REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Fiskus zapłaci za swoje błędy

Subskrybuj nas na Youtube

REKLAMA

Każdemu, kto przez niezgodną z prawem decyzję organów podatkowych poniósł szkodę, przysługuje prawo do odszkodowania. Od 1 września ubiegłego roku domagać się można także odszkodowania za utracone korzyści.Prawo do wystąpienia o odszkodowanie za błędną decyzję daje art. 260 Ordynacji podatkowej (t.j. Dz.U. nr 8, poz. 60 z późn. zm.).
Zgodnie z tą regulacją stronie, która poniosła szkodę na skutek wydania decyzji, która następnie została uchylona w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzono nieważność tej decyzji, służy odszkodowanie za poniesioną stratę i utracone korzyści. Odszkodowanie nie będzie jednak przysługiwać w przypadku gdy przesłanki, które uzasadniają uchylenie decyzji lub stwierdzenie jej nieważności, powstały z winy strony. Może się tak stać na przykład wtedy, gdy decyzję trzeba było unieważnić lub uchylić po wszczęciu postępowania, gdyż strona zataiła ważne dokumenty. Są to okoliczności, które nastąpiły nie w wyniku działania organu podatkowego.

Poniesiona szkoda

Odszkodowanie będzie przysługiwać także wtedy, gdy szkoda została poniesiona wskutek uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji albo gdy decyzji nie można uchylić lub stwierdzić jej nieważności z przyczyn wymienionych w art. 245 par. 1 pkt 3 lit. b) lub w art. 247 par. 2 Ordynacji podatkowej. Chodzi o sytuację, w której wydanie nowej decyzji orzekającej co do istoty sprawy lub stwierdzenia nieważności decyzji nie mogłoby nastąpić z uwagi na upływ terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych przewidzianych w Ordynacji podatkowej.
Jeżeli winę za powstanie okoliczności stanowiącej przesłankę do uchylenia decyzji w wyniku wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji ponosi inna strona postępowania (czyli nie organ podatkowy ani podatnik, który w wyniku decyzji poniósł szkodę), zachodzi roszczenie o odszkodowanie od strony winnej powstania tej okoliczności. Można go dochodzić przed sądem powszechnym. Przede wszystkim trzeba pamiętać, że roszczenie o odszkodowanie przedawnia się po trzech latach od dnia wydania decyzji, która miała dla podatnika negatywne konsekwencje.

Wniosek o odszkodowanie

Odszkodowanie przysługuje od organu wydającego decyzję, której następnie stwierdzono nieważność lub którą uchylono w wyniku wznowienia postępowania. Wniosek o odszkodowanie należy wnieść do tego organu. O odszkodowaniu orzeka jednak organ podatkowy, który uchylił decyzję lub stwierdził jej nieważność. Czyli gdy bezprawną decyzję wydał naczelnik urzędu skarbowego, a jej nieważność stwierdziła Izba Skarbowa, ta ostatnia będzie decydować o odszkodowaniu. W przypadku gdy o nieważności decyzji orzekł sąd administracyjny, o odszkodowaniu będzie decydował organ, który rozstrzygał sprawę w ostatniej instancji.
Jarosław Ostrowski, partner w kancelarii Nowakowski i Wspólnicy, przypomina, że w przypadku unieważnienia wydanej niezgodnie z prawem decyzji organ zwróci podatek wraz z odsetkami. To już jest swego rodzaju forma odszkodowania.
– Problem dla pokrzywdzonych przez urząd podatników może rodzić obliczenie wysokości odszkodowania, którego można się domagać. Do złożenia wniosku trzeba się przygotować – mówi Jarosław Ostrowski.

Pozew do sądu

Jeżeli organ (np. izba skarbowa) nie przychyli się do wniosku o odszkodowanie lub przyzna odszkodowanie w mniejszej wysokości, podatnikowi pozostaje napisać pozew do sądu cywilnego właściwego dla jego siedziby lub miejsca zamieszkania. Ma na to 30 dni od dnia otrzymania decyzji o odmowie wypłaty odszkodowania. Jeżeli izba w ogóle nie ustosunkuje się do jego wniosku, pozew można złożyć po upływie dwóch miesięcy od dnia złożenia wniosku o odszkodowanie (tyle czasu ma bowiem organ na zajęcie stanowiska w sprawie).
Pozew powinien spełniać warunki określone dla pisma procesowego, a ponadto zawierać:
• dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
• przytoczenie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie.
Ponieważ artykuły 260 i 261 Ordynacji podatkowej są samodzielną i wyłączną podstawą odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę, którą strona poniosła na skutek błędnej decyzji, poszkodowany podatnik nie może wystąpić z powództwem do sądu powszechnego na podstawie przepisów kodeksu cywilnego, lecz musi wyczerpać drogę administracyjną.

Utracone korzyści

Od 1 września ubiegłego roku, po wejściu w życie nowelizacji Ordynacji podatkowej, podatnicy skrzywdzeni przez urzędników skarbowych mogą domagać się nie tylko wypłaty odszkodowań za rzeczywiste straty, ale także za utracone korzyści. Zmian w Ordynacji podatkowej dokonano pod wpływem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 23 września 2003 r. Trybunał stwierdził wtedy, że art. 260 par. 1 w części ograniczającej odszkodowanie za niezgodne z prawem działanie organu władzy publicznej do rzeczywistej szkody jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji RP, który gwarantuje prawo do wynagrodzenia szkody.
Wcześniej odszkodowania przysługiwały tylko za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty. Odszkodowania nie obejmowały utraconych korzyści. Ich dochodzenie było możliwe tylko przy powołaniu się wprost na konstytucję.
Zdaniem mecenasa Jarosława Ostrowskiego, oszacowanie utraconych korzyści jest znacznie trudniejsze niż wyliczenie rzeczywistej szkody.
Jeszcze trudniejsze jest oszacowanie utraconych korzyści.
– Tu dopuszczalne są wszelkie dowody. Prawdopodobnie nie obędzie się bez wsparcia ekspertów, nie tylko prawników, ale także ekonomistów i rzeczoznawców majątkowych – dodaje mec. Ostrowski.
W sprawach o odszkodowania stosuje się także przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Jeżeli szkoda została wyrządzona przez wydanie prawomocnego orzeczenia lub ostatecznej decyzji, jej naprawienia można żądać po stwierdzeniu we właściwym postępowaniu ich niezgodności z prawem. Zasada ta ma także zastosowanie, gdy prawomocne orzeczenie lub ostateczna decyzja zostały wydane na podstawie aktu normatywnego niezgodnego z konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą.
W grudniu 2001 r. nowosądecki inspektor kontroli skarbowej uznał, że Optimus, największy polski producent komputerów, oszukiwał fiskusa na podatku VAT. Kazał firmie zapłacić 17 mln zł. Ostatecznie sprawa zakończyła się wygraną spółki w sądzie. Urząd oddał pieniądze wraz z odsetkami, ale Optimus zwrócił się także o odszkodowanie za poniesione straty i utracone korzyści. Ponieważ krakowska Izba Skarbowa odmówiła przyznania żądanej kwoty, firma złożyła pozew do sądu.
Marcin Musiał
marcin.musial@infor.pl


Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Webinar: Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego + certyfikat gwarantowany

Praktyczny webinar „Przekształcenie JDG klienta w spółkę w praktyce biura rachunkowego” poprowadzi Tomasz Rzepa, doradca podatkowy, ekspert INFORAKADEMII. Każdy z uczestników otrzyma imienny certyfikat i roczny nielimitowany dostęp do retransmisji webinaru wraz z materiałami dodatkowymi. Uczestnicy webinaru dowiedzą się, jak wygląda proces przekształcenia JDG w spółkę z perspektywy biura rachunkowego, ze wskazaniem kluczowych wyzwań, problemów oraz szans, jakie z tego faktu wynikają.

Zatrudnianie cudzoziemców - zmiany od 1 czerwca 2025 r. Dodatkowe przesłanki odmowy wydania zezwolenia, rejestr umów o pracę, legalność pobytu obywateli Ukrainy, cyfrowe wnioski i wyższe kary

Nowe przepisy dotyczące zasad zatrudniania cudzoziemców w Polsce zaczną obowiązywać od 1 czerwca 2025 roku. Regulacje określają warunki, na jakich możliwe będzie legalne powierzenie pracy obcokrajowcom. Sprawdzamy, czy nowe przepisy wprowadzają ułatwienia i w jaki sposób zmieniają procedurę zatrudniania cudzoziemców.

Kary umowne a koszty podatkowe – korzystny wyrok dla podatników

W wyroku z 6 maja 2025 r., sygn. II FSK 1012/22 Naczelny Sąd Administracyjny zgodził się z stanowiskiem, że kary umowne mogą być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu, jeżeli niewykonanie dostawy - nie wynikało z winy spółki. Niepewność w tej sprawie wynikała z wykładni art. 16 ust 1 pkt 22 ustawy o CIT, w którym określono jakie kary umowne i odszkodowania nie mogą być uznane za koszty podatkowe. W orzecznictwie przepis ten jest interpretowany literalnie, uznając że pozostałe rodzaje wypłat odszkodowawczych niż wskazane w przepisie mogą być uznane za koszt podatkowy.

Czy zawód księgowego powinien być certyfikowany? Ministerstwo Finansów analizuje możliwe zmiany

Od 2014 roku w Polsce nie można już uzyskać certyfikatu księgowego wydanego przez Ministra Finansów. W wyniku przeprowadzonej wówczas deregulacji zawód księgowego został formalnie otwarty – obecnie nie wymaga żadnych licencji ani zezwoleń państwowych. Choć miało to na celu ułatwienie dostępu do zawodu, skutki tej zmiany do dziś budzą mieszane opinie w branży. Temat ten nie jest również obojętny dla Ministerstwa Finansów.

REKLAMA

Kto i kiedy może ponieść odpowiedzialność karną za niezłożenie wniosku o upadłość spółki handlowej (np. sp. z o.o.)

Złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki handlowej to obowiązek, który spoczywa na barkach między innymi członków zarządu i likwidatorów. Niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości spółki pomimo powstania warunków uzasadniających upadłość spółki jest przestępstwem, które zostało uregulowane nie w Kodeksie karnym, a w Kodeksie spółek handlowych.

Komunikat ZUS: 2 czerwca 2025 r. upływa ważny termin dla przedsiębiorców. Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej tylko po złożeniu wniosku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przypomina przedsiębiorcom, że do 2 czerwca 2025 r. należy zweryfikować i odesłać przez PUE/eZUS wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej.

ZUS odbiera zasiłki chorobowe za błędy dotyczące składek sprzed 2022 roku – Rzecznik MŚP interweniuje

Do Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców wpływa coraz więcej dramatycznych spraw dotyczących decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w których organ odmawia wypłaty świadczeń zasiłkowych, wskazując, że przedsiębiorcy nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu za okres sprzed 2022 roku.

Podatnik zapłacił zaległy podatek ale nie zatrzymało to egzekucji. Urząd skarbowy wykorzystał pomyłkę w przelewie. Winą obarczył podatnika i automatyzację systemu

Absurdów podatkowych nie brakuje. Dla przykładu można podać historię przedsiębiorcy, który nie uregulował w terminie podatku, za co otrzymał upomnienie z urzędu skarbowego. Dokonując wpłaty, popełnił niezamierzony błąd, który spowodował kolejne konsekwencje. W efekcie na jego koncie jednocześnie wystąpiła niedopłata i nadpłata podatku. Ministerstwo Finansów, komentując ww. sprawę, wskazuje obowiązujące przepisy, zaś eksperci przekonują, że urzędnicy mogli zachować się inaczej. Resort zaznacza, że proces obsługi wpłat podatników jest zautomatyzowany, a w opisywanej sytuacji nie można mówić o błędzie systemowym. Wśród znawców tematu nie brakuje opinii, że zbyt sztywne przepisy i procedury podatkowe mogą właściwie stanowić pułapkę dla przedsiębiorców.

REKLAMA

PKWiU 2025 - nowa klasyfikacja statystyczna wyrobów i usług jeszcze w 2025 roku

W wykazie prac legislacyjnych rządu opublikowano niedawno Projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU). Nowa PKWiU 2025 zastąpi obecnie obowiązującą PKWiU 2015. Od kiedy?

Bezpłatny webinar: Rozliczanie branży budowlanej i deweloperskiej. Jak uniknąć najczęstszych błędów?

Branża budowlana i deweloperska to sektory, w których każdy szczegół w rozliczeniach finansowych ma znaczenie, a konsekwencje popełnianych błędów mogą być daleko idące. Zarówno w księgach rachunkowych, jak i w rozliczeniach podatkowych precyzyjna klasyfikacja realizowanych prac jest kluczowa.

REKLAMA