REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Biegli mogliby nie płacić VAT

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Łukasz Zalewski
Łukasz Zalewski

REKLAMA

Resort finansów nie zgadza się, aby biegli sądowi byli zwolnieni z płacenia podatku. Zdaniem Sądu Najwyższego wynagrodzenia powinny być wypłacane bez VAT. Niektórzy sędziowie przyznają jednak należne kwoty powiększone o podatek.


Nie ustają spory wokół opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynagrodzeń wypłacanych biegłym sądowym, i to mimo licznych orzeczeń sądowych oraz interpretacji urzędów skarbowych w tej sprawie. Najbardziej zainteresowane całą sprawą Ministerstwo Finansów nadal milczy, a biegli i sądy nie mają do końca pewności, jak postępować. W sprawie nie pomagają również interwencje Ministerstwa Sprawiedliwości, które przygotowało projekt nowych przepisów. Narastający konflikt odbija się coraz bardziej na pracy sądów i na finansach biegłych.


Nie stosują orzeczenia


Poszczególni sędziowie czy składy orzekające sądów powszechnych przyznają VAT biegłym sądowym i tłumaczom, prowadzącym działalność gospodarczą, mimo że Sąd Najwyższy stwierdził, że sąd przyznaje biegłemu będącemu podatnikiem w zakresie podatku od towarów i usług wynagrodzenie bez uwzględnienia VAT (III CZP 127/06). Co to oznacza w praktyce? Biegli, którym sądy nie przyznają wynagrodzenia z VAT, muszą podatek zapłacić z własnej kieszeni. W praktyce może zatem okazać się, że biegły występujący przed sądem, np. w Warszawie, otrzyma wynagrodzenie bez VAT, a biegły w Biłgoraju takie samo wynagrodzenie powiększone o 22 proc. podatek od towarów i usług. Czas zatem ujednolicić praktykę. Trzeba jednak zacząć od rozstrzygnięcia podstawowej kwestii dotyczącej tego, czy biegli w ogóle powinni VAT płacić.


Fiskus się myli


Zdaniem dużej części ekspertów podatkowych biegli w ogóle nie powinni płacić tego podatku.


Podstawą prawną podawaną przez urzędy skarbowe przy opodatkowaniu usług biegłych jest art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 54, poz. 535 z późn. zm.) oraz rozporządzenia ministra finansów z 27 kwietnia 2004 r. (Dz.U. nr 97, poz. 970) i z 25 maja 2005 r. (Dz.U. nr 95, poz. 797).


Jak twierdzą eksperci podatkowi, rozporządzenia te budzą zastrzeżenia. Chodzi głównie o to, że traktują biegłych sądowych jako świadczących usługi na zlecenie sądów lub prokuratur. Tymczasem biegli i tłumacze nie podejmują swoich czynności na podstawie zlecenia, ale na mocy postanowienia sądu. Ponadto nie mogą pod sankcjami karnymi (grzywna lub nawet więzienie) odmówić przeprowadzenia badań lub wydania opinii. Traktowani są natomiast jako osobowe źródła dowodowe. Co więcej, podstawą prawną do wyłączenia czynności biegłych i tłumaczy powinien być art. 6 ust. 2 ustawy o VAT, który stanowi, że przepisów ustawy nie stosuje się m.in. do czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy.


Zdaniem prof. Ryszarda Jaworskiego z Katedry Kryminalistyki Uniwersytetu Wrocławskiego reguły wykładni systemowej nakazują w pierwszej kolejności brać pod uwagę art. 6, a nie 15 ustawy. Jak powiedział GP, biegli sądowi i tłumacze nie powinni więc płacić VAT, ponieważ działają na polecenie sądu, a nie jako strona umowy.


- Biegły sądowy działa w ramach wymiaru sprawiedliwości. Postanowienie o powołaniu biegłego to po prostu nakaz. Jeśli biegły go nie wypełni, sąd może pozbawić go wynagrodzenia czy wymierzyć grzywnę do zapłaty. Jest to zatem zupełnie inna sfera działalności niż ta, której dotyczy ustawa o VAT - powiedział prof. Ryszard Jaworski.


Powołuje się on również na przepisy kodeksu cywilnego. Zgodnie z nim, z umową mamy do czynienia wtedy, gdy łącznie spełnione są takie elementy, jak: swoboda podmiotów do zawarcia umowy, równorzędność podmiotów, wzajemność świadczeń, termin wykonania i inne. Jak dowodzi nasz rozmówca, w przypadku świadczenia czynności biegłego na rzecz sądu nie jest spełniony żaden z tych elementów, a zatem nie jest to umowa.


- Jeżeli biegły sądowy wykonywałby ekspertyzę, opinię prywatną, to do takiej opinii powinien być doliczony VAT. Ale jeśli biegłego powołuje sędzia lub prokurator, to mamy tu do czynienia z działaniem władczym państwa. Podobnie jak w przypadku adwokatów, którzy występują jako obrońcy z urzędu - stwierdził prof. Ryszard Jaworski.


Dodał, że stosunek między sądem a biegłym sądowym, tłumaczem lub obrońcą z urzędu jest więc stosunkiem publicznoprawnym. Takiej samej kwalifikacji dokonał Sąd Najwyższy we wspomnianym już wyroku. W uzasadnieniu sąd zaznaczył, że źródłem powołania biegłego nie jest stosunek cywilnoprawny dwóch równoprawnych podmiotów, lecz jest to stosunek o charakterze publicznoprawnym. Sąd Najwyższy stwierdził więc, że sądy nie powinny przyznawać wynagrodzenia biegłym sądowym z VAT.


Profesor Ryszard Jaworski uważa, że to słuszne stanowisko, ponieważ biegli w ogóle nie powinni płacić VAT.


Zdaniem Jerzego Bielawnego, wiceprezesa Instytutu Studiów Podatkowych, teza dotycząca braku umowy między sądem a biegłym jest ryzykowna. Zwraca on natomiast uwagę na rozbieżności między ustawą VAT a dyrektywami UE.


- Pojawia się pytanie, czy rozumienie czynności wykonywanych osobiście odpowiada opodatkowaniu działalności profesjonalnej. Skoro VAT związany jest z taką profesjonalną działalnością, to należy to honorować. Podatnik wykonuje czynności w ramach prowadzonej działalność i w tym charakterze występuje wobec sądu. Moim zdaniem sądy powinny więc przyznawać biegłym wynagrodzenie z VAT - powiedział GP Jerzy Bielawny.


Będzie zmiana przepisów


Ministerstwo Sprawiedliwości, które przygotowało nowe rozporządzenie w sprawie kosztów przeprowadzenia dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym, również twierdzi, że biegli nie powinni płacić VAT. Poprzednie rozporządzenie, na które powołują się m.in. sądy, zostało wydane w 1975 roku. Resort przyznaje, że biegli powinni być zwolnieni z VAT. Problem w tym, że na zwolnienie z VAT biegłych oraz tłumaczy nie chce się zgodzić Ministerstwo Finansów.


22
proc.

wynosi stawka VAT od czynności wykonywanych przez biegłych sądowych


POSTULUJEMY

Ministerstwo Finansów powinno porozumieć się z resortem sprawiedliwości w kwestii dotyczącej zwolnienia z VAT biegłych sądowych. Resort sprawiedliwości ma już gotowy projekt rozporządzenia, zawierającego korzystne dla biegłych rozwiązania. Należałoby je zatem po konsultacji z resortem finansów wprowadzić w życie.


Czy biegli sądowi powinni płacić VAT
Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Łukasz Zalewski

lukasz.zalewski@infor.pl

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Pozwani przez PFR – jak program pomocy dla firm stał się przyczyną tysięcy pozwów? Sprawdź, jak się bronić

Ponad 16 tysięcy firm już otrzymało pozew z Polskiego Funduszu Rozwoju [i]. Kolejne są w drodze. Choć Tarcza Finansowa miała być tarczą – dla wielu stała się źródłem wieloletnich problemów prawnych.

Kawa z INFORLEX. Nowy plan wdrożenia KSeF

Spotkania odbywają się w formule „na żywo” o godzinie 9.00. Przy porannej kawie poruszamy najbardziej aktualne tematy, które stanowią także zasób kompleksowej bazy wiedzy INFORLEX. Rozmawiamy o podatkach, księgowości, rachunkowości, kadrach, płacach oraz HR. 15 maja br. tematem spotkania będzie nowy plan wdrożenia KSeF.

Zatrudnianie osób z niepełnosprawnościami w 2025 r. Jak i ile można zaoszczędzić na wpłatach do PFRON? Case study i obliczenia dla pracodawcy

Dlaczego 5 maja to ważna data w kontekście integracji i równości? Co powstrzymuje pracodawców przed zatrudnianiem osób z niepełnosprawnościami? Jakie są obowiązki pracodawcy wobec PFRON? Wyjaśniają eksperci z HRQ Ability Sp. z o.o. Sp. k. I pokazują na przykładzie ile może zaoszczędzić firma na zatrudnieniu osób z niepełnosprawnościami.

Koszty NKUP w księgach rachunkowych - klasyfikacja i księgowanie

– W praktyce rachunkowej i podatkowej przedsiębiorcy często napotykają na wydatki, które - mimo że wpływają na wynik finansowy jednostki - to jednak nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów (tzw. NKUP) – zauważa Beata Tęgowska, ekspertka ds. księgowości i płac z Systim.pl i wyjaśnia jak je prawidłowo klasyfikować i księgować?

REKLAMA

Zmiany w podatku od spadków darowizn w 2025 r. Likwidacja obowiązku uzyskiwania zaświadczenia z urzędu skarbowego i określenie wartości nieodpłatnej renty [projekt]

W dniu 28 kwietnia 2025 r. w Wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów opublikowano założenia nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o podatku od spadków i darowizn. Ta nowelizacja ma dwa cele. Likwidację obowiązku uzyskiwania zaświadczenia naczelnika urzędu skarbowego potwierdzającego zwolnienie z podatku od spadków i darowizn

na celu ograniczenie formalności i zmniejszenie barier administracyjnych wynikających ze stosowania ustawy o podatku od spadków i darowizn, związanych z dokonywaniem obrotu majątkiem nabytym tytułem spadku lub inny nieodpłatny sposób objęty zakresem ustawy o podatku od spadków i darowizn, od osób z kręgu najbliższej rodziny, a także uproszczenie rozliczania podatku z tytułu nabycia nieodpłatnej renty.

Co zmieni unijne rozporządzenie w sprawie maszyn od 2027 roku. Nowe wymogi prawne cyberbezpieczeństwa przemysłu w UE

Szybko zachodząca cyfrowa transformacja, automatyzacja, integracja środowisk IT i OT oraz Przemysł 4.0 na nowo definiują krajobraz branży przemysłowej, przynosząc nowe wyzwania i możliwości. Odpowiedzią na ten fakt jest m.in. przygotowane przez Komisję Europejską Rozporządzenie 2023/1230 w sprawie maszyn. Firmy działające na terenie UE muszą dołożyć starań, aby sprostać nowym, wynikającym z tego dokumentu standardom przed 14 stycznia 2027 roku.

Skarbówka kontra przedsiębiorcy. Firmy odzyskują miliardy, walcząc z niesprawiedliwymi decyzjami

Tysiące polskich firm zostało oskarżonych o udział w karuzelach VAT - często niesłusznie. Ale coraz więcej z nich mówi "dość" i wygrywa w sądach. Tylko w ostatnich latach odzyskali aż 2,8 miliarda złotych! Sprawdź, dlaczego warto walczyć i jak nie dać się wciągnąć w urzędniczy absurd.

Krajowy System e-Faktur – czas na konkrety. Przygotowania nie powinny czekać. Firmy muszą dziś świadomie zarządzać dostępnością zasobów, priorytetami i ryzykiem "przeciążenia projektowego"

Wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) przeszło z etapu spekulacji do fazy przygotowań wymagających konkretnego działania. Ministerstwo Finansów ogłosiło nowy projekt ustawy, który wprowadza obowiązek korzystania z KSeF, a 25 kwietnia skończył się okres konsultacji publicznych. Dla wszystkich zainteresowanych oznacza to jedno: czas, w którym można było czekać na „ostateczny kształt przepisów”, dobiegł końca. Dziś wiemy już wystarczająco dużo, by prowadzić rzeczywiste przygotowania – bez odkładania na później. Ekspert komisji podatkowej BCC, radca prawny, doradca podatkowy Tomasz Groszyk o wdrożeniu Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).

REKLAMA

Wdrożenie KSeF i JPK_CIT to nie lada wyzwanie dla firm w 2025 r. [KOMENTARZ EKSPERCKI]

Rok 2025 będzie się przełomowy dla większości działów finansowych polskich firm. Wynika to z obowiązków podatkowych nałożonych na przedsiębiorców w zakresie konieczności wdrożenia obligatoryjnego e-fakturowania (KSeF) oraz raportowania danych księgowo- podatkowych w formie nowej schemy JPK_CIT.

Sprzedałeś 30 rzeczy w sieci przez rok? Twoje dane ma już urząd skarbowy. Co z nimi zrobi? MF i KAS walczą z szarą strefą w handlu internetowym i unikaniem płacenia podatków

Ministerstwo Finansów (MF) i Krajowa Administracja Skarbowa (KAS) wdrożyły unijną dyrektywę (DAC7), która nakłada na operatorów platform handlu internetowego obowiązki sprawozdawcze. Dyrektywa jest kolejnym elementem uszczelnienia systemów podatkowych państw członkowskich UE. Dyrektywa nie wprowadza nowych podatków. Do 31 stycznia 2025 r. operatorzy platform mieli obowiązek składać raporty do Szefa KAS za lata 2023 i 2024. 82 operatorów platform przekazało za ten okres informacje o ponad 177 tys. unikalnych osobach fizycznych oraz ponad 115 tys. unikalnych podmiotach.

REKLAMA