Obowiązek tworzenia rezerw i aktywów z tytułu podatku odroczonego dotyczy tylko tych firm, których sprawozdania podlegają badaniu i są ogłaszane.
W wielu przypadkach uregulowania ustawy o rachunkowości oraz ustaw podatkowych znacznie się różnią. Pojawiają się więc rozbieżności w ustalaniu wartości aktywów i pasywów w ujęciu bilansowym i podatkowym. Wymagają one utworzenia aktywów lub rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego. Tworzenie rezerwy z tego tytułu pomniejsza wynik finansowy, co wpływa niekorzystnie na prezentację kondycji finansowej jednostki oraz zmniejsza zysk do podziału. Powoduje to, że jednostki, które nie mają obowiązku ustawowego, rezygnują z ich tworzenia.
Warto jednak zastanowić się, czy rezygnacja z podatku odroczonego nie kłóci się z zasadą rzetelnej i jasnej prezentacji sytuacji majątkowej oraz wyniku finansowego. Korzystanie z tego zwolnienia rodzi niebezpieczeństwo. Brak ujęcia zobowiązań z tytułu podatku odroczonego oznacza jedynie zaniżenie pozycji zobowiązań jednostki i sztuczne zawyżenie wyniku finansowego.
Rezerwy na podatek odroczony tworzy się w przypadku powstania tzw. różnic dodatnich. Ich skutkiem jest pojawienie się w przyszłych okresach zwiększonej podstawy opodatkowania. Rezerwę taką tworzy się np. wtedy, gdy w związku z wyceną bilansową należności powstają dodatnie różnice kursowe.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego należy utworzyć natomiast w przypadku tzw. różnic ujemnych, które powodują powstanie w przyszłych okresach kwot pomniejszających podstawę opodatkowania. Aktywa należy więc utworzyć na przykład kiedy stawki amortyzacji podatkowej są niższe niż bilansowej.
