych rynkach

Jak informuje Saxo Bank w komunikacie z 12 marca 2025 r., globalne rynki finansowe pozostają w stanie podwyższonej niepewności, ponieważ wprowadzenie, a następnie odwołanie ceł przez administrację Trumpa wobec głównych partnerów handlowych nadal wywiera presję na Wall Street i szerzej na rynek. Złoto pozostaje stabilne, utrzymując notowania powyżej 2900 USD po kolejnej stosunkowo płytkiej korekcie. Inwestorzy i traderzy reagują również na gwałtowne i nagłe pogorszenie danych makroekonomicznych w USA, co zwiększa ryzyko stagflacji, wspierającej ceny złota.

REKLAMA