REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatnikom coraz trudniej jest ukrywać przychody

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Kontrola skarbowa w zakresie kontroli nieujawnionych źródeł przychodów jest coraz bardziej efektywna. Ze sztampowymi tłumaczeniami podatników, typu pieniądze mam z darowizny, nierządu, pożyczki, inspektorzy potrafią już sobie radzić.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Paweł Banaś, podsekretarz stanu w MF, główny inspektor kontroli skarbowej

Kontrole skarbowe nieujawnionych źródeł przychodów to jeden z priorytetów kontroli skarbowej w 2007 roku. Dlaczego ten obszar jest tak ważny?

- Nieujawnione źródła przychodów powinny być szczególnym obszarem zainteresowań kontroli skarbowej, ponieważ one zawsze będą stanowiły problem niezależnie od tego, jak jest skonstruowany system podatkowy.

Z podsumowania kontroli z 2006 roku wynika, że najwięcej nieprawidłowości urzędy kontroli skarbowej napotykały w przypadku kupna nieruchomości. Podatnicy nie potrafią wskazać źródła finansowania takiej inwestycji, a ich dochody są niewystarczające. Czy ta tendencja utrzymuje się obecnie?

- Na razie nie możemy stwierdzić, czy ta tendencja się utrzymuje. Jednak normalną rzeczą jest to, że jeśli ktoś ma pieniądze, to chce je wydać. Najczęściej są to właśnie inwestycje w nieruchomości, jachty, samochody. Zazwyczaj zakup jest przyczynkiem do przeprowadzenia kontroli. Inspektorzy mają informacje, że ktoś buduje dom, więc sprawdzają, czy taki podatnik w wykazywanych dochodach miał podstawy do dokonania takiego zakupu. Gdy powstaje wyraźna dysproporcja między uzyskanym dochodem a poniesionymi wydatkami, zaczyna się dokładniejsza analiza.

Skąd kontrola skarbowa czerpie informacje o podatnikach?

- Normalnie przy kupnie nieruchomości podatnik ma do czynienia z prośbą urzędu skarbowego o wskazaniu środków, z których została sfinansowana nieruchomość, np. na temat kredytu bankowego czy odziedziczonego majątku. UKS-y wkraczają dopiero w sytuacjach rażącej dysproporcji między dochodami a wydatkami.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Główne źródła informacji będące podstawą kontroli

Jednym słowem, podatnicy, którzy kupili nieruchomość, mogą spać spokojnie. Kupno nieruchomości nie oznacza automatycznej kontroli UKS.

- Jeśli ktoś uczciwie kupuje nieruchomość, nie ma się czego obawiać.

Resort finansów zmienił system mierzenia efektywności UKS. Na czym on polega?

- Działający system spowodował, że wzrosła efektywność kontroli w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów. Do tej pory UKS-y rozliczane były z wielkości wydanych decyzji. UKS-y rozumiały swoją misję w taki sposób, aby poszukiwać pieniędzy dla budżetu. To jest oczywiście jeden z istotnych elementów, ale nie jedyny. Wprowadzona zmiana polega na ocenie poszczególnych obszarów działania. Jednym z tych obszarów są nieujawnione źródła przychodów. Problem polega na tym, że nieujawnione źródła nie dają dużo pieniędzy w porównaniu np. z kontrolami firm. Co więcej, nie dają też dużej liczby kontroli, bo to są kontrole dość żmudne. One nie są trudne, ale są długotrwałe.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kwoty ustaleń w zakresie kontroli nieujawnionych źródeł przychodu

Podatnicy mają stałe już wytłumaczenia, jeśli chodzi o nieujawnione dochody. Czy one na inspektorów UKS nie działają?

- Rzeczywiście podatnicy kontrolowani pod kątem nieujawnionych źródeł przychodów korzystają jakby z jednego szablonu tłumaczeń. Panuje ogólne przekonanie, że zawsze można zastosować wytłumaczenie, które będzie swego rodzaju wytrychem na fiskusa. Podatnicy, którzy mają nieujawnione przychody, są pewni, że w trakcie kontroli taki wytrych spowoduje bezradność u kontrolujących.

Zapewne ma pan na myśli darowizny?

- Jest cały katalog takich tłumaczeń. Co więcej, są sezony na poszczególne wytrychy. Jedne są lepsze, inne gorsze. Dezaktualizują się. Problem w tym, że kontrola skarbowa już nauczyła się je rozbrajać.

Jakich zatem tłumaczeń podatnicy chwytają się najczęściej?

- Takim wytrychem najbardziej narażającym godność stosowanym przez podatników jest nierząd. Istnieje pogląd, że z argumentem mam te pieniądze z nierządu skarbówka nie potrafi sobie poradzić. Chcę wyraźnie powiedzieć: jest w stanie sobie poradzić. Przede wszystkim zaczyna się dokładna analiza i przesłuchanie świadków: gdzie, z kim, kiedy, za ile. Są przesłuchania świadków, sąsiadów, osób uczestniczących. To bardzo przykre sytuacje, na które nie warto się narażać. Najbardziej wstrząsającym przypadkiem, z jakim mieliśmy ostatnio do czynienia, była kontrola podatnika podejrzanego o posiadanie dochodów z nieujawnionych źródeł, który powołał się na pieniądze od matki, emerytowanej nauczycielki, rzekomo posiadającej je właśnie z nierządu. Kluczem w sprawie był syn, który nielegalnie prowadził działalność gospodarczą. Matka chciała chronić swoje dziecko.

Podatnicy podejrzani o posiadanie przychodów nieujawnionych chyba bardzo często wskazują jako źródło posiadanych środków swoich rodziców?

- Tak. To jest okrucieństwo. Wskazanie na rodziców powoduje badanie ich dochodów. Często okazuje się, że to ludzie biedni, na rencie, emeryci, którzy siłą rzeczy są w całą sprawę wplątani. W przypadku gdy nie można nic zrobić z właściwym podatnikiem, często ci rodzice zaangażowani są np. w spłatę zobowiązań dzieci.

Przyczynkiem do kontroli skarbowej w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów jest zakup nieruchomości lub budowa domu. Jak podatnicy tłumaczą się z takich inwestycji, gdy ich wydatki nie mają pokrycia w dochodach wykazywanych w urzędzie skarbowym?

- W takich sytuacjach wytrychem najczęściej jest gospodarczy sposób budowy lub pomoc sąsiadów. Wtedy sąsiedzi są przesłuchiwani. Biegli oceniają budowę i wydatki na nią.

Czy zatem głównie przesłuchania świadków pozwalają dojść prawdy przy takich kontrolach?

- Jest to jedna z metod. Ekspertyzy biegłych są bardzo istotnym dowodem w postępowaniach dotyczących nieujawnionych źródeł przychodów. W przypadku powoływania się na pożyczki lub spadki z zagranicy bardzo ważną rolę odgrywa wymiana informacji między polskimi a zagranicznymi administracjami skarbowymi.

Załóżmy, że wobec podatnika jest już prowadzona kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł. Gdy UKS uzna, że podatnik zataił dochody, będzie musiał zapłacić 75-proc. podatek. Czy będzie też tak w sytuacji, gdy podczas kontroli podatnik przyzna się i wskaże skąd ma pieniądze?

- Nie. Jeśli podatnik podczas kontroli wskaże źródło przychodów i ono okaże się prawdziwe, nie będzie płacił 75-proc. podatku, a podatek obliczony na zasadach ogólnych ze stawkami 19, 30 i 40 proc. Podatek 75-proc. nakładany jest w sytuacji niepodania źródła dochodów lub źródła niewiarygodnego. Gdy podatnik przyzna się do uzyskanych dochodów będzie musiał zapłacić podatek według skali plus odsetki od zaległości podatkowych. Podatnik podczas kontroli może także złożyć korektę zeznania podatkowego. Korekty w kontroli skarbowej można stosować od początku tego roku. Największa - w lipcu - wyniosła 80 mln zł.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Liczba skontrolowanych przez UKS podatników

Czyli opłaca się przyznać?

- Tak. To jest ostatni podatek do zapłaty. Trzeba jednak pamiętać, że nawet jeśli podczas kontroli podatnik wskaże źródło przychodów, kontrola skarbowa najpierw je zweryfikuje.

Skoro kontrole nieujawnionych źródeł przychodów nie mają mieć na celu pozyskiwania dodatkowych środków budżetowych, to jaki ma być ich cel?

- Podatnicy powinni mieć przeświadczenie, że każdy powinien uczciwie płacić podatki. Na to wszyscy w demokratycznym państwie się zgodziliśmy. Ponadto kontrola nieujawnionych źródeł przychodów to nie tylko dążenie do uzyskania dodatkowych wpływów budżetowych. Głównym celem powinno być likwidowanie patologii.

Rozmawiała EWA MATYSZEWSKA
PAWEŁ BANAŚ,

podsekretarz stanu w MF, główny inspektor kontroli skarbowej

Zapisz się na newsletter
Chcesz uniknąć błędów? Być na czasie z najnowszymi zmianami w podatkach? Zapisz się na nasz newsletter i otrzymuj rzetelne informacje prosto na swoją skrzynkę.
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
KSeF dla rolników – rewolucja, która zapuka do gospodarstw w 2026 roku

Cyfrowa rewolucja wkracza na wieś! Już w 2026 roku także rolnik będzie musiał zmierzyć się z KSeF – Krajowym Systemem e-Faktur. Czy jesteś gotowy na koniec papierowych faktur, łatwiejsze rozliczenia i nowe wyzwania technologiczne? Sprawdź, co dokładnie się zmienia i jak przygotować swoje gospodarstwo, żeby nie zostać w tyle.

KSeF już za rogiem: 5 pułapek, które mogą sparaliżować Twoją firmę – jak się przed nimi uchronić?

Do obowiązkowego KSeF zostało już niewiele czasu. Choć większość firm twierdzi, że jest gotowa, praktyka pokazuje coś zupełnie innego. Niespodziewane błędy w testach, odrzucane faktury czy awarie mogą sparaliżować sprzedaż. Sprawdź pięć najczęstszych pułapek i dowiedz się, jak ich uniknąć.

Mały ZUS 2026: Podwyżka może niewielka, ale składka zdrowotna znów boli

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dna 11 września 2025 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokość minimalnej stawki godzinowej w 2026 r., minimalne wynagrodzenie w 2026 roku wyniesie 4806 zł, a minimalna stawka godzinowa 31,40 zł. Minimalne wynagrodzenie wpłynie również na wysokość preferencyjnych składek ZUS, tzw. mały ZUS oraz limit dla działalności nierejestrowanej. Znaczny wzrost też nastąpi w składce zdrowotnej.

KSeF 2026 - Jeszcze można uniknąć katastrofy. Prof. Modzelewski polemizuje z Ministerstwem Finansów

Niniejsza publikacja jest polemiką prof. Witolda Modzelewskiego z tezami i argumentacją resortu finansów zaprezentowanymi w artykule: „Wystawianie faktur w KSeF w 2026 roku. Wyjaśnienia Ministerstwa Finansów”. Śródtytuły pochodzą od redakcji portalu infor.pl.

REKLAMA

Rolnicy i rybacy muszą szykować się na zmiany – nowe przepisy o pomocy de minimis już w drodze!

Rolnicy i rybacy w całej Polsce powinni przygotować się na nadchodzące zmiany w systemie wsparcia publicznego. Rządowy projekt rozporządzenia wprowadza nowe obowiązki dotyczące informacji, które trzeba będzie składać, ubiegając się o pomoc de minimis. Nowe przepisy mają ujednolicić formularze, zwiększyć przejrzystość oraz zapewnić pełną kontrolę nad dotychczas otrzymanym wsparciem.

Wystawienie faktury VAT (ustrukturyzowanej) w KSeF może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową

Czy wystawienie faktury ustrukturyzowanej może naruszać tajemnicę handlową lub zawodową? Na to pytanie odpowiada na prof. dr hab. Witold Modzelewski.

TSUE: Sąd ma ocenić, czy klauzula WIBOR szkodzi konsumentowi ale nie może oceniać samego wskaźnika

Sąd krajowy ma obowiązek dokonania oceny, czy warunek umowny dotyczący zmiennej stopy oprocentowania opartej o WIBOR, powoduje znaczącą nierównowagę ze szkodą dla konsumenta - oceniła Rzeczniczka Generalna TSUE w opinii opublikowanej 11 września 2025 r. (sprawa C‑471/24 - J.J. przeciwko PKO BP S.A.) Dodała, że ocena ta nie może jednak odnosić się do wskaźnika WIBOR jako takiego ani do metody jego ustalania.

Kiedy ZUS może przejąć wypłatę świadczeń od przedsiębiorcy? Konieczny wniosek od płatnika lub ubezpieczonego

Brak płynności finansowej płatnika składek, zatrudniającego powyżej 20 osób, może utrudniać mu regulowanie świadczeń na rzecz pracowników, takich jak zasiłek chorobowy, zasiłek macierzyński czy świadczenie rehabilitacyjne. ZUS może pomóc w takiej sytuacji i przejąć wypłatę świadczeń. Potrzebny jest jednak wniosek płatnika lub ubezpieczonego.

REKLAMA

W 2026 roku 2,8 mln firm musi zmienić sposób fakturowania. Im szybciej się przygotują, tym większą przewagę zyskają nad konkurencją

W 2026 roku ponad 2,8 mln przedsiębiorstw w Polsce zostanie objętych obowiązkiem korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF). Dla wielu z nich będzie to największa zmiana technologiczna od czasu cyfryzacji JPK. Choć Ministerstwo Finansów zapowiada tę transformację jako krok ku nowoczesności, dla MŚP może oznaczać konieczność głębokiej reorganizacji sposobu działania. Eksperci radzą przedsiębiorcom: czas wdrożenia KSeF potraktujcie jako inwestycję.

Środowisko testowe KSeF 2.0 (dot. API) od 30 września, Moduł Certyfikatów i Uprawnień do KSeF 2.0 od 1 listopada 2025 r. MF: API KSeF 1.0 nie jest kompatybilne z API KSeF 2.0

Ministerstwo Finansów poinformowało w komunikacie z 10 września 2025 r., że wprowadzone zostały nowe funkcjonalności wcześniej niedostępne w API KSeF1.0 (m.in. FA(3) z węzłem Zalacznik, tryby offline24 czy certyfikaty KSeF). W związku z wprowadzonymi zmianami konieczna jest integracja ze środowiskiem testowym KSeF 2.0., które zostanie udostępnione 30 września.

REKLAMA