Fiskus zapłaci za swoje błędy

Zgodnie z tą regulacją stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzono nieważność tej decyzji, służy odszkodowanie za poniesioną stratę i utracone korzyści. Odszkodowanie nie będzie jednak przysługiwać w przypadku gdy przesłanki, które uzasadniają uchylenie decyzji lub stwierdzenie jej nieważności, powstały z winy strony. Może się tak stać na przykład wtedy, gdy decyzję trzeba było unieważnić lub uchylić po wszczęciu postępowania, gdyż strona zataiła ważne dokumenty. Są to okoliczności, które nastąpiły nie w wyniku działania organu podatkowego.

Odszkodowanie będzie przysługiwać także wtedy, gdy szkoda została poniesiona wskutek uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji albo gdy decyzji nie można uchylić lub stwierdzić jej nieważności z przyczyn wymienionych w art. 245 par. 1 pkt 3 lit. b) lub w art. 247 par. 2 Ordynacji podatkowej. Chodzi o sytuację, w której wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy lub stwierdzenia nieważności decyzji nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych przewidzianych w Ordynacji podatkowej.

Jeżeli winę za powstanie okoliczności stanowiącej przesłankę do uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji ponosi inna strona postępowania (czyli nie organ podatkowy ani podatnik, który w wyniku decyzji poniósł szkodę), zachodzi roszczenie o odszkodowanie od strony winnej powstania tej okoliczności. Można go dochodzić przed sądem powszechnym. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że roszczenie o odszkodowanie przedawnia się po trzech latach od dnia wydania decyzji, która miała dla podatnika negatywne konsekwencje.

Odszkodowanie przysługuje od organu wydającego decyzję, której następnie stwierdzono nieważność lub którą uchylono w wyniku wznowienia postępowania. Wniosek o odszkodowanie należy wnieść do tego organu. O odszkodowaniu orzeka jednak organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność. Czyli gdy bezprawną decyzję wydał naczelnik urzędu skarbowego, a jej nieważność stwierdziła Izba Skarbowa, ta ostatnia będzie decydować o odszkodowaniu. W przypadku gdy o nieważności decyzji orzekł sąd administracyjny, o odszkodowaniu będzie decydował organ, który rozstrzygał sprawę w ostatniej instancji.