REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Samozatrudnienie możezostać ograniczone

REKLAMA

Od 1 stycznia 2007 r. zmieni się definicja pozarolniczej działalności gospodarczej. Nowa regulacja ograniczy możliwości korzystania z samozatrudnienia, ale go nie wyeliminuje. Aby płacić 19-proc. liniowy PIT, trzeba będzie zawrzeć dobrze sformułowaną umowę.

Zmiana prawa

Nowa definicja działalności gospodarczej wzbudziła ogromne emocje wśród podatników. Zaczęli się oni obawiać, że od przyszłego roku zniknie możliwość samozatrudnienia. Obawy te jednak są nieuzasadnione. Eksperci uspokajają: samozatrudnienie zostanie ograniczone, ale nie wyeliminowane z porządku prawnego.

Uchwalone przez parlament nowelizacje ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawierają nowe definicje działalności gospodarczej. Nie będzie się uznawać za taką działalność czynności, jeżeli spełnione są trzy warunki:
• odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;
• są wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;
• wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Podobne zmiany przewiduje także projekt nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług.

Warunki do spełnienia

Marek Wojda, doradca podatkowy Baker & McKenzie, uważa, że zmiana definicji działalności gospodarczej zarówno w ustawach o podatkach dochodowych, jak i VAT nie wyeliminuje instytucji samozatrudnienia. Nie będzie mowy o działalności gospodarczej wyłącznie przy spełnieniu wszystkich przesłanek określonych w definicji.

– Zmiany nie muszą obawiać się przedsiębiorcy, którzy są w stanie wykazać, że co najmniej jedna nie jest spełniona. Natomiast jeśli ktoś zarejestrował działalność, a faktycznie jego sytuacja niczym nie różni się od sytuacji pracownika, z ryzykiem zakwestionowania samozatrudnienia musiał się liczyć także przed zmianą – podkreślił Marek Wojda. Jednocześnie dodał, że nowa definicja będzie obowiązywała również te osoby, które już prowadzą działalność na podstawie dotychczasowych przepisów.

Ograniczenie liniowego PIT

Zmianę definicji, według ekspertów podatkowych, należy traktować jako próbę ograniczenia samozatrudnienia, a w konsekwencji możliwości korzystania z 19-proc. liniowej stawki opodatkowania dochodów osiąganych z działalności gospodarczej.

Michał Grzybowski, menedżer, doradca podatkowy w Ernst & Young, uważa, że poza pierwszym warunkiem pozostałe wymogi określone przez znowelizowane przepisy są jedynie doprecyzowaniem dotychczasowego traktowania działalności gospodarczej.

– Warto zwrócić uwagę, że aby wykluczyć określone działania z zakresu działalności gospodarczej dla celów podatkowych, wszystkie trzy warunki powinny być spełnione łącznie. Dlatego też, np. jeżeli podatnik w ramach swojej działalności ponosi ryzyko gospodarcze związane z jego działaniami, powinny być one uznane za wykonywane w ramach działalności, zakładając jednocześnie, że ogólne wymogi wskazane w definicji działalności gospodarczej w ustawie o PIT są spełnione – argumentował nasz rozmówca.

Korzystne samozatrudnienie

Doktor Robert Zajdler, ekspert podatkowy uważa, że samozatrudnienie nie zniknie z polskiego obrotu gospodarczego, gdyż instytucja ta wydaje się być korzystna zarówno dla zlecającego, jak i dla samozatrudnionego. W praktyce konieczne jest spełnienie kilku przesłanek, aby uznać działalność w ramach samozatrudnienia faktycznie za działalność w ramach stosunku pracy.

– Niespełnienie przez umowę przynajmniej jednego z tych kryteriów powoduje, że nie będzie można podważyć charakteru prawnego umowy wykonywanej przez samozatrudnionego. To daje duże pole do swobodnego ukształtowania stosunku prawnego między stronami w celu uniknięcia uznania umowy za umowę o pracę. Dodatkowo przesłanka ponoszenia ryzyka gospodarczego jest mało precyzyjna i umożliwiająca np. podział ryzyka gospodarczego między obie strony umowy – wskazał Robert Zajdler.

Uciążliwością dla stron umowy może być udowadnianie organom podatkowym, że umowa przez nich zawarta nie jest w istocie umową o pracę, ale umową z samozatrudnionym.

– Istniejące w systemie prawnym granice ingerencji w swobodę umów stanowią gwarancję dla stron, aczkolwiek dochodzenie swoich praw może być czasochłonne. Jeżeliby uznać, że wolą racjonalnego ustawodawcy, wprowadzającego omawiane zmiany, jest jedynie usunięcie wątpliwości interpretacyjnych, jakie rodziła poprzednia regulacja, a nie tworzenie nowej instytucji prawnej, zastosowana vacatio legis wydaje się być zgodna z prawem – dodał Robert Zajdler.

Także Joanna Bielewicz, doradca podatkowy z HLB Frąckowiak i Wspólnicy, zwróciła uwagę, że pojawienie się nowej definicji działalności gospodarczej nie spowoduje całkowitej likwidacji samozatrudnienia. W tych bowiem przypadkach, w których będzie możliwe prowadzenie jednoosobowych firm, w dalszym ciągu będzie kontynuowana taka forma działalności.

– Po wprowadzeniu zmian organy podatkowe będą zwracały szczególną uwagę na zjawisko samozatrudnienia, co może spowodować ograniczenie liczby firm jednoosobowych, ze skutkiem od początku roku. Podatnicy muszą zatem dostosować się do nowych regulacji praktycznie z dnia na dzień, tak jak to miało miejsce w przypadku zmiany kwalifikacji przychodów z kontraktów menedżerskich w 2004 roku – podkreśliła Joanna Bielewicz.

Będzie mniej nadużyć

Choć samozatrudnienie nie zniknie z rzeczywistości gospodarczej, to jednak zmiany będą istotne.

– Z jednej strony pracodawcy nie będą mieli możliwości zmuszania pracowników do przechodzenia na samozatrudnienie, co niejednokrotnie wiąże się z utratą przez pracowników przywilejów wynikających ze stosunku pracy. Z drugiej natomiast strony, część samozatrudnionych, ze względu na zwiększone obciążenia pracodawcy może stracić pracę – podkreśliła Magdalena Mucha-Prymas, menedżer podatkowy w BDO Polska.

Jej zdaniem przyjęta nowelizacja nie odbiera możliwości wykonywania pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadzie samozatrudnienia. Osoby samozatrudnione nadal będą mogły dla dochodów z działalności gospodarczej wybrać opodatkowanie według 19-proc. stawki PIT. Podatnicy będą mieli możliwość korzystania z nowej definicji samozatrudnienia w momencie, kiedy nowa ustawa wejdzie w życie.

Zatem od przyszłego roku prowadzenie działalności na zasadach samozatrudnienia i opłacanie 19-proc. liniowego PIT nadal będzie możliwe. Ważne, aby zadbać o odpowiednie sformułowanie umowy. Chodzi o to, aby organy podatkowe nie mogły zakwestionować faktu, że w danym przypadku nie ma mowy o działalności gospodarczej.

OPINIA MINISTERSTWA FINANSÓW
Ryzyko gospodarcze związane z działalnością gospodarczą to np. ryzyko inwestycyjne, czyli prawdopodobieństwo nieuzyskania przewidywanych (względnie oczekiwanych) wyników ekonomiczno-finansowych związanych z tą działalnością lub też podejmowanym przedsięwzięciem. Występowanie ryzyka gospodarczego jest konsekwencją istniejącej w gospodarce rynkowej wolności gospodarczej oraz szerokiego zakresu swobód, jakie ona za sobą pociąga.
(Źródło: komunikat MF z 16 listopada 2006 r.)

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.


Ewa Matyszewska
Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Postępowania upadłościowe w Polsce się trwają za długo. Dlaczego czekamy i kto na tym traci? Jak zmienić przepisy?

Prawo upadłościowe przewiduje wydanie postanowienia o ogłoszeniu upadłości w ciągu dwóch miesięcy od złożenia wniosku. Norma ustawowa ma jednak niewiele wspólnego z rzeczywistością. W praktyce sprawy często czekają na rozstrzygnięcie kilka, a nawet kilkanaście miesięcy. Rok 2024 przyniósł rekordowe ponad 20 tysięcy upadłości konsumenckich, co przy obecnej strukturze sądownictwa pogłębia problem przewlekłości i wymaga systemowego rozwiązania. Jakie zmiany prawa upadłościowego są potrzebne?

Nowy Unijny Kodeks Celny – harmonogram wdrożenia. Polskie firmy muszą przygotować się na duże zmiany

Największa od dekad transformacja unijnego systemu celnego wchodzi w decydującą fazę. Firmy logistyczne i handlowe mają już niewiele czasu na dostosowanie swoich procesów do wymogów centralizacji danych i pełnej cyfryzacji. Eksperci ostrzegają: bez odpowiednich przygotowań technologicznych i organizacyjnych, przedsiębiorcy mogą stracić konkurencyjność na rynku.

Aplikacja Podatnika KSeF 2.0 - Ministerstwo Finansów udostępniło demo (środowisko przedprodukcyjne)

W dniu 15 listopada 2025 r. zostało udostępnione środowisko przedprodukcyjne (Demo) Aplikacji Podatnika KSeF 2.0. Wersja przedprodukcyjna udostępnia funkcje, które będą dostępne w wersji produkcyjnej udostępnionej 1 lutego 2026 r. Działania w wersji przedprodukcyjnej nie niosą ze sobą żadnych skutków prawnych. Ministerstwo Finansów zapewnia wsparcie techniczne dla użytkowników środowiska przedprodukcyjnego pod adresem: ksef.podatki.gov.pl/formularz.

Ostatni moment na zmiany! Polityka rachunkowości w obliczu KSeF i nowych przepisów 2026

Rok 2026 przyniesie prawdziwą rewolucję w obszarze rachunkowości i finansów. Wraz z wejściem w życie obowiązkowego Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przedsiębiorcy będą musieli nie tylko zmienić sposób wystawiania i odbierania faktur, lecz także zaktualizować politykę rachunkowości swoich jednostek.

REKLAMA

Komisja Europejska aktualizuje prognozy dla Polski: niższy wzrost w 2025 r., ale mocne odbicie w 2026 r.

Najnowsza jesienna prognoza makroekonomiczna Komisji Europejskiej dla Polski pokazuje wyraźne korekty dotyczące wzrostu gospodarczego, inflacji, finansów publicznych oraz długu, z podkreśleniem roli inwestycji unijnych i słabnącego tempa ekspansji po 2026 roku.

Kiedy stawki VAT spadną do 22% i 7%? Minister Finansów i Gospodarki wyjaśnia i wskazuje warunki, które muszą być spełnione

Podwyższone o 1 punkt procentowy stawki VAT (23% i 8%) powrócą do poziomu sprzed 1 stycznia 2011 r. (tj. do wysokości 22% i 7%), gdy wydatki na obronność nie przekroczą 3% wartości produktu krajowego brutto - PKB (tj. wyniosą 3% lub mniej PKB). Taką informację przekazał 7 listopada 2025 r. - z upoważnienia Ministra Finansów i Gospodarki - Jarosław Neneman, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów w odpowiedzi na interpelację poselską.

KSeF 2026: Czy przepisy podatkowe mogą zmienić treść umów?

Faktura ustrukturyzowana w rozumieniu ustawy o VAT nie nadaje się do roli dokumentu handlowego, którego wystawienie i przyjęcie oraz akceptacją rodzi skutki cywilnoprawne. Przymusowe otrzymanie takiego dokumentu za pośrednictwem KSeF nie może rodzić skutków cywilnoprawnych – pisze prof. dr hab. Witold Modzelewski.

Składki ZUS od zlecenia - poradnik. Co gdy zleceniobiorca ma kilka umów w tym samym czasie? [przykłady obliczeń]

Rynek pracy dynamicznie się zmienia, a elastyczne formy współpracy stają się coraz bardziej popularne. Jedną z najczęściej wybieranych jest umowa zlecenia, szczególnie wśród osób, które chcą dorobić do etatu, prowadzą działalność gospodarczą lub realizują różnorodne projekty w ramach współpracy z firmami i organizacjami. Jakie składki ZUS trzeba płacić od zleceń?

REKLAMA

KRUS do zmiany? Kryzys demograficzny na wsi pogłębia problemy systemu emerytalnego rolników

Depopulacja wsi, starzenie się mieszkańców i malejąca liczba płatników składek prowadzą do coraz większej presji na budżet państwa oraz konieczności pilnej modernizacji systemu KRUS, który – jak podkreślają eksperci – nie odpowiada już realiom współczesnego rolnictwa.

Odroczenie KSeF? Nowa interpelacja poselska jest już w Sejmie

Planowane obowiązkowe uruchomienie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) wywołuje coraz większe napięcia w środowisku przedsiębiorców. Firmy z sektora MŚP alarmują, że system w obecnym kształcie może zagrozić stabilności ich działalności, a eksperci wskazują na liczne braki techniczne i prawne. W obliczu rosnącej presji poseł Bartłomiej Pejo złożył interpelację, domagając się wstrzymania obowiązkowego wdrożenia KSeF i wyjaśnienia ryzyk przez Ministerstwo Finansów.

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

REKLAMA