REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Podatnikom coraz trudniej jest ukrywać przychody

Ewa Matyszewska
Ewa Matyszewska

REKLAMA

Kontrola skarbowa w zakresie kontroli nieujawnionych źródeł przychodów jest coraz bardziej efektywna. Ze sztampowymi tłumaczeniami podatników, typu pieniądze mam z darowizny, nierządu, pożyczki, inspektorzy potrafią już sobie radzić.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.
Paweł Banaś, podsekretarz stanu w MF, główny inspektor kontroli skarbowej

Kontrole skarbowe nieujawnionych źródeł przychodów to jeden z priorytetów kontroli skarbowej w 2007 roku. Dlaczego ten obszar jest tak ważny?

- Nieujawnione źródła przychodów powinny być szczególnym obszarem zainteresowań kontroli skarbowej, ponieważ one zawsze będą stanowiły problem niezależnie od tego, jak jest skonstruowany system podatkowy.

Z podsumowania kontroli z 2006 roku wynika, że najwięcej nieprawidłowości urzędy kontroli skarbowej napotykały w przypadku kupna nieruchomości. Podatnicy nie potrafią wskazać źródła finansowania takiej inwestycji, a ich dochody są niewystarczające. Czy ta tendencja utrzymuje się obecnie?

- Na razie nie możemy stwierdzić, czy ta tendencja się utrzymuje. Jednak normalną rzeczą jest to, że jeśli ktoś ma pieniądze, to chce je wydać. Najczęściej są to właśnie inwestycje w nieruchomości, jachty, samochody. Zazwyczaj zakup jest przyczynkiem do przeprowadzenia kontroli. Inspektorzy mają informacje, że ktoś buduje dom, więc sprawdzają, czy taki podatnik w wykazywanych dochodach miał podstawy do dokonania takiego zakupu. Gdy powstaje wyraźna dysproporcja między uzyskanym dochodem a poniesionymi wydatkami, zaczyna się dokładniejsza analiza.

Skąd kontrola skarbowa czerpie informacje o podatnikach?

- Normalnie przy kupnie nieruchomości podatnik ma do czynienia z prośbą urzędu skarbowego o wskazaniu środków, z których została sfinansowana nieruchomość, np. na temat kredytu bankowego czy odziedziczonego majątku. UKS-y wkraczają dopiero w sytuacjach rażącej dysproporcji między dochodami a wydatkami.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Główne źródła informacji będące podstawą kontroli

Jednym słowem, podatnicy, którzy kupili nieruchomość, mogą spać spokojnie. Kupno nieruchomości nie oznacza automatycznej kontroli UKS.

- Jeśli ktoś uczciwie kupuje nieruchomość, nie ma się czego obawiać.

Resort finansów zmienił system mierzenia efektywności UKS. Na czym on polega?

- Działający system spowodował, że wzrosła efektywność kontroli w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów. Do tej pory UKS-y rozliczane były z wielkości wydanych decyzji. UKS-y rozumiały swoją misję w taki sposób, aby poszukiwać pieniędzy dla budżetu. To jest oczywiście jeden z istotnych elementów, ale nie jedyny. Wprowadzona zmiana polega na ocenie poszczególnych obszarów działania. Jednym z tych obszarów są nieujawnione źródła przychodów. Problem polega na tym, że nieujawnione źródła nie dają dużo pieniędzy w porównaniu np. z kontrolami firm. Co więcej, nie dają też dużej liczby kontroli, bo to są kontrole dość żmudne. One nie są trudne, ale są długotrwałe.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Kwoty ustaleń w zakresie kontroli nieujawnionych źródeł przychodu

Podatnicy mają stałe już wytłumaczenia, jeśli chodzi o nieujawnione dochody. Czy one na inspektorów UKS nie działają?

- Rzeczywiście podatnicy kontrolowani pod kątem nieujawnionych źródeł przychodów korzystają jakby z jednego szablonu tłumaczeń. Panuje ogólne przekonanie, że zawsze można zastosować wytłumaczenie, które będzie swego rodzaju wytrychem na fiskusa. Podatnicy, którzy mają nieujawnione przychody, są pewni, że w trakcie kontroli taki wytrych spowoduje bezradność u kontrolujących.

Zapewne ma pan na myśli darowizny?

- Jest cały katalog takich tłumaczeń. Co więcej, są sezony na poszczególne wytrychy. Jedne są lepsze, inne gorsze. Dezaktualizują się. Problem w tym, że kontrola skarbowa już nauczyła się je rozbrajać.

Jakich zatem tłumaczeń podatnicy chwytają się najczęściej?

- Takim wytrychem najbardziej narażającym godność stosowanym przez podatników jest nierząd. Istnieje pogląd, że z argumentem mam te pieniądze z nierządu skarbówka nie potrafi sobie poradzić. Chcę wyraźnie powiedzieć: jest w stanie sobie poradzić. Przede wszystkim zaczyna się dokładna analiza i przesłuchanie świadków: gdzie, z kim, kiedy, za ile. Są przesłuchania świadków, sąsiadów, osób uczestniczących. To bardzo przykre sytuacje, na które nie warto się narażać. Najbardziej wstrząsającym przypadkiem, z jakim mieliśmy ostatnio do czynienia, była kontrola podatnika podejrzanego o posiadanie dochodów z nieujawnionych źródeł, który powołał się na pieniądze od matki, emerytowanej nauczycielki, rzekomo posiadającej je właśnie z nierządu. Kluczem w sprawie był syn, który nielegalnie prowadził działalność gospodarczą. Matka chciała chronić swoje dziecko.

Podatnicy podejrzani o posiadanie przychodów nieujawnionych chyba bardzo często wskazują jako źródło posiadanych środków swoich rodziców?

- Tak. To jest okrucieństwo. Wskazanie na rodziców powoduje badanie ich dochodów. Często okazuje się, że to ludzie biedni, na rencie, emeryci, którzy siłą rzeczy są w całą sprawę wplątani. W przypadku gdy nie można nic zrobić z właściwym podatnikiem, często ci rodzice zaangażowani są np. w spłatę zobowiązań dzieci.

Przyczynkiem do kontroli skarbowej w zakresie nieujawnionych źródeł przychodów jest zakup nieruchomości lub budowa domu. Jak podatnicy tłumaczą się z takich inwestycji, gdy ich wydatki nie mają pokrycia w dochodach wykazywanych w urzędzie skarbowym?

- W takich sytuacjach wytrychem najczęściej jest gospodarczy sposób budowy lub pomoc sąsiadów. Wtedy sąsiedzi są przesłuchiwani. Biegli oceniają budowę i wydatki na nią.

Czy zatem głównie przesłuchania świadków pozwalają dojść prawdy przy takich kontrolach?

- Jest to jedna z metod. Ekspertyzy biegłych są bardzo istotnym dowodem w postępowaniach dotyczących nieujawnionych źródeł przychodów. W przypadku powoływania się na pożyczki lub spadki z zagranicy bardzo ważną rolę odgrywa wymiana informacji między polskimi a zagranicznymi administracjami skarbowymi.

Załóżmy, że wobec podatnika jest już prowadzona kontrola w zakresie nieujawnionych źródeł. Gdy UKS uzna, że podatnik zataił dochody, będzie musiał zapłacić 75-proc. podatek. Czy będzie też tak w sytuacji, gdy podczas kontroli podatnik przyzna się i wskaże skąd ma pieniądze?

- Nie. Jeśli podatnik podczas kontroli wskaże źródło przychodów i ono okaże się prawdziwe, nie będzie płacił 75-proc. podatku, a podatek obliczony na zasadach ogólnych ze stawkami 19, 30 i 40 proc. Podatek 75-proc. nakładany jest w sytuacji niepodania źródła dochodów lub źródła niewiarygodnego. Gdy podatnik przyzna się do uzyskanych dochodów będzie musiał zapłacić podatek według skali plus odsetki od zaległości podatkowych. Podatnik podczas kontroli może także złożyć korektę zeznania podatkowego. Korekty w kontroli skarbowej można stosować od początku tego roku. Największa - w lipcu - wyniosła 80 mln zł.

Kliknij aby zobaczyć ilustrację.

Liczba skontrolowanych przez UKS podatników

Czyli opłaca się przyznać?

- Tak. To jest ostatni podatek do zapłaty. Trzeba jednak pamiętać, że nawet jeśli podczas kontroli podatnik wskaże źródło przychodów, kontrola skarbowa najpierw je zweryfikuje.

Skoro kontrole nieujawnionych źródeł przychodów nie mają mieć na celu pozyskiwania dodatkowych środków budżetowych, to jaki ma być ich cel?

- Podatnicy powinni mieć przeświadczenie, że każdy powinien uczciwie płacić podatki. Na to wszyscy w demokratycznym państwie się zgodziliśmy. Ponadto kontrola nieujawnionych źródeł przychodów to nie tylko dążenie do uzyskania dodatkowych wpływów budżetowych. Głównym celem powinno być likwidowanie patologii.

Rozmawiała EWA MATYSZEWSKA
PAWEŁ BANAŚ,

podsekretarz stanu w MF, główny inspektor kontroli skarbowej

Źródło: GP

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code
Podatek PIT - część 2
certificate
Jak zdobyć Certyfikat:
  • Czytaj artykuły
  • Rozwiązuj testy
  • Zdobądź certyfikat
1/9
Są kosztem uzyskania przychodu:
koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych
udzielone pożyczki, w tym stracone pożyczki
wydatki na wystrój wnętrza biurowego nie będące wydatkami reprezentacyjnymi
wpłaty dokonywane do pracowniczych planów kapitałowych, o których mowa w ustawie o pracowniczych planach kapitałowych – od nagród i premii wypłaconych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym
Następne

REKLAMA

Księgowość
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Unijne rozporządzenie DORA już obowiązuje. Które firmy muszą stosować nowe przepisy od 17 stycznia 2025 r.?

Od 17 stycznia 2025 r. w Unii Europejskiej zaczęło obowiązywać Rozporządzenie DORA. Objęte nim podmioty finansowe miały 2 lata na dostosowanie się do nowych przepisów w zakresie zarządzania ryzykiem ICT. Na niespełna miesiąc przed ostatecznym terminem wdrożenia zmian Europejski Bank Centralny opublikował raport SREP (Supervisory Review and Evaluation Process) za 2024 rok, w którym ze wszystkich badanych aspektów związanych z działalnością banków to właśnie ryzyko operacyjne i teleinformatyczne uzyskało najgorsze średnie wyniki. Czy Rozporządzenie DORA zmieni coś w tym zakresie? Na to pytanie odpowiadają eksperci Linux Polska.

Transfer danych osobowych do Kanady – czy to bezpieczne? Co na to RODO?

Kanada to kraj, który kojarzy się nam z piękną przyrodą, syropem klonowym i piżamowym shoppingiem. Jednak z punktu widzenia RODO Kanada to „państwo trzecie” – miejsce, które nie podlega bezpośrednio unijnym regulacjom ochrony danych osobowych. Czy oznacza to, że przesyłanie danych na drugi brzeg Atlantyku jest ryzykowne?

e-Urząd Skarbowy w Twoim telefonie! Nowa aplikacja zmienia sposób korzystania z usług skarbowych

Ministerstwo Finansów wprowadza rewolucję w dostępie do usług skarbowych. Aplikacja e-Urząd Skarbowy pozwala na szybkie i bezpieczne załatwianie spraw urzędowych. To dopiero początek – kolejne aktualizacje przyniosą jeszcze więcej funkcji!

W 2025 roku oprocentowanie lokat bankowych mocno spadnie. Jak zadbać o oszczędności?

Banki przewidują mocny spadek stóp procentowych. Przykładowo BNP Paribas prognozuje, że na koniec 2025 roku podstawowa stopa procentowa NBP spadnie do 4%, czyli obniży się aż o 1,75 p.p. Z kolei PKO BP zakłada, że stopy procentowe spadną do 3,5%-4% do końca 2026 r. Te oczekiwania już teraz wpływają na oprocentowanie lokat bankowych. Rankomat.pl zwraca uwagę, że średnie oprocentowanie lokat założonych w listopadzie (najnowsze dostępne dane NBP) wyniosło zaledwie 3,96% i w kolejnych miesiącach prawdopodobnie będzie dalej spadać. Między innymi dlatego w 2025 r. warto zmienić część swoich nawyków finansowych, do których przywykliśmy w ostatnich dwóch latach.

REKLAMA

Jak opodatkować przychody z najmu? Kluczowe zasady i przepisy

Przychody z najmu można opodatkować ryczałtem lub w ramach działalności gospodarczej. Wybór odpowiedniego sposobu zależy od rodzaju najmu i decyzji podatnika. Sprawdź, jakie zasady obowiązują, jakie stawki podatkowe mają zastosowanie oraz kiedy najem kwalifikuje się jako odrębne źródło przychodów.

9000 zł brutto średniej pensji w Polsce w 2025 r. Kiedy pęknie bariera psychologiczna 10 tys. zł miesięcznie?

Główny Urząd Statystyczny podał, że w grudniu 2024 r. przeciętne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw wyniosło 8.821,25 zł. Eksperci oceniają, że w 2025 roku na pewno przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach przekroczy kwotę 9.000 zł brutto (ok. 6.450 zł netto). Natomiast zdaniem przedsiębiorców, granicą psychologiczną przeciętnej miesięcznej pensji w Polsce jest kwota 10 000 zł brutto (ok. 7.150 zł netto). Kiedy ta granica zostanie przełamana?

ZUS zmienił zasady doręczania pism na PUE (eZUS). Nowości od 15 stycznia 2025 r.

W komunikacie z 24 stycznia 2025 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował, że od 15 stycznia 2025 r. na portalu PUE eZUS udostępnił funkcjonalności, które wynikają z art. 71 ab ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń́ społecznych w zakresie tzw. e-Doręczeń.

Rozliczenie PIT emeryta i rencisty w 2025 r. ZUS wysyła PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za 2024 r. Kiedy zwrot nadpłaty podatku? Jak odliczać i przekazać 1,5 proc. podatku?

W najbliższych tygodniach emeryci i renciści otrzymają ważny formularz, dotyczący rocznego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). ZUS rozpoczął właśnie wysyłkę deklaracji PIT-40A, PIT-11A i PIT-11 za miniony rok. W całym kraju akcja obejmie niemal 10,5 mln osób.

REKLAMA

Zmiany w uldze na dziecko. Wyższe limity, do 120 i 60 tys. zł rocznie

Nowelizacja ustawy o PIT zakłada podwyższenie limitów dochodów uprawniających do ulgi na dziecko. Proponowane zmiany obejmują m.in. zwiększenie limitu przychodów dla rodzin z czwórką lub więcej dzieci do 120 tys. zł rocznie oraz wyższe progi dochodowe dla rodziców wychowujących jedno dziecko.

Płatniku, sporządź i wyślij poprawnie PIT-11, PIT-R, PIT-4R i PIT-8AR

Ministerstwo Finansów przypomina płatnikom o obowiązku sporządzenia i przesłania deklaracji podatkowych za 2024 rok. Sprawdź, jak przygotować formularze, na co zwrócić uwagę i jak uniknąć błędów w dokumentach PIT.

REKLAMA