REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatnikom coraz trudniej jest ukrywać przychody

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Kontrola skarbowa w zakresie kontroli nieujawnionych źródeł przychodów jest coraz bardziej efektywna. Ze sztampowymi tłumaczeniami podatników, typu pieniądze mam z darowizny, nierządu, pożyczki, inspektorzy potrafią już sobie radzić.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Paweł Banaś, podsekretarz stanu w MF, główny inspektor kontroli skarbowej

Kontrole skarbowe nieujawnionych źródeł przychodów to jeden z priorytetów kontroli skarbowej w 2007 roku. Dlaczego ten obszar jest tak ważny?

- Nieujawnione źródła przychodów powinny być szczególnym obszarem zainteresowań kontroli skarbowej, ponieważ one zawsze będą stanowiły problem niezależnie od tego, jak jest skonstruowany system podatkowy.

Z podsumowania kontroli z 2006 roku wynika, że najwięcej nieprawidłowości urzędy kontroli skarbowej napotykały w przypadku kupna nieruchomości. Podatnicy nie potrafią wskazać źródła finansowania takiej inwestycji, a ich dochody są niewystarczające. Czy ta tendencja utrzymuje się obecnie?

- Na razie nie możemy stwierdzić, czy ta tendencja się utrzymuje. Jednak normalną rzeczą jest to, że jeśli ktoś ma pieniądze, to chce je wydać. Najczęściej są to właśnie inwestycje w nieruchomości, jachty, samochody. Zazwyczaj zakup jest przyczynkiem do przeprowadzenia kontroli. Inspektorzy mają informacje, że ktoś buduje dom, więc sprawdzają, czy taki podatnik w wykazywanych dochodach miał podstawy do dokonania takiego zakupu. Gdy powstaje wyraźna dysproporcja między uzyskanym dochodem a poniesionymi wydatkami, zaczyna się dokładniejsza analiza.

Skąd kontrola skarbowa czerpie informacje o podatnikach?

- Normalnie przy kupnie nieruchomości podatnik ma do czynienia z prośbą urzędu skarbowego o wskazaniu środków, z których została sfinansowana nieruchomość, np. na temat kredytu bankowego czy odziedziczonego majątku. UKS-y wkraczają dopiero w sytuacjach rażącej dysproporcji między dochodami a wydatkami.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Główne źródła informacji będące podstawą kontroli

Jednym słowem, podatnicy, którzy kupili nieruchomość, mogą spać spokojnie. Kupno nieruchomości nie oznacza automatycznej kontroli UKS.

- Jeśli ktoś uczciwie kupuje nieruchomość, nie ma się czego obawiać.

Resort finansów zmienił system mierzenia efektywności UKS. Na czym on polega?

- Działający system spowodował, że wzrosła efektywność kontroli w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów. Do tej pory UKS-y rozliczane były z wielkości wydanych decyzji. UKS-y rozumiały swoją misję w taki sposób, aby poszukiwać pieniędzy dla budżetu. To jest oczywiście jeden z istotnych elementów, ale nie jedyny. Wprowadzona zmiana polega na ocenie poszczególnych obszarów działania. Jednym z tych obszarów są nieujawnione źródła przychodów. Problem polega na tym, że nieujawnione źródła nie dają dużo pieniędzy w porównaniu np. z kontrolami firm. Co więcej, nie dają też dużej liczby kontroli, bo to są kontrole dość żmudne. One nie są trudne, ale są długotrwałe.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kwoty ustaleń w zakresie kontroli nieujawnionych źródeł przychodu

Podatnicy mają stałe już wytłumaczenia, jeśli chodzi o nieujawnione dochody. Czy one na inspektorów UKS nie działają?

- Rzeczywiście podatnicy kontrolowani pod kątem nieujawnionych źródeł przychodów korzystają jakby z jednego szablonu tłumaczeń. Panuje ogólne przekonanie, że zawsze można zastosować wytłumaczenie, które będzie swego rodzaju wytrychem na fiskusa. Podatnicy, którzy mają nieujawnione przychody, są pewni, że w trakcie kontroli taki wytrych spowoduje bezradność u kontrolujących.

Zapewne ma pan na myśli darowizny?

- Jest cały katalog takich tłumaczeń. Co więcej, są sezony na poszczególne wytrychy. Jedne są lepsze, inne gorsze. Dezaktualizują się. Problem w tym, że kontrola skarbowa już nauczyła się je rozbrajać.

Jakich zatem tłumaczeń podatnicy chwytają się najczęściej?

- Takim wytrychem najbardziej narażającym godność stosowanym przez podatników jest nierząd. Istnieje pogląd, że z argumentem mam te pieniądze z nierządu skarbówka nie potrafi sobie poradzić. Chcę wyraźnie powiedzieć: jest w stanie sobie poradzić. Przede wszystkim zaczyna się dokładna analiza i przesłuchanie świadków: gdzie, z kim, kiedy, za ile. Są przesłuchania świadków, sąsiadów, osób uczestniczących. To bardzo przykre sytuacje, na które nie warto się narażać. Najbardziej wstrząsającym przypadkiem, z jakim mieliśmy ostatnio do czynienia, była kontrola podatnika podejrzanego o posiadanie dochodów z nieujawnionych źródeł, który powołał się na pieniądze od matki, emerytowanej nauczycielki, rzekomo posiadającej je właśnie z nierządu. Kluczem w sprawie był syn, który nielegalnie prowadził działalność gospodarczą. Matka chciała chronić swoje dziecko.

Podatnicy podejrzani o posiadanie przychodów nieujawnionych chyba bardzo często wskazują jako źródło posiadanych środków swoich rodziców?

- Tak. To jest okrucieństwo. Wskazanie na rodziców powoduje badanie ich dochodów. Często okazuje się, że to ludzie biedni, na rencie, emeryci, którzy siłą rzeczy są w całą sprawę wplątani. W przypadku gdy nie można nic zrobić z właściwym podatnikiem, często ci rodzice zaangażowani są np. w spłatę zobowiązań dzieci.

Przyczynkiem do kontroli skarbowej w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów jest zakup nieruchomości lub budowa domu. Jak podatnicy tłumaczą się z takich inwestycji, gdy ich wydatki nie mają pokrycia w dochodach wykazywanych w urzędzie skarbowym?

- W takich sytuacjach wytrychem najczęściej jest gospodarczy sposób budowy lub pomoc sąsiadów. Wtedy sąsiedzi są przesłuchiwani. Biegli oceniają budowę i wydatki na nią.

Czy zatem głównie przesłuchania świadków pozwalają dojść prawdy przy takich kontrolach?

- Jest to jedna z metod. Ekspertyzy biegłych są bardzo istotnym dowodem w postępowaniach dotyczących nieujawnionych źródeł przychodów. W przypadku powoływania się na pożyczki lub spadki z zagranicy bardzo ważną rolę odgrywa wymiana informacji między polskimi a zagranicznymi administracjami skarbowymi.

Załóżmy, że wobec podatnika jest już prowadzona kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł. Gdy UKS uzna, że podatnik zataił dochody, będzie musiał zapłacić 75-proc. podatek. Czy będzie też tak w sytuacji, gdy podczas kontroli podatnik przyzna się i wskaże skąd ma pieniądze?

- Nie. Jeśli podatnik podczas kontroli wskaże źródło przychodów i ono okaże się prawdziwe, nie będzie płacił 75-proc. podatku, a podatek obliczony na zasadach ogólnych ze stawkami 19, 30 i 40 proc. Podatek 75-proc. nakładany jest w sytuacji niepodania źródła dochodów lub źródła niewiarygodnego. Gdy podatnik przyzna się do uzyskanych dochodów będzie musiał zapłacić podatek według skali plus odsetki od zaległości podatkowych. Podatnik podczas kontroli może także złożyć korektę zeznania podatkowego. Korekty w kontroli skarbowej można stosować od początku tego roku. Największa - w lipcu - wyniosła 80 mln zł.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Liczba skontrolowanych przez UKS podatników

Czyli opłaca się przyznać?

- Tak. To jest ostatni podatek do zapłaty. Trzeba jednak pamiętać, że nawet jeśli podczas kontroli podatnik wskaże źródło przychodów, kontrola skarbowa najpierw je zweryfikuje.

Skoro kontrole nieujawnionych źródeł przychodów nie mają mieć na celu pozyskiwania dodatkowych środków budżetowych, to jaki ma być ich cel?

- Podatnicy powinni mieć przeświadczenie, że każdy powinien uczciwie płacić podatki. Na to wszyscy w demokratycznym państwie się zgodziliśmy. Ponadto kontrola nieujawnionych źródeł przychodów to nie tylko dążenie do uzyskania dodatkowych wpływów budżetowych. Głównym celem powinno być likwidowanie patologii.

Rozmawiała EWA MATYSZEWSKA
PAWEŁ BANAŚ,

podsekretarz stanu w MF, główny inspektor kontroli skarbowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Ukryte zyski w estońskim CIT – co to jest i dlaczego warto uważać?

Estoński CIT, czyli ryczałt od dochodów spółek, to atrakcyjna forma opodatkowania, która pozwala na odroczenie podatku dochodowego do momentu faktycznej dystrybucji zysków. Jednak korzystając z tej formy opodatkowania, przedsiębiorcy muszą być szczególnie czujni na pojęcie ukrytych zysków, które mogą skutkować nieoczekiwanym opodatkowaniem.

Dramatyczne dane o wypadkach rolniczych w 2025 r. KRUS stawia na profilaktykę i zdrowie rolników

Dane za pierwsze półrocze 2025 roku pokazują, że w rolnictwie wciąż dochodzi do tysięcy wypadków przy pracy – odnotowano ponad 4,4 tys. zdarzeń, w których zginęło 26 osób. KRUS podkreśla, że profilaktyka i dbanie o zdrowie rolników stają się priorytetem, aby zmniejszyć ryzyko i poprawić bezpieczeństwo w pracy na wsi.

Rewolucja w opłacie cukrowej w Polsce! Nowe prawo wprowadza radykalne zmiany

Jest projekt ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw, który zakłada kompleksową nowelizację przepisów dotyczących tzw. opłaty cukrowej oraz uproszczenie systemu jej poboru. Celem zmian jest zwiększenie skuteczności działań prozdrowotnych oraz eliminacja dotychczasowych problemów interpretacyjnych i ograniczeń prawnych.

Wspólne KPI w usługach BPO - praktyczne podejście do optymalizacji procesów

Efektywne zarządzanie projektami BPO wymaga jasnych wskaźników efektywności, które pozwalają na obiektywną ocenę realizowanych procesów. Coraz więcej firm decyduje się na wdrożenie wspólnych KPI, realizowanych równolegle przez dostawcę usług i klienta. Takie podejście, oparte na pomiarze czasu pracy i dodatkowych metryk, umożliwia lepsze zrozumienie procesów i ich systematyczne doskonalenie.

REKLAMA

Prezydencka propozycja zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci dzieli opinię publiczną

Propozycja prezydenta Karola Nawrockiego wprowadzenia zerowego PIT-u dla rodzin z dwójką dzieci i dochodem do 140 tys. zł budzi wyraźne podziały w społeczeństwie. Według sondażu, popiera ją 47,5 proc. ankietowanych, a przeciwko jest 47,9 proc., reszta nie ma zdania.

Zmiana limitów amortyzacji samochodów i kosztów leasingu od 2026 r. Jak ochronić swoje rozliczenia? Niekoniecznie przez zakupy do końca grudnia 2025 r.

Od 1 stycznia 2026 r. zmniejszy się o 1/3 limit wartości amortyzacji dla większości samochodów osobowych – z 150 tys. zł do 100 tys. zł. Przepisy co ciekawe nie są nowe, bo pochodzą z końca 2021 r., ale wchodzą w życie dopiero za kilka miesięcy i dlatego znowu zrobiło się o nich głośno. Te kilka miesięcy to także ostatni dzwonek, aby zapobiec negatywnym konsekwencjom tych zmian.

Od 2026 roku o 50% wzrośnie stawka podatku od wygranych i nagród (np. w lotto, konkursach, grach, sprzedaży premiowej) – z 10% do 15% [projekt]

Budżet państwa jest chyba naprawdę w trudnej sytuacji, skoro Ministerstwo Finansów planuje podnieść od przyszłego roku (i to o 50%) stawkę zryczałtowanego podatku dochodowego od wygranych w konkursach, grach i zakładach wzajemnych lub nagród związanych ze sprzedażą premiową, uzyskanych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Obecnie stawka ta wynosi 10% wartości wygranej lub nagrody a ma wzrosnąć do 15%. Ten podatek płacimy np. od wygranej w lotto (choć dopiero od wygranej większej niż 2000 zł).

Podatek dla banków idzie ostro w górę! Rząd podał nowe stawki. Jest komentarz prezes ZBP

Rząd szykuje istotne zmiany w podatkach dla sektora finansowego. Nowy projekt przewiduje podwyższenie CIT dla banków, instytucji kredytowych i SKOK-ów oraz korekty podatku od niektórych instytucji finansowych. Celem reformy jest pozyskanie środków na modernizację i rozbudowę polskiej armii.

REKLAMA

Nowe przepisy restrukturyzacyjne już od 23 sierpnia! Druga szansa dla firm czy większe ryzyko upadłości?

Polskie firmy czekają na ważne zmiany w prawie – od 23 sierpnia zaczyna obowiązywać unijna dyrektywa drugiej szansy. Nowe zasady restrukturyzacji mają chronić przedsiębiorców przed upadłością, ale eksperci ostrzegają: okres przejściowy może być trudny, a sądy i doradcy będą uczyć się nowych reguł w praktyce.

Ile zdrożeje piwo i inne trunki od 2026 roku? Ministerstwo Finansów szykuje podwyżkę akcyzy na alkohol oraz opłaty cukrowej

Ministerstwo Finansów informuje, że przedstawiło dwa projekty ustaw dotyczących zdrowia publicznego. Jako pierwsze proponuje aktualizację (czytaj: podniesienie) stawek akcyzy na wszystkie napoje alkoholowe, co ma na celu ograniczenie spożycia napojów alkoholowych, a w konsekwencji redukcję negatywnych skutków jego nadużycia. Ministerstwo Finansów przygotowuje również aktualizację ustawy o zdrowiu publicznym, której celem jest ograniczenie ekonomicznej dostępności napojów słodzonych.

REKLAMA